СИЁСАТ
Панҷшанбе 02 Май 2024 02:15
5516
Дар маҷлиси навбатии парлумони ҳукумати Қирғизистон ҳодисаи нанговари таҷовузи толибилмони яке аз мактабҳои воқеъ дар шаҳри Бишкек баррасӣ гардид. Ин мактаб зери парастории ҳукумати Туркия дар доираи лоиҳаи Созмони «Маориф» фаъолият мекунад.

Вакили парлумони Қирғизистон Ирина Карамушкина мегӯяд, ки ба ӯ волидони яке аз хонандагони мактаби «Маориф» муроҷиат намуда, доир ба амалҳои ғайриахлоқии директори мактаб Умар Айдин шикоят кардааст. Ба қавли вакили парлумон Умар Айдин хонандагонро як ба як ба утоқи корияш даъват намуда, онҳоро барои кашидани шиму тагпӯшакҳояшон маҷбур мекардааст. Баъдан шими худашро ҳам бадар карда, ба амалҳои номатлуб даст мезадааст. Ҳатто ҳангоми сайругашти берун аз мактаб ҳам хонандагони синфҳои ибтидоиро барои чунин амалҳои шармсор даъват менамудааст. Карамушкина зикр мекунад, ки аз ин гуна рафторҳои пасти мудири мактаби Созмони «Маориф» ҳайати педагогии муассиса низ огоҳ будааст, вале Умар Айдин мисли хонандагон дигар муаллимонро низ таҳдид карда, барои ихтиёр намудани хомӯшӣ маҷбур кардааст.

Вақте ки хонандаи мактаб аз ин воқеаҳои шармгин модарашро огоҳ мекунад, модари талабаи хурдсол барои шикоят ҳамроҳи кормандони амниятии кишвар ба мактаб меоянд, вале касе онҳоро ба муассиса роҳ намедиҳад ва ҳатто талабаро ҳақорат карда, аз муассисаи таълимӣ хориҷ мекунанд. Ҳамчунин зикр карда мешавад, ки Умар Айдин даъвогаронро ҳушдор додааст, ки ҳеҷ кас ба фаъолияти онҳо дахолат карда наметавонад, зеро созмони «Маориф» аз ҷониби «дасти қавӣ»-е дар сохторҳои болоӣ ҳимоят мешавад. Модари ҷабрдида барои тафтиши ин воқеа ба Вазорати маорифи Қирғизистон муроҷиат менамояд, вале аз вазорат посух меояд, ки доир ба фаъолияти ин гуна муассиса хабар надоранд.

Тибқи иттилои сомонаҳои расмии хабарии Ҷумҳурии Қирғизистон, мактаби созмони «Маориф» дар ҳудуди Донишгоҳи «Манас», ки он низ зери парастории ҳукумати Туркия фаъолият дорад, таъсис ёфтааст. Ин мактаб махсус барои таълим додани хонандагон аз оилаҳои камбизоат равона шуда, анқариб 200 талабаро дарбар мегирад. Ҳамаи кормандони мактаб шаҳрвандони Туркия мебошанд. Ҳамчунин зикр мешавад, ки баъд аз хатми мактаб барои идомаи таҳсил дар мактаби олӣ талабагонро ба Туркия мефиристанд. Волидон иброз медоранд, ки мудир Умар Айдин наврасонро барои қабули шаҳрвандии Ҷумҳурии Туркия маҷбур сохта, барои пайвастан ба артиши туркӣ водор ҳам мекардааст. Ҳоло волидон барои тафтиши ин масъала ба Кумитаи амнияти миллии Қирғизистон муроҷиат кардаанд.

Ин рӯйдоди нангин ҷомеаи Қирғизистонро такон дода, боиси баҳсҳои зиёде гаштааст. Сафорати Ҷумҳурии Туркия дар Қирғизистон дар робита ба ин воқеа шарҳ додааст, ки мудири мактаб ва ҷонишинҳои ӯ аз вазифа сабукдӯш карда шудаанд. Бино ба қавли манбаъ Умар Айдин ва якқатор кормандони маъмурияти мактаби Созмони «Маориф» аз Қирғизистон фирор кардаанд. Вале оиди ба ҷавобгарӣ кашида шудан ва ё нашудани онҳо чизе гуфта намешавад.

Созмони «Маориф» бо мақсади зери тасарруф ва идораи ҳукумати Туркия қарор додани мактабҳои хусусие, ки берун аз кишвари Туркия фаъолият мекунанд, таъсис дода шудааст. Ин созмон бакуллӣ зери парастории ҳукумат буда, бори аввал нест, ки номи кормадонаш ба бадахлоқӣ мебарояд. Илова бар ин, Туркияе, ки аз ҷиҳати таълим ва тарбия бинобар омори расмии Созмони UNICEF миёни кишварҳои олам дар мақоми 99-ум қарор дораду ғайриқаноатбахш арзёбӣ мегардад, барои чӣ ба соҳаи маорифи кишварҳои дигар сармоягузорӣ кунад? Ҳамчунин бояд гуфт, аз охири соли 2016 сар карда ҳукумати Туркия бинобар норасоии маблағ барои идома додани фаъолияти Созмони «Маориф» аз ҳукумати Арабистони Саъудӣ кӯмакпулӣ мегирад. Пас худ қазоват кунед, ки фаъолияти ин созмон ва идеологияи он ба насли наврас чӣ медиҳад!

Вақте ки хонандаи мактаб аз ин воқеаҳои шармгин модарашро огоҳ мекунад, модари талабаи хурдсол барои шикоят ҳамроҳи кормандони амниятии кишвар ба мактаб меоянд, вале касе онҳоро ба муассиса роҳ намедиҳад ва ҳатто талабаро ҳақорат карда, аз муассисаи таълимӣ хориҷ мекунанд. Ҳамчунин зикр карда мешавад, ки Умар Айдин даъвогаронро ҳушдор додааст, ки ҳеҷ кас ба фаъолияти онҳо дахолат карда наметавонад, зеро созмони «Маориф» аз ҷониби «дасти қавӣ»-е дар сохторҳои болоӣ ҳимоят мешавад. Модари ҷабрдида барои тафтиши ин воқеа ба Вазорати маорифи Қирғизистон муроҷиат менамояд, вале аз вазорат посух меояд, ки доир ба фаъолияти ин гуна муассиса хабар надоранд.

Тибқи иттилои сомонаҳои расмии хабарии Ҷумҳурии Қирғизистон, мактаби созмони «Маориф» дар ҳудуди Донишгоҳи «Манас», ки он низ зери парастории ҳукумати Туркия фаъолият дорад, таъсис ёфтааст. Ин мактаб махсус барои таълим додани хонандагон аз оилаҳои камбизоат равона шуда, анқариб 200 талабаро дарбар мегирад. Ҳамаи кормандони мактаб шаҳрвандони Туркия мебошанд. Ҳамчунин зикр мешавад, ки баъд аз хатми мактаб барои идомаи таҳсил дар мактаби олӣ талабагонро ба Туркия мефиристанд. Волидон иброз медоранд, ки мудир Умар Айдин наврасонро барои қабули шаҳрвандии Ҷумҳурии Туркия маҷбур сохта, барои пайвастан ба артиши туркӣ водор ҳам мекардааст. Ҳоло волидон барои тафтиши ин масъала ба Кумитаи амнияти миллии Қирғизистон муроҷиат кардаанд.

Ин рӯйдоди нангин ҷомеаи Қирғизистонро такон дода, боиси баҳсҳои зиёде гаштааст. Сафорати Ҷумҳурии Туркия дар Қирғизистон дар робита ба ин воқеа шарҳ додааст, ки мудири мактаб ва ҷонишинҳои ӯ аз вазифа сабукдӯш карда шудаанд. Бино ба қавли манбаъ Умар Айдин ва якқатор кормандони маъмурияти мактаби Созмони «Маориф» аз Қирғизистон фирор кардаанд. Вале оиди ба ҷавобгарӣ кашида шудан ва ё нашудани онҳо чизе гуфта намешавад.

Созмони «Маориф» бо мақсади зери тасарруф ва идораи ҳукумати Туркия қарор додани мактабҳои хусусие, ки берун аз кишвари Туркия фаъолият мекунанд, таъсис дода шудааст. Ин созмон бакуллӣ зери парастории ҳукумат буда, бори аввал нест, ки номи кормадонаш ба бадахлоқӣ мебарояд. Илова бар ин, Туркияе, ки аз ҷиҳати таълим ва тарбия бинобар омори расмии Созмони UNICEF миёни кишварҳои олам дар мақоми 99-ум қарор дораду ғайриқаноатбахш арзёбӣ мегардад, барои чӣ ба соҳаи маорифи кишварҳои дигар сармоягузорӣ кунад? Ҳамчунин бояд гуфт, аз охири соли 2016 сар карда ҳукумати Туркия бинобар норасоии маблағ барои идома додани фаъолияти Созмони «Маориф» аз ҳукумати Арабистони Саъудӣ кӯмакпулӣ мегирад. Пас худ қазоват кунед, ки фаъолияти ин созмон ва идеологияи он ба насли наврас чӣ медиҳад!


Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм