ҶОМЕА
Ҷумъа 19 Апрел 2024 12:47
Чун ба ҳамагон маълум аст, сокинони ҷаҳон бар зидди бемории сироятии COVID-19 мубориза бурда истодаанд. Зиёда аз 40 миллион нафар дар ҷаҳон ба ин беморӣ гирифтор шуда, дар кишвари мо низ ин беморӣ аз моҳи апрели соли равон тасдиқ шудааст. Ба иттилои Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон то 16 ноябр дар кишвар шумораи гирифторони ин беморӣ ба 11649 нафар расидааст. Аммо ба ҳамаи ин нигоҳ накарда, табибон шабонарӯзӣ барои халқ хизмат мекунанд ва кӯшиш менамоянд, ки беморонро дар кӯтоҳтарин муддат табобат кунанд. Дар зимн бо Ато Собирзода, сармутахассиси Раёсати тандурустии шаҳри Душанбе оид ба корҳои муолиҷавӣ доир ба бемории сироятии коронавирус, вазъи имрӯза ва саҳми кормандони соҳаи тиб дар сиҳатии мардум суҳбат намудем, ки фишурдааш пешкаш мегардад.
- Дар ибтидо мегуфтед, ки айни ҳол кормандони соҳа барои дар ҳолати хуби равонӣ будани аҳолӣ чи корҳоро ба анҷом расонида истодаанд?
- Имрӯз корҳои фаҳмондадиҳӣ барои сокинон тавассути телевизионҳои давлатӣ, рӯзномаю радиоҳо мунтазам ба роҳ монда шудааст. Ҳамчунин мубодилаи афкори фосилавӣ байни мутахассисони пуртаҷриба ва сокиноне, ки мехоҳанд тавассути телефон дар бораи бемории худ маълумот гиранд, давоми 24 соат фаъол аст.
Бештари табибон дар давраи аввал, моҳҳои феврал-март аз курсҳои бозомӯзӣ дар мавзӯъҳои “Сирояти коронавирус ва чораҳои пешгирӣ аз ин беморӣ”, “Маҳлулҳои дезинфексионӣ ва гузаронидани чорабиниҳои безараргардонӣ дар муассисаҳои тиббӣ - профилактикӣ” ва пешгирию табобати бемориҳои сироятӣ, усулҳои пешгирӣ ва роҳҳои безараргардонии ҳуҷраҳо, таҷҳизоту лавозимотҳои тиббӣ гузаштаанд. Мо - кормандони соҳаи тандурустии пойтахт бо тамоми масъулият кӯшиш ба харҷ медиҳем, ки ба касбамон содиқ бошему софдилона фаъолият намуда, сазовори боварию умеди аҳолӣ гашта, бар зидди ин беморӣ мубориза мебарем.
- Ба таъкиди баъзе аз коршиносони соҳаи тиб сард шудани ҳаво боиси зиёд шудани бемории коронавирус мегардад. Ин то чӣ андоза ҳақиқат дорад?
- Дар мадди аввал мо нағз дарк карда истодаем, ки таҳлука ва тарсу ваҳм аз бемории мазкур аз байн рафт. Мардум ба хубӣ дарк намуданд, ки бемории сироятии COVID-19 ин як намуди муқаррарии сирояти шадиди роҳҳои нафас, яъне зуком мебошад. Дар фасли зимистон бо сард шудани ҳаво мардум ба ҳар гуна беморӣ дучор мешавад ва 80-85%-и ин беморӣ ҳамроҳ бо он бо намуди сабук мегузарад. Яъне шахсоне, ки бемориҳои ҳамрадиф ба монанди фишорбаландӣ, диабети қанд ва ғайра надоранд, сабук мегузаронанд. Ҳамзамон, мардум аллакай дарк намуд, ки ин чӣ беморӣ аст, роҳҳои гузариши он кадомҳоянд ва аз ҳама муҳим роҳҳои пешгириро хуб аз худ карданд. Нағз медонанд, ки бояд аз манбаи сироят дурӣ ҷуянд, ҳатман ниқобҳои муҳофизатӣ истифода баранд, қоидаҳои санитарию гигиенаи шахсиро риоя намоянд, бесабаб ба кӯча набароянд ва аз ҷойҳои ҷамъшавии зиёди мардум худдорӣ кунанд.
- Ниқобҳои яккаратае, ки мардум истифода мебаранд, оё он қобилияти муҳофизат аз вируси мазкурро дорост?
- Дилхоҳ бемориҳои сироятии роҳҳои нафас, аз он ҷумла COVID-19 бо тарзи ҳавоӣ-қатрагӣ мегузарад ва истифодабарии ниқоб яке аз усулҳои муҳими пешгирӣ ба ҳисоб меравад. Зимни тамос бо бемор ниқоб барои паҳншавии вирус ба атроф монеаи ҳимоявӣ эҷод мекунад. Тибқи маълумотҳои мутахассисон вируси мазкур қобилияти аз 3 то 18 соат дар ашёҳои рӯзгор маҳфуз, яъне зинда мемонад. Ҳамзамон, бояд қайд намуд, ки яке аз усули дигари гузариши вирус ин тамос мебошад. Аз ин лиҳоз, риояи қоидаҳои гигиенаи шахсӣ ва худдорӣ аз даст фишурдан, оғӯш гирифтан ва амсоли ин амалҳо ҳатмӣ ва зарурӣ мебошад.
- Шумо ҳамчун табиб ба сокинони кишвар чӣ тавсия медиҳед?
- Мутахассисони соҳаи тиб ба беморон тавсия медиҳанд, ки истеъмол кардани доруҳои арақовар, антибиотикҳо метавонанд, ин бемориро пешгирӣ намоянд. Дар натиҷаи табобат варами луобпардаи роҳҳои нафас барҳам хӯрда, нафасгирӣ осон мешавад. Афшондани димоғ ва сулфаи тӯлонӣ ба сироят ёфтани қисми дохилии гӯш мусоидат мекунад. Аз ин рӯ, доруи зидди сулфа истеъмол намудан лозим аст. Аз табобати саривақтӣ сар кашидан ва иҷро накардани тавсияи духтур муҷиби инкишофи бемориву авҷ гирифтани он мегардад. Барои пешгирӣ намудан ва гирифтор нашудан ба бемории сироятии коронавирус сокинонро зарур аст, ки аз рӯзи аввал нӯшокиҳои гарм, чун чой, чой бо лимӯ ва асал, бо мураббо, нӯшоба аз гиёҳҳои шифобахш истеъмол намоянд.
- Дар ибтидо мегуфтед, ки айни ҳол кормандони соҳа барои дар ҳолати хуби равонӣ будани аҳолӣ чи корҳоро ба анҷом расонида истодаанд?
- Имрӯз корҳои фаҳмондадиҳӣ барои сокинон тавассути телевизионҳои давлатӣ, рӯзномаю радиоҳо мунтазам ба роҳ монда шудааст. Ҳамчунин мубодилаи афкори фосилавӣ байни мутахассисони пуртаҷриба ва сокиноне, ки мехоҳанд тавассути телефон дар бораи бемории худ маълумот гиранд, давоми 24 соат фаъол аст.
Бештари табибон дар давраи аввал, моҳҳои феврал-март аз курсҳои бозомӯзӣ дар мавзӯъҳои “Сирояти коронавирус ва чораҳои пешгирӣ аз ин беморӣ”, “Маҳлулҳои дезинфексионӣ ва гузаронидани чорабиниҳои безараргардонӣ дар муассисаҳои тиббӣ - профилактикӣ” ва пешгирию табобати бемориҳои сироятӣ, усулҳои пешгирӣ ва роҳҳои безараргардонии ҳуҷраҳо, таҷҳизоту лавозимотҳои тиббӣ гузаштаанд. Мо - кормандони соҳаи тандурустии пойтахт бо тамоми масъулият кӯшиш ба харҷ медиҳем, ки ба касбамон содиқ бошему софдилона фаъолият намуда, сазовори боварию умеди аҳолӣ гашта, бар зидди ин беморӣ мубориза мебарем.
- Ба таъкиди баъзе аз коршиносони соҳаи тиб сард шудани ҳаво боиси зиёд шудани бемории коронавирус мегардад. Ин то чӣ андоза ҳақиқат дорад?
- Дар мадди аввал мо нағз дарк карда истодаем, ки таҳлука ва тарсу ваҳм аз бемории мазкур аз байн рафт. Мардум ба хубӣ дарк намуданд, ки бемории сироятии COVID-19 ин як намуди муқаррарии сирояти шадиди роҳҳои нафас, яъне зуком мебошад. Дар фасли зимистон бо сард шудани ҳаво мардум ба ҳар гуна беморӣ дучор мешавад ва 80-85%-и ин беморӣ ҳамроҳ бо он бо намуди сабук мегузарад. Яъне шахсоне, ки бемориҳои ҳамрадиф ба монанди фишорбаландӣ, диабети қанд ва ғайра надоранд, сабук мегузаронанд. Ҳамзамон, мардум аллакай дарк намуд, ки ин чӣ беморӣ аст, роҳҳои гузариши он кадомҳоянд ва аз ҳама муҳим роҳҳои пешгириро хуб аз худ карданд. Нағз медонанд, ки бояд аз манбаи сироят дурӣ ҷуянд, ҳатман ниқобҳои муҳофизатӣ истифода баранд, қоидаҳои санитарию гигиенаи шахсиро риоя намоянд, бесабаб ба кӯча набароянд ва аз ҷойҳои ҷамъшавии зиёди мардум худдорӣ кунанд.
- Ниқобҳои яккаратае, ки мардум истифода мебаранд, оё он қобилияти муҳофизат аз вируси мазкурро дорост?
- Дилхоҳ бемориҳои сироятии роҳҳои нафас, аз он ҷумла COVID-19 бо тарзи ҳавоӣ-қатрагӣ мегузарад ва истифодабарии ниқоб яке аз усулҳои муҳими пешгирӣ ба ҳисоб меравад. Зимни тамос бо бемор ниқоб барои паҳншавии вирус ба атроф монеаи ҳимоявӣ эҷод мекунад. Тибқи маълумотҳои мутахассисон вируси мазкур қобилияти аз 3 то 18 соат дар ашёҳои рӯзгор маҳфуз, яъне зинда мемонад. Ҳамзамон, бояд қайд намуд, ки яке аз усули дигари гузариши вирус ин тамос мебошад. Аз ин лиҳоз, риояи қоидаҳои гигиенаи шахсӣ ва худдорӣ аз даст фишурдан, оғӯш гирифтан ва амсоли ин амалҳо ҳатмӣ ва зарурӣ мебошад.
- Шумо ҳамчун табиб ба сокинони кишвар чӣ тавсия медиҳед?
- Мутахассисони соҳаи тиб ба беморон тавсия медиҳанд, ки истеъмол кардани доруҳои арақовар, антибиотикҳо метавонанд, ин бемориро пешгирӣ намоянд. Дар натиҷаи табобат варами луобпардаи роҳҳои нафас барҳам хӯрда, нафасгирӣ осон мешавад. Афшондани димоғ ва сулфаи тӯлонӣ ба сироят ёфтани қисми дохилии гӯш мусоидат мекунад. Аз ин рӯ, доруи зидди сулфа истеъмол намудан лозим аст. Аз табобати саривақтӣ сар кашидан ва иҷро накардани тавсияи духтур муҷиби инкишофи бемориву авҷ гирифтани он мегардад. Барои пешгирӣ намудан ва гирифтор нашудан ба бемории сироятии коронавирус сокинонро зарур аст, ки аз рӯзи аввал нӯшокиҳои гарм, чун чой, чой бо лимӯ ва асал, бо мураббо, нӯшоба аз гиёҳҳои шифобахш истеъмол намоянд.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед