ФАРҲАНГ
Ҷумъа 19 Апрел 2024 06:16
7102
Зане ҳунарманду нексиришт, зане саршори санъату ҳунар, пеш аз ҳама ва зан – Модаре, ки бо ҳунарҳои волои худ дили садҳо нафарро тасхир кардааст. Ҷамолбибӣ Ҳомидова бонуи ҳунарманду меҳрубонест. Ӯ зодаи шаҳри Турсунзода буда, 34 сол аст, ки дар Муассисаи давлатии хонаи пиронсолон ва маъюбони ин шаҳр фаъолият мекунад. Аввалан кори худро ба ҳайси фаррош шурӯъ намуда, баъдан 20 соли умрашро ҳамчун пешхизмат барои барҷомондагон сипарӣ кардааст. Тайи чанд соли охир ҳамчун дӯзанда корашро идома медиҳад. Миёни мардуми деҳа ӯ чун бонуи “40-ҳунара” маъруфият дорад.

Чӣ гунае, ки худи ӯ мегӯяд, тамоми нозукиҳои ҳунари дӯзандагиро аз модар омӯхтааст. Аз шавқу ҳаваси зиёд нисбати ин касб ӯ дар хурдсолӣ мошинаи дарздӯзии модарро пинҳонӣ гирифта, аз матоъҳо ба омода намудани ҷиҳози кӯдакона машғул мешуд. Ҳанӯз дар синфи 3 таҳсил менамуд, ки аз боқимондаҳои матоъҳо барои дугонаҳояш пешдомони қуроқӣ медӯхт. Ин аввалин ҳунараш буд, ки баъдан аз дилбастагӣ ба ин касб ҳунарҳои зиёде чун, қуроқдӯзӣ, шероздӯзӣ, кӯрпачадӯзӣ ва сӯзандӯзиро аз модар мерос гирифт. Дар тӯли ин солҳо тамоми ҳунарҳоеро, ки барои зани тоҷик муҳим буд, аз худ намуд ва имрӯз аз маҳсули дасташ лаззат мебараду ифтихор дорад.

Ғайр аз ин, Ҷамолбибӣ аз уҳдаи дӯхтани тоқии чустӣ низ ба хубӣ мебарояд, ки ин ҳунарро ӯ аз рӯи завқи худ омӯхтааст ва назди касе ҳамчун шогирд таълим нагирифтааст.

- Ҳар гоҳе тоқии чустиро дар сари ягон марди деҳа медидам, ба худ мегуфтам чӣ гулҳои аҷиб ва рангоранги наҷибе. Афсонаи гулкории тоқии чустӣ маро ба дунёи ин ҳунар бурд ва дар ниҳоят ғолиб омадам. Қаҳрамони ин афсона гардида, дигар бо дастони худам бо пораҳои махсуси матоъ нақш мекашидаму аз он тоқии чустӣ тайёр мекардам, -нақл мекунад, Ҷамолбибӣ Ҳомидова.

Ӯро бо чун бонуи ҳунарманди ҳунари қуроқӣ ва тоқии чустӣ миёни мардуми минтақаи худ мешинохтанд. Ҳатто аз дигар ноҳияҳо меомаданду тоқии чустиро барояш фармоиш медоданд.

Ҳунари дигаре, ки ин бону ба хубӣ аз иҷрояш мебарояд, либосбофӣ мебошад. Аз риштаҳои рангоранг ва ресида, бо завқи баландаш ҷемперу камзӯл, дастпӯшу сарпӯш, рӯймолу гарданбанд ва амсоли инро омода месозад. Ӯ ҳар либоси бофтаашро бо табъи баланд нақшофарӣ менамояд. Аз риштаҳои ранга дар ҷойҳои мувофиқи ҷемперу камзӯл ва бо тарзи замонавӣ гулкорӣ мекунад. Ҳамеша кӯшиш ба харҷ медиҳад, ки маҳсули дастонаш аз дигарон фарқ дошта бошаду мувофиқи завқи фармоишгарон ояд.

“Бофандагӣ низ дунёи худро дорад ва кор бо ҳар ришта нозукии махсусро талаб мекунад”,-мегӯяд, қаҳрамони мо.

Ҷамолбибӣ ба як ҳунар такя накарда, гулдӯзиву зардӯзӣ ва кашидадӯзиро низ аз худ намудааст. Дар рӯи матоъ ё либос бо риштаи махсусе, ки аз нахи зари сафед - “нуқрагӣ” ё зард-“тиллоӣ” тайёр карда шудааст, нақш меофарад. Либосҳои домодӣ, арӯсӣ, ҷома барои хатнасӯри писарон, баъзе либосҳои кӯдаконаву занона, кулоҳҳо, девораҳо, чойникпӯшҳо ва дигар ашёи рӯзгорро зардӯзӣ менамояд.

- Чунин тарзи дӯхт бо нафосату шукӯҳи бадеии худ фарқ мекунад. Ин навъи санъат асосан дар асри 19 дар шаҳри Бухоро равнақ ёфт. Чунин сарулибосро ба ғайри аҳли ҷоҳ дигар касе ҳақ надошт, бипӯшад. Ҳамчунин дар дигар шаҳрҳои Осиёи Марказӣ, аз қабили Самарқанду Ҳисор низ маҳаллаҳои алоҳидаи зардӯзон вуҷуд доштанд. Аслан дар ин ҳунар ду навъи нақшофарӣ – заминдӯзӣ ва гулдӯзӣ ба ҳам пайваст гардида, тамоми заминро яклухт фаро мегиранд ва дар матоъ ҷойи холӣ намемонад. Дар гулдӯзӣ бошад, танҳо нақш аз рӯи нусха анҷом дода мешавад. Зардӯзон нақшҳои аз картону коғази махсус кашидаи худ ва наққоши касбиро рӯи матоъ гузошта, бо ресмон кӯк мезананд. Баъд риштаи зарро рӯи нусха монда аз ду тараф бахиякорӣ мекунанд, -иброз медорад ӯ.

Дастовардҳои ҳунарманд

Ба гуфтаи қаҳрамони мо, ҳунаре нест, ки ӯ наомӯхта бошад, ҷуз бофтани ҷӯроб. Ӯ меболаду ифтихор мекунад, ки маҳз бо ташаббуси Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон солҳои 2019 - 2021 “солҳои рушди деҳот, сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ” эълон гардиду қуроқдӯзӣ, ки як замон қариб аз байн рафта буд, дубора эҳё шуд. Маҳз аз рӯи ҳунари қуроқдӯзӣ Ҷамолбибӣ дар чандин озмунҳои шаҳрӣ ширкат варзида, ҷоизаву ифтихорномаҳо ба даст овардаст. Танҳо дар соли ҷорӣ соҳиби ду сипосномаи раиси шаҳри Турсунзода шуд. Дар баробари ин, дар озмуне ҳамчун ҳунарманди беҳтарин мақоми дуюмро ишғол намуд.

Дастпарварони ҳунарманд

Ҷамолбибӣ ҳунарашро ба духтарони зиёде омӯзондааст, ки ба гуфти худи ӯ ҳисоби шогирдонашро ҳатто намедонад. Чун дар биное, ки ӯ зиндагӣ менамояд, аз ҳар хонадон ду – се духтари оила наздаш омадаву ҳунарҳои ӯро омӯхтаанд, аммо ӯ шогирдони аввалинаш – 3 гулдухтари хешро медонад. Ин бонуи ҳунарманд қуроқдӯзиро дар куртаҳо низ ҷорӣ намудааст. Аз ҷумла, пероҳанеро дар намуди чакан гулкорӣ карда, нақшу нигорашро аз қуроқ омода намудааст. Ӯ ният дорад, ки қуроқдӯзиро ба мӯди нав омехта карда, дар либосҳои аврупоӣ низ ҷорӣ кунад. Гулҳои қуроқиро дар пеши бару пушти пиҷам ва дигар намуди либосҳои аврупоӣ ҷой доданист.

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм

Рӯзнома

Назарсанҷӣ

У вас нет прав на участие в данном опросе.

Тақвим

Дш Сш Чш Пш Ҷ Ш Яш
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5

Апрел 2024 c.