Муассисаи фарҳанги ҷамоати деҳоти Даҳанаи ноҳияи Кӯлоб дар даврони шӯравӣ қомат афрохта, аз соли 1987 то ин ҷониб фаъолият карда истодааст. Он замон, ки авҷи вусъати кори кормандон буд, ба чандин мувафаққиятҳо ноил гашта буданд. Яъне соҳаи фарҳанг мақоми арзандаеро касб менамуд. Ин буд, ки кормандони он чандин сафарҳои ҳунарӣ ба давлатҳои хориҷ, аз ҷумла ба Украина доштанду мавқеи суруду мусиқии тоҷикӣ ва фарҳангу маданияти ин миллатро муаррифгар буданд.

Мутаассифона, имрӯз даромадан ба ин боргоҳи фарҳангии деворҳояш рангпаридаю таъмирталаб касро ҳайратзада мекунад. Риқатовараш ин аст, ки бинои мазкур аз солҳои шӯравӣ то кунун боре рӯи таъмирро надидаасту анқариб дар ҳолати фурӯ рафтан қарор дорад. Деворҳои кандаю фарсуда ба ягон талаботи замон ҷавобгӯ набуданро далолат мекунад. Ҳамин нуқсонҳои зикрёфта аст, ки чандин солҳо садди роҳи фаъолияти кормандон гаштааст. Бо ин ҳама мушкилиҳо нигоҳ накарда дар муассиса шумораи зиёди шогирдон дарс меомӯзанд.

Алимуҳаммад Муҳиддинов, мудири хонаи маданияти ҷамоати деҳоти Даҳанаи ноҳияи Кӯлоб дар суҳбат ҳолатҳои ҷойдоштаро чунин шарҳ дод: “Дар солҳои аввали фаъолият шукӯҳу шаҳомати ин бино хело зиёд буд. Ҳудуди 50 нафар кору фаъолият доштанд. Ҳамчунин дар ошиёнаи дуюм китобхона ва толори варзишӣ низ амал мекард. Ҳоло ки ба як бинои аз назарҳо дур табдил ёфтааст, ҳамагӣ бо ҷамъи кормандони китобхона 13 нафар дорад. Чунин шакл гирифтани ин бино хело нигаронкунанда аст. Барои таъмири он коре нест, ки анҷом надода бошем. Ба тамоми мақомоти дахлдор дархосту пешниҳодҳои хаттию шифоҳӣ намудем, мутаассифона, то кунун натиҷаи мусбате пайдо нашудааст”.

Бино ба иттилои Хайрулло Тоҳиров, мудири бахши фарҳангӣ вилоят дар минтақаи Кӯлоб 383 муассисаи фарҳангӣ мавҷуд аст, ки 41-тои онро хонаи маданият ва қасрҳои фарҳангӣ ташкил менамоянд: “Мутаассифона, дар аксари шаҳру навоҳӣ иншооти фарҳангӣ таъмирталаб аст. Бавижа қасрҳои фарҳанги деҳоти Лағмони ноҳияи Кӯлоб, ҷамоатҳои Зиракӣ, Даҳана ва чандин ҷамоати дигар дар ҳамин сатҳ қарор доранд. Вазъияти кунуниро дар ҳисоботҳои солона то ба Вазорати фарҳанг, мақомоти иҷроияи вилоят расондаем. Масъулони шаҳрӣ ҳам ба чунин ҳол гирифтор гаштани муассисаро медонанд. Шояд, бо нарасидани маблағҳо таъмир намешаванд. Дар ин кор дахолати бевоситаи мақомоти маҳаллӣ зарур аст”.

Баъди суҳбат бо ин масъул аён гардид, ки аз ҳисоби маблағҳои вилоятӣ низ барои таъмиру тармими қасрҳои фарҳанги вайрону валангори минтақа як тини пӯчаке ҳам ҷудо нагардидааст. Ҳамзамон таҳқиқ собит сохт, ки аз байни чандин маконҳои фарҳангӣ шумораи зиёдашон аз назари масъулин дур афтодааст. Магар ин аст баланд бардоштани сатҳи маърифатнокӣ ва фарҳангдӯст гардонидани мардум?

Ба иддаои Сарахон Абдуқаҳҳоров, мудири фарҳанги мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Кӯлоб, ӯ аз ҳолати садамавӣ қарор доштани бинои Қасри фарҳанги ҷамоати деҳоти Даҳанаи Кӯлоб воқиф аст. Ба ақидаи ин масъул дар ду соли фаъолияти мудирияш боре надидааст, ки иншооти фарҳангие ба ин монанд сохтаву таъмир шуда бошад.

Пас, масъулони муҳтарами фарҳанги шаҳри Кӯлоб, пиёда сохтани ҳадафҳои фарҳангӣ танҳо барои курсиро банд кардан нест. Асоси он дар кӯшишу заҳмат ва ғамхории бевосита аст. Боз барои дарки масъулият ба шумоён чӣ лозим бошад?

Магар гуфтаҳои Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро фаромӯш кардаед: “Фақат миллате, ки барои рушду такомули илму маориф ва фарҳанг ғамхорӣ зоҳир мекунад, ба давлатдорӣ сазовор аст”.

Мутассаддиёни муҳтарам, ба боварӣ сазовор буданатонро нишон диҳед, то ҳамагон донанд, ки ба сиёсати пешгирифтаи Сарвари давлат содиқед.

Исломи РАҶАБАЛӢ, рӯзноманигор