ИҚТИСОД
Ҷумъа 19 Апрел 2024 09:16
Дар Паёми имсолаи Президенти кишвар чун солҳои пешин тамоми паҳлуҳои ҳаёти хоҷагии халқи мамлакат мавриди таҳлилу баррасӣ қарор гирифта, ҳамзамон дурнамои рушди иқтисодию иҷтимоии кишвар муайяну мушаххас гардид.
Бо дарназардошти аҳамияти бузурги соҳаи саноат дар рушди минбаъдаи мамлакат ва таъмини иҷрои ҳадафҳои стратегии миллӣ, аз ҷониби Сарвари давлат солҳои 2022-2026 “Солҳои рушди саноат” эълон гардиданд, ки ин пеш аз ҳама ба ҳалли масъалаҳои иҷтимоиву иқтисодӣ ва бо кор таъмин намудани аҳолии мамлакат мусоидат хоҳад кард. “Ҳиссаи саноат дар маҷмӯи маҳсулоти дохилии кишвар бояд ба 26 фоиз расонида, дар ин раванд гуногунсамтии истеҳсолоти саноатӣ таъмин карда шавад. Дар ин давра бояд беш аз 500 ҳазор ҷойҳои нави корӣ таъсис ёфта, даромади пулии аҳолӣ беш аз 2 баробар зиёд гардад ва ҳиссаи табақаи миёнаи аҳолӣ ба 45 фоиз расонида, дар натиҷа сатҳи камбизоатӣ то 15 фоиз коҳиш дода шавад”,-изҳор доштанд муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон.
Ҳамчунин зикр шудааст, ки дар панҷ соли минбаъда рушди миёнасолонаи иқтисодиёт дар сатҳи на кам аз 7 фоиз ва ҳаҷми маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ ба ҳар нафар аҳолӣ, бо дарназардошти то 11 миллион нафар афзоиш ёфтани шумораи сокинони кишвар бояд то 2 баробар зиёд карда шавад.
Ба таъкиди Пешвои миллат, бояд дар ин давра зиёда аз 870 корхонаи саноатӣ таъсис дода, ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ ба 95 миллиард сомонӣ расонида, содироти он ду баробар афзоиш дода шавад.
Бешак, ташаббусҳои беназири Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар рушди иқтисодию иҷтимоии мамлакат боис мегардад, ки сол то сол сатҳи зиндагии мардум баланд ва рӯзгори осоиштаи онҳо таъмин гардад.
Тибқи таҳлили мутахассисон ҷанги шаҳрвандии солҳои 90-уми қарни гузашта ба соҳаи саноати ҷумҳурӣ зарари калон расонид. Он солҳо аксари корхонаҳои саноатии кишвар аз кор бозмондаву иқтисодиёт коҳиш ёфта буд. Дар мағозаю бозорҳои ҷумҳурӣ маҳсулоти саноати сабук, сӯзишворӣ, масолеҳи бинокорӣ ва ғайра намерасид. Бинобар ин, ба Тоҷикистон лозим меомад, ки ин масолеҳро аз кишварҳои хориҷии дуру наздик ворид намояд.
Тавре таҷрибаи ҷаҳонӣ нишон медиҳад, ҳамон вақт соҳибистиқлолии давлат таъмин мегардад, ки агар дар дохили кишвар истеҳсолоти молҳои саноатӣ ба роҳ монда шавад. Ин аст, ки дар барномаҳои рушди иқтисодии мамлакат ба масъалаи тараққиёти саноат аҳамияти хосса зоҳир мегардид.
Дар ҷаҳон кишварҳое мавҷуданд, ки муддатҳои тӯлонӣ дар гирдоби буҳрони шадиди иқтисодӣ дармонда, имкони раҳо шудан аз онро намеёбанд. Аммо дар радифи ин кишварҳое низ ҳастанд, ки бо истифода аз таҷрибаи ғанӣ ва хиради азалӣ дар муддати кутоҳ аз чунин буҳронҳо наҷот меёбанду таҷрибаашон намунаи ибрати дигарон мегардад. Тоҷикистон аз зумраи он кишварҳоест, ки тавонист дар як муддати муайян аз оташи ҷангу нифоқу буҳронҳо берун омада, ғайричашмдошт ба пешрафти бузург ноил гардад.
Масалан, агар соли 2000 маҷмуи маҳсулоти дохилӣ 1,8 миллиард сомониро ташкил диҳад, пас соли 2021 ин нишондод ба 28 миллиард сомонӣ расид, ки дастоварди бесобиқа аст. Ҳамчунин, дар ин давра зиёда аз 2000 корхонаи истеҳсолӣ бунёд ёфта, ҳаҷми маҳсулоти саноатӣ чор маротиба афзоиш ёфт. Ҳамин буд, ки ҳадафи чоруми стратегии мамлакат - саноатикунонии босуръат ба миён омад.
Дар солҳои соҳибистиқлолӣ даҳҳо ҳазор гектар заминҳои лалмӣ обёрӣ гардида, ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ дар қиёс бо соли 1992 чор маротиба афзуд. Тайи ду даҳсолаи охир мамлакати мо ба кишвари транзитӣ табдил ёфта, 2400 километр роҳ, 326 пул, 6 нақби мошингузар ва 219 километр роҳи оҳан бунёд ва 287 неругоҳи барқи обии хурду бузург, 1,5 ҳазор километр хатҳои интиқоли барқи баландшиддат, 50 зеристгоҳи баландшиддати барқӣ бунёду таҷдид ва дар маҷмуъ 75 дарсади инфрасохтори энергетикии кишвар навсозӣ гардид.
Ҳамзамон имтиёзу сабукиҳо дар бахши андоз барои сармоягузорӣ дар соҳаи саноат яке аз заминаҳои асосии ба кишвари саноатӣ табдил додани Тоҷикистон аст.
Бешубҳа, метавон гуфт, ки солҳои рушди саноат эълон гардидани солҳои 2022 – 2026 як такони бузурге дар пешрафти иқтисодии кишварамон хоҳад буд. “Танҳо азму иродаи қавӣ, эътимод ба фардои нек, заҳмати софдилона ба нафъи Ватан ва давлат моро ба ҳадафҳои олиамон мерасонад”. Ин аст таъкиду роҳнамоии ҳамешагии Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ҳар як сокини шарафманди Ватан. Ҳар яки моро мебояд, ки ин таъкидҳои Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро сармашқи кори худ қарор дода, бо заҳмати софдилона дар ободии диёри маҳбубамон саҳми арзандаи хешро гузорем.
Бо дарназардошти аҳамияти бузурги соҳаи саноат дар рушди минбаъдаи мамлакат ва таъмини иҷрои ҳадафҳои стратегии миллӣ, аз ҷониби Сарвари давлат солҳои 2022-2026 “Солҳои рушди саноат” эълон гардиданд, ки ин пеш аз ҳама ба ҳалли масъалаҳои иҷтимоиву иқтисодӣ ва бо кор таъмин намудани аҳолии мамлакат мусоидат хоҳад кард. “Ҳиссаи саноат дар маҷмӯи маҳсулоти дохилии кишвар бояд ба 26 фоиз расонида, дар ин раванд гуногунсамтии истеҳсолоти саноатӣ таъмин карда шавад. Дар ин давра бояд беш аз 500 ҳазор ҷойҳои нави корӣ таъсис ёфта, даромади пулии аҳолӣ беш аз 2 баробар зиёд гардад ва ҳиссаи табақаи миёнаи аҳолӣ ба 45 фоиз расонида, дар натиҷа сатҳи камбизоатӣ то 15 фоиз коҳиш дода шавад”,-изҳор доштанд муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон.
Ҳамчунин зикр шудааст, ки дар панҷ соли минбаъда рушди миёнасолонаи иқтисодиёт дар сатҳи на кам аз 7 фоиз ва ҳаҷми маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ ба ҳар нафар аҳолӣ, бо дарназардошти то 11 миллион нафар афзоиш ёфтани шумораи сокинони кишвар бояд то 2 баробар зиёд карда шавад.
Ба таъкиди Пешвои миллат, бояд дар ин давра зиёда аз 870 корхонаи саноатӣ таъсис дода, ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ ба 95 миллиард сомонӣ расонида, содироти он ду баробар афзоиш дода шавад.
Бешак, ташаббусҳои беназири Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар рушди иқтисодию иҷтимоии мамлакат боис мегардад, ки сол то сол сатҳи зиндагии мардум баланд ва рӯзгори осоиштаи онҳо таъмин гардад.
Тибқи таҳлили мутахассисон ҷанги шаҳрвандии солҳои 90-уми қарни гузашта ба соҳаи саноати ҷумҳурӣ зарари калон расонид. Он солҳо аксари корхонаҳои саноатии кишвар аз кор бозмондаву иқтисодиёт коҳиш ёфта буд. Дар мағозаю бозорҳои ҷумҳурӣ маҳсулоти саноати сабук, сӯзишворӣ, масолеҳи бинокорӣ ва ғайра намерасид. Бинобар ин, ба Тоҷикистон лозим меомад, ки ин масолеҳро аз кишварҳои хориҷии дуру наздик ворид намояд.
Тавре таҷрибаи ҷаҳонӣ нишон медиҳад, ҳамон вақт соҳибистиқлолии давлат таъмин мегардад, ки агар дар дохили кишвар истеҳсолоти молҳои саноатӣ ба роҳ монда шавад. Ин аст, ки дар барномаҳои рушди иқтисодии мамлакат ба масъалаи тараққиёти саноат аҳамияти хосса зоҳир мегардид.
Дар ҷаҳон кишварҳое мавҷуданд, ки муддатҳои тӯлонӣ дар гирдоби буҳрони шадиди иқтисодӣ дармонда, имкони раҳо шудан аз онро намеёбанд. Аммо дар радифи ин кишварҳое низ ҳастанд, ки бо истифода аз таҷрибаи ғанӣ ва хиради азалӣ дар муддати кутоҳ аз чунин буҳронҳо наҷот меёбанду таҷрибаашон намунаи ибрати дигарон мегардад. Тоҷикистон аз зумраи он кишварҳоест, ки тавонист дар як муддати муайян аз оташи ҷангу нифоқу буҳронҳо берун омада, ғайричашмдошт ба пешрафти бузург ноил гардад.
Масалан, агар соли 2000 маҷмуи маҳсулоти дохилӣ 1,8 миллиард сомониро ташкил диҳад, пас соли 2021 ин нишондод ба 28 миллиард сомонӣ расид, ки дастоварди бесобиқа аст. Ҳамчунин, дар ин давра зиёда аз 2000 корхонаи истеҳсолӣ бунёд ёфта, ҳаҷми маҳсулоти саноатӣ чор маротиба афзоиш ёфт. Ҳамин буд, ки ҳадафи чоруми стратегии мамлакат - саноатикунонии босуръат ба миён омад.
Дар солҳои соҳибистиқлолӣ даҳҳо ҳазор гектар заминҳои лалмӣ обёрӣ гардида, ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ дар қиёс бо соли 1992 чор маротиба афзуд. Тайи ду даҳсолаи охир мамлакати мо ба кишвари транзитӣ табдил ёфта, 2400 километр роҳ, 326 пул, 6 нақби мошингузар ва 219 километр роҳи оҳан бунёд ва 287 неругоҳи барқи обии хурду бузург, 1,5 ҳазор километр хатҳои интиқоли барқи баландшиддат, 50 зеристгоҳи баландшиддати барқӣ бунёду таҷдид ва дар маҷмуъ 75 дарсади инфрасохтори энергетикии кишвар навсозӣ гардид.
Ҳамзамон имтиёзу сабукиҳо дар бахши андоз барои сармоягузорӣ дар соҳаи саноат яке аз заминаҳои асосии ба кишвари саноатӣ табдил додани Тоҷикистон аст.
Бешубҳа, метавон гуфт, ки солҳои рушди саноат эълон гардидани солҳои 2022 – 2026 як такони бузурге дар пешрафти иқтисодии кишварамон хоҳад буд. “Танҳо азму иродаи қавӣ, эътимод ба фардои нек, заҳмати софдилона ба нафъи Ватан ва давлат моро ба ҳадафҳои олиамон мерасонад”. Ин аст таъкиду роҳнамоии ҳамешагии Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ҳар як сокини шарафманди Ватан. Ҳар яки моро мебояд, ки ин таъкидҳои Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро сармашқи кори худ қарор дода, бо заҳмати софдилона дар ободии диёри маҳбубамон саҳми арзандаи хешро гузорем.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед