Ё фаъолияти занони соҳибкор ба беҳ гардидани вазъи иҷтимоӣ дар минтақа то кадом андоза таъсиргузор аст?

Тули солҳои охир дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, хусусан дар вилояти Хатлон занони соҳибкор меафзоянд. Гарчанде қаблан ба соҳибкорӣ бештар мардон сару кор доштанд, вале имрӯз занони хатлонӣ бо ташаббусҳои худ дар бахшҳои гуногун баҳри рушди соҳибкорӣ дар кишвар нақши худро мегузоранд.

Ин аст, ки дар вилояти Хатлон дар доираи Форуми байналмилалии сармоягузорӣ-содиротии “Хатлон Инвест”, ки дар он маҳсулоти кишоварзӣ, ҳунарҳои мардумӣ ва сайёҳии вилоят муаррифӣ гардид, ба 30 нафар бонуи соҳибкор ба маблағи умумии 500 ҳазор сомонӣ гранти раиси вилоят дода шуд.

То ин вақт ҳамасола 21 гранти раиси вилоят барои дастгирии соҳибкорзанони Хатлон ба маблағи умумии 250 ҳазор сомонӣ ҷудо мегардид.

Бино ба иттилои маркази матбуоти вилоят, грантҳои пешниҳоднамудаи раиси вилояти Хатлон барои татбиқи лоиҳаҳо дар самти рушди кишоварзӣ, корхонаҳои хурди истеҳсолӣ, дӯзандагӣ ва дигар соҳаҳо равона гардидааст.

Дар ҷараёни Форуми байналмилалии сармоягузорӣ-содиротии “Хатлон Инвест” беш аз 30 қарордоду созишномаи ҳамкорӣ ба маблағи зиёда аз 500 млн. сомонӣ ба имзо расонида шуд.

Форуми мазкур бо мақсади баланд бардоштани рақобатпазирии маҳсулоти ватанӣ дар бозорҳои дохилӣ ва хориҷӣ, тақвияти истеҳсолоти ба содирот нигаронида мешавад, густариши муносибатҳои тиҷоратии харидорону содироткунандагон тавассути муаррифии имконият ва маҳсулоти содиротии ҷумҳурӣ ба роҳ монда шуд.

Айни ҳол барои афзалияти соҳибкории занон дар кишвар “Барномаи миллии рушди соҳибкории занон барои солҳои 2023-2030” амалӣ мегардад, ки яке аз ҳадафҳои асосии барномаро мақомот фароҳам овардани фазои мусоиди соҳибкорӣ барои занони соҳибкор арзёбӣ мекунанд.

НАҚШИ СОҲИБКОРЗАНОН ВА САМТИ ФАЪОЛИЯТИ ОНҲО

Бино ба иттилои маркази матбуоти вилоят, дар Хатлон беш аз 31 ҳазору 264 нафар зан ба соҳибкорӣ машғул буда, ҳамзамон расман фаъолияти инфиродиро рушд медиҳанд. Аз ин шумора 19 ҳазори онҳо роҳбарони хоҷагиҳои деҳқонӣ буда, истеҳсолкунандагони маҳсулоти содиротии кишоварзӣ ба ҳисоб мераванд.

Мақомоти вилоят ҳамеша таъкид мекунад, ки дастгирии соҳибкории занон яке аз ҳадафҳои стратегии кишвар ба шумор рафта, дастгирии занони соҳибкор ва рушди соҳибкорӣ дар минтақа муҳим арзёбӣ мешавад.

Ба гуфтаи масъулин, бо мақсади рушди соҳибкорӣ ва татбиқи барномаҳои муҳими давлатӣ дар самти баланд бардоштани мақоми зан дар ҷомеа дар шаҳру навоҳии вилоят барномаву лоиҳаҳои гуногун амалӣ гардида истодаанд.

Музаффар Мирзозода, муовини якуми раиси вилояти Хатлон, чанд моҳ қабл, зимни нишасти хабарӣ иттилоъ дода буд, ки ба хотири дастгирии занону духтарон ва роҳнамоии онҳо ба фаъолиятҳои гуногун, аз ҷумла, фаъолиятҳои соҳибкорӣ дар маркази вилояти Хатлон бунёди Маркази машваратӣ-дастгирии соҳибкорзанон таъсис дода шуд.

- Иқдоми мазкур дар доираи ҳамкориҳо бо Бонки Осиёии Рушд амалӣ гардида, давоми соли ҷорӣ Маркази машваратӣ-дастгирии бонувон ба фаъолият оғоз намуд. Роҳбарияти вилоят итминон дорад, ки бо оғози фаъолияти ин марказ дар ҳалли масъалаҳои зиёди ҳалталаб ва омӯзишу роҳнамоии бонувон кумак расонад, - зикр кард муовини якуми раиси вилояти Хатлон.
Бояд гуфт, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо қабули як қатор қонунҳо ва барномаҳои рушди соҳибкорӣ ва аз ҷумла имтиёзҳои андозӣ ва қарзҳои бонкӣ, талош мекунад, ки занонро ба соҳибкорӣ ҷалб намояд.

Дар бонкҳои тиҷоратӣ низ барномаҳои махсуси қарздиҳӣ барои занони соҳибкор роҳандозӣ гардидаанд, ки имкони маблағгузорӣ ба лоиҳаҳои хурду миёнаро фароҳам меоранд.

Ба гуфтаи масъулин, бештари занони хат-лонӣ ба ҳунарҳои мардумӣ, аз ҷумла дӯзандагӣ, бофандагӣ, сабадбофӣ ва коркарди маҳсулоти кишоварзӣ машғуланд. Дар бозорҳои маҳаллӣ ва ярмаркаҳо занон маҳсулоти худро мефурӯшанд, ки маъруфияти хос пайдо кардаанд.

Мутахассисон бар он назаранд, ки чунин ба роҳ мондани фаъолияти соҳибкорӣ на танҳо даромад, балки фарҳанг ва анъанаҳои миллиро низ зинда нигоҳ медоранд.

Дар ин минтақа занони соҳибкор дар парвариши сабзавот, меваҳо ва истеҳсоли маҳсулоти ширӣ саҳмгузоранд. Дар баробари ин, баъзеҳо дар таъсиси корхонаҳои хурди коркард ва бастабандии маҳсулоти кишоварзӣ низ муваффақанд. Инчунин, фаъолияти соҳибкорӣ на танҳо ба болоравии сатҳи иқтисодиёт, балки ба беҳтар гардидани вазъи иҷтимоии хонаводаҳо ва ҷомеа низ мусоидат хоҳад кард.

Анзурат Абдусаломзода, муовини раиси вилояти Хатлон, зимни нишасти матбуотӣ гуфта буд, ки тайи солҳои таъсис ва пешниҳоди грантҳои раиси вилояти Хатлон садҳо нафар занону духтарони соҳибкори шаҳру ноҳияҳои вилоят фаъолиятҳои гуногуни тиҷоративу соҳибкориро роҳандозӣ намудаанд.

- Занону бонувон бо истеҳсоли молу маҳсулоти гуногун дар рушди соҳибкорӣ миёни бонувон, афзоиши истеҳсоли молу маҳсулоти ниёзи мардум ва дар ин замина фароҳам овардани ҷойҳои нави корӣ барои сокинон, ба хусус занону духтарони деҳоти дурдаст саҳми ниҳоят муҳим мегузоранд, - баён дошта буд муовини раиси вилоят.

ТАВАҶҶУҲИ МАҚОМОТ ЧӢ ГУНА АСТ?

Метавон гуфт, ки занони соҳибкор дар вилояти Хатлон бо талошҳои худ ба рушд ва таҳкими иқтисодиёти минтақа саҳм мегузоранд. Онҳо на танҳо даромад пайдо мекунанд, балки барои беҳбудии ҳаёти иҷтимоӣ ва фарҳангии ҷомеа низ талош меварзанд. Дастгирии пайвастаи давлатӣ ва созмонҳои ҷамъиятӣ метавонад дар рушди минбаъдаи ин соҳа нақши муҳим бозад.

Мақомоти вилоят иттилоъ медиҳад, ки дар панҷ соли охир дар вилояти Хатлон садҳо зани соҳибкор барои рушди фаъолияти худ соҳиби грант ва маблағҳои гуногун гардидаанд. Ин раванд ҳамасола идома ёфта, баёнгари он аст, ки таваҷҷуҳи Ҳукумат ба рушди соҳибкории занон афзоиш меёбад. Ҳамин тариқ, мақсади ин кумакҳо фароҳам овардани имкониятҳои бештари шуғл ва мустақилияти иқтисодии занон дар минтақа ҳисобида мешавад.

Мақомоти вилояти Хатлон мегӯяд, ки бештари маблағҳои сармоя ба вилоят аз се кишвар - Русия, Чин ва Эрон ворид гардидааст. Дар маҷмуъ, ба вилояти Хатлон аз 26 давлати хориҷӣ сармоя ворид гардидааст. Бештари маблағҳо ба вилоят аз кишварҳои Русия (40,6%), Чин (35,6%) ва Эрон (18,5%) ворид шудааст.

Мақомоти вилоят мегӯяд, ки дар 6 моҳи соли равон 41,5 млн. доллар сармояи хориҷӣ ворид гардидааст, ки 39,6 млн. доллари онро сармояи мустақими хориҷӣ ташкил медиҳад.

Фарзонаи УМАРАЛӢ, “ҶТ”