КИТОБХОНА
Якшанбе 10 Ноябр 2024 03:19
Хушҳолӣ дар худ нерӯи мусбате дорад ва ҳар ки хушҳол аст, онро ба дигарон ҳам эҳдо мекунад. Ин ки инсони хушҳолро зуд ғамгин карда наметавонед, аз зӯрии ҳамон нерӯ бармеояд. Ҳатто ин нерӯ қодир аст, ки мисли бемории гузаранда дар як он дигаронро ҳам сироят кунад. Оне, ки мастона қаҳ-қаҳа мезанад, метавонад ба қаҳ-қаҳа задани дигарон ҳам сабаб шавад, ҳади ақал метавонад табассуме дар чеҳраи атрофиён падид орад. Ба ин ҳолат аз ҳама беҳтар донишҷӯён ошноянд. Агар аз миёнашон яке хушҳол бошад, зуд хушҳол шудани донишҷӯёни дигар ҳам мумкин. Аз ин нуқтаи назар донишҷӯён бисёр нафарони хушбахтанд, ки ҳар чи метавонад боиси ханда, табассум ва ҳатто қаҳ-қаҳаи осмонкафи онҳо гардад
Агар хушҳолӣ маънои шодӣ ва хурсандиро дорад, пас ин хушҳолӣ чӣ гуна ба вуҷуд меояд? Фикр дорам, ки хушҳолӣ ба дарку фаҳмиш вобаста аст. Ба дарк кардан... Дарки, масалан, ҳастии ҳаво, мавҷудияти як манзараи зебои табиат, мавҷудияти тамоми узвҳои бадан ва ё қисме аз онҳо... Хушҳолӣ ҳамзамон мушоҳида кардани ҳолати аҷибу ғарибест. Масалан, мебинед, ки дар миёнаи роҳи калон дучархае бо мошинҳои “бодпои” хориҷӣ пойга до¬рад... Ва ё дар роҳ рафта истода тасаввур мекунед, ки шуморо бо сангпуште дар мусобиқаи тезравӣ мондаанд... Ё ин ки мутолиаи китоби ҷолибе мета¬вонад боиси хушҳолӣ гардад. Суҳбат бо дӯсти дерин ҳам... Хушҳолӣ дар маҷмуъ ба фараҳёб шудани кас, ба қаноатмандӣ ва шукрпазир будани ӯ алоқаманд аст. Ба он ки ӯ ҳастиро дарк мекунад, мебинад ва аз он шукргузор аст.
Инсонҳое ҳам ҳастанд, ки бо вуҷуди дар атрофашон будани омилҳои зиёди хастакунанда, хушҳолиашонро нигоҳ медоранд. Чаро ки ба ҳама чиз хушбинанд ва умед доранд. Сарчшмаи дуюми хушҳолӣ нисбат ба оянда умедвор будан аст. Агар ҳоло шароит муносиб нест, вале умедвор будан ба он ки дар оянда метавонад беҳтар гардад, инсонро хушҳол нигоҳ медорад. Барои онҳое, ки рӯзи истироҳатро дӯст медоранд, баъд аз нисфирӯзи ҷумъа вақти хушҳолкунанда аст. Зеро баъд аз чанд соат вақти истироҳат фаро мерасад. Ба ибо¬раи дигар агар як инсони муқаррарӣ хушҳолиро танҳо бо гузашти ҳафта дарёбад, барои инсони ғайримуқаррарӣ ва умедвор ҳар лаҳза метавонад боиси хушҳолиаш гардад.
Инсонҳое ҳам ҳастанд, ки хушҳолиро ниқоб карда ба рӯй кашидаанд. Ин зумра агарчӣ андарун хун бигиряд ҳам, ба ояндаи дурахшон умедвор набошад ҳам, барои худро ба дигарон нерӯманду устувор нишон додан хушҳол менамояд. Вале онҳо хушҳол не, тақлидгари хушҳолиянд. Онҳое, ки ба оянда умед доранд, аз самими дил хушҳоланд.
Сарчашмаи сеюми хушҳолӣ, ки мо пешниҳод мекунем, шояд ба бисёриҳо писанд набошад ва он худбоварист. Бале, бовар доштан ба худ! Миёни худбоварӣ, ки ба хотир ғуруру сахтиро меорад ва хушҳолӣ, ки баракси он нармтар аст, чи иртиботе буда метавонад? Агар хушҳолӣ лаҳзаҳои шоди¬ву фараҳбори зиндагӣ бошад ва умед боварӣ ба хушҳолие бошад, ки дар оянда зиндагӣ хоҳем кард, пас худбоварӣ қобилияти ба даст овардани ҳамон хушбахтӣ дар оянда аст. Худбоварӣ онест, ки ин ҷумларо ба мо талқин мекунад: “Ман метавонам дар зиндагӣ ба чизҳое ноил шавам, ки боиси хушҳолии ман гарданд!”
Агар чунин бошад, пас се сарчашмаи хушҳолӣ ин шукр кардан, умед ва худбоварист... Бешубҳа, хушҳолие, ки аз ин се сарчашма об мехӯрад, доимӣ ва самимӣ аст. Ва албатта, хушҳолие, ки бар аса¬ри моддаҳои сархушкунанда ҳосил мешавад аз хушҳолие, ки аз шукру умеду худбоварӣ сарчашма мегирад, аз лиҳози сифат ва пойдорӣ хеле фарқ дорад. Хушҳолие, ки вобастаи моддаҳои сархушкунанда аст, дар ҳамон моддаҳо маҳдуд мемонад. Вале хушҳолии вобаста ба шукру умеду худбоварӣ устувор аст. Пас, барои ҳамеша хушҳол будан месазад, ки шукр кард, бо умед буд ва боварӣ ба худро қавӣ гардонд.
Агар хушҳолӣ маънои шодӣ ва хурсандиро дорад, пас ин хушҳолӣ чӣ гуна ба вуҷуд меояд? Фикр дорам, ки хушҳолӣ ба дарку фаҳмиш вобаста аст. Ба дарк кардан... Дарки, масалан, ҳастии ҳаво, мавҷудияти як манзараи зебои табиат, мавҷудияти тамоми узвҳои бадан ва ё қисме аз онҳо... Хушҳолӣ ҳамзамон мушоҳида кардани ҳолати аҷибу ғарибест. Масалан, мебинед, ки дар миёнаи роҳи калон дучархае бо мошинҳои “бодпои” хориҷӣ пойга до¬рад... Ва ё дар роҳ рафта истода тасаввур мекунед, ки шуморо бо сангпуште дар мусобиқаи тезравӣ мондаанд... Ё ин ки мутолиаи китоби ҷолибе мета¬вонад боиси хушҳолӣ гардад. Суҳбат бо дӯсти дерин ҳам... Хушҳолӣ дар маҷмуъ ба фараҳёб шудани кас, ба қаноатмандӣ ва шукрпазир будани ӯ алоқаманд аст. Ба он ки ӯ ҳастиро дарк мекунад, мебинад ва аз он шукргузор аст.
Инсонҳое ҳам ҳастанд, ки бо вуҷуди дар атрофашон будани омилҳои зиёди хастакунанда, хушҳолиашонро нигоҳ медоранд. Чаро ки ба ҳама чиз хушбинанд ва умед доранд. Сарчшмаи дуюми хушҳолӣ нисбат ба оянда умедвор будан аст. Агар ҳоло шароит муносиб нест, вале умедвор будан ба он ки дар оянда метавонад беҳтар гардад, инсонро хушҳол нигоҳ медорад. Барои онҳое, ки рӯзи истироҳатро дӯст медоранд, баъд аз нисфирӯзи ҷумъа вақти хушҳолкунанда аст. Зеро баъд аз чанд соат вақти истироҳат фаро мерасад. Ба ибо¬раи дигар агар як инсони муқаррарӣ хушҳолиро танҳо бо гузашти ҳафта дарёбад, барои инсони ғайримуқаррарӣ ва умедвор ҳар лаҳза метавонад боиси хушҳолиаш гардад.
Инсонҳое ҳам ҳастанд, ки хушҳолиро ниқоб карда ба рӯй кашидаанд. Ин зумра агарчӣ андарун хун бигиряд ҳам, ба ояндаи дурахшон умедвор набошад ҳам, барои худро ба дигарон нерӯманду устувор нишон додан хушҳол менамояд. Вале онҳо хушҳол не, тақлидгари хушҳолиянд. Онҳое, ки ба оянда умед доранд, аз самими дил хушҳоланд.
Сарчашмаи сеюми хушҳолӣ, ки мо пешниҳод мекунем, шояд ба бисёриҳо писанд набошад ва он худбоварист. Бале, бовар доштан ба худ! Миёни худбоварӣ, ки ба хотир ғуруру сахтиро меорад ва хушҳолӣ, ки баракси он нармтар аст, чи иртиботе буда метавонад? Агар хушҳолӣ лаҳзаҳои шоди¬ву фараҳбори зиндагӣ бошад ва умед боварӣ ба хушҳолие бошад, ки дар оянда зиндагӣ хоҳем кард, пас худбоварӣ қобилияти ба даст овардани ҳамон хушбахтӣ дар оянда аст. Худбоварӣ онест, ки ин ҷумларо ба мо талқин мекунад: “Ман метавонам дар зиндагӣ ба чизҳое ноил шавам, ки боиси хушҳолии ман гарданд!”
Агар чунин бошад, пас се сарчашмаи хушҳолӣ ин шукр кардан, умед ва худбоварист... Бешубҳа, хушҳолие, ки аз ин се сарчашма об мехӯрад, доимӣ ва самимӣ аст. Ва албатта, хушҳолие, ки бар аса¬ри моддаҳои сархушкунанда ҳосил мешавад аз хушҳолие, ки аз шукру умеду худбоварӣ сарчашма мегирад, аз лиҳози сифат ва пойдорӣ хеле фарқ дорад. Хушҳолие, ки вобастаи моддаҳои сархушкунанда аст, дар ҳамон моддаҳо маҳдуд мемонад. Вале хушҳолии вобаста ба шукру умеду худбоварӣ устувор аст. Пас, барои ҳамеша хушҳол будан месазад, ки шукр кард, бо умед буд ва боварӣ ба худро қавӣ гардонд.
Эзоҳи худро нависед