Инсоният театрро ба хотири он сохт, ки дар он зиндагии воқеиро ба таври маҷозӣ инъикос намояд. Хубу бад, саҳву хато, сафеду сиёҳ ва садҳо масоили дигарро ба таври зинда ба мардум нишон диҳад. Баъди сохтани он тавонист як ҷаҳони бузургро дар як чаҳорчӯбаи кӯчак ҷой диҳад ва ба мардум барои тамошо пешниҳод намояд. Мардум дар театр тасвири зиндагии худро дид ва ҳамоно ташбеҳаш дод ба як оина. Оинае, ки бидуни фанду фиреб сафедро сафед ва сиёҳро сиёҳ нишон медод. Ислоҳ мекард ва дурустро меомӯзонд.

Дар кишвар низ қариб сад сол мешавад, ки театрҳои гуногун арзи ҳастӣ доранду аз он замон то ҳол фаъолият карда истодаанд. Бо шарофати соҳибистиқлол гардидани кишвар дар ҳама шаҳру ноҳияҳо театрҳои алоҳида таъсис ёфт. Дар ноҳияҳои дурдасте, ки театр дида намешуд, кормандону ҳунармандони дигар шаҳрҳо ба он мавзеъ сафарҳои ҳунарӣ карда, намоиш мегузарониданд. Берун аз кишвар сафарҳои ҳунарӣ доштанд. Шояд саволе пайдо шавад, ки чаро ин ҳама гуфтаҳо дар шакли замони гузашта оварда шудаанд? Чунки имрӯз саҳнаи театри кишвар мисли саҳнаи 20-25 соли пеш нест. Аксарият саҳнаи имрӯзаи театрро хомӯш меҳисобанд. Ин ҷо масъала будану набудани театр нест, балки он ҷо рафтану аз намоишҳо лаззату баҳра гирифтани мардум аст. Агар ҳамарӯза се – чор намоишномаи театрӣ пешкаш гардаду вале он тамошобине надошта бошад, чӣ лозим будану набудани он? Мавриди саҳнаи театр ва мавриди ҳунармандону тамошобинони он зиёд менависанду мегӯянд, вале дар аксари он навиштаҳо мушоҳида мегардад, ки сухан аз пешрафти театр не, балки ба гӯшаи фаромӯшӣ рафтани он меравад. Ҳамчунин аксарият нисбати ҷавонон изҳори норозигӣ мекунанд, ки гӯё онҳо ҳеҷ ба театр намераванд. Вале ҳамон нафарон як бор рафта намебинанд, ки толори театр вақти намоиш пур аз ҷавон аст.

Дар ёд надорам, ки замони мактабхонӣ боре бо ҳамсинфон ва ё бо аҳли оила ба тамошои кадом як намоиши театрӣ рафта бошам. Чунки театр аз ноҳияамон дар ҷойи дуртар воқеъ буд. Вале замони донишҷӯӣ медонам чанд муддат баъд ба тамошои намоишномаҳои театр меравам. Ине, ки аксар вақт ба мо чиптаҳоро маҷбурӣ медиҳанд, кори пинҳонӣ нест. Аксар вақт бо ин тарз ба тамошои театр меравам. Вале чанд боре мебинам, он ҷо бештари тамошобинонро, мисли ман барин маҷбур чиптахаридаҳо ва ё донишҷӯёни шӯъбаи актёрии ДДФСТ ба номи Мирзо Турсунзода ташкил медиҳад. Дар як толор қариб 70 фисад ҷавононанд. Аз он насле, ки чуноне мегӯянд: “беқаророна намоиши нави театриро интизор мешудем ва барои гирифтани чиптаи он рӯзҳо мунтазир мешудем”, имрӯз хабаре нест.

Дар ҳоле, ки насли калони мо ба тамошои театр намераванд, мо - ҷавонони дар замони техникаву технология қарор дошта, куҷо ёди театр кунем? Пас бояд имрӯз чиптаро на ба донишҷӯён, балки ба калонсолони мо маҷбурӣ диҳем, то аз ин макон боре ҳам хабар гиранд.