МАОРИФ ВА ИЛМ
Панҷшанбе 25 Апрел 2024 12:06
8439
Имсол барои нахустин дар баробари озмунҳои “Тоҷикистон – Ватани азизи ман” ва “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” озмуни ҷумҳуриявии “Илм – фурӯғи маърифат” баргузор гардид. Он дар доираи “Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф” ҷараён гирифта, мақсад аз роҳандозии он кашф ва дарёфти истеъдодҳои нав, бештар ба омӯзиши илмҳои риёзиву дақиқ ва табиӣ ҷалб намудани наврасону ҷавонон, олимону муҳаққиқон ва омӯзгорон гуфта мешавад.

Чанде пеш даври ҷумҳуриявии ин озмун ҷамъбаст гардид ва мо бо Ҳаётқул Раҳимӣ, ки ҷои дуввумро дар даври ниҳоӣ соҳиб гашт, суҳбат намудем. Ҳаётқул устоди Донишкади кӯҳӣ-металлургии Тоҷикистон буда, аз рӯи номинаи “Ихтироъкорӣ ва навоварӣ” дар байни ходимони илмӣ, аспирантону докторантон, докторантон аз рӯи ихтисос, унвонҷӯён, омӯзгорони муассисаҳои таълимӣ, муҳандисон, конструкторон ва намояндагони касбу кори гуногун дар озмун ширкат варзида аст.

- Пеш аз ҳама барои ғолиб омадан дар озмун шуморо шодбош мегӯем.
- Саломат бошед.

- Роҳ ба сӯи пирӯзӣ дар озмун бароятон осон менамуд ё душвор?

- Ростӣ барои як чизи нав пайдо намудан ва маҳорати худро ба дигарон муаррифӣ намудан, пайваста аз паси хониш будам. Бо кӯшишҳои зиёд то даври ҷумҳуриявии озмун расидам. Баромад дар даври ҷумҳуриявӣ бароям камтар мушкилтар буд. Гарчанде ки бо тайёрии хуб омадам, аммо боз ҳаяҷон буд. Ба ҳамаи ин нигоҳ накарда, баромадамро оғоз намудам...

- Хуб, мегуфтед, ки ихтирои шумо дар ҳолати дар амал татбиқ шудан, ба хоҷагии халқ чӣ нафъ оварда метавонад?

- Аз нигоҳи захираи сурма, Тоҷикистон дар ҷаҳон ба сегонаи беҳтарин дохил мешавад ва дар байни давлатҳои муштаракулманофеъ дар ҷои якум қарор дорад, вале то ба имрӯз ин захираҳо ба пуррагӣ омӯхта ва коркард нагардида истодаанд. Мақсади асосии ихтироъ-оти пешниҳодшаванда истеҳсол ва коркарди металли сурма то ба маҳсулоти ниҳоӣ мебошад.
Чуноне ки ба мо маълум аст, ҳадафи чоруми миллӣ - саноатикунонии босуръати кишвар эълон шудааст. Ҷумҳурии Тоҷикистон дар минтақаи Осиёи Марказӣ кишвари дорои захираҳои бузурги канданиҳои фоиданок ба ҳисоб рафта, дар қаъри кӯҳҳои сар ба фалак кашидаи он сарватҳои нодири табиӣ нуҳуфтаанд. Ихтирооти пешниҳоднамудаи ман доир ба рушди соҳаи саноати кӯҳию металлургии кишвар бахшида шудааст.

Аз тарафи ман коркарди технологияи истеҳсоли металли сурма ва мис аз маъданҳо, консентратҳои сулфидии сурмадор то ба маҳсулоти ниҳоӣ таҳлил ва ихтироъ гардидааст, ки арзиши истеҳсоли металлро ба куллӣ кам мекунад. Ҳамзамон проблемаҳои экологияро дар минтақае, ки корхонаҳои коркард ҷойгиранд, кам менамояд.

- Аз нигоҳи шумо озмуни “Илм - фурӯғи маърифат” аз дигар озмунҳо чӣ фарқ дошт?

- Дар ҷумҳурии мо озмунҳои зиёде баргузор мешаванд. Озмуни ҷумҳуриявии “Илм-фурӯғи маърифат” як инқилоби илмиро дар каламрави ҷумҳурӣ заминагузор хоҳад шуд. Фарқияти ин озмун дар он аст, ки сарпарасти кулли он бевосита Пешвои муаззами миллат мебошад. Рафти озмун пурра аз тарафи васоити ахбори омма наворбардорӣ гардид. Ҳамзамон аз тарафи Пешвои миллат ба ғолибони озмун мукофотҳои пулӣ дар ҳаҷми калон супорида шуд, ки ин як намуди дастгирӣ мебошад. Озмун ҷиҳати расидан ба ҳадафи чоруми миллӣ саноатикунонии кишвар заминаҳои мусоидро фароҳам меорад.

- Нияти иштирок дар даври навбатӣ, яъне соли дигар доред ё на?

- Агар низомномаи озмун иҷозат диҳаду натиҷаҳои мусбии корҳои тадқиқотиро ба даст оварем, иштирок хоҳам кард. Мақсади иштирок аз он аст, ки аз ин озмун барои худ чизи нав гирем. Ҳар як иштирокчии озмун дар навбати худ ҳунару малакаи худро ба ҳакамон нишон дод, аз ҳамдигар чизи навро ёд гирифтем. Ба ҳамин хотир мехоҳам ҳамасола ширкат варзам.

- Барои ба комёбӣ ноил гаштан, яъне соҳиби шоҳҷоиза гардидан чӣ корҳоро бояд ба анҷом расонд?

- Барои соҳиб шудан ба шоҳҷоиза боз ҳам корҳои тадқиқотиро ба роҳ монда, натиҷаҳои хубро ба даст овардан лозим аст. Инчунин ихтирооти ба даст омада бояд самараи хуби иқтисодиро доро бошад ва ҳамзамон як мушкили асосии ҷомеаро ҳаллу фасл намояд.

- Чун ғолиби озмун ба хонандагони рӯзномаи мо чӣ таманниёт доред?

- Дар давоми 30 соли Истиқлолияти давлатӣ барои баланд бардоштани нақши ҷавонон дар ҳаёти ҷомеа, муҳайё сохтани шароити мусоид барои таълиму тарбия, касбомӯзӣ, аз худ кардани забонҳои хориҷӣ ва технологияи муосири иттилоотию коммуникатсионӣ аз ҷониби Ҳукумати кишвар заминаи мусоид фароҳам оварда шудааст. Пас, ҳар як ҷавонро мебояд, аз ҳамаи ин истифода бурда, маҳорату малакаи худро ба дигарон муаррифӣ намояд.

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм