ФАРҲАНГ
Панҷшанбе 23 Январ 2025 04:12
Дар ин “Имзо” хостем сабт шавад дастхати ҳунарпеша ва овозхон Парвиз Пӯлодӣ. Марде аз шумори маъниҷӯён ва бошандае аз кишвари ҳунар. Баробари васли хати тамос гашт маълумамон, ки банд аст ҳамроҳ бо дигар синамогарон дар наворбардории филме дар як гӯшаи Тоҷикистон. Садои тими эҷодӣ меомад ба гӯш ва аён буд, ки ҳар яке банди кор аст бо шавқу шӯр. Аммо ҳамсуҳбати мо ба даст овард ин имкон, ки посух диҳад ба суолҳоямон дар ин майдон.
“КАМЕРА, МОТОР!”
Ин нақшро мондагор месозам, агар...
- Чанде пеш дар сафҳаи фейсбукиатон навид додед, аз ин ки пазируфта шудаед барои иҷрои нақши вазире дар филми “Дурахши ахтарон: Ҷомӣ ва Навоӣ”. Ин филм дар дар доираи ҳамкориҳои дуҷонибаи синамогарони Тоҷикистону Узбекистон таҳия мешавад. Дар навиштаатон зикр доштед чунин, ки агар ақидаҳо дигар нашаванд, ман ин нақшро мондагор хоҳам кард. Ин ҷо нигаронӣ аз тағйири кадом ақидаҳост?
- Воқеан барои иҷрои нақши вазир Маҷдидин дар ин лоиҳаи бузург қабул шудам. Ҳатто ба андозаи ман либос ҳам фармоиш дода шуд. Аммо ҳар лаҳза имкон дорад, ки ҳунармандонро тағйир диҳанд. Яъне ҳоло пурра саҳеҳ ва рӯшан нест, ки чӣ хоҳад шуд.
- Наворбардории ин филм дақиқан қарор аст кай шуруъ гардад? Чун чанде пеш “Тоҷикфилм” гуфт наворбардории филми ҳунарии муштараки “Дурахши ахтарон: Ҷомӣ ва Навоӣ” то соли 2025 идома меёбад. Аммо директори ин муассиса зимни охирин нишасти хабарии ин ниҳод зикр карда буд, ки дар нимсо¬лаи дуюми соли 2024 таҳия ва банаворгирии ин филм ба анҷом хоҳад расид.
- То ҷое ман иттилоъ дорам, наворбар¬дории филм бояд аз охирҳои моҳи феврал ё аввали моҳи март шуруъ гардад. Чун ин филми муштарак аст ва дар якҷоягӣ бо синамогарони Ӯзбекистон таҳия мешавад, ба ин хотир таҳияи он тул мекашад. Вақте намояндагони ҳарду кишвар сари мизи мудаввар менишинанд ва бобати филм ҳарф мезананд, андешаҳои гуногун пайдо мешавад. Ҳар кас шояд мехоҳад ба қавле курпаро сӯи худ кашад. Масалан шояд намояндагони “Тоҷикфилм” хоҳанд, ки нақши Ҷомӣ барҷастатар таҷассум гардад, аммо ҷониби “Ӯзбекфилм” андешаи баръакс дорад. Боз онҳое ҳам ҳастанд, ки мехоҳанд ҳар ду нақш дар як поя иҷро гардад. Ҳамчунин аксари ҳунармандон мехоҳанд дар ин филм нақше дошта бошанд. Ҳамин гуна баъди баҳсҳои зиёд сари як хулосаи дақиқ омадан табиист, ки фурсати бештарро металабад. Ин яке аз лоиҳаҳои бузург маҳсуб меёбад ва бовар дорам, ки филми мазкур аз шумори филмҳои таърихию мондагор хоҳад гашт.
- Файзуллои Файз тасдиқ шуд дар ин филм ба ҳайси коргардон аз ҷониби Тоҷикистон. Чӣ назар доред бобати кори ин коргардони ҷавон?
- Файзулло яке аз беҳтарин коргардонҳои имрӯзаи мо аст. Диди ҷадиду назари муосир дорад. Мактаби синамогарони Эронро гузаштааст ва малакаю маҳораташ дар ин самт рушдёфта аст.
“ДУБЛ”
Ё кам банд будан дар филмҳои ватанӣ
- Шумо дар синамои тоҷик дер кашф шудед. Дар ҳоле, ки солҳост ҳамкорӣ доред бо синамогарони рус ва нақшҳои зиёдеро офаридаед дар филмҳои коргардонҳои ин кишвар. Дар чист иллати дер ворид шудан ба синамои тоҷик?
- Чун пештар маро дар Тоҷикистон ҳамчун овозхон мешинохтанд ва аз ҳунари нақшофарии ман чандон огоҳ набуданд. Аксари мардум аз ин огоҳ набуданд, ки ман таҳсилкардаи риштаи ҳунарпешагӣ дар Русия ҳастам. Аммо имрӯз ҳамдарсони ман аз шахсиятҳои барҷастаи театру синамоии ин кишвар маҳсуб меёбанд. Аз ҷумла Олег Фомин, ки ҳоло дар филмаш ҳакорӣ ме¬кунем, ба мо дар шаҳри Маскав дарс ҳам додааст. Яъне онҳо аз ҳунари ман огоҳӣ доштанду аз ҳунарманд буданам бохабар буданд. Аз ин хотир маро ба филмҳояшон даъват мекарданд. Аммо дар коргардонҳои тоҷик то ҳол маро зиёд масруфи кор накардаанд то он андозае, ки дар филмҳои русӣ банд ҳастам. Иллати инро, ки чаро то ин дам синамогарони тоҷик хеле кам аз ҳунари ман истифода кардаанд, дақиқан намедонам ва шояд посухи ин суол назди худи онҳост.
- Коргардон Муҳаммадрабии Исмоил шуморо ворид сохт ба синамои ватанӣ. Аввалан бо нақши хурде дар филми “Сенздаҳ солу се моҳ” ва баъдан бо нақши марказие дар филми “Охирин сайди сайёд”...
- Замони дар телевизиони Тоҷикистон ба ҳайси коргардон фаъолият карданам бо Муҳаммадрабӣ ошноӣ пайдо кардем. Чун ӯ донишҷӯ буд ва бештари дарсҳои онҳо дар телевизион мегузашт. Аз он ҷо ӯ аз ҳунармандии ман огоҳ шуда буд ва баъдан маро ба филмҳояш даъват кард.
- Ин коргардон мегӯяд шумо дар таҳияи филми “Охирин сайди сайёд” кумак кардед барои дуруст кардани суханҳо бо лаҳҷаи дарӣ. Дар аксари филҳои русӣ низ иҷро кардаед образи шаҳрвандони Афғонистонро. Ин ҳамбастагӣ бо ин кишвару забонаш аз куҷост?
- Ман замони хидмати ҳарбӣ дар Афғонистон тарҷумонӣ мекардам ва аз ҳамон замонҳост, ки аз нозукиҳои лаҳҷаи дарӣ бохабарам. Баъди иҷрои ҳамин гуна нақшҳо дар синамои рус ҳам бо онҳо ҳамчун маслиҳатчӣ дар самти лаҳҷаи дарӣ ҳамокорӣ мекунам. Чун баъзе фимлҳое ҳастанд, ки онҷо лаҳҷаҳо ғалат талаффуз мешаванд ва забони кишваре бо кишвари дигар омехта мешавад, ки ин аслан дуруст нест.
- Худи синамогарони ин кишвар чӣ назаре додаанд ба нақшофариҳоятон?
- Дар синамоҷашнвораи “Тоҷи Сомон” бо Сиддиқи Бармак яке аз синамогарони Афғонистон суҳбати тӯлоние доштем ва эшон зикр доштанд, ки нақшҳои маро тамошо кардаанд ва хуш пазируфтаанд.
“ТАНАФФУС”
Ман барои худам месароям
- Акнун биравем сӯи овозхонӣ. Шумо шодравон Кароматулло Қурбонро аз устодони аввалини худ мешуморед дар ин самт. Чанд дидори тасодуфӣ ва тақдирсозе доштед бо эшон ҳангоми наврасӣ.
- Ман пайваста бо ифтихор ва шукрона мегӯям, ки тақдир маро бо устод Кароматулло Қурбон ошно кард ва эшон саҳми арзандае гузоштаанд дар овозхону оҳангсоз шудани ман. Мехостам бо устод сурудҳои якҷояе омода созем, аммо мутаассифона мо ин овозхони маҳбуби кишварро аз даст додем ва ин орзуҳоро ман бо устод Исматулло Холов анҷом додам ва чанд сурудеро бо ҳам сароидем.
- Мегӯянд дар он сафари охирин шумо низ бояд ҳамроҳӣ мекардед устодро, аммо бо исрори модар мондед дар хона.
- Бале. Чун ман нав оиладор шуда будам ва модарам ба ҳамон гуфтаҳо, ки навхонадорон набояд то чанд рӯз аз хона берун шаванд, амал карду маро нагузошт ин бор устодро ҳамроҳӣ кунам. Марги устод шодравон Кароматулло Қурбон бароям дарди гароне буд.
- Шумо мегӯед ман аз ин пас бештар барои худам месароям. Пас, як овозхон бояд барои кӣ сарояд худ ё дигарон?
- Бояд барои мардум сарояд. Аммо вақте мебинам, ки завқи мардум хеле коста шуда истодааст ва таваҷҷуҳи онҳо бештар ба сурудҳои пастмазмун аст, дилсардие маро фаро мегирад ва суол медиҳам, ки ман барои кӣ месароям? Баъдан ба чунин натиҷае мерасам, ки барои худам ва чанде аз ҳамфикрони худ сурудхонӣ мекунам.
- Воқеан аз ин мушкил имрӯзҳо гила мешавад зиёд. Аммо биёед аз роҳҳалҳо бигӯем. Ба андешаатон иҷрои кадом корҳо метавонад омил гардад ба баланд бардоштани завқи мардум?
- Дигар оҷизӣ мекашам дар пешниҳоди роҳҳале. Чун борҳо дар ин бора гуфтаем ва шахсан ман ҳам дар чандин суҳбатҳо пешниҳод кардаам, ки мардум рӯ оваранд пеш аз ҳама ба китобхонӣ. Ин воқеан метавонад сатҳи донишу фаҳмиши ҳар нафарро боло барад ва агар шахс соҳиби дониши расо аст, дигар бешубҳа майл мекунад сӯи чизҳои маънии воло дошта. Чӣ дар интихоби сурудҳо чӣ дар тамошои филмҳо ва чӣ дар пайгирии шабакаҳои иҷтимоӣ.
- Чанд соле коргардонӣ кардаед дар телевизион. Имрӯзҳо баъзеҳо аз сатҳу сифати барномаҳои шабакаҳои телевизионӣ гиламанданд. Шумо чӣ гуна баҳогузорӣ мекунед фаъолияти онҳоро ва худ тамошобини шабакаҳои телевизиониямон ҳастед?
- Биёед ман ин ҷо сукут ихтиёр кунам. Аммо тамошо мекунам онҳоро. Бештар пайгирӣ мекунам телевизиони “Синамо”- ро.
- Роҳбар низ будед муддате. Ба дӯш доштед масъулияти мудири шуъбаи фарҳанги шаҳри Ҳисорро. Аммо ба ин андешаед, ки роҳбарӣ хоси ҳунарманд нест...
- Аслан ҳунарманд бояд бо ҳунараш сару кор дошта бошад ва пайваста пайи сайқали он бошад. Чун 10 сол роҳбарӣ кардам ва дарк намудам, ки аз ҳунарам дуртар мегардам. Ҳоло пурра ба кори синамою нақшофарӣ машғулам.
- Рафтан аз роҳбарӣ тағйир надод вазъи молиявии шуморо?
- Ҳангоми роҳбарӣ вазъи молиявиям бадтар буд нисбат ба имрӯз ки аз ин вазифа рафтаам.
- Нияти баргаштан ба театрро надоред?
- Бисёр мехоҳам. Чун театр сайқалбахши ҳунари ҳунарманд аст.
- Шуморо шумори касб зиёд аст. Мехоҳед дар канори исми Парвиз Пулодӣ кадоме аз онҳо муаррифгар бошанд ин номро?
- Ҳамаи он ҳунарҳо ҷо мегиранд зери мафҳуми санъат. Аз ин хотир мехоҳам чунин муаррифӣ шавам: Парвиз Пӯлодӣ, санъаткор.
Сайёраи ҚИЁМИДДИН, “ҶТ”
“КАМЕРА, МОТОР!”
Ин нақшро мондагор месозам, агар...
- Чанде пеш дар сафҳаи фейсбукиатон навид додед, аз ин ки пазируфта шудаед барои иҷрои нақши вазире дар филми “Дурахши ахтарон: Ҷомӣ ва Навоӣ”. Ин филм дар дар доираи ҳамкориҳои дуҷонибаи синамогарони Тоҷикистону Узбекистон таҳия мешавад. Дар навиштаатон зикр доштед чунин, ки агар ақидаҳо дигар нашаванд, ман ин нақшро мондагор хоҳам кард. Ин ҷо нигаронӣ аз тағйири кадом ақидаҳост?
- Воқеан барои иҷрои нақши вазир Маҷдидин дар ин лоиҳаи бузург қабул шудам. Ҳатто ба андозаи ман либос ҳам фармоиш дода шуд. Аммо ҳар лаҳза имкон дорад, ки ҳунармандонро тағйир диҳанд. Яъне ҳоло пурра саҳеҳ ва рӯшан нест, ки чӣ хоҳад шуд.
- Наворбардории ин филм дақиқан қарор аст кай шуруъ гардад? Чун чанде пеш “Тоҷикфилм” гуфт наворбардории филми ҳунарии муштараки “Дурахши ахтарон: Ҷомӣ ва Навоӣ” то соли 2025 идома меёбад. Аммо директори ин муассиса зимни охирин нишасти хабарии ин ниҳод зикр карда буд, ки дар нимсо¬лаи дуюми соли 2024 таҳия ва банаворгирии ин филм ба анҷом хоҳад расид.
- То ҷое ман иттилоъ дорам, наворбар¬дории филм бояд аз охирҳои моҳи феврал ё аввали моҳи март шуруъ гардад. Чун ин филми муштарак аст ва дар якҷоягӣ бо синамогарони Ӯзбекистон таҳия мешавад, ба ин хотир таҳияи он тул мекашад. Вақте намояндагони ҳарду кишвар сари мизи мудаввар менишинанд ва бобати филм ҳарф мезананд, андешаҳои гуногун пайдо мешавад. Ҳар кас шояд мехоҳад ба қавле курпаро сӯи худ кашад. Масалан шояд намояндагони “Тоҷикфилм” хоҳанд, ки нақши Ҷомӣ барҷастатар таҷассум гардад, аммо ҷониби “Ӯзбекфилм” андешаи баръакс дорад. Боз онҳое ҳам ҳастанд, ки мехоҳанд ҳар ду нақш дар як поя иҷро гардад. Ҳамчунин аксари ҳунармандон мехоҳанд дар ин филм нақше дошта бошанд. Ҳамин гуна баъди баҳсҳои зиёд сари як хулосаи дақиқ омадан табиист, ки фурсати бештарро металабад. Ин яке аз лоиҳаҳои бузург маҳсуб меёбад ва бовар дорам, ки филми мазкур аз шумори филмҳои таърихию мондагор хоҳад гашт.
- Файзуллои Файз тасдиқ шуд дар ин филм ба ҳайси коргардон аз ҷониби Тоҷикистон. Чӣ назар доред бобати кори ин коргардони ҷавон?
- Файзулло яке аз беҳтарин коргардонҳои имрӯзаи мо аст. Диди ҷадиду назари муосир дорад. Мактаби синамогарони Эронро гузаштааст ва малакаю маҳораташ дар ин самт рушдёфта аст.
“ДУБЛ”
Ё кам банд будан дар филмҳои ватанӣ
- Шумо дар синамои тоҷик дер кашф шудед. Дар ҳоле, ки солҳост ҳамкорӣ доред бо синамогарони рус ва нақшҳои зиёдеро офаридаед дар филмҳои коргардонҳои ин кишвар. Дар чист иллати дер ворид шудан ба синамои тоҷик?
- Чун пештар маро дар Тоҷикистон ҳамчун овозхон мешинохтанд ва аз ҳунари нақшофарии ман чандон огоҳ набуданд. Аксари мардум аз ин огоҳ набуданд, ки ман таҳсилкардаи риштаи ҳунарпешагӣ дар Русия ҳастам. Аммо имрӯз ҳамдарсони ман аз шахсиятҳои барҷастаи театру синамоии ин кишвар маҳсуб меёбанд. Аз ҷумла Олег Фомин, ки ҳоло дар филмаш ҳакорӣ ме¬кунем, ба мо дар шаҳри Маскав дарс ҳам додааст. Яъне онҳо аз ҳунари ман огоҳӣ доштанду аз ҳунарманд буданам бохабар буданд. Аз ин хотир маро ба филмҳояшон даъват мекарданд. Аммо дар коргардонҳои тоҷик то ҳол маро зиёд масруфи кор накардаанд то он андозае, ки дар филмҳои русӣ банд ҳастам. Иллати инро, ки чаро то ин дам синамогарони тоҷик хеле кам аз ҳунари ман истифода кардаанд, дақиқан намедонам ва шояд посухи ин суол назди худи онҳост.
- Коргардон Муҳаммадрабии Исмоил шуморо ворид сохт ба синамои ватанӣ. Аввалан бо нақши хурде дар филми “Сенздаҳ солу се моҳ” ва баъдан бо нақши марказие дар филми “Охирин сайди сайёд”...
- Замони дар телевизиони Тоҷикистон ба ҳайси коргардон фаъолият карданам бо Муҳаммадрабӣ ошноӣ пайдо кардем. Чун ӯ донишҷӯ буд ва бештари дарсҳои онҳо дар телевизион мегузашт. Аз он ҷо ӯ аз ҳунармандии ман огоҳ шуда буд ва баъдан маро ба филмҳояш даъват кард.
- Ин коргардон мегӯяд шумо дар таҳияи филми “Охирин сайди сайёд” кумак кардед барои дуруст кардани суханҳо бо лаҳҷаи дарӣ. Дар аксари филҳои русӣ низ иҷро кардаед образи шаҳрвандони Афғонистонро. Ин ҳамбастагӣ бо ин кишвару забонаш аз куҷост?
- Ман замони хидмати ҳарбӣ дар Афғонистон тарҷумонӣ мекардам ва аз ҳамон замонҳост, ки аз нозукиҳои лаҳҷаи дарӣ бохабарам. Баъди иҷрои ҳамин гуна нақшҳо дар синамои рус ҳам бо онҳо ҳамчун маслиҳатчӣ дар самти лаҳҷаи дарӣ ҳамокорӣ мекунам. Чун баъзе фимлҳое ҳастанд, ки онҷо лаҳҷаҳо ғалат талаффуз мешаванд ва забони кишваре бо кишвари дигар омехта мешавад, ки ин аслан дуруст нест.
- Худи синамогарони ин кишвар чӣ назаре додаанд ба нақшофариҳоятон?
- Дар синамоҷашнвораи “Тоҷи Сомон” бо Сиддиқи Бармак яке аз синамогарони Афғонистон суҳбати тӯлоние доштем ва эшон зикр доштанд, ки нақшҳои маро тамошо кардаанд ва хуш пазируфтаанд.
“ТАНАФФУС”
Ман барои худам месароям
- Акнун биравем сӯи овозхонӣ. Шумо шодравон Кароматулло Қурбонро аз устодони аввалини худ мешуморед дар ин самт. Чанд дидори тасодуфӣ ва тақдирсозе доштед бо эшон ҳангоми наврасӣ.
- Ман пайваста бо ифтихор ва шукрона мегӯям, ки тақдир маро бо устод Кароматулло Қурбон ошно кард ва эшон саҳми арзандае гузоштаанд дар овозхону оҳангсоз шудани ман. Мехостам бо устод сурудҳои якҷояе омода созем, аммо мутаассифона мо ин овозхони маҳбуби кишварро аз даст додем ва ин орзуҳоро ман бо устод Исматулло Холов анҷом додам ва чанд сурудеро бо ҳам сароидем.
- Мегӯянд дар он сафари охирин шумо низ бояд ҳамроҳӣ мекардед устодро, аммо бо исрори модар мондед дар хона.
- Бале. Чун ман нав оиладор шуда будам ва модарам ба ҳамон гуфтаҳо, ки навхонадорон набояд то чанд рӯз аз хона берун шаванд, амал карду маро нагузошт ин бор устодро ҳамроҳӣ кунам. Марги устод шодравон Кароматулло Қурбон бароям дарди гароне буд.
- Шумо мегӯед ман аз ин пас бештар барои худам месароям. Пас, як овозхон бояд барои кӣ сарояд худ ё дигарон?
- Бояд барои мардум сарояд. Аммо вақте мебинам, ки завқи мардум хеле коста шуда истодааст ва таваҷҷуҳи онҳо бештар ба сурудҳои пастмазмун аст, дилсардие маро фаро мегирад ва суол медиҳам, ки ман барои кӣ месароям? Баъдан ба чунин натиҷае мерасам, ки барои худам ва чанде аз ҳамфикрони худ сурудхонӣ мекунам.
- Воқеан аз ин мушкил имрӯзҳо гила мешавад зиёд. Аммо биёед аз роҳҳалҳо бигӯем. Ба андешаатон иҷрои кадом корҳо метавонад омил гардад ба баланд бардоштани завқи мардум?
- Дигар оҷизӣ мекашам дар пешниҳоди роҳҳале. Чун борҳо дар ин бора гуфтаем ва шахсан ман ҳам дар чандин суҳбатҳо пешниҳод кардаам, ки мардум рӯ оваранд пеш аз ҳама ба китобхонӣ. Ин воқеан метавонад сатҳи донишу фаҳмиши ҳар нафарро боло барад ва агар шахс соҳиби дониши расо аст, дигар бешубҳа майл мекунад сӯи чизҳои маънии воло дошта. Чӣ дар интихоби сурудҳо чӣ дар тамошои филмҳо ва чӣ дар пайгирии шабакаҳои иҷтимоӣ.
- Чанд соле коргардонӣ кардаед дар телевизион. Имрӯзҳо баъзеҳо аз сатҳу сифати барномаҳои шабакаҳои телевизионӣ гиламанданд. Шумо чӣ гуна баҳогузорӣ мекунед фаъолияти онҳоро ва худ тамошобини шабакаҳои телевизиониямон ҳастед?
- Биёед ман ин ҷо сукут ихтиёр кунам. Аммо тамошо мекунам онҳоро. Бештар пайгирӣ мекунам телевизиони “Синамо”- ро.
- Роҳбар низ будед муддате. Ба дӯш доштед масъулияти мудири шуъбаи фарҳанги шаҳри Ҳисорро. Аммо ба ин андешаед, ки роҳбарӣ хоси ҳунарманд нест...
- Аслан ҳунарманд бояд бо ҳунараш сару кор дошта бошад ва пайваста пайи сайқали он бошад. Чун 10 сол роҳбарӣ кардам ва дарк намудам, ки аз ҳунарам дуртар мегардам. Ҳоло пурра ба кори синамою нақшофарӣ машғулам.
- Рафтан аз роҳбарӣ тағйир надод вазъи молиявии шуморо?
- Ҳангоми роҳбарӣ вазъи молиявиям бадтар буд нисбат ба имрӯз ки аз ин вазифа рафтаам.
- Нияти баргаштан ба театрро надоред?
- Бисёр мехоҳам. Чун театр сайқалбахши ҳунари ҳунарманд аст.
- Шуморо шумори касб зиёд аст. Мехоҳед дар канори исми Парвиз Пулодӣ кадоме аз онҳо муаррифгар бошанд ин номро?
- Ҳамаи он ҳунарҳо ҷо мегиранд зери мафҳуми санъат. Аз ин хотир мехоҳам чунин муаррифӣ шавам: Парвиз Пӯлодӣ, санъаткор.
Сайёраи ҚИЁМИДДИН, “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед