“Аз волидонам нафрат дорам. Махсусан аз падару модарам. Шояд баъди хондани чунин матлаб борони ҳақоратро бар сари ман барин фарзанд резед. Аммо, он тавре ки шумо - хонандагони азиз фикр мекунед, нест. Чун, на ҳар падару модар вазифаашро ба хубӣ анҷом медиҳад. Агар падару модарам дар вақташ кӯтоҳандешӣ намекарданд, шояд имрӯз бо ду кӯдаки ноболиғам бадбахту гумроҳ намешудам. Шояд имрӯз аз бехонагиву дарбадарӣ азият намекашидам. Сарбории бародаронам, ки як луқмаи додаашонро заҳри бадани ману фарзандонам мекунанд, намегаштам...

Имрӯзҳо афсус мехӯрам, ки ба гапи волидонам гӯш кардаму тақдирамро ба дасти онҳо супоридам. Охир дар хона мо фарзандон ҳаққи интихоб кардан, надоштем. Мисли маҳбусон будем. Махсусан мо духтарон. Падару модарам ҳамеша гапашон ин буд, ки духтар набояд ба берун барояду набояд ӯро марди бегона бубинад. Духтар набояд хонад. Ана ҳамин андешаҳои пучу бемаънояшон сабаби бадбахтии ман гашт”.

Ин суханҳои Моҳрухсор – як занест, ки панҷ сол боз аз шавҳар ҷудову дарбадари бародарон аст.
Мутаассифона, имрӯзҳо ин гуна ҳолатҳо дар ҳаёти мо бисёр рӯх медиҳанд, ки ин хело нигаронкунандаву дарднок аст. Мутаассифона, ҳанӯз ҳам ин ақидаҳо дар фикру дар зеҳни баъзе аз волидон нақш бастааст, ки ба гуфтаи Моҳрухсор ба ҷуз бадбахтӣ чизи дигареро ба бор оварда наметавонад. Дақиқан умеди аввалини ҳар фарзанд волидонаш мебошанд. Маҳз падару модар метавонад, ба фарзанд болу пар бахшаду парвози зеборо дар самои зиндагӣ омӯзонад. Аммо баъзан ҳолатҳо волидон кореро анҷом медиҳанд, ки на боиси болу пар гирифтани фарзандон, балки муҷиби шикасти онҳо мегарданд.

Ба андешаи равоншинос Ёрмаҳмад Алиаҳмад сабаби асосии пойдориву вайроншавии оилаҳо волидонанд. Дуввум ин ки одамон бештар ба “ман”-и худ зиёд эътибор медиҳанд. Ҳамеша ва дар ҳама ҷо “ман” мегӯянд. Манфиатҳои ҷамъиятӣ низ қариб ки зери суол мераванд.

“Одамон намехоҳанд барои нафарони дигар, барои ҷамъият кор кунанд. Ҳамаи инҳо замина мегузоранд, ба манфиатпарастӣ. Одамон масъулияти як нафари камқувватро ба дӯш намегиранд. Вақте ки одитарин мушкил ба сари ҷавон меояд, дарҳол роҳи халосӣ (ҷудошавӣ)-ро меҷӯяд. Тадқиқотҳо нишон доданд, ки зиёда аз 50 фисади оилаҳои аз ҳамдигар ҷудошуда камтар аз як моҳ то 5 сол зиндагӣ кардаанд. Яъне бисёри ҷудошавии оилаҳо дар ҳамин муддат сурат мегирад. Чун аз нуқтаи назари психологӣ омода нестанд”,- гуфт, равоншинос Ё. Алиаҳмад.

Ба андешаи ин ҳамсуҳбати мо барои кам кардани шиддати ҷудошавии оилаҳо мебояд навхонадорон қабл аз никоҳ аз ташхиси равоншиносон гузаранд. Ӯ пешниҳод менамояд, ки дар хонаҳои ақди никоҳ фаъолияти равоншиносон ба роҳ монда шавад. Барои мувофиқати психалогии ҳамсарон бояд равоншинос баҳо диҳад, то розигии равоншинос гирифта нашавад, никоҳи байни онҳо аз назари давлатӣ низ қайд карда нашавад.
Тибқи иттилои Вазорати адлия бекоркунии ақди никоҳ дар шаш моҳи соли равон нисбат ба шаш моҳи охири соли гузашта тақрибан 1 ҳазор зиёд ба қайд гирифта шудааст. Яъне агар дар шаш моҳи охири соли 2020 5486 оила пош хурда бошад, дар соли 2021 ин адад ба 6476 расидааст.

Боғигул Исломзода, сардори шуъбаи ташкилии Кумитаи кор бо занон ва оила сабаби пошхӯрии оилаҳоро дар надоштани саводи кофӣ, касбу ҳунар, муҳоҷирати меҳнатӣ ва никоҳи бармаҳал мебинад. Ӯ қайд кард, “ҷавондухтароне, ки ба кумита муроҷиат мекунанд, аксаран маълумоти олӣ надоранд. На соҳибкасбанду на соҳибҳунар, то барои пайдо кардани кор ба онҳо кумак намоем”.

Ба андешаи бузургон муҳимтарин чиз дар дунё оилаи солим мебошад. Агар шумо оила надоред, пас ҳеҷ ҷиз надоред.

Аз ин нуқтаи назар, мо бояд дар зиндагӣ якдигарро гузашт намоем, бубахшем, аммо нагузорем, ки фарзандонамон заҳри ятимиро чашанд. Нагузорем, онҳо дур аз муҳаббати мо ба воя расанд. Агар ба хотири худамон ҳам набошад, ба хотири фарзандон бояд пуртоқат бошем ва оилаамонро солим нигоҳ дорему ҳаёти моломоли хушу хубро ба атрофиёнамон тақдим созем. Боқӣ қазоват аз хонанда.