ФАРҲАНГ
Сешанбе 29 Апрел 2025 02:58
11139
Дар давраи соҳибистиқлолӣ яке аз самтҳои муҳимтарини сиёсати Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пайваста баланд бардоштани мақому манзалати зан дар ҷомеа маҳсуб меёбад. Имрӯз соҳае нест, ки дар он бонувон фаъолияти пурсамар надошта бошанд. Баробари дигар самтҳо, бонувони тоҷик ҳам дар санъат ва ҳам дар театру синамои тоҷик фаъолияти хуб доранд. Дар зимн бахшида ба Рӯзи модар бо Мавлона Наҷмуддинова, ҳунарпешаи театр ва синамо суҳбат намудем, ки фишурдаашро пешкаши хонанда мегардонем.

- Бонувон дар ҷомеаи муосир дар рушди санъат ва фарҳанг чӣ нақш доранд?

- Фарҳанг ҳастии миллат аст. Имрӯз ҳамаи мо шоҳиди он ҳастем, ки дар кишвар занони роҳбарикунанда бешумор ҳастанд ва инчунин дар соҳаи санъату фарҳанг низ. Мо хуб медонем, ки зан-модар посдори забон, таъриху фарҳанги миллати тоҷик аст. Дар соҳаи фарҳанг бонувон хеле зиёданд ва хуб фаъолият мекунанд. Ба мисли Зулфия Содиқова, Моҳпайкар Ёрова, Мунира Дадаева, Фирӯза Раҳмонова ва дигар ҳунарпешаҳое ҳастанд, ки саҳми босазои худро дар пешрафти соҳаи фарҳанг гузоштаанд ва ҳамеша кӯшиш мекунанд, ки ба мардум ҳунари волои зани тоҷикро нишон диҳанд.

- Шумо ҳамчун як зан дар олами театр ва синамо бо чӣ мушкилот рӯ ба рӯ мешавед? Чӣ тавр шумо онҳоро мағлуб мекунед?

- Инсон, ки барои пешравии зиндагии худ мубориза мебарад, албатта ба мушкилиҳои зиёд дучор мегардад. Инсоне, ки дар ягон соҳа кору фаъолият мекунад, барои мутахассиси хуб шудан, мушкилиҳои зиёд-ро паси сар мекунад. Ҳамчун ҳунарпеша қайд мекунам, ки ҳангоми ба навор гирифтани як филм ё саҳнаи тарбиявӣ ба бис-ёр мушкилиҳо дучор мегардем. Солҳои охир ҳунармандони ҷавон хеле кам ба назар мерасанд. Ҳамчунин, коргардонҳои кино дар театру синамо ангуштшуморанд. Ҳол он ки дар студияи кинофилми тоҷик тамоми асбобҳои банаворгирии замонавӣ муҳайё аст ва аз ҷиҳати техникаи замонавӣ мо мушкил надорем. Ягона мушкилии ин соҳа дар он аст, ки насли ҷавон ба ин соҳа таваҷҷуҳ надорад. Аммо ба ҳамаи ин нигоҳ накарда, мо кӯшиш мекунем, то як намоишномаи тоза ва дилнишинро пешкаши тамошобини театри тоҷик гардонем. Пас аз намоиши намоишнома ҳунарманд илҳоми тоза мегирад, зеро тамошобин ба ҳунари ӯ баҳо медиҳад.

- То имрӯз дар чанд филм ҳунари худро нишон додед ва ҳаст филме, ки ба зиндагии худи шумо бештар алоқамандӣ дорад?

- Ростӣ, ман дар бисёр саҳнаҳои театру синамои тоҷик нақш бозидаам, аммо ҳаргиз нашуморидам. Зеро метарсам, ки чашм мекунаму шумораи онҳо кам мешавад. Аз ин хотир, фақат бар он ҳастам, ки ҳунарнамоӣ кунам ва ба мардум як саҳнаи навро пешкаш созам. Агар ҳунарманд дар филме, ки ҳунарнамоӣ мекунаду нақши худро ба зиндагии худ тавъам накунад, он гоҳ аз уҳдаи ин нақш наметавонӣ баромад. Зеро дар театру кино нақш бозидан ба зиндагии ҳар як ҳунарманд вобастагии калон дорад. Аз ин рӯ, зиндагии ҳар як ҳунарманд дар нақши офаридаи ӯ дар театру синамо ҳаст. Албатта, дарди зиндагии ман қариб дар тамоми намоишҳое, ки дар онҳо нақш офаридаам, вуҷуд дорад.

- Чӣ тавр тавонистед, ки касб ва масъулиятҳои оилавиатонро якҷоя кунед?

- Агар дӯстдори касб бошӣ, бояд кӯшиш намоӣ, ки оилаат ҳамеша устувор бошад. Дар таълиму тарбияи фарзанд ҳамеша саҳмгузор бошӣ. Қайд кардан ба маврид аст, ки бароям пеш аз ҳама доштани оилаи хубу фарзандони солим муҳим аст. Агар дар оилаам якдигарфаҳмию оромию осудагӣ пойдор бошад, пас фаъолиятам дар театр пеш меравад. Гарчанде ки дӯстдори театру кино ҳастам, аммо барои пос нигоҳ доштани оила хеле талош мекунам ва онро дар мадди аввал гузоштаам.
Имрӯз бароям театр хонаи дуюм шудааст ва ҳамеша бар он ҳастам, ки на фақат дӯстдори наздиконам, балки дӯстдори тамошобини худам бошам.

- Чӣ ва кӣ шуморо ба олами ҳунар овард?

- Ман аз хурдӣ дӯстдори сарояндаи машҳури кишвар Муқаддас Набиева будам ва фикр мекардам, ки агар сароянда шавам, ба мисли ӯ ҳунарнамоӣ мекунаму бо ҳунарам мефахрам. Ҳангоме ки ба камол расидам, роҳ сӯи театр гирифтам. Дар он ҷо ман на ба Муқаддас Набиева, балки бо хоҳари ӯ Сабоҳат Қосимова шинос шудам. Дар баробари оне ки сабки хоси худамро дорам, аммо баъзе вақтҳо аз таҷриба ва найрангҳои Сабоҳат истифода бурда, пешкаши тамошобин мекунам. Ва албатта ба ман баҳои баланд медиҳанд, ки боиси ифтихормандист.

- Нақши модарро дар ҳаёт ва касбатон чӣ гуна тавсиф медиҳед?

- Дар зиндагӣ ҳам модари меҳрубон ва ҳам сахтгир ҳастам. Дар саҳна низ нақши меҳрубонию сахтгириро пеша мебарам. Фикр мекунам, ки чи дар зиндагӣ ва чи дар театру синамо нақши модар бояд модарона бошад, зеро ӯ ягона нафарест, ки зиндагиро бар дӯш дорад ва бояд аз уҳдаи он ба пуррагӣ ва бе мушкилӣ барояд. Театру синамо низ талабгори он аст, ки ба тамошобин як чизи навро пешниҳод намоем. Ҳамеша мекӯшам, то дар баробари фаъолият дар соҳаи фарҳанг, барои фарзандони худ пеш аз ҳама модари сазовор бошам ва баъдан модари созовор барои тамошобинони театру синамои тоҷик.

- Ба духтарони ҷавоне, ки мехоҳанд умри худро ба ҳунар ва ҳунармандӣ бахшанд, чӣ маслиҳат медиҳед?

- Пеш аз оне ки як ҷавондухтар ин касбро интихоб кунад, дурандеш бояд бошад. Пеш аз интихоби ин касб ӯ бояд фикри ояндаи театру синамои тоҷикро карда, ҳам дар тарозуи ақл ва ҳам дар тарозуи зиндагӣ онро баркашад. Чун ҳар кас ҳунарманд шуда наметавонад, зеро касби заҳматталаб аст ва бояд дар ҷавонӣ, пеш аз оила барпо кардан, шабу рӯз кор кард, то сазовори номи як ҳунаманди маҳбуб гардад. Ин касб метавонад ҳунармандро ба мартабаҳои баланд расонад. Фақат дӯстдори касб бояд буд.

- Рӯзи модар бароятон чӣ гуна ид аст?

- Рӯзи модар на танҳо барои бонувон, балки барои мардон низ як рӯзи дӯстдоштанӣ гардидааст, зеро ин рӯз ба саршавии фасли зебо - баҳор рост омадааст ва онро ҳама бесаброна интизорӣ мекашанд. Беҳтарин рӯз, ки ман низ онро ҳамасола интизор мешавам, ин Рӯзи модар аст.

Аз фурсати муносиб истифода бурда, аз минбари рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” тамоми модарон, бонувон, ҷавондухтарон ва дӯстдорони театру синамои тоҷикро ба муносибати Рӯзи модар муборакбод мегӯям.

Наҷиба МУРОДБЕКОВА, “ҶТ”

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм