Ё кӣ шиори “гӯр сӯзаду дег ҷӯшад”-ро аз ронандаҳо бояд гирад?

Мисли рӯзҳои дигар ронандагони хатсайрҳо ва мусофирон дар такопӯ ва ташвишу изтиробанд. Соати телефонам 12:20 дақиқаро нишон дода истодааст. Аз наздикии Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи С. Айнӣ гузашта, ба истгоҳи хатсайри №19 рафтам. Дар истгоҳ бар хилофи дигар рӯзҳо ягон нақлиёти мусофирбари хатсайри мазкур набуд. Зеро ҳар рӯз ин ҷо аз бисёрии мусофирбарҳо навбат буду доду войи ронандаҳо дар фалак.

Тақрибан як истгоҳ поён мошинҳои “Starex”-и хатсайри мазкур ҳаракат мекарданд. Ниҳоят аз роҳи одамгузар ва истгоҳ гузашта, мебоист аз роҳи сермошин мегузаштам. Мошинҳо бисёр буданду имкони гузаштан набуд. Дар ин ҳангом як нақлиёти мусофирбар (тамғаи Mercedes-Benz Sprinter) аз хатсайри №17А ба самти боло бо азобе баромада мерафт. Гӯё дар дарунаш одам нею санг бор карда бошанд.  Он оҳиста-оҳиста ба боло ҳаракат мекард. Вақте мусофирбар мехост ҳаракаташро баланд намояд, дар ин ҳангом аз зиёдии мусофир дари ақибаш боз шуда, аз дарунаш ду кӯдаки тақрибан 8 ва 10-сола яке бо зону дигаре бо шикам ба рӯи замини асфалтпӯш афтоданд. Мусофирони дигар ҳар чизе, ки ба дасташон расид, онро доштанд, то ба замин наафтанд. Вале ронанда аз ин ҳолат бехабар ҳаракати худро давом медод. 

Пас аз фарёди баланди мусофирон ронанда аз ҳолати бавуҷудомада огаҳ шуда, мошинро нигоҳ дошт. Ӯ бо тааҷҷуб аз мошин фаромада, кӯдакони гирёнро аз рӯи асфалт дарҳол бардошта, канори роҳ гузошт. Аз ҳар тараф роҳгузарон ин ҳолатро дида, давида болои сари кӯдакони ҷабрдида омаданд. Мусофирон низ дарҳол фаромада, болои сари кӯдакон омаданд ва ҳар кас бо ҳар навъ ронандаро сарзаниш мекарданд. “Худо гирад нафси бадатро ронанда, о кам бор кунӣ, намешавад?” - гӯён ба ронанда хитоб менамуданд. Ронанда кӯдаконро ба мошин савор карда рафт. Умедворам кӯдакон он қадар ҷароҳати ҷисмонӣ набардоштанд. Нақлиёти мазкур рафт ва ҳама пароканда шуданд.

Пас аз шоҳиди воқеаи мазкур шудан, каме дар бораи ҳолати баамаломада фикр кардаму ронандаро гунаҳкори асосӣ дар он донистам. Дар ҳақиқат сабабгори ин воқеа ӯст, ки аз меъёр зиёд мусофир бор мекунад. Ҳолати аз меъёр зиёд бор кардани мусофирро ҳамаи мо ҳар рӯз мушоҳида менамоем. Гарчанде дар ин маврид борҳо тариқи воситаҳои ахбори омма мақолаву гузоришҳо чоп кардаанд, вале то ҳол вазъ чи гунае ки буд, ҳамон хел боқӣ мондааст.

Ин ба хайр гуён ба самти дигари роҳ гузашта, хатсайри №19-ро бо ишораи даст нигоҳ доштам. Интизор шудам, ки чиптачинаш дарро мекушояд. Аммо фаҳмидам, ки бе чиптачин асту дарашро кушодан хостам, аммо нашуд. Пас аз он ки ронанда “аму дара бардошта бкшо” гуфт, баъдан онро кушодаву вориди мусофирбар шудам.

Дар ин хатсайр низ шоҳиди барзиёд бор кардани мусофирону ба талаботи гигиенӣ ҷавобгӯ набудани мусофирбар гардидам. На танҳо ман, балки тамоми мусофирон аз ин ҳолати мошин табъашон хира гардида, дар наздиктарин истгоҳ яке пайи дигар фаромаданд. Ман низ дар ҷойи даркориам фаромада, сӯи кор, сӯи бемошинӣ ҳаракат кардам. 

Аснои аз мусофирбар дур шудан як нафаре, ки ҳамроҳам фаромада буд, гуфт, дар пойтахти кишвар, ки рӯз то рӯз зебову обод гардида истодааст, набояд чунин мусофирбарҳо мусофир кашонанд. Зеро онҳо ҳам ҳусни шаҳрро мекоҳонанду ҳам табъи меҳмонону сокинони пойтахтро хира мекунанд...