Мегӯянд, ки фарзанди садсола ҳам пеши волидайн кӯдак аст. Яъне, волидайн то дами вопасин дар ғами фарзандонанд, новобаста ба синну соли онҳо. Боз мегӯянд, ки ҳатто шогирди ба баландтарин мартабаҳо расида ҳам пеши устоди хеш шогирд аст. Яъне, устод мисли падару модар аз дастовардҳои шогирдаш меболаду аз норасоию камбудиҳояш ғусса мехӯрад. Маҳз ҳамин тавр буданашро ҳаёт бисёр исбот кардааст. Ҳаёт боз исбот намудааст, ки на танҳо одамони мушаххас, балки идораю ташкилот ва коллективҳои меҳнатӣ ҳам ҳамин гуна нақшро дошта метавонанд. Масалан, рӯзномаи «Комсомоли Тоҷикистон» (ҳоло «Ҷавонони Тоҷикистон») дар нисбати камина ҳамин гуна мақомро дошту дорад.

Мо - наврасони солҳои 60-уми асри пор ҳамзамон бо ҳамин рӯзнома калон гаштаем, аз ҳамин рӯзнома сабақ гирифтаем ва роҳу равиши зиндагӣ омӯхтаем. Шахсан худам аз 14-солагӣ ба он обуна будам ва маълумоти бароям заруриро бо шавқ мехондаму завқ мебурдам. Чакидаҳои хомаам низ асосан дар ҳамин рӯзнома чоп мешуданд ва то кунун чоп мешаванд. Маҳз бо назардошти ҳамин дар шуғли қаламкашии хеш ин нашрияро яке аз мураббиҳо – устодони аввалин ва асосӣ медонам.

Замонҳои наврасию ҷавонии мо хондани китобу рӯзномаҳо расму одат буд ва ҳар нафари са-воднок қариб ки ҳамеша бо худ як китоб ё чанд газетаро гирифта мегашт. Дар роҳ, дар мошин ва дар ҳар куҷое, ки андак имкон меёфт, ҳатман чизе мехонд. Рӯзномае, ки мо - толибилмони синфҳои болоӣ мехондем, ҳамон «Комсомоли Тоҷикистон» буд. Обуна будан ба ин газета ва мутолиа карданаш яке аз вазифаҳои асосии хонандагони синфҳои болоӣ ҳисоб мешуд, зеро нақшаи тарбияи беруназсинфии мактаб ҳамин гуна талабот дошт. Дар баробари ин, обуна будан ба ин газета ва хондани он яке аз ченакҳои асосии баҳодиҳии фаъол будани хонанда ҳисоб мешуд. Роҳбарони синфҳо, муовини директори мактаб оид ба корҳои тарбия, кумитаи комсомол корро тарзе роҳандозӣ карда буданд, ки хонандагон аз обуна будан ба ин газета ва хондани он ифтихор мекарданд. Талабае, ки ба ин газета обуна на¬буд ва онро мутолиа намекард, ба сафи толибилмони фаъол дохил намешуд. Яке аз шартҳои асосии ба сафи комсомол дохил гаштани хо-нандагон ҳам маҳз обуна будан ба ин рӯзнома ва мутолиа кардани он буд. Бинобар ин, масъулини мактаб кӯшиш мекарданд, ки хонандагони фаъоли ба синни 14 расидаро ба ин газета обуна кунонанд, зеро бе ин ҳуҷҷатҳояшро барои ба сафи ком¬сомол дохил шудан ҳатто қабул на-мекарданд.

Лаҳзаи ба сафи комсомол дохил шуданамро хуб дар ёд дорам. Ҳангоми суҳбат Котиби аввали Ку-митаи комсомоли ноҳияи Ҳисор Заррагул Муродова шахсан аз ман пурсида буд, ки оё ба газетаи «Комсомоли Тоҷикистон» обуна ҳастам ва онро мехонам?

Баъдтар ман дар мактаб котиби ташкилоти ибтидоии комсомол интихоб шудам ва ин газетаро дастури асосии фаъолиятам қарор додам. Маводҳои барои худамон ва ҳаёти комсомолиамон заруратдоштаи онро дар байни аъзои комсомол муҳокима мекардем. Аъзои фаъоли комсомол ҳафтае як маротиба дар ҷамъомади пагоҳирӯзӣ шарҳи мухтасари муҳимтарин маводҳои онро пешкаши хонандагону омӯзгорон мегардонданд, онҳое ки нутқи равон ва овози хуш доштанд, шеърҳои дар он нашршударо аз ёд карда, бо тариқи бадеӣ пешкаши ҳаммактабон менамуданд. Мо кӯшиш мекардем, ки ҳамроҳ бо ин газета қадам занем ва то андозае ки лозим аст, худро ба мазмуни мақолаҳои он мувофиқ гардонем.

Дар замонҳои донишҷӯӣ ва фаъолияти кориам низ ин рӯзнома ҳамрозу ҳамдами ҳамешагӣ ва ҳатто роҳбаладам буд. Аз ҳамин ҷост, ки то кунун онро дӯст медорам, бо он ҳамкорӣ менамоям ва нигоштаҳоямро бештар ба он пешкаш мекунам ва бештари хонан¬дагони асарҳоям низ хонандагони ҳамин нашрия ҳастанд.

Болотар ишора кардам, ки «Комсомоли Тоҷикистон» («Ҷавонони Тоҷикистон») бароям дар мақоми устодонест, ки дар нисбати шогирдони хеш, ҳатто шогирдони солмандашон кӯмаку маслиҳат ва дастгирии хешро дареғ намедоранд, камбудию дастовардҳои онҳоро барҳақ камбудию дастовардҳои хеш медонанд. Маҳз, ана, ҳамин устоди наврасию ҷавониям - «Ҷавонони Тоҷикистон» дар ҳаққам як ғамхорие содир намуд, ки онро дар шаби хобам ҳам дида наметавонистам. Яъне, ҳамин рӯзнома каминаро ба озмуни довталабони Ҷоизаи Иттифоқи жур-налистони Тоҷикистон ба номи Абулқосим Лоҳутӣ пешниҳод кард ва чӣ мегӯед, ки ғолибият ҳам наси¬бам гашт. Лекин ин ғолибиятро сирф ғолибияти худ намешуморам. Он ғолибияти устоди солҳои наврасию ҷавониам - «Ҷавонони Тоҷикистон» низ ҳаст. Аммо…

Аммояш ин ки, агар Худованд замони солмандиам дар симои як нафар устоди забардасти сухан, Нависандаи халқии Тоҷикистон Кароматуллоҳи Мирзо бароям роҳнамою роҳбаладе намедод, сазовори Ҷоизаи Абулқосим Лоҳутӣ шудан куҷо, ки ҳатто ягон мақолаи ҷиддӣ ҳам навишта наметавонистам. Гап сари он аст, ки ҳанӯз аз охири солҳои 80-уми асри гузашта чанд «бузурги» сатҳи вилоятӣ да¬сту диламро аз коғазу қалам канда карда буданд ва агар гӯям, ки ба¬рои навиштани ягон чизи арзанда тамоман имкониятам намедоданд, ҳеҷ муболиға намешавад. Бо корсозии Худованд, баҳори соли 2013 устод Кароматуллоҳи Мирзо маро аз нав кашф карданд, аниқтараш чун қаламкаш аз нав зинда намуданд ва ба сари коғазу қалам оварданд. Маҳз суханони падаронаи ҳамонвақтаи устод ва маслиҳату кӯмакҳои минбаъдаашон сабаб шуду мақолаҳо, очерку қиссаҳо ва чанд китоб навишта ба нашр расонидам. Хулоса Кароматуллоҳи Мирзо устоди замони бузургсолиам шуданд. Аз ин рӯ устоди азизро низ шарики барҳақи ин ҷоизаи сазо¬воршудаам медонам, гарчи он кас ба ягон хел ҷоизаю мукофот эҳтиёҷ надоранд.

Барандаи чунин ҷоиза будан барои ман на танҳо шодию хурсандӣ ва ифтихор, инчунин масъулият ва уҳдадорӣ ҳам ҳаст. Он водорам мекунад, ки боз ҳам хубтар нависам ва чизҳоеро рӯйи коғаз оварам, ки ҷавобгӯи сиёсати пешгирифтаи давлат ва Сарвари муаззами он бошанд, мардумро ба ҳам наздиктар, дӯстию бародариро қавитар, халқро дар атрофи Роҳбари кишвар муттаҳидтар намоянд, дар дили шаҳрвандон эҳсоси ватандорӣ ва хештаншиносиро бедор созанд ва пурқувват гардонанд.

Аз Худованд умед дорам, ки чунин имкониятро бароям муҳайё месозад.

Ҳасан Юсуфи ФАЙЗБАХШ,
барандаи Ҷоизаи Иттифоқи журналистони Тоҷикистон ба номи Абулқосим Лоҳутӣ