Вазорати маориф ва илм барои амалисозии ин тасмим то куҷо омода аст?

Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон тасмим дорад, ки лоиҳаи қарор дар бораи истифодаи воситаҳои техникӣ дар мактабҳоро таҳия ва пешниҳод намояд. Дар сурати қабул гардидани он хонандагони мактаб дигар метавонанд озодона аз планшету телефонҳои мобилӣ истифода намоянд.

Раҳим Саидзода, вазири маориф ва илми кишвар аз ин лоиҳаи қарор дар нишасти матбуотии ниҳодаш ба рӯзноманигорон хабар дод. Ӯ зикр кард, ки айни замон ниҳоди зертобеаш дар ҳоли омода кардани лоиҳаи навест, ки пас аз қабули он истифодаи планшетҳо ва дигар воситаҳои техникӣ барои хонандагон иҷоза мешавад.

“Дар чорчӯби татбиқи лоиҳаи мазкур ба Қонуни ҶТ “Дар бораи маориф” тағйирот ворид мешавад. Мутобиқи тағйирот ба қонун, хонандагон метавонанд ҳангоми дар муассисаи таълимӣ будан аз воситаҳои техникӣ васеъ истифода баранд”, - иброз дошт вазири маориф.

Ин тасмим то куҷо ба манфиати хонандагони муассисаҳои таълимӣ аст? Оё хонандагону омӯзгорон ба чунин раванд омода ва аз фарҳанги истифодабарии интернет бархӯрдоранд? Барои ворид шудан ба ин система чӣ қадар вақт лозим аст? Суолҳоеанд, ки дар матлаби зер матраҳ мегарданд.


ОМӮЗГОРОН ВА ВОЛИДОН ЧӢ НАЗАР ДОРАНД?

Тибқи лоиҳаи ин қарор дар назар аст, ки ба хонандагони муассисаҳои таълимӣ иҷозаи истифодаи воситаҳои техникие чун телефонҳои мобилӣ, планшет, ноутбук ва ҳамзамон интернет низ дода шавад.

Вале пас аз расонаӣ шудани чунин хабар дар шабакаҳои иҷтимоӣ бархе аз волидон аз чунин тасмими вазири маориф ва илми кишвар изҳори нигаронӣ ва бархеи дигар аз он ҷонибдорӣ мекунанд.

Ҷурахон Латипов, омӯзгори яке аз мактабҳои кишвар мегӯяд, роҳандозии чунин лоиҳаро дастгирӣ мекунад. Ба гуфтаи ӯ, усули дарсгузарии имрӯза куҳна шудааст ва бояд аз усулҳои нави замонавӣ кор гирифт.

- Технология бо суръати кайҳонӣ пеш рафта истодааст. Бигзор хонанда аз он қафо намонад. Солҳост, ки телефони мобилиро манъ кардем, лекин ягон мутахассисе пайдо нашуд, ки ақаллан дастгоҳе созад, то маводҳои оддии конселяриро аз Чин харидорӣ накунем. Ман тарафдори ин лоиҳаам,-мегӯяд номбурда.

Раҳима Каримова, як сокини кишвар бар он назар аст, ки айни замон сис-темаи маорифи мо ба чунин тасмим ба пуррагӣ омода нест. Ӯ мегӯяд, бояд аввал ҳамқадами замона бошем ва дарку фаҳмиши истифодаи воситаҳои техникӣ ва интернетро дошта бошем.

- Чунин қарор мақоли “Тарошаи аз болои бом афтида”-ро мемонад, ки мо фақат мехоҳем монанди давлатҳои пешрафта бошем, халос. Вале ба андешаи ман, айни замон хонандагону омӯзгорони муассисаҳои таълимӣ ба ин рафти таълим омода нестанд. Хонандае, ки дар даст телефон ба дарс меояд, ҳеҷ гоҳ дарс намехонад ва ҳеҷ гоҳ омӯзгорро гӯш ҳам намекунад,-мегӯяд номбурда.

Ба андешаи Раҳима имрӯз кам хонандае ҳаст, ки телефонро бо мақсади дарсомӯзӣ истифода барад ва бештари онҳо ресурсҳоеро истифода мебаранд, ки ба манфиат нахоҳад буд.
Вале дар ин хусус Наврӯзи Мирзо, сухангӯи Вазорати маориф ва илм ба расонаҳо шарҳ дод, ки истифодаи ҳамаи воситаҳои техникӣ дар сурате имконпазир аст, ки аз хидматрасониҳои гуфтугӯӣ ва ба дарс нолозим худдорӣ шавад.

- Ба хонандагон иҷоза дода мешавад, ки аз китобҳои электронӣ истифода баранд, аудиоҳоро гӯш кунанд ва наворҳои марбут ба дарсашонро бубинанд”, - таъкид кард сухангӯи Вазорати маориф ва илм.

Ҳамзамон ӯ зикр кард, ки дар ин замина ҳама китобҳои дарсӣ барои хонандагони синфҳои 1 то 11 дар шакли электронӣ таҳия гардида, дар сомонаҳои зертобеи Вазорати маориф ва илм ҷой дода шудаанд, то хонандагон тавонанд аз онҳо самаранок истифода баранд.


МАНЪИ ТЕЛЕФОНҲОИ МОБИЛӢ ЧӢ НАТИҶА ДОД?

Бояд гуфт, ки шуруъ аз соли 2007 бо фармони вазири маориф ва илми кишвар бо телефони мобилӣ ба мактаб омадани хонандагон ва истифодаи он дар дохили мактабҳо манъ карда шуд.
Аммо ин фармони вазир ба таври бояду шояд амалӣ нагардид ва моҳи марти соли 2009 вакилони палатаи поёнии парлумони Тоҷикистон лоиҳаи ворид намудани тағйироту илова ба Қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи маориф”-ро тасдиқ карданд, ки тибқи муқаррароти он, истифодаи телефонҳои мобилӣ дар муассисаҳои таълимӣ қонунан манъ карда шуд.

Аммо мутахассисон бар он назаранд, ки бояд аз аввал мақомоти кишвар чунин қарори манъи истифодаи телефонҳои мобилиро қабул намекарданд ва дар ин муддат хонандагонро барои истифодаи дурусти воситаҳои техникӣ махсусан интернет омода мекарданд.

- Аввал ин ки бояд истифодаи телефонҳои мобилиро манъ намекарданд. Мутаассифона, телефони мобилиро дар муддати 16 сол ҳамчун вабои аср муаррифӣ карданд. Дар ин муддат, ки хеле тулонӣ аст, тарзи дурусти истифодаи онро метавонистанд ба толибилмон ташвиқ ва онҳоро то имрӯз омода мекарданд, - иброз дошт коршинос Шуҳрат Латипов.

Ба ақидаи ин коршинос, ин иқдом омодагии зиёдро талаб мекунад ва зарур аст, ки маводҳо ва ресурсҳои омӯзишии тоҷикиро роҳандозӣ намуд.

- Мутаассифона, бо электронӣ кардани танҳо китобҳои дарсӣ чунин лоиҳаро роҳандозӣ кардан кофӣ нест. Аввал ҳамаи омӯзгорон бояд курсҳои такмили ихтисосро гузаранд, баъдан контентҳои электрониро дар сомонаҳо омӯзанд, баъдан ташвиқот миёни толибилмон роҳандозӣ намудан зарур аст. На кам аз ду сол лозим аст, то ин иқдом натиҷа диҳад,-мегӯяд ин коршинос.


“ВАЗОРАТ БОЯД ЗАМИНАҲОИ МУСОИДРО ФАРОҲАМ ОВАРАД”

Як фаъоли дигари иҷтимоӣ Рустам Алиев дар ин маврид мегӯяд, ки пеш аз ҳама бояд хонандагони мактаб аз фарҳанги дурусти истифодаи интернет бархӯрдор бошанд.
- Пеш аз ҳама бояд чанд нуктаи муҳимро дар мадди назар гиранд: Хонандагон то кадом андоза аз фарҳанги дурусти истифодаи телефонҳои мобилӣ огаҳанд? Телефонҳои мобилӣ ба онҳо то куҷо манфиатовар аст ва то кадом андоза ин тасмим дурбинона аст?,-баён медорад Алиев.

Инчунин, ин фаъоли иҷтимоӣ бар он назар аст, ки пеш аз ҳама ҷиҳатҳои фоидабахш ва заминаҳои оғози қарори мазкур ба назар гирифта шавад.

- Вазорати маориф барои ин корро анҷом додан, заминаҳои мусоидро фароҳам оварда, дар мадди аввал барномаҳои махсуси таълимиро барои воситаҳои техникӣ омода кунад, инчунин ҳадди ақал се - чор сол фарҳанги дурусти истифодаи телефонҳои мобилиро барои хонандагон омӯзонад. Нуктаи сеюм ин истифодаи телефонҳои мобилии дорои имконияташ васеъ аст, ки на ҳама омӯзгорони собиқадор аз он истифода бурда метавонанд, ки яке аз мушкилиҳои дигар маҳсуб меёбад”,-илова кард мавсуф.

Ба гуфтаи мутахассисони соҳа айни ҳол кишвари мо ба пуррагӣ ба ин низом омода нест, чун дигар масъалаҳои ҳалталаб вуҷуд дорад, ки бояд онҳоро низ дар мадди назар гирифт.
Рустам Алиев мегӯяд, ки қисми зиёди аҳолии мардуми тоҷик деҳотнишинанд, аз ин лиҳоз пеш аз қабули чунин лоиҳаи қарор ҳама имкониятҳои заруриро фароҳам овардан лозим аст.
- Пеш аз ҳама минтақаҳои дурдасти кишварро низ бояд ба инобат гирифт. Хонандагонро бо лавозимоти зарурӣ таъмин кардан даркор аст, то онҳо аз суръати интернету дигар воситаҳои техникӣ танқисӣ надошта бошанд. Ҳамаи муассисаҳои таълимиро бо интернети баландсуръат пайваст ва баъдан дар пайи амалӣ кардани он шудан лозим аст,-гуфт ӯ.

Фарзонаи УМАРАЛӢ,
“ҶТ”