ҶАҲОН
Ҷумъа 27 Декабр 2024 04:39
Аҷаб гардишҳое дорад рӯзгор, иддае барои аз дасташон нарафтани таноби манфиат сафедро рӯирост сиёҳ мегӯянд. Бархе туфи ба замин афкандаашонро бо забон пас мегиранд. Гурӯҳи дигар барои “исбот”-и қарорҳои аҷоибулғароиби худ ҳарфҳое мегӯянд, ки бо ба ёд оварданаш ё умре механдед ва ё аз ҳайрат даҳонатон боз мемонад. Масалан, тайи се соли охир коршиносони масоили сиёсати байналмилалӣ огоҳ мекарданд, ки ҳукумати Туркия бо сабаби тасвиби баъзе қарорҳои бепояаш сиёсати хориҷияшро хеле тираву хатчадор кардааст. Агар шумо каме ба ҳодисҳои як соли охири Ҷумҳурии Туркия таваҷҷуҳ намуда бошед, намунаи бологуфтаҳоро ҳатман дучор меоед. Зеро дар давоми чанд моҳи охир ҳукумати Туркия барои маҳбасӣ гардонидани афроди “нолозим” аз маҳбасхонаҳои кишвар беш аз 10 ҳазор ҷинояткору фасодкорро озод кардааст. Илова ба ин барои таъини кадрҳои “худӣ” аз соҳаи маориф, амният ва ғайра - мақомоти умда, даҳҳо ҳазор нафар аҳли корро сабукдӯш намудааст. Ин ҳолат боис гашт, то сармоягузорони хориҷӣ тасмим бигиранд, соли 2017 бо ин кишвар доду гирифти иқтисодиро коҳиш диҳанд.
Гузашта аз ин, имрӯзҳо парлумони Туркия лоиҳаи як қонуни дигари нестандарҷаҳонро дар даст дорад ва қабул ҳам карданист. Қонун дар бораи аз ҷавобгарӣ озод кардани таҷовузгарон ё истисморгарони ҷинсӣ! Сарвари вакилони Ҳизби адолат ва рушд (ҲАР – ҳизби ҳоким) дар парлумони Туркия Меҳмет Муш гуфтааст, ки ин тасмими онҳо барои бесаробон намондани “қурбонӣ” аст. Қурбонӣ гуфта шахси таҷовузшударо дар назар доранд. “Агар фоил бо қурбонӣ издивоҷ кунад, метавонад аз ҷавобгарӣ озод бошад”- пешбинӣ мекунад лоиҳаи қонуни мазкур. Фоилаш ҳамон таҷовузгар, истисморгар аст. Яъне, дар ин кишвар қонуне рӯи кор омаданист, ки ба навъе таҷовуз ба номус ва истисмори ҷинсиро иҷозат медиҳад.
Гуфта мешавад, ки алҳол дар Туркия 6 ҳазор кӯдакони ноболиғи истисмори ҷинсишуда ба қайд гирифта шуда, азоби ҷисмониву равонӣ мекашанд. Ин рақамҳои расмӣ мебошанд, вале азбаски ҷомеаи туркӣ ба маҳрамият ва номус диққати ҷиддӣ медиҳад, на ҳама қурбониён аз вазъи худ дарак додаанд. Аз ин рӯ тахмин меравад, ки теъдоди қурбониёни истисмори ҷинсӣ аз ин ҳам бешта аст. Муаллифони лоиҳаи қонун – ҳайати вакилони ҲАР дар парлумон тасмими худро бо он асоснок кардаанд, ки дин издивоҷи ноболиғеро, ки ҷисман омодааст, иҷозат медиҳад. Чун Туркия кишваре бо арзишҳои исломӣ шинохта шудааст ва аҳолии мусулмонаш ҳам кам нест, сиёсатмадоронаш дӯст медоранд, ки ҳар қарорашонро бо дин асоснок кунанд. Дар ин ҳолат ҳам чанг ба дин зада, беҳаёияшонро навъе пӯшонидан мехоҳанд. “Дин иҷозат медиҳад”, -мегӯянд, аммо намегӯянд, ки дар издивоҷ ва оиладорӣ шуур ва фаҳмиши оила муҳим аст, дарки он муҳим аст, на омодагии ҷинсӣ! Агар чунин қарор қабул гардад, “ахлоқи макиавеллистӣ” ҷомеаро фасод хоҳад кард. Минбаъд ҳар кӣ бо роҳи машруъ бо хостааш оиладор шуда натавонад, ба ҳадафаш бо роҳи ғайримашруъ мерасад.
Ҳафтаи гузашта, 18 ноябр, дар он шабу рӯзе, ки дар Туркия баҳси лоиҳаи ин қонун идома дошт, дар Аврупо Рӯзи “Нест бод истисмори кӯдакон!” таҷлил гашт. Яъне, замоне ки Аврупои ғайримусулмон нақшаву барномаҳоеро алайҳи истисмори ноболиғон рӯи даст мегирифт, Маҷлиси миллии Туркияи мусулмонӣ барои ҳимояи таҷовузгарони кӯдакони ноболиғ талош дошт.
Зимнан, бояд ёдовар шуд, ки педофилия проблемаи тамоми дунёст. Бино ба тадқиқоте, ки дар 47 кишвари узви Иттиҳоди Аврупо гузаронида шудааст, ҳар 70-85-ум кӯдаки ноболиғ мавриди истисмори ҷинсӣ қарор мегирад. Ва аз ҳама ҳузновараш ин аст, ки аксари истисморгарон амали хешро бо пардаи дин рӯпӯш мекунанд. Масалан, соли 2002 нашрияи “Boston Globe” дар натиҷаи таҳқиқоти журналистӣ муайян сохт, ки роҳибони зиёди католикӣ ба номуси кӯдакони ба калисо барои таълимгирӣ меомада таҷовуз мекардаанд. Ҳарчанд Ватикан аз ин разолат огоҳ буд, вале чорае намеандешид.
Инак, аввалин бор дар таърихи башарият қонунӣ гардонидани разолат бо ташаббуси ҳизбе амалӣ мегардад. Гуфтан мумкин аст, ки чунин шуури паст аз идеологияи салафии ин зумра маншаъ мегирад. Зеро ҳамин амалро дар Нигерия ҳаракати террористии “Боко Ҳаром” низ ба худ раво мебинад. Солҳои зиёд боз расонаҳои хабарӣ аз одамрабоии ин “муҷоҳидони динӣ” маълумот медиҳанд. Чунончи, апрели соли 2014 террорситони “Боко Ҳаром” 276 нафар духтарони мактаби миёнаро рабуда, то ҳол аксари онҳоро ҳамчун каниз ва ғулом нигоҳ медоранд. Доир ба амалҳои ҳамсони ҷоҳилони ҳаракати террористии ба ном исломии ДИИШ ҳам зиёд гуфтаву навишта шудааст. Ҳарчанд шуури салафӣ дини мубини исломро бинобар меъёрҳои ғайриахлоқӣ ва манфиятҳои шахсияш маънидод кардан дорад, вале ҳар нафари соҳибмаълумот ба осонӣ дарк мекунад, ки мояи чунин идрокро ғайр аз шаҳвату ҷаҳолат дигар чизе ҳам ташкил намедиҳад. Гузашта аз ин, педофилия як навъ бемории рӯҳӣ аст. Онро бо ягон дини самовӣ марбут донистан ҳам ҷаҳолат аст. Зеро ҳеҷ як эътиқоди барҳақ истисмори ҷинсиро хоҳ он кӯдак бошад ва хоҳ шахси болиғ, ба ҳеҷ ваҷҳ напазируфтааст.
Ҳоло башарият дар як замоне ба сар мебарад, ки назираш дар таърих мавҷуд набуд. Ҳарчанд чунин иллати иҷтимоӣ дар андак қавмҳои гузашта мушоҳида мешуд, вале имрӯз таназзули ахлоқӣ тамоми оламро ба коми худ фурӯ бурдан дорад. Баъзан кас аз худ суол накарда наметавонад, ки оё бо гузашти замон, то рафт тараққӣ ёфтани имкониятҳои технологӣ башарият боз ҳам ҷоҳилтар ва аз фарҳангу одамгарӣ фарсах-фарсах дур мешавад? Роҳи ягонаи наҷот аз ин марази саросарӣ танҳо ва танҳо баланд бардоштани сатҳи маърифат ва идрок нисбати арзишҳои маънавии ҷомеа мебошад. Ҳар чӣ тезтар дар ин самт чораҳои лозима андешида нашаванд, ҳамон андоза ҷомеа ҳувияти аслияшро аз даст медиҳад.
P.S.: Лоиҳаи мазкур бино бар сабаби раъйи даркорӣ нагирифтанаш ва эътирози зиёди занон дар кӯчаҳои Истанбул қабул нагашт. Ҳоло лоиҳа барои аз нав баррасӣ кардаи базпас гардида шудааст. Аммо сарвазири Туркия Биналӣ Ийлдирим гуфтааст, аз ин тарҳ даст намекашанд, балки кӯшиш мекунанд бо эътирозгарон ба ифоқа бирасанд.
МАЪЛУМОТ БАРОИ АНДЕША:
• Аз 1,8 миллиард аҳолии ҷавони дунё нисфаш духтаронанд. Аз ин теъдод 600 миллионаш дар кишварҳои рӯ ба тараққӣ зиндагӣ мекунанд. 116 миллион духтари синни 15-25-сола ҳеҷ гоҳ мактаби миёнаро хатм карда наметавонад. Дар тамоми дунё 66 миллион духтарбача ягон маротиба ба мактаб нарафтааст. Духтарҳо ва занҳои аз 16-сола боло 90 дарсади даромадашонро барои оилаашон масраф мекунанд. Ин рақам дар писарон 30-40 фоизро ташкил медиҳад.
• Дар кишварҳои рӯ ба тараққӣ ҳар сеюм духтар барвақттар аз синни 18 издивоҷ мекунад. Агар ягон тағйирот рӯй надиҳад, то соли 2020 издивоҷи 142 миллион кӯдак сурат мегирад. Дар дунёе, ки ҳар лаҳза моил ба дигаргунӣ аст, ҳар духтаре, ки 7 сол таҳсил кардааст, 4 сол дертар издивоҷ карда, 2 кӯдак камтар ба дунё меорад.
• Ҳар сол дар Русия ҳазорҳо ноболиғ ба истисмори ҷинсӣ рӯ ба рӯ шуда, 40 дарсади истисморгарони ҷинсии ноболиғон бекорон арзёбӣ мешаванд.
• Бар асоси як тадқиқоти олмониҳо соли 2015, ки дар он 8718 мард бо ифшо накардани номашон ширкат кардаанд, чунин натиҷа ба даст омадааст: 5,5% мардон ба робитаи ҷинсӣ бо кӯдакон таваҷҷуҳ доштаанд; 4,1% фантазияи чунин робитаро дар сар доштааст; 0,1% ба таври истисноӣ ба ноболиғон таваҷҷуҳ доштааст; 1,7 % порнографияи кӯдаконро тамошо мекардаанд; 0,8% ба робитаи воқеии ҷинсӣ бо кӯдакон сару кор доштаанд; 0,7% бошад, ҳам порнографияи кӯдакона тамошо мекардаанд, ҳам ба робитаи ҷинсӣ бо ноболиғон машғул мешудаанд.
• Тадқиқоти олмониҳо муайян кардааст, ки педофилия дар синну соли гуногун пайдо мешавад: аз 6 то 44-сола, синни миёнаи оғози он 17-сола мебошад.
Гузашта аз ин, имрӯзҳо парлумони Туркия лоиҳаи як қонуни дигари нестандарҷаҳонро дар даст дорад ва қабул ҳам карданист. Қонун дар бораи аз ҷавобгарӣ озод кардани таҷовузгарон ё истисморгарони ҷинсӣ! Сарвари вакилони Ҳизби адолат ва рушд (ҲАР – ҳизби ҳоким) дар парлумони Туркия Меҳмет Муш гуфтааст, ки ин тасмими онҳо барои бесаробон намондани “қурбонӣ” аст. Қурбонӣ гуфта шахси таҷовузшударо дар назар доранд. “Агар фоил бо қурбонӣ издивоҷ кунад, метавонад аз ҷавобгарӣ озод бошад”- пешбинӣ мекунад лоиҳаи қонуни мазкур. Фоилаш ҳамон таҷовузгар, истисморгар аст. Яъне, дар ин кишвар қонуне рӯи кор омаданист, ки ба навъе таҷовуз ба номус ва истисмори ҷинсиро иҷозат медиҳад.
Гуфта мешавад, ки алҳол дар Туркия 6 ҳазор кӯдакони ноболиғи истисмори ҷинсишуда ба қайд гирифта шуда, азоби ҷисмониву равонӣ мекашанд. Ин рақамҳои расмӣ мебошанд, вале азбаски ҷомеаи туркӣ ба маҳрамият ва номус диққати ҷиддӣ медиҳад, на ҳама қурбониён аз вазъи худ дарак додаанд. Аз ин рӯ тахмин меравад, ки теъдоди қурбониёни истисмори ҷинсӣ аз ин ҳам бешта аст. Муаллифони лоиҳаи қонун – ҳайати вакилони ҲАР дар парлумон тасмими худро бо он асоснок кардаанд, ки дин издивоҷи ноболиғеро, ки ҷисман омодааст, иҷозат медиҳад. Чун Туркия кишваре бо арзишҳои исломӣ шинохта шудааст ва аҳолии мусулмонаш ҳам кам нест, сиёсатмадоронаш дӯст медоранд, ки ҳар қарорашонро бо дин асоснок кунанд. Дар ин ҳолат ҳам чанг ба дин зада, беҳаёияшонро навъе пӯшонидан мехоҳанд. “Дин иҷозат медиҳад”, -мегӯянд, аммо намегӯянд, ки дар издивоҷ ва оиладорӣ шуур ва фаҳмиши оила муҳим аст, дарки он муҳим аст, на омодагии ҷинсӣ! Агар чунин қарор қабул гардад, “ахлоқи макиавеллистӣ” ҷомеаро фасод хоҳад кард. Минбаъд ҳар кӣ бо роҳи машруъ бо хостааш оиладор шуда натавонад, ба ҳадафаш бо роҳи ғайримашруъ мерасад.
Ҳафтаи гузашта, 18 ноябр, дар он шабу рӯзе, ки дар Туркия баҳси лоиҳаи ин қонун идома дошт, дар Аврупо Рӯзи “Нест бод истисмори кӯдакон!” таҷлил гашт. Яъне, замоне ки Аврупои ғайримусулмон нақшаву барномаҳоеро алайҳи истисмори ноболиғон рӯи даст мегирифт, Маҷлиси миллии Туркияи мусулмонӣ барои ҳимояи таҷовузгарони кӯдакони ноболиғ талош дошт.
Зимнан, бояд ёдовар шуд, ки педофилия проблемаи тамоми дунёст. Бино ба тадқиқоте, ки дар 47 кишвари узви Иттиҳоди Аврупо гузаронида шудааст, ҳар 70-85-ум кӯдаки ноболиғ мавриди истисмори ҷинсӣ қарор мегирад. Ва аз ҳама ҳузновараш ин аст, ки аксари истисморгарон амали хешро бо пардаи дин рӯпӯш мекунанд. Масалан, соли 2002 нашрияи “Boston Globe” дар натиҷаи таҳқиқоти журналистӣ муайян сохт, ки роҳибони зиёди католикӣ ба номуси кӯдакони ба калисо барои таълимгирӣ меомада таҷовуз мекардаанд. Ҳарчанд Ватикан аз ин разолат огоҳ буд, вале чорае намеандешид.
Инак, аввалин бор дар таърихи башарият қонунӣ гардонидани разолат бо ташаббуси ҳизбе амалӣ мегардад. Гуфтан мумкин аст, ки чунин шуури паст аз идеологияи салафии ин зумра маншаъ мегирад. Зеро ҳамин амалро дар Нигерия ҳаракати террористии “Боко Ҳаром” низ ба худ раво мебинад. Солҳои зиёд боз расонаҳои хабарӣ аз одамрабоии ин “муҷоҳидони динӣ” маълумот медиҳанд. Чунончи, апрели соли 2014 террорситони “Боко Ҳаром” 276 нафар духтарони мактаби миёнаро рабуда, то ҳол аксари онҳоро ҳамчун каниз ва ғулом нигоҳ медоранд. Доир ба амалҳои ҳамсони ҷоҳилони ҳаракати террористии ба ном исломии ДИИШ ҳам зиёд гуфтаву навишта шудааст. Ҳарчанд шуури салафӣ дини мубини исломро бинобар меъёрҳои ғайриахлоқӣ ва манфиятҳои шахсияш маънидод кардан дорад, вале ҳар нафари соҳибмаълумот ба осонӣ дарк мекунад, ки мояи чунин идрокро ғайр аз шаҳвату ҷаҳолат дигар чизе ҳам ташкил намедиҳад. Гузашта аз ин, педофилия як навъ бемории рӯҳӣ аст. Онро бо ягон дини самовӣ марбут донистан ҳам ҷаҳолат аст. Зеро ҳеҷ як эътиқоди барҳақ истисмори ҷинсиро хоҳ он кӯдак бошад ва хоҳ шахси болиғ, ба ҳеҷ ваҷҳ напазируфтааст.
Ҳоло башарият дар як замоне ба сар мебарад, ки назираш дар таърих мавҷуд набуд. Ҳарчанд чунин иллати иҷтимоӣ дар андак қавмҳои гузашта мушоҳида мешуд, вале имрӯз таназзули ахлоқӣ тамоми оламро ба коми худ фурӯ бурдан дорад. Баъзан кас аз худ суол накарда наметавонад, ки оё бо гузашти замон, то рафт тараққӣ ёфтани имкониятҳои технологӣ башарият боз ҳам ҷоҳилтар ва аз фарҳангу одамгарӣ фарсах-фарсах дур мешавад? Роҳи ягонаи наҷот аз ин марази саросарӣ танҳо ва танҳо баланд бардоштани сатҳи маърифат ва идрок нисбати арзишҳои маънавии ҷомеа мебошад. Ҳар чӣ тезтар дар ин самт чораҳои лозима андешида нашаванд, ҳамон андоза ҷомеа ҳувияти аслияшро аз даст медиҳад.
P.S.: Лоиҳаи мазкур бино бар сабаби раъйи даркорӣ нагирифтанаш ва эътирози зиёди занон дар кӯчаҳои Истанбул қабул нагашт. Ҳоло лоиҳа барои аз нав баррасӣ кардаи базпас гардида шудааст. Аммо сарвазири Туркия Биналӣ Ийлдирим гуфтааст, аз ин тарҳ даст намекашанд, балки кӯшиш мекунанд бо эътирозгарон ба ифоқа бирасанд.
МАЪЛУМОТ БАРОИ АНДЕША:
• Аз 1,8 миллиард аҳолии ҷавони дунё нисфаш духтаронанд. Аз ин теъдод 600 миллионаш дар кишварҳои рӯ ба тараққӣ зиндагӣ мекунанд. 116 миллион духтари синни 15-25-сола ҳеҷ гоҳ мактаби миёнаро хатм карда наметавонад. Дар тамоми дунё 66 миллион духтарбача ягон маротиба ба мактаб нарафтааст. Духтарҳо ва занҳои аз 16-сола боло 90 дарсади даромадашонро барои оилаашон масраф мекунанд. Ин рақам дар писарон 30-40 фоизро ташкил медиҳад.
• Дар кишварҳои рӯ ба тараққӣ ҳар сеюм духтар барвақттар аз синни 18 издивоҷ мекунад. Агар ягон тағйирот рӯй надиҳад, то соли 2020 издивоҷи 142 миллион кӯдак сурат мегирад. Дар дунёе, ки ҳар лаҳза моил ба дигаргунӣ аст, ҳар духтаре, ки 7 сол таҳсил кардааст, 4 сол дертар издивоҷ карда, 2 кӯдак камтар ба дунё меорад.
• Ҳар сол дар Русия ҳазорҳо ноболиғ ба истисмори ҷинсӣ рӯ ба рӯ шуда, 40 дарсади истисморгарони ҷинсии ноболиғон бекорон арзёбӣ мешаванд.
• Бар асоси як тадқиқоти олмониҳо соли 2015, ки дар он 8718 мард бо ифшо накардани номашон ширкат кардаанд, чунин натиҷа ба даст омадааст: 5,5% мардон ба робитаи ҷинсӣ бо кӯдакон таваҷҷуҳ доштаанд; 4,1% фантазияи чунин робитаро дар сар доштааст; 0,1% ба таври истисноӣ ба ноболиғон таваҷҷуҳ доштааст; 1,7 % порнографияи кӯдаконро тамошо мекардаанд; 0,8% ба робитаи воқеии ҷинсӣ бо кӯдакон сару кор доштаанд; 0,7% бошад, ҳам порнографияи кӯдакона тамошо мекардаанд, ҳам ба робитаи ҷинсӣ бо ноболиғон машғул мешудаанд.
• Тадқиқоти олмониҳо муайян кардааст, ки педофилия дар синну соли гуногун пайдо мешавад: аз 6 то 44-сола, синни миёнаи оғози он 17-сола мебошад.
Эзоҳи худро нависед