Мегӯянд, ки ба як мард чил ҳунар кам аст. Ман чил ҳунарро аз худ карда тавонистам. Ғайр аз якто. Ин ҳам бошад, ҳунари ба гулдухтаре изҳори муҳаббат намудан. Зеро ҳолати сахти шармгиниям ба ин монеъ мегардид. Солҳои донишҷӯӣ духтарони ҳамкурс “крассавчики бе лабу бе даҳон” лақабам гузошта буданд. Боре як духтари ҳамкурсам чунин гуфт:

- Туро мебинаму ба ин содагию бе лабу даҳоният раҳмам меояд. Агар Худованд маро писар мекарду ин қаду қомати расо, китфони фароху абрувони пайванди духтаронаатро ба ман ато мекард, ягон соҳибҷамоле аз дастам раҳо намеёфт.

Намедонам, шояд аз дилсӯзӣ ё меҳру вафо рӯзе ҳамон духтари ҳамкурсам чунин изҳор кард:

- Дар тарабхона базми бошукӯҳе барпо мегардад, ки аксарияти даъватшудагон соҳибҷамоланд. Аз ин хотир, туро ҳамроҳ он ҷо мебарам ва ту бошӣ ниқоби шарму ҳаёро аз рӯи худ бадар куну дар он базмгоҳ соҳибҷамоли дилхоҳи худро дарёб.

Он замон мани бе лабу бе даҳон чи тавр аз ғояти шодӣ, бо изҳори миннатдорӣ аз гунаи он ҳамкурсам гирифтани бӯсаи аввалинро нафаҳмидаму торсакии аввалини обдорро аз бари рӯям...

Базм бо тамоми шаҳоматаш идома дошт. Ситораҳои дурахшони санъат паси ҳам месуруданду писарону духтарон гурӯҳ-гурӯҳ бо ҳам мерақсиданд. Ба қавли духтарони ҳамкурсам мани бе лабу бе даҳон дар гӯшае истода, базмро тамошо доштам ва дар дил нияти шиносшавиро бо гулдухтаре мепарваридам. Дидам, ки сарвқомате дар гӯшае ғарқи хаёлот танҳост. Ба дил гуфтам, ана акнун Худо дод. Ҳозир наздаш мераваму яку якбора изҳори муҳаббат мекунам. Лек ин асно ҷавони хушбуруте аз куҷое пайдо гардиду ӯро ба рақси тан ба тан, яъне “валс” таклиф намуд. Боз маро яъсу ноумедӣ фаро гирифт. Ва ҳамзамон чашмонам ба гӯшаи дигаре афтод, ки ҷавоне моҳпайкари дигареро ба рақс даъват дорад. Лек он моҳпайкар бо нозу ишваи духтаронаи худ, таклифи ҷавонро напазируфт. Ҳамзамон шуълаи умеди шиносшавӣ дар дилам аланга ангехт. Аммо ин вақт боз аз куҷое як ҷавони тануманде пайдо гардид ва онҳо дастони ҳамдигарро дошта, аз маърака берун рафтанд.

Ғарқи хаёлот будам. Ҳамон духтари ҳамкурси ба базм давъатам карда, наздам ҳозир шуд.

- Ҳа, крассавчики бе лабу бе даҳон, - тариқи истеҳзо баён дошт ӯ. - Майли рақсидану хурсандӣ надоштӣ, чаро ин ҷо омадӣ?

Инро гуфта, ӯ ҷониби духтараке ишора кард. Зебосанаме дар бар куртаи атлас, ба сар тоқии пӯпакдори гулдӯхт назди дугонаҳои худ ҷонибам бо меҳр нигоҳ дорад. Лаҳзае пас худро аз дугонаҳояш канор гирифту тарафи ман имое кард. Ҷуръате пайдо кардаму хешро наздаш расондам. Бо ишора фаҳмонд, ки даҳон накушоям. Ноаён коғазпораеро сӯям дароз кард. Дар он чунин навиштаҷот ба чашм расид: ”Илтимос, ба сӯям нигоҳ накун. Фардо соати як туро назди истгоҳи мағозаи гулфурӯшӣ интизор мешавам.”

Дар интизорӣ шаб чи тавр гузашт, надонистам. Ҳеҷ хобам намебурд. Китобро мекушодаму аз саҳифаҳои он сатрҳои ошиқонаро ба дафтари хотирот ҷой медодам. Дар хобгоҳ овоза паҳн шуд ва духтарони ҳамкурс мегуфтанд: “Крассавчики бе лабу бе даҳони мо ошиқ шудаасту девонавор бо хондани шеърҳои ошиқонаи худ, ҳамхонагони худро хобидан намондааст...”

Ба дарс нарафтаму то вақти мулоқот худро ба чор тараф мезадам. Гоҳ куртаи ҷинси аз рафиқе ба амонат гирифтаро ба бар мекардаму гоҳе куртаи сиёҳи гиребондори дигареро бо галстук ва шиму кастуми замонавӣ. Гоҳ туфлии сиёҳро бо сафед иваз менамудаму гоҳо хокистариро бо лоҷувардӣ.

Билохира каме пештар аз вақти муайянгашта худро ба мулоқотгоҳ расондам. Дам ба дам ба ақрабаки соати дастие, ки аз ҳамкурсе гирифта будам, менигаристам. Гурӯҳ-гурӯҳ ошиқон назди мағозаи гулфурӯшӣ навбат гирифта, ба маҳбубаҳои хеш дилхоҳ гулҳоро харида ва ба онҳо ҳадя менамуданд.

Дар китобе хонда будам, ки ҳадяи беҳтарин барои маъшуқа як даста гули тару тоза аст. Билохира пай бурдам, ки он моҳпайкар мулоқоти аввалини худро бо ман назди мағозаи гулфурӯшӣ бесабаб таъин накардааст. Ба ақрабаки соат менигаристаму худро маломат доштам ва ба атроф дида медӯхтам. Шояд нафаре аз шиносҳоро бинаму барои харидани дастагуле қарз бигирам. Аммо ҳайҳот, касе аз эшон наменамуд.

Хостам аз мулоқот даст кашаму роҳи гурезро пеш гирам. Ин дам бибиҷонам ба ёдам расид Ба набераҳои хурдсолаш чунин муроҷиат дошт:

- Канӣ, дӯстрӯякони ман! Ана, ин як сомонӣ ба ту ва ана ин як сомонии дигар ба ту, аз ошхонаи мактаб ягон чиз харида нӯши ҷон кунед, то гурусна намонед.

Чунин гуфтори кампири бибиҷонам ҳангоми ба мактаб раҳсипор гардидани хоҳарчаву додаракам, ки акнун ҳар ду мактабхон буданд, ба хаёлам расиду дарҳол дастони худро ба кисаи шими худ бурдам ва қариб дар ҷои худ ҷаҳида рақс кунам. Чунки аввали ҳафта хоҳарчаам пешдастӣ намуду боз як сомонии дигарро аз дастони бибӣ гирифу ба ман рӯ овард:

- Акаҷон, шумо донишҷӯед. Боз дар хобгоҳатон гурусна намонед, - гуфта як сомонии худ ва як сомонии додарчаамро ба кисаи шими ман андохта буд.

Аз ғояти шодӣ дарҳол худро назди мағозаи гулфурӯшӣ гирифтаму пулро ба дасти духтари гулфурӯш часпонда гуфтам:

- Ана, ҳамон гулдастаи сурху сафедро ба ман диҳед!

Духтари гулфурӯш гоҳ ба дастаи гул ва гоҳ ба ду сомонӣ нигоҳ карда гуфт:

- Чӣ, маро масхара дорӣ?!

Мани сода боре ҳам ба мағозаи гулфурӯшӣ наздик нашуда будам. Пас аз куҷо медонистам, ки он дастагули интихоб намудаи ман ду сомонӣ не, балки дусад сомонӣ арзиш доштааст? Аз шарм вуҷудам виҷиррос мезад, худро маломаткунон мегуфтам: “Эй кош, замин кафаду ба зери он дароям.” Хостам аз баҳри мулоқот гузараму роҳи гурезро пеш гирам. Вале нигоҳам ҷониби истгоҳи назди чорраҳа, ки рӯ ба рӯи мағозаи гулфурӯшӣ воқеъ буд, афтод. Каме дуртар аз он зебосанаме бо домани кӯтоҳ ва шими ҷинси ҳозиразамон ба тан, айнак дар чашмон ва мӯйҳои парешони дароз ҷонибам дастафшонӣ дорад. Ӯро нашинохтам. Пас ба дил гуфтам: “Худоё, дишаб он соҳибҷамол ба тан либоси зебои миллии тоҷикӣ дошт, ки мақбули дили модарам буд. Акнун ин моҳпайкари замонавӣ мақбули дили модар не, балки писанди дили худам аст.” Ғарқи хаёлот аз назди истгоҳ гузаштани худро надонистам. Ин дам “Ҳе-ей, ба куҷо?”- гӯён садо додани овози маҳине маро аз хаёлот раҳонду баргашта он моҳпайкарро дидам, ки ба забони канда-канда ба ман иброз дошт:

- А..ссалом! Ма..а..аро наш..ш..шинохтед? Чи-ии, я..яку я...якбора з...забон г..гирифт? Гу..нг-ку, не...ст...ед?!”

Он лаҳза мани ошиқи бе лабу даҳон, ки бо сад хаёли ширин дар дунёи ишқ ғӯта мезадам, ким-кадом ҳиссиёти ноҳинҷоре вуҷудамро ларзонду базӯр посухаш гуфтам:

- Ва..алейкум ас...салом! И..ин, ш...шумоед, у...узр, қ...ариб буд, ки н...нашиносам...

Моҳпайкар аз қиёфаи ман чизеро пай бурду гуфт:

- Ч..чӣ, ҳ..ҳамин хел м..меистем? Б...ба фик..рам бо м...ман вақти сух...ан в...ва сай...р...ру г...гашт к...карданро н...надоред, ҳам..мин т...тавр н...не?

Андешаи вазнине майнаамро гиҷ мекарду намедонистам, аз ӯ чи сон халос шаваму роҳи гурезро пеш гирам. Лек он замон он моҳпайкари бо сад умеду орзуҳо пайдо намудаи ман изҳор кард:

- А...агар в...вақт бо...шад, то ис...тгоҳ г...гусел м...мекард...дед.

Инро гуфта роҳ ҷониби истгоҳ пеш гирифт. Мани ошиқи зори бе лабу бе даҳон оҳиста-оҳиста аз паси ӯ дили хоҳам-нахоҳам қадам мезадаму ба қаду қомати расову зебо ва мӯйҳои парешонаш нигоҳ меафкандам. Ва пиндоштам, ки моҳпайкари хуш кардаам баробари кунд будани нӯги забон, инчунин ба ҳар ду пой каме мелангад. Аз ин хотир тоқати ихтиёрро он замон аз даст дода, худро аз ӯ канор гирифтам. Ин дам моҳпайкар аз пушт нидо кард:

- Ҳа, номеҳрубон, ҳамин аст ишқи ту?

Инро гуфта бо қадамҳои устувор, чун кабки хиромон ҷониби истгоҳ равон гардид. Ба нақлиёти мусофиркаши расида омада савор шуд. Мани шӯрбахт то аз назар нопадид гардидани нақлиёт дида дӯхта, дар дил гуфтам: “Худоё, ӯ бо алфози ширини дилбаронаи худ ба ман чӣ гуфт? Охир, нӯги забони ӯ на он нӯги забоне будааст, ки ман пиндоштам. Қадамгузорияш на он ки ман ҳисобидам. О...оҳ! Ин чи имтиҳоне буд, баҳри мани ошиқи бе лабу бе даҳон...”

Кунун то ҳол ёди он моҳпайкари ширингуфтор маро ба худ мекашаду дар дил меандешам: кош аз нав ҷавон шуда, бори дигар бо он дилбари пероҳани атласпӯш дучор оям ва дар дунёи ишқ аз нав ғӯтта занам...

Исломиддин ГАРДИЕВ