ҶОМЕА
Панҷшанбе 25 Апрел 2024 05:44
8646
Зан беҳтарин офаридаи Парвардигор аст. Зан дар ҳама давру замон мақому мартабаи баланди худро дошт. Зиндагӣ собит карда, ки зан қудрат дорад табиби ҳозиқ, сиёсатмадори хуб, сарвари муваффақ, бонуи низомӣ ва болотар аз ҳама модари мушфиқу ғамхор бошад.

Суҳбати мо дар арафаи иди модар бо яке аз занҳои сиёсатмадор ва бонуи вораста Махфират Хидирзода сурат гирифт. Аснои суҳбат аёнамон гашт, ки дар ҷавҳару вуҷуду симои як зан метавон ҳам отифа, ҳам шахсият, ҳам маърифат, ҳам ҷамъият ва ҳам миллатро кашф намуд. Аёнамон гашт, ки як зан метавонад, дар маърифату огаҳӣ, дар ҳувияту ватандорӣ, дар озодагию растагорӣ беҳамто бошад. Як зан метавонад соҳибминбару соҳибмаърифат ватандору миллатдор бошад. Инак, фишурдаи суҳбатро пешкаши шумо, хонандаи хушзавқ менамоем.

- Нахуст шуморо бо Рӯзи модар, ки ҳамасола дар саросари мамлакат ба шукуҳи хоса таҷлил мешавад, самимона шодбош мегӯем.

- Ташаккур.

- Кадом иттифоқот сарнавишти шуморо ба сиёсат пайваст?

- Сарнавишти инсон гардишҳое дорад, ки кас ҳаргиз намедонад фардо дар куҷо ҳасту бо чи кор машғул. Ман ҳам бо шавқу андозаи зиёд дар факултаи забон ва адабиёти руси Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абӯабдуллоҳ Рӯдакӣ таҳсил намуда, то курси чорум шавқи зиёд ба омӯзиши масъалаҳои забон доштам. Мавзӯи кори дипломиам ҳам “Вазифаҳои синтаксии масдар” буд, ки сари он бо заҳмати зиёд ва таваҷҷуҳи хоса кор карда будам.

Вале омӯзиши фанни сиёсатшиносӣ муносибати маро ба интихоби минбаъдаи кору фаъолият тағйир дод. Таваҷҷуҳ ва шавқу рағбатам ба омӯзиши масъалаҳои сиёсӣ бениҳоят зиёд буд. Ҳамин буд, ки бо ҳидояти устодам, профессор Муҳаммад Абдураҳмон, ки он солҳо дар Донишгоҳи зикргардида фаъолият мекарданд, соли 1995 ба кафедраи сиёсатшиносии Донишгоҳи давлати Кӯлоб ба кор даромадам. Соли 1999 рисолаи номзадиамро дар ин самт ҳимоя намудам.

Таҳаввулоти дигари ҷиддӣ ин бо пешниҳоди ҲХДТ интихоб шудан ба ҳайси вакили Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон буд. Тайи қариб ду даъват фаъолият намудан дар парлумони кишвар барои ман мактаби бузурги такомули шахсият дар арсаи мушкили сиёсат буд. Ҳар як рӯзи фаъолият дар мақоми қонунгузори кишвар барои ман мактаби бузурги омӯзиш ва шинохти ҷомеа буд. Вақте ки соли 2005 вакил интихоб шудам, сиюдусола будам. Аз ҳама вакили ҷавон ман будам. Сараввал ба ҳайси узви Кумита оид ба сохтори давлатӣ ва худидоракунии маҳаллӣ, дар даъвати баъдӣ ба ҳайси муовини раиси Кумитаи илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонон ва раиси Фраксияи ҲХДТ дар парлумон фаъолият намудам. Ҳар як зинаҳои фаъолият бароям санҷиши бузург буданд.

- Вақте вориди саҳнаи сиёсат шудед, чӣ омилҳое бештар дар ташаккулёбии шумо ҳамчун як сиёсатмадор кӯмак карданд?

- Сиёсат қоидаҳои худро дорад, ки онҳо инсонро аз ҳар ҷиҳат тарбия мекунанд. Дар ин раванд сазовори боварӣ будан яке аз омилҳои муҳимме мебошад, ки инсонро баҳри такомули минбаъда водор месозад. Шахсан барои ман боварӣ ва эътимоди Пешвои миллат, Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки ба занони тоҷик доранд, тӯли фаъолиятам дар ниҳодҳои гуногуни давлатӣ ҳамчун омили таҳрикдиҳандаи пешравӣ ва муваффақиятҳо гаштааст. Агар тавониста бошам, то ҷое ин эътимодро сазовор шуда бошам, худро хушбахттарин инсон медонам. Зеро дар ҳар қадам дастгирӣ ва истиқбол аз фаъолияти занон дар ҷомеаи мо эҳсос карда мешавад. Ин бошад, василаи муҳимми ҳавасмандсозӣ ва рӯҳбаландкунандаи мо, занон дар арсаи сиёсат мебошад, ки онро бояд қадр кунем.

- Нақши занонро дар ҳаёти сиёсии кишвар чӣ гуна арзёбӣ мекунед?

- Шахсан ман нақши занонро дар арсаи сиёсат фарохтар аз оне, ки тасаввур мекардам, мебинам. Сиёсати гендерие, ки Ҳукумати мамлакат татбиқ намуда истодааст, ба таври возеҳ ифодаи воқеият дар бораи таъмини ҳуқуқу имкониятҳои баробари мардону занон мебошад. Тайи солҳои соҳибистиқлолӣ тавассути иродаи устувори Пешвои муаззами миллат дар кишвари мо дар ин самт иқдому ташаббусҳои ҷиддие рӯйи даст гирифта шуданд, ки намунаашон дар фазои пасошӯравӣ камназир аст. Ҷудо намудани Квотаҳои президентӣ барои духтарони болаёқати деҳоти кӯҳистони мамлакат, грантҳои президентӣ барои дастгирии соҳибкории занон, муайян намудани холҳои иловагӣ дар озмун ҳангоми бори нахуст дохил шудан ба хизмати давлатӣ ва даҳҳо дастгириҳои дигареро метавон номбар намуд, ки дар такомули шахсии занони тоҷик нақши муҳим бозидаанд.

Якчанд сол пеш баъзеҳо иддао доштанд, ки аз ҳисоби занон вазиру сафир нест. Имрӯз бошад, мо вазирон ва сафири муваффақ аз ҳисоби занон дорем, ки боиси ифтихор аст.
Теъдоди вакилзанонамон ҳам дар парлумони кишвар ва маҷлисҳои маҳаллии вакилони халқ зиёд шуда истодааст. Ин зиёдшавӣ ва ё намояндагӣ фақат ба хотири теъдод набуда, балки нишонаи рушди сиёсати гендерӣ дар кишвар мебошад. Фаъолияти самараноку масъулиятшиносонаи онҳо эътимоди ҷомеаро ба неруи созандаи занон боз ҳам боло мебарад.
Коршиносони масоили гендерӣ чунин ақида доранд, ки зиёдшавии теъдоди занон дар сиёсат боиси болоравии сатҳи гуманизми сиёсӣ мегардад. Кишвари мо, ки маҳаки сиёсати давлатии онро маҳз риоя ва таъмини принсипҳои гуманистӣ ташкил медиҳад, аз ин раванд фақат бурд хоҳад кард.

Ман боварӣ дорам, ки дар ин самт мо боз ба муваффақиятҳои нав ноил хоҳем шуд, зеро Пешвои муаззами миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ин масъала таваҷуҳи хос доранд.

- Магар бори сиёсат ба дӯши як зан гаронӣ намекунад?

- Агар гӯям, ки “не” мумкин аз ҳақиқат дуртар шавад. Агар инсон аз мушкилии зиндагӣ ҳарос дошта бошад, пас як қадам ҳам пеш рафта наметавонад. Ҳама кор душвориҳои худро дорад. Лекин иродаи қавии инсон ин ҳамаро осон мегардонад. Бале, ман мефаҳмам, агар аз нуқтаи назари қолабӣ назар кунем, барои зан, ки рисолати азалии ӯ Модар будан аст, иҷрои ҳама гуна фаъолияти дигар сарбории иловагӣ маҳсуб меёбад. Бунёди оила, ба дунё овардани фарзанд ва тарбия намудани он, ҳифзи осудагии оила, ғамхорӣ дар ҳаққи наздикон ва дигар интизориҳое, ки оила аз мо занон дорад, аз зан азхудгузариҳои зиёдро тақозо мекунад. Мо, занон ин ҳамаро вазифаи худ мешуморем ва иҷро мекунем. Лекин набояд фаромӯш кард, ки занон қобилияти фаротар аз доираи оила низ фаъолият намудану ба ҷомеа хизмат карданро доранд. Аз ин рӯ, таҷрибаи ҳаётии садҳо ва ҳазорҳо нафар занони боиродаи тоҷик нишон дода истодааст, ки онҳо бо сарбаландӣ аз ӯҳдаи ин ҳама мебароянд.

- Беҳтарин занҳои сиёсатмадори мо киҳоянд?

- Агар шумо ин саволро ба ман даҳ сол пеш медодед, мумкин ман як ба як номбар мекардам. Вале имрӯз дар назари ман ҳамаи он нафароне, ки мардонавор ба арсаи сиёсат ворид шудаанду сарбаландона фаъолият намуда истодаанд, беҳтаринанд.

Беҳтаринанд, ки роҳбарии ин ё он ниҳодро ба онҳо бовар кардаанд, беҳтаринанд, ки дар мисоли онҳо ҷавондухтарони мо идеали худро мебинанд, беҳтаринанд, ки дар баробари мардон дар арсаи ватансозӣ фаъолона ширкат меварзанд.

- Бузургтарин корномаи як зани сиёсатмадор чӣ буда метавонад?

- Хизмат намудан ба мардум, сазовори эътимоди ҷомеа шудан ва дар роҳи иҷрои рисолат собитқадамона пеш рафтан. Ба ақидаи ман, аз ин дида корномаи бузург нест.

- Ба фикри шумо бори гаронтарин ба дӯши инсон чист?

- Бори гаронтарин бори номус аст, ки ҳар кас онро дар алоҳидагӣ мебардорад.

- Боре шудааст, ки аз роҳи тайкарда ва ё аз ягон интихоби нодуруст пушаймон шуда бошед?

- Доимо кӯшиш намудаам, ки интихобам бошуурона бошад, то пушаймонӣ накунам. Шукргузор аз он ҳастам, ки то имрӯз аз интихоби кардаам пушаймон нестам.

- Дар баробари фаъолияти сиёсию ҷамъиятӣ, инчунин ба корҳои илмӣ низ машғул ҳастед. Доктори илми фалсафа, профессор унвони баланди илмие мебошад, ки шумо онро ба даст овардаед. Дар ин ҷода чӣ сирри муваффақият доред?

- Дастгириҳои Президенти мамлакат, ки дар соҳаи илм амалӣ шуда истодаанд, имконияти мусоидро барои машғул шудан ба корҳои илмӣ фароҳам овардааст. Ҳамин аст, ки қариб 27%-и кормандони соҳаи илмро айни замон занон ташкил медиҳанд.

Ягона сирри муваффақият шавқ доштан ба илм асту иродаи қавӣ барои ба даст овардани мақсад. Роҳнамоии дурусти устодон, дастгирии оила ва шароити муҳайёнамудаи Ҳукумати мамлакат ҷиҳати машғул шудан ба илм имкон дод, то дар роҳи илм заррае ҳам бошад, муваффақ гардам. То ба имрӯз 12 монография, 16 дастури илмию таълимӣ ва зиёда аз 100 мақолаҳои илмӣ дар маҷаллаҳои илмии ватанӣ ва хориҷӣ чоп намудаам.

То имрӯз 12 нафар шогирдонам рисолаҳои номзадиро дифоъ намуда, дар самтҳои гуногуни илм таҳқиқот анҷом дода истодаанд. Умед дорам, ки онҳо низ дар пайроҳаи мушкили илм собитқадамона пеш мераванд.

- Мегӯянд, ки танҳо зани хушбахт метавонад фарзандони хушбахтро ба дунё биоварад. Шумо худро зани хушбахт меҳисобед?

- Хушбахтӣ мафҳумест, ки қаноатмандии инсонро аз ҳаёт ифода мекунад. Он меъёри ягона дош-та, ҳар як нафар аз диди худ ба он баҳо медиҳад. Аз ҳамин сабаб ҳар кас ба таври худаш хушбахт мешавад. Ҳатто агар хушбахтии ҳар як модар доштани оилаи обод ва фарзандони солеҳ бошад, фарзандон метавонанд боз ба таври худ хушбахтиро баҳо диҳанд.
Бале, ман воқеан ҳам худро хушбахт меҳисобам, зеро дар кишвари амну осоишта зиндагӣ дорам, хотири ҷамъ дораму барои фарзандону наберагонам ором ҳастам. Имконияти худсозию татбиқи мақсадҳо ва орзуҳои худро дорам. Аз ин зиёд хушбахтӣ магар мешавад?.

- Таманниёти шумо ба модарон.

- Таманно дорам, ки самои кишварамон софу беғубор бошад. Аз ҳар як хонадон садои хандаи тифлон ва шодию хурсандӣ баланд бошад. Орзу дорам, ки ҳар як зан ва духтари тоҷик ба мақсаду ниятҳои худ расад. Ҳама рӯз Рӯзи модар бошад, зеро модарон фараҳбахшандаи ҳаёти ҷомеа мебошанд.

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм