Донистани асосҳои гигиена, муҳофизати саломатии хеш ва зарар нарасонидан ба саломатии дигарон бояд сифати хуби ҳар як инсон бошад. Ин гуна сифат ҳамчун маърифат ва ҷузҳи фарҳанги шахсӣ аз маданияти баланди инсон низ дарак медиҳад.

Ҳамин донишҳоро ба хонандагон омӯзондан, ба кӯдакон фаҳмондани асосҳои тарзи ҳаёти солим ва тарзи риояи гигиенӣ ҳамчун ҷузъи ахлоқ вазифаи асосии омӯзгори фанни биология мебошад. Аммо бояд донист, ки ин вазифаи оддӣ нест. Чунки бисёре аз ҷавонон муҳофизат кардани саломатии худро ҷиддӣ қабул кардан намехоҳанд. Вале омӯзгори фанни биология бо ҳунару маҳорати махсуси омӯзгорӣ бояд ба хонандагон фаҳмонад, ки ҳар як шахс аз синни ҷавонӣ, балки ҳар рӯз дар бораи саломатии хеш андеша кунад. Дар ин ҳолат онҳо то охири умр тансиҳат монда метавонанд.

Ба хонандагон фаҳмондан даркор аст, ки дар нигоҳубин ва мустаҳкам кардани саломатӣ нақши асосиро гигиена мебозад. Гигиена калимаи грекӣ буда, маънояш солимӣ аст. Ин фан дар бораи саломатӣ ва омилҳои мустаҳкамкунандаву барҳамдиҳандаи он маълумот медиҳад. Гигиена таъсири омилҳои гуногуни муҳит ба саломатии инсон, коршоямии инсон, дарознокии ҳаёти ӯро меомӯзонад. Аз ин рӯ, риоя ва иҷро кардани маслиҳатҳои гигиенӣ асоси тарзи ҳаёти солимро ташкил мекунад.

Саломатии инсон аз нигоҳ доштани тозагӣ, тарзи дурусти истеъмоли хӯрок, меҳнат, машғулият, истироҳат, тақсими дурусти онҳо ва риоя намудани ин тартибот вобастагии калон дорад. Аз ин лиҳоз, ба хонандагон фаҳмондан лозим аст, ки бо дастони ифлос, мӯйҳои шона накарда, нохунҳои дароз, дандонҳои ношуста, сару либос ва пойафзоли чиркин гаштан мумкин нест. Зеро ин омилҳо воситаҳои паҳнкунандаи ҳар гуна вирусу ифлосиҳо мебошанд ва ба саломатии инсон хатар эҷод мекунанд. Барои ҳамин ҷавонон, пеш аз ҳама, бояд ҳамеша тозаву озода бошанд. Онҳо аз одатҳои хеле бад, ба мисли сигоркашӣ, истеъмоли маводи мухаддира, маводи мадҳушкунанда ва дигар одатҳои ношоиста даст кашанд.

Имсол бо ташаббуси Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон “Соли ҷавонон” эълон шудааст ва ҳамзамон тамоми шароит барои рушди шахсияти ҷавонон, пеш аз ҳама, дар самти ҳифзи саломатии онҳо фароҳам аст. Ҷавононро зарур аст, ки аз ин имкониятҳо истифода баранд ва мо – омӯзгорони фанни биология ҳам дар роҳи сиҳату солим ба воя расидани насли наврас бояд саҳми бештар гузорем.

Ӯғилой ТӮРАМУРОТОВА, омӯзгори МТМУ №71 шаҳри Турсунзода