ҶОМЕА
Панҷшанбе 20 Март 2025 01:02

20 июни соли равон Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон”-ро дар тарҳи нав ба имзо расониданд, ки акнун расман амал мекунад.
Дар ин бора Хадамоти матбуотии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар дода, зикр кардааст, ки дар ин рӯз дар баробари қонуни мазкур, инчунин 34 қонуни дигар аз ҷониби Сарвари давлат имзо гардиданд.
Дар шарҳи имзои қонунҳо мафҳуми қонунҳои танзими ҷашну маросим ва масъулият барои таълиму тарбияи кӯдак чунин арзёбӣ гардидааст: “ба мақсади ҳифзи арзишҳои асили фарҳанги миллӣ, пешгирии хурофоту таассуб, зиёдаравию исрофкорӣ дар баргузории ҷашну маросим, баланд бардоштани маънавиёт ва сатҳи иҷтимоию иқтисодии мардуми Тоҷикистон, инчунин ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои кӯдак, таълиму донишомӯзӣ, тарбияи кӯдак дар руҳияи инсондӯстӣ, ифтихори ватандорӣ, эҳтиром ба арзишҳои миллӣ ва умумибашарӣ равона шудаанд”.
ҶАРИМАҲОИ ҲАНГУФТ БАРОИ ПОЙМОЛИ ҚОНУНИ ТАНЗИМ
Мутобиқи тағйиру иловаҳои нав ба Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ, ки 22-юми июн нашр шуд, барои поймоли қонуни танзим аз 8 ҳазору 640 сомонӣ (беш аз 800 доллар) то 216 ҳазор сомонӣ, муодили бист ҳазор доллар ҷарима хоҳанд шуд.
Барои риоя накардани қоидаи ҷашни зодрӯз, хатнасур, маросими дигари вобаста ба таваллуди кӯдак, дафну азодорӣ ва мавлудхонӣ аз 15 ҳазору 840 сомонӣ (мардум) то 39 ҳазору 600 сомонӣ (мансабдорон) муқаррар гардидааст.
Барои вайрон кардани қоидаи тӯйи домодию арӯсӣ, теъдоди меҳмонҳо, вақт ва замони баргузории ҷашну маросим, аз 21 ҳазору 600 сомонӣ то 108 ҳазор сомонӣ ҷарима пешбинӣ шудааст.
Ҷаримаи ҳунармандон, молики тарабхона, қаҳвахона, ошхона ва тӯйхона барои риоя накардани шумораи даъватшудагон ва вақти баргузории тӯю маъракаҳо аз 21 ҳазору 600 сомонӣ (мардум) то 57 ҳазору 600 сомонӣ (мансабдорон) таъин гардидааст.
Мақомот барои дағалона ё дар вазъияти фавқулода, пандемия, ҳолатҳои фавқулодаи табиӣ ва техногенӣ вайрон кардани қонуни танзим ба мардуму мансабдорон ва шахсони ҳуқуқӣ аз 86 ҳазору 400 сомонӣ то 216 ҳазор сомонӣ ҷарима пешбинӣ намудааст.
Бар асоси иловаи нав дар Кодекси ҷиноӣ, "дар давоми соли баъди татбиқи ҷазои маъмурӣ" барои дағалона ё дар вазъияти фавқулода, пандемия, ҳолатҳои фавқулодаи табиӣ ва техногенӣ” вайрон кардани қонуни танзим "соҳибкори инфиродӣ, муассис ё роҳбари ташкилоти тиҷоратӣ, сархатиб, имомхатиб, имоми масҷиди панҷвақта, ходими ғайрирасмии динӣ, раиси маҳалла, инчунин, шахсони дигар" аз 158 ҳазору 400 сомонӣ то 180 000 сомонӣ ҷарима хоҳанд супурд ва ё аз ду то се сол аз озодӣ маҳрум хоҳанд шуд.
ТАҒЙИРУ ИЛОВАҲОИ НАВ ВА ПЕШГИРӢ АЗ ИСРОФКОРӢ
Бояд гуфт, ки 8-уми майи соли равон Иҷлосияи панҷуми Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати шашум баргузор гардид ва дар он аз ҷониби вакилони Парлумон дар баробари дигар қонунҳо, аз ҷумла қонуни танзим ва ҷашну маросимҳо қабул гардид.
Дар тарҳи нави лоиҳаи қонуни нав пеш аз ҳама тағйиру иловаҳо ба номи қонун ворид гардид, ки қаблан он Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзиму анъана ва ҷашну маросимҳо" ном дошт акнун он Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" ном дорад.
Аз ҷумла, Сулаймон Давлатзода, раиси Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросими назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр намуд, ки дар лоиҳаи қонуни нав доир ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот илова карда шуд.
- Дар навбати худ, ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ ва комиссияҳои доимии маҳаллӣ дар моддаҳои алоҳида мушаххас карда шуда, масъалаи ба ҳисоб гирифтани тӯйи домодию арӯсӣ ва маросими азодорӣ дар асоси муроҷиатҳои электронии шахсони воқеӣ пешбинӣ карда шуд. Инчунин, дар моддаи 9-и лоиҳа меъёрҳои марбут ба ҷашнҳои расмӣ такмил дода шуда, бо мақсади тарбияи дурус-ти кӯдакон ва таъмини бехатарии онҳо дар рӯзҳои Иди Рамазон ва Иди Қурбон исрофкорӣ, зиёдаравӣ, тақдими ширинӣ ва туҳфаҳои дигар (идгардак) манъ карда шуд. Бояд қайд кард, ки дар кишварҳои дигар низ идгардак дар шакли мавҷуда ба мушоҳида намерасад, - иброз дошт, Давлатзода.
Мутобиқи моддаи 12-и лоиҳаи қонун тӯйи домодию арӯсӣ, гузаронидани на зиёда аз ду маърака дар тӯйҳо пешбинӣ гардида, ташкили маъракаҳои дигари бо тӯйи домодию арӯсӣ алоқаманд манъ карда шуданд ва ба ҷойи додани зиёфат ё оши тӯй ба шаҳрвандон имкони сарф намудани маблағҳо барои корҳои хайриявию эҳсонкорӣ, аз ҷумла таъмири роҳ, кашидани хатти об, сохтмон ва ё таъмири иншооти иҷтимоӣ ва пулҳо пешниҳод гардидааст.
Ҳамзамон, Сулаймон Давлатзода иброз дошт, ки дар самти муқаррароти воситаи нақлиёт дар тӯю маъракаҳо то ба ҳол ҳуқуқвайронкуниҳо аз ҷониби шаҳрвандон ба назар мерасад. Аз ин хотир, аз ин пас дар лоиҳаи қонуни зерин на зиёда аз чор автомашина иҷозат дода мешавад.
ҲОҶИЗИЁРАТ АЗ БАЙН БАРДОШТА ШУД
Тибқи иттилои Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2023-юм 63 ҳазор нафар шаҳрванди кишвар маросими ҳаҷ ва умраро адо кардаанд ва маблағи ба ҳисоби миёна харҷнамудаи онҳо ба беш аз 1 миллиарду 200 миллион сомонӣ баробар шудааст.
Дар маҷмуъ, бино ба иттилои ин ниҳод, дар панҷ соли ахир шумораи умракунандагон аз Ҷумҳурии Тоҷикистон се баробар афзоиш ёфтааст.
Аз ҷумла, раиси Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон низ аз афзоиши умракунандагон дар кишвар гуфта, зикр намуд, ки баъзе аз шаҳрвандон ҳангоми пешвози умракунандагон ба зиёдаравию исрофкориҳо роҳ медиҳанд. Аз ҷумла, ӯ баён дошт, ки: "Аз ин рӯ, дар моддаи 13 лоиҳаи қонуни мазкур дар доираи оила гузарондани маъракаҳои гуселу пешвози ҳам ҳоҷиён ва ҳам умракунандагон пешбинӣ гардида, тақсими туҳфаҳо, идона оро додани ҳавлӣ, кӯчаву маҳалла ва мошинҳо ба хотири ҳаҷ ва ё умра манъ карда шуд ва ба ҳоҷиён ва умракунандагон ҷойи маъракаҳои манъшуда имкони анҷом додани корҳои хайриявию эҳсонкорӣ, аз ҷумла таъмири роҳ, кашидани хатти об, сохтмон ва ё таъмири иншооти иҷтимоӣ ва пулҳо пешниҳод карда шуд".
Бояд гуфт, ки қаблан низ моҳи марти соли равон Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳангоми мулоқот бо ходимони дини кишвар аз ду баробар зиёд харҷ кардани ҳоҷиён изҳори нигарониӣ карда буданд.
Аз ҷумла, иброз дошта буданд: "Ҳоло ҳам ҳастанд шахсоне, ки баъди бозгашт барои ташкили маросими ҳоҷизиёрат боз ду баробар зиёдтар маблағ сарф мекунанд. Дар натиҷа, ба сабаби адои ҳаҷ ё умраи як нафар тамоми аҳли оила муддати дароз ба душвории молиявӣ гирифтор мегардад".
Инчунин, Сарвари давлат иброз доштанд, баъзе аз шаҳрвандон маҳз ба сабаби надонистан ба таассубу хурофот дода шуда, чунин маъракаҳои серхарҷро доир намуда, ҳам талаботи диниро риоя намекунанд ва ҳам барои аҳли оила мушкилӣ эҷод менамоянд.
- Умра мераванд, мегӯянд, ман ҳоҷӣ шудам. Баъзеҳоро мисли арӯсу шаҳ пешвоз мегиранд, дастҳояшонро бӯса мекунанд. Дар куҷои шариат омадааст ин? Ҳол он, ки умра ҳаҷ нест. Ин кӯдакон синфи 3 – 4 ҳастанд. Ин мисол аз ҳазорон якест, шумо худатон бинед, - илова намуданд, Президенти кишвар.
Аз ин хотир, ҳамчунин дар лоиҳаи нави қонуни мазкур дар навбати худ, ба мақоми ваколатдор, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот имкон фароҳам оварда шуд, ки иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва диниро ҷиҳати гузарондани чорабиниҳои омӯзишӣ ва маърифатӣ оид ба таъмини риояи талаботи қонуни мазкур, аз ҷумла пешгирии зиёдаравию исрофкорӣ дар баргузории ҷашну маросим, ақди никоҳи бармаҳалу ғайрирасмӣ ва қонунвайронкуниҳои дигар дар ин самт ҷалб намоянд.
ҚОНУНИ ТАНЗИМ БАРОИ ЧӢ МУҲИМ АСТ?
Бояд гуфт, ки лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" аз муқаддима, 6 боб ва 22 модда иборат аст.
Ба андешаи Парвиз Шодизода, узви Кумитаи Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур анъанаҳои аҷдодӣ ва меъёрҳои таърихан ташаккулёфтаи халқи тоҷикро ҷиҳати баргузории ҷашну маросими мардумӣ инъикос намуда, онҳоро дар асоси дастовардҳои фарҳанги миллӣ ва тамаддуни ҷаҳонӣ, эҳтиром ба суннатҳои мардумӣ, сарфакорӣ ва истифодаи оқилонаи маблағҳо ба танзим медарорад.
- Бо мақсади танзими оқилонаи ҷашну маросими мардумӣ, ки зарурат ба он аз серхарҷ гардидан, тақлидкорӣ ва рақобати бемантиқ ҳангоми баргузории тӯю маъракаҳо ва ба бори гарони зиндагӣ табдил ёфтани маросими дафну азодорӣ ба миён омад, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" соли 2007-ум қабул гардид, - ӯ зикр намуд зимни қабули қонун.
Ба андешаи Файзулло Баротзода, вакили парлумон, лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон", аз чанд ҷиҳат муҳим аст. Якум, қонуни мазкур аз нигоҳи техникаи қонунэҷодкунӣ ва услуби фаҳмои баён аз матни пештара ба маротиб беҳтар гардонда шудааст.
- Гуфтан мумкин аст, ки шеваи возеҳи ифодаи матлаб барои даст кашидан аз урфу одатҳои бебунёд, расму оинҳои шахшуда ва шигифтангез, бахусус дар бахши тӯйи домодию арӯсӣ ва маросими ҳаҷҷу умра мусоидат мекунад, дар партави мулоқоти Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо фаъолон, намояндагони ҷомеа ва ходимони дини кишвар 9 - уми марти соли 2024 рафтори хурофотӣ ва бегонапарастиро коҳиш медиҳад ва дар доираи ақлу идрок тасарруф намудани маблағҳои аз пайи меҳнат ва касби ҳалол ҷамъшудаи шаҳрвандонро ба манфиати оилаю фарзандон талқин менамояд, -иброз дошт номбурда.
Фарзонаи УМАРАЛӢ, “ҶТ”
Дар ин бора Хадамоти матбуотии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар дода, зикр кардааст, ки дар ин рӯз дар баробари қонуни мазкур, инчунин 34 қонуни дигар аз ҷониби Сарвари давлат имзо гардиданд.
Дар шарҳи имзои қонунҳо мафҳуми қонунҳои танзими ҷашну маросим ва масъулият барои таълиму тарбияи кӯдак чунин арзёбӣ гардидааст: “ба мақсади ҳифзи арзишҳои асили фарҳанги миллӣ, пешгирии хурофоту таассуб, зиёдаравию исрофкорӣ дар баргузории ҷашну маросим, баланд бардоштани маънавиёт ва сатҳи иҷтимоию иқтисодии мардуми Тоҷикистон, инчунин ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои кӯдак, таълиму донишомӯзӣ, тарбияи кӯдак дар руҳияи инсондӯстӣ, ифтихори ватандорӣ, эҳтиром ба арзишҳои миллӣ ва умумибашарӣ равона шудаанд”.
ҶАРИМАҲОИ ҲАНГУФТ БАРОИ ПОЙМОЛИ ҚОНУНИ ТАНЗИМ
Мутобиқи тағйиру иловаҳои нав ба Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ, ки 22-юми июн нашр шуд, барои поймоли қонуни танзим аз 8 ҳазору 640 сомонӣ (беш аз 800 доллар) то 216 ҳазор сомонӣ, муодили бист ҳазор доллар ҷарима хоҳанд шуд.
Барои риоя накардани қоидаи ҷашни зодрӯз, хатнасур, маросими дигари вобаста ба таваллуди кӯдак, дафну азодорӣ ва мавлудхонӣ аз 15 ҳазору 840 сомонӣ (мардум) то 39 ҳазору 600 сомонӣ (мансабдорон) муқаррар гардидааст.
Барои вайрон кардани қоидаи тӯйи домодию арӯсӣ, теъдоди меҳмонҳо, вақт ва замони баргузории ҷашну маросим, аз 21 ҳазору 600 сомонӣ то 108 ҳазор сомонӣ ҷарима пешбинӣ шудааст.
Ҷаримаи ҳунармандон, молики тарабхона, қаҳвахона, ошхона ва тӯйхона барои риоя накардани шумораи даъватшудагон ва вақти баргузории тӯю маъракаҳо аз 21 ҳазору 600 сомонӣ (мардум) то 57 ҳазору 600 сомонӣ (мансабдорон) таъин гардидааст.
Мақомот барои дағалона ё дар вазъияти фавқулода, пандемия, ҳолатҳои фавқулодаи табиӣ ва техногенӣ вайрон кардани қонуни танзим ба мардуму мансабдорон ва шахсони ҳуқуқӣ аз 86 ҳазору 400 сомонӣ то 216 ҳазор сомонӣ ҷарима пешбинӣ намудааст.
Бар асоси иловаи нав дар Кодекси ҷиноӣ, "дар давоми соли баъди татбиқи ҷазои маъмурӣ" барои дағалона ё дар вазъияти фавқулода, пандемия, ҳолатҳои фавқулодаи табиӣ ва техногенӣ” вайрон кардани қонуни танзим "соҳибкори инфиродӣ, муассис ё роҳбари ташкилоти тиҷоратӣ, сархатиб, имомхатиб, имоми масҷиди панҷвақта, ходими ғайрирасмии динӣ, раиси маҳалла, инчунин, шахсони дигар" аз 158 ҳазору 400 сомонӣ то 180 000 сомонӣ ҷарима хоҳанд супурд ва ё аз ду то се сол аз озодӣ маҳрум хоҳанд шуд.
ТАҒЙИРУ ИЛОВАҲОИ НАВ ВА ПЕШГИРӢ АЗ ИСРОФКОРӢ
Бояд гуфт, ки 8-уми майи соли равон Иҷлосияи панҷуми Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати шашум баргузор гардид ва дар он аз ҷониби вакилони Парлумон дар баробари дигар қонунҳо, аз ҷумла қонуни танзим ва ҷашну маросимҳо қабул гардид.
Дар тарҳи нави лоиҳаи қонуни нав пеш аз ҳама тағйиру иловаҳо ба номи қонун ворид гардид, ки қаблан он Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзиму анъана ва ҷашну маросимҳо" ном дошт акнун он Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" ном дорад.
Аз ҷумла, Сулаймон Давлатзода, раиси Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросими назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр намуд, ки дар лоиҳаи қонуни нав доир ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот илова карда шуд.
- Дар навбати худ, ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ ва комиссияҳои доимии маҳаллӣ дар моддаҳои алоҳида мушаххас карда шуда, масъалаи ба ҳисоб гирифтани тӯйи домодию арӯсӣ ва маросими азодорӣ дар асоси муроҷиатҳои электронии шахсони воқеӣ пешбинӣ карда шуд. Инчунин, дар моддаи 9-и лоиҳа меъёрҳои марбут ба ҷашнҳои расмӣ такмил дода шуда, бо мақсади тарбияи дурус-ти кӯдакон ва таъмини бехатарии онҳо дар рӯзҳои Иди Рамазон ва Иди Қурбон исрофкорӣ, зиёдаравӣ, тақдими ширинӣ ва туҳфаҳои дигар (идгардак) манъ карда шуд. Бояд қайд кард, ки дар кишварҳои дигар низ идгардак дар шакли мавҷуда ба мушоҳида намерасад, - иброз дошт, Давлатзода.
Мутобиқи моддаи 12-и лоиҳаи қонун тӯйи домодию арӯсӣ, гузаронидани на зиёда аз ду маърака дар тӯйҳо пешбинӣ гардида, ташкили маъракаҳои дигари бо тӯйи домодию арӯсӣ алоқаманд манъ карда шуданд ва ба ҷойи додани зиёфат ё оши тӯй ба шаҳрвандон имкони сарф намудани маблағҳо барои корҳои хайриявию эҳсонкорӣ, аз ҷумла таъмири роҳ, кашидани хатти об, сохтмон ва ё таъмири иншооти иҷтимоӣ ва пулҳо пешниҳод гардидааст.
Ҳамзамон, Сулаймон Давлатзода иброз дошт, ки дар самти муқаррароти воситаи нақлиёт дар тӯю маъракаҳо то ба ҳол ҳуқуқвайронкуниҳо аз ҷониби шаҳрвандон ба назар мерасад. Аз ин хотир, аз ин пас дар лоиҳаи қонуни зерин на зиёда аз чор автомашина иҷозат дода мешавад.
ҲОҶИЗИЁРАТ АЗ БАЙН БАРДОШТА ШУД
Тибқи иттилои Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2023-юм 63 ҳазор нафар шаҳрванди кишвар маросими ҳаҷ ва умраро адо кардаанд ва маблағи ба ҳисоби миёна харҷнамудаи онҳо ба беш аз 1 миллиарду 200 миллион сомонӣ баробар шудааст.
Дар маҷмуъ, бино ба иттилои ин ниҳод, дар панҷ соли ахир шумораи умракунандагон аз Ҷумҳурии Тоҷикистон се баробар афзоиш ёфтааст.
Аз ҷумла, раиси Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон низ аз афзоиши умракунандагон дар кишвар гуфта, зикр намуд, ки баъзе аз шаҳрвандон ҳангоми пешвози умракунандагон ба зиёдаравию исрофкориҳо роҳ медиҳанд. Аз ҷумла, ӯ баён дошт, ки: "Аз ин рӯ, дар моддаи 13 лоиҳаи қонуни мазкур дар доираи оила гузарондани маъракаҳои гуселу пешвози ҳам ҳоҷиён ва ҳам умракунандагон пешбинӣ гардида, тақсими туҳфаҳо, идона оро додани ҳавлӣ, кӯчаву маҳалла ва мошинҳо ба хотири ҳаҷ ва ё умра манъ карда шуд ва ба ҳоҷиён ва умракунандагон ҷойи маъракаҳои манъшуда имкони анҷом додани корҳои хайриявию эҳсонкорӣ, аз ҷумла таъмири роҳ, кашидани хатти об, сохтмон ва ё таъмири иншооти иҷтимоӣ ва пулҳо пешниҳод карда шуд".
Бояд гуфт, ки қаблан низ моҳи марти соли равон Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳангоми мулоқот бо ходимони дини кишвар аз ду баробар зиёд харҷ кардани ҳоҷиён изҳори нигарониӣ карда буданд.
Аз ҷумла, иброз дошта буданд: "Ҳоло ҳам ҳастанд шахсоне, ки баъди бозгашт барои ташкили маросими ҳоҷизиёрат боз ду баробар зиёдтар маблағ сарф мекунанд. Дар натиҷа, ба сабаби адои ҳаҷ ё умраи як нафар тамоми аҳли оила муддати дароз ба душвории молиявӣ гирифтор мегардад".
Инчунин, Сарвари давлат иброз доштанд, баъзе аз шаҳрвандон маҳз ба сабаби надонистан ба таассубу хурофот дода шуда, чунин маъракаҳои серхарҷро доир намуда, ҳам талаботи диниро риоя намекунанд ва ҳам барои аҳли оила мушкилӣ эҷод менамоянд.
- Умра мераванд, мегӯянд, ман ҳоҷӣ шудам. Баъзеҳоро мисли арӯсу шаҳ пешвоз мегиранд, дастҳояшонро бӯса мекунанд. Дар куҷои шариат омадааст ин? Ҳол он, ки умра ҳаҷ нест. Ин кӯдакон синфи 3 – 4 ҳастанд. Ин мисол аз ҳазорон якест, шумо худатон бинед, - илова намуданд, Президенти кишвар.
Аз ин хотир, ҳамчунин дар лоиҳаи нави қонуни мазкур дар навбати худ, ба мақоми ваколатдор, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот имкон фароҳам оварда шуд, ки иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва диниро ҷиҳати гузарондани чорабиниҳои омӯзишӣ ва маърифатӣ оид ба таъмини риояи талаботи қонуни мазкур, аз ҷумла пешгирии зиёдаравию исрофкорӣ дар баргузории ҷашну маросим, ақди никоҳи бармаҳалу ғайрирасмӣ ва қонунвайронкуниҳои дигар дар ин самт ҷалб намоянд.
ҚОНУНИ ТАНЗИМ БАРОИ ЧӢ МУҲИМ АСТ?
Бояд гуфт, ки лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" аз муқаддима, 6 боб ва 22 модда иборат аст.
Ба андешаи Парвиз Шодизода, узви Кумитаи Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур анъанаҳои аҷдодӣ ва меъёрҳои таърихан ташаккулёфтаи халқи тоҷикро ҷиҳати баргузории ҷашну маросими мардумӣ инъикос намуда, онҳоро дар асоси дастовардҳои фарҳанги миллӣ ва тамаддуни ҷаҳонӣ, эҳтиром ба суннатҳои мардумӣ, сарфакорӣ ва истифодаи оқилонаи маблағҳо ба танзим медарорад.
- Бо мақсади танзими оқилонаи ҷашну маросими мардумӣ, ки зарурат ба он аз серхарҷ гардидан, тақлидкорӣ ва рақобати бемантиқ ҳангоми баргузории тӯю маъракаҳо ва ба бори гарони зиндагӣ табдил ёфтани маросими дафну азодорӣ ба миён омад, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон" соли 2007-ум қабул гардид, - ӯ зикр намуд зимни қабули қонун.
Ба андешаи Файзулло Баротзода, вакили парлумон, лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи танзими ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон", аз чанд ҷиҳат муҳим аст. Якум, қонуни мазкур аз нигоҳи техникаи қонунэҷодкунӣ ва услуби фаҳмои баён аз матни пештара ба маротиб беҳтар гардонда шудааст.
- Гуфтан мумкин аст, ки шеваи возеҳи ифодаи матлаб барои даст кашидан аз урфу одатҳои бебунёд, расму оинҳои шахшуда ва шигифтангез, бахусус дар бахши тӯйи домодию арӯсӣ ва маросими ҳаҷҷу умра мусоидат мекунад, дар партави мулоқоти Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо фаъолон, намояндагони ҷомеа ва ходимони дини кишвар 9 - уми марти соли 2024 рафтори хурофотӣ ва бегонапарастиро коҳиш медиҳад ва дар доираи ақлу идрок тасарруф намудани маблағҳои аз пайи меҳнат ва касби ҳалол ҷамъшудаи шаҳрвандонро ба манфиати оилаю фарзандон талқин менамояд, -иброз дошт номбурда.
Фарзонаи УМАРАЛӢ, “ҶТ”
Эзоҳи худро нависед