Нимаи дуюми моҳи оянда дар Русия интихоботи порлумонӣ ба Думаи давлатӣ баргузор мегардад. Ба андешаи аксар коршиносон ҷойгиршавии ҳизбҳо чун пештара “чоргонаи думагӣ” – “Русияи ягона”, ҳизби коммунист, ҳизби либералию демократӣ ва “Русияи боадолат” боқӣ хоҳад монд.

Аммо дар шароити кунунӣ ризоияти умумӣ байни ҳизбҳои порлумон, ки пас аз ҳамроҳ кардани Қрим ба ҳайати Русия дар соли 2014, даст дода буд, баъди чор сол, ҳангоме ҳукумат ислоҳоти номуваффақи нафақаро ба Дума кашонда овард, барҳам хӯрд. Ҷиноҳои порлумонӣ, ҳамчунин дар масъалаи навсозии тарҳи сарқонун аз рӯи натиҷаи овоздиҳии умумии Русия соли 2020 аз ҳам хеле дур шуданд. Ҳарчанд навгониҳои қонунгузорӣ, асосан тавассути “Русияи ягона” имконпазир шуд, лек муносибатҳои дастгоҳи президентӣ бо “чоргонаи думагӣ” начандон ҳамвор буд.

Ноҳамвории охир, ҳангоми мувофиқасозии рӯйхати пешазинтихоботии номзадҳои ҳизбҳои порлумонӣ, бо мансабдорони кремлӣ ба амал омад. Роҳбарияти ҳизби коммунист талаботи ғайрирасмиро аз хусуси “тамъиз”-и маъракаи интихоботӣ гӯё сарфи назар карда, ба қисмати федеролии рӯйхати интихоботии худ номи Павел Грудининро ворид намуд. Ин рафтори коммунистон дар дастгоҳи иҷроияи президент норозигӣ ба бор овардааст.

Пас аз чунин амали коммунистон дар фазои иттилоотӣ, аз хусуси дигаргунӣ дар фаъолияти ҳизбҳои мухолиф дар Думаи давлатӣ, овозаҳо паҳн шуд. Мувофиқи он, пешвоёни ҳизбҳои асосии мухолиф, аз рӯи квотаи президентӣ ба Шӯрои федеролӣ, ба сифати сенатор хоҳанд гузашт.

Ҳарчанд роҳбарони ҳизбҳои мухолиф ин иттилоъро рад доранд, аммо овозаҳо торафт афзоиш меёбад. Муҳимтаринаш ба он вобастааст, ки дар Русия пас интихобот шартан системаи ду ҳизбӣ – “консерваторон” ва “чапгароён” фаъолият намуда, ҳамин тавр рақобати ҳизбӣ роҳандозӣ мегардад. Боқимонда ҳизбҳо миёни ин ду ҷиноҳ танҳо ба ҷониби худ кашидани овози интихобкунандагон машғул мешаванду халос.

Ба андешаи коршиносон дар ин маврид ҳизби коммунист шояд аввалин шуда, қурбони дигаргунии порлумонӣ шавад. Зеро коммунистон нисбати мансабдорони Кремл ситезаҷӯӣ карда, Грудининро ба яке аз мақоми роҳбарикунанда дар ҳизб пешниҳод кардаанд. Чанде пеш худи ӯ изҳор доштааст, ки ба сафи ин ҳизб пайваста ва маҳз аз ҷониби он, ҳамчун довталаб ба мақоми президентӣ дар соли 2024 мубориза мебарад.

Миёни шаклҳои имконпазири тағйирёбии ҳизби коммунист, аллакай якчанд шаклҳо, ба мисли дар заминаи он ташкили “лоиҳаи чап” ё воридшавӣ ба ҳизби иттиҳодияи “чапҳо” ва ғайра мавҷуд аст. Дар ин маврид роҳбари ояндаи ҳизби нави “чапҳо”, яке аз ҳамраисони “ҳизби Русияи боадолат, барои ҳақиқат” Захар Прилепин шумурда мешавад. Ҳамчунин, вайро довталаб ба курсии президентӣ дар интихоботи навбатӣ, ба сифати намояндаи қувваҳои чапи ватандӯст меҳисобанд.

Прилепин коммунистҳоро даъват кардааст, то дар “ҷиноҳи чап” муттаҳид бошанд. Аммо ба андешаи коршиносон чунин ташаббус интихобкунандагони “чап”-ро боз ҳам раҳгум мезанонад. Зеро онҳо ба созмонҳои ватандӯсту чапгарои сершумори Русия чандон дуруст сарфаҳм рафта наметавонанд.

Бояд зикр кард, ки миёни интхобкунандагони рус нуфузи ҳизбҳои думагӣ торафт коҳиш меёбад. Дар ин маврид масъала, натанҳо хас-ташавии интихобкунандагон аз роҳбарони ҳизбист. Ҳамчунин, дар умум аз нобоварӣ ба порлумон ва интихобот аст.