Миҷгона Иброҳимова ягона духтари танбӯрнавоз дар кишвар, шояд дар ҷаҳон аст

- Ин дутор не, танбӯр аст. Пур¬ратар назар афканед аз тарзи доштани ман пай мебаред, ки барои чӣ инро танбӯр мегӯянд. Бинед, ки ман инро бо ҳамин зайл дошта меистам, аз мобай¬ни тани ман бурида гузаштааст. Номи ин асбоби мусиқӣ аз ҳамин ҷо пайдо шудааст, - мефаҳмонад духтараке дар иҳотаи ҷавонон нишаста.
- Шумо дар баробари навох¬тани ин асбоб суруд замзама карда метавонед барои мо?, - мепурсад ҷавони дигар.
- Албатта.

Фидои як нигоҳат ман,
Бимирам пеши поят ман,
Бимирам пеши поят ман,
Ба рӯ ожангу чин бошад,
Чу марг андар камин бошад....
  
гӯён духтарак барои ҷавонони атрофаш суруди мо¬дарро дар жанри шашмақом сароид. Дигарон аз овози ши¬рину марғуладораш лаззат бур¬данд. Баъди дидани ин манзара ба худ гуфтам, ки шашмақом ҳарчанд шикаста бошад ҳам, нарехтааст. Моро ҳам ин овози ширину маҳорати баланд бета¬раф нагузошт. Наздиктар рафта, қатори дигарон он шомро бо шашмақом хушу гуворо гузаро¬нида, баъди ба охир расидани маҳфили фароғатӣ бо духтари танбӯрӣ ҳамсуҳбат шудем.

Миҷгона Иброҳимова хонан¬даи МТМУ №8-и шаҳри Кони¬бодом аст. 16 сол дорад. Ягона духтаре мебошад, ки дар сатҳи ҷумҳурӣ ба навохтани танбӯр машғул аст. Миҷгона дастпарва¬ри Мактаб-студияи бачагонаи шашмақоми шаҳри Конибодом буда, аввалин бор дар 8-солагӣ дар Фестивали ҷумҳуриявии “До¬нак” дар вилояти Суғд баромад кардааст. Ин ҳунарнамоияшро аввалин пирӯзӣ дар ҷодаи пе¬шанамудааш меҳисобад. Ӯ дар ин фестивал шеъри “Бӯи ҷӯи мулиён”-ро замзама намуда, мақоми аввалро касб намуд.

Миҷгона дар оилаи санъаткор ба воя расида, шашмақомсароиро аз падараш Фурқатҷон Иброҳимов ба ме¬рос гирифтааст. Ӯ аз шашсолагӣ ба хондани сурудҳои шашмақом машғул буда, як сол мешавад, ки ба омӯзиши нозукиҳои танбӯр машғул аст.

- Чӣ сабаб шуд, ки аз шашмақом ба танбӯрнавозӣ гу¬заштед?

- Айни ҳол дар бароба¬ри танбурнавозӣ шашмақом ҳам мехонам. Сабаби асосии танбӯрнавозиам устод Абдувалӣ Абдурашидов шуданд. Соли 2015 Рӯзи шашмақомро дар Фи¬лармонияи давлатии Тоҷикистон ба номи Акашариф Ҷураев ҷашн мегирифтем. Ман аз Конибо¬дом як мизроби (нохун барои танбӯрнавозӣ) танбӯрро ҳамту аз рӯи ҳавас сохта бо худ овардам. Вақте нохуни дасти маро диданд, устод Абдувалӣ ба ман гуфтанд, ки хоҳиши танбӯрнавозӣ до¬ред? Ман пешниҳоди устодро рад накардам. Баъди чорабинӣ аз хонаашон як танбӯри навро бароварда, ба ман пешниҳод карданду дар наздам шарт гу¬зоштанд, ки агар давоми як сол, то Рӯзи шашмақоми оянда танбӯрчӣ нашавед, онро меги¬рам. То ин вақт ман ягон асбоби мусиқиро ба даст гирифтагӣ на¬будам. Баъд аз ин ҳамроҳи усто¬дам Шуҳратҷон Эргашов пай¬васта тамрин карда, нозукиҳои ин касбро аз худ кардам. Танбӯрнавозӣ бештар хоси мар¬дон аст. Заҳмати бисёр талаб ме¬кунад. Аз ин рӯ, дар Тоҷикистону Узбекистон, ки ин намуди асбоб бештар истифода мешавад, ба қавли устод Абдувалӣ Абдура¬шидов духтарони танбӯрнавоз нест. Ҳастанд духтарон дутор менавозанд, рубоб, чанг, доира, вале танбӯрнавоз нест.

- Чӣ нозукӣ дорад ин асбоб, ки бештар хоси мардон аст?

- Вақте якум бор фаҳмидам, ки ин асбобро духтарон кам ме¬навозанд, аз устодон сабабашро пурсидам. Гуфтанд, ки ин асбоб қувваи зиёд талаб мекунад, ба¬рои ҳамин қуввати мардон ба ин мувофиқ аст. Духтарҳо дасташон нозук дар навохтани танбӯр азоб мекашанд. Барои ҳамин, ба хоти¬ри боварии устодон, ки нисбати ман доштанд, танбӯрнавозиро тарк накардам. Ҳарчанд бисёр азоб кашидам. Буданд ҳолатҳое ки мегиристам, қувватам наме¬расид. Айни ҳол зинаҳои мушкил пушти сар шуданд ва ман кӯшиш мекунам, ки сазовори боварии устодон бошам.

- Диди ҷавононро ба шашмақом чӣ гуна арзёбӣ меку¬нед?

- Имрӯз ҷавонони мо аз шашмақом дур шуда истода¬анд. Зеро лаззати шашмақомро намедонанд, аз ширинии шашмақом бебаҳра мондаанд. Аксари онҳо эстрада гӯш ме¬кунанд. Вақте ман шашмақом месарояму дар ҳар кашиш дод мезанам, баъзе ҷавонон дарк накарда механданд. Онҳо фикр мекунанд, ки танҳо дар реп ва эстрада ишқ асту халос. Онҳо фаҳмида наметавонанд, ки шашмақом саропо ишқ аст. Танҳо ба эстрада рӯ овардану дур шудан аз фарҳанги мусиқии аҷдодон хуб нест. Беҳтар ме¬шуд, ки сарояндаҳои ҷавон ба шашмақом зиёд рӯ оранд. Зеро дар тамоми ҷаҳон реп, эстрада ҳаст. Вале шашмақом хоси мар¬думи тоҷик аст ва моро зарур аст, ки ин санъати ниёгонро дар ҷаҳон муаррифӣ намоем.

- Дар нақша ҳаст, ки аз шашмақом ба эстрада гузаред?

- То ҳол ин фикрро накарда¬ам. Ҳеҷ гоҳ шашмақомро тарк карданӣ нестам. Эстрада ҳам хо¬нам аз шашмақом дур намеша¬вам, зеро бе шашмақом худро тасаввур карда наметавонам. Аз вақте ки танбӯрнавозиро аз худ кардам, меҳрам ба шашмақом зиёдтар гардид. Зеро навохтану замзама кардан кайфияти ди¬гар дорад. Дарди шашмақомро касе мефаҳмад, ки нолаи шашмақомро дарк карда мета¬вонад. Ҳар нолаи шашмақом ба ман фараҳу оромиш мебахшад. Вақте ба як кор одат мекунед ва аз он кайфият мебаред, тар¬ки он одат бисёр душвор аст. Шашмақом ҳам барои ман ода¬те аст, ки тарки ин одат бароям душвор мебошад.

- Дар шашмақомсароӣ ба кӣ пайравӣ мекунед?

- Ҳарчанд падарам маро дар ин ҷода ҳидоят намуданд, баъд аз огаҳӣ пайдо кардан ба нозукиҳои ин касб ва ошно шудан ба ҳунари устодони гу¬зашта, бисёр кӯшиш мекунам, ки монанди Барно Исҳоқова шашмақомсароӣ кунам. Тарзу услуб, кашишу нолаҳои ӯ бисёр ширин аст.

- Ба ҷавонон чӣ гуфтанӣ до¬ред?

- Минадории худро ба Ҳукумати кишвар мерасонам, ки барои мо - ҷавонон ин қадар ғамхор аст. Шароит муҳайё наму¬даанд, то дар кадом ҷодае набо¬шад, мо - ҷавонон ба мушкилӣ ду¬чор нашавем. Баъдан ба ҷавонон гуфтанӣ ҳастам, ки дар баробари эстрадаю реп шамақомро ҳам гӯш кунанд. Зеро ин моли худа¬мон аст ва барои муаррифӣ ба ҷавонон эҳтиёҷ дорад.