ҶОМЕА
Якшанбе 17 Ноябр 2024 07:13
Дар назар аст, ки 21-уми декабри соли равон Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ироа гардад. Вобаста ба ин, мо хостем назари якчанд рӯзноманигорро дониста бошем, ки аз Паёми имсола чӣ интизориҳо доранд.
Бахтиёр Ҳамдам,
сармуҳаррири рӯзномаи “Минбари халқ”
-Имрӯз ҳамаи мо шоҳиди онем, ки дар бархе аз кишварҳои ҳамсоя ҳодисаҳои номатлуб рух медиҳад, ки ҳам ба кишвар ва ҳам ба халқи он зараровар аст. Ман фикр мекунам, ки дар матни Паёми имсолаи Президенти кишвар дар бахши сиёсати дохилӣ, ҳамчунин масъалаи бартараф кардани камбудиҳои кишвари ҳамсояи Афғонистон ва мардуми он баррасӣ шавад.
Ҳоло мо ба ҳадафи чорум - саноатикунонии кишвар расидем, ки барои рушди давлати мо хеле муҳим аст. Мехоҳам ин масъала дар Паёми имсола бештар баррасӣ шавад, зеро саноат асоси рушди иқтисод дар кишвар мебошад. Ҳамчунин масъалаи дарҳои кушод бо хориҷи кишвар, ки тариқи он метавон боз ҳам рушд кард, мавриди баррасӣ қарор гирад. Чун ман фикр мекунам, ки имрӯз бисёре аз қишрҳои ҷомеа омодаанд, ки бо хориҷиён ҳамкорӣ намуда, сатҳи зиндагиро хубтару беҳтар намоянд. Ман ин нуктаҳоро ба он хотир таъкид намудам, ки дар кишвари мо сулҳу субот ҳукмфармост ва танҳо кишварҳое, ки осудаанд, метавонанд бо дигар кишварҳо ҳамкориро ба роҳ монанд.
Хушдил РАҲИМҶОН,
сармуҳаррири маҷаллаи “Илм ва ҳаёт”
-Тавре ҳамагон шоҳидем, ҳамасола Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми худ бо ташаббус ва пешниҳодоти ҷолиб сокинони мамлакатро хушнуду хушҳол ва руҳбаланд мегардонанд. Намунаи барҷастаи чунин ташаббусҳо эълони озмунҳои ҷумҳуриявии “Тоҷикистон – Ватани азизи ман”, “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” ва “Илм – фурӯғи маърифат” аст, ки аз ҷониби мардуми фарҳангдӯсту маърифатпарвари мо хеле хуш истиқбол гардид ва натиҷаҳои назаррас ҳам дорад. Ин ҳама далели хиради волои Пешвои муаззами миллат аст, ки рӯҳияи мардуми хешро хуб медонанд ва барои дастгирию ҳавасмандии онҳо кӯшиш мекунанд.
Чун озмуни ҷумҳуриявии “Илм – фурӯғи маърифат” дар соли сипаришаванда нисбат ба ду озмуни аввал таҷрибаи нахустини баргузорӣ дошт, фикр мекунам, бо назардошти натиҷаҳои он ва таклифу пешниҳодҳои масъулони озмун Президенти мамлакат барои такмилу беҳтаргардонии низомномаи он дастур хоҳанд дод, зеро айният аст, ки татбиқи ташаббуси беназирашон – эълони “Солҳои 2020-2040 - Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф”-ро ҳамеша мадди назар доранд ва барои амалишавии давра ба давраи он боз ҳам ҳидоятҳо мекунанд.
Фикр мекунам, яке аз муҳимтарин масъалаҳои замони муосир, густариши фарҳанги миллӣ мебошад, зеро дар замони ҷаҳонишавӣ танҳо огоҳӣ аз таърихи пурғановати миллат, посдории забони модарӣ ва фарҳанги миллӣ метавонад, муаррифгару нигаҳдорандаи асолати миллӣ аз вартаи аёну ноаёни таҷоҳумҳо бошад. Албатта, мо шоҳиди таваҷҷуҳи хосаи Пешвои миллат ба соҳаи фарҳангем ва агар дар Паёми навбатӣ ба ин масъала боз ҳам бештар тамаркуз шавад, хеле хуб хоҳад буд.
Аз ҷониби дигар, соли нав ба 110-солагии матбуоти тоҷик рост меояд. Мулоқоти Пешвои миллат бо намояндагони воситаҳои ахбори оммаи кишвар ва суханронии пурмуҳтавояшон дар ҷашни 100-солагии матбуоти тоҷик сабти таърих аст. Аз ин рӯ, дар Паём ба нақши созандаи воситаҳои ахбори омма дар ҷомеа дар шароити пуртазоди замони муосир таъкид ва дастурҳо хоҳанд буд.
Далер АБДУЛЛО,
муовини сармуҳаррири рӯзномаи “Садои мардум”
-Бо дарназардошти масъалагузорӣ ва муҳтавои паёмҳои қаблӣ метавон муътақид буд, ки ягон соҳа аз мадди назари Пешвои миллат дур намемонад ва чун анъана дар ин раванд таҳлили мӯшикофона меҳвар хоҳад буд. Далели бебаҳс аст ва коршиносон низ эътироф кардаанд, ки сол то сол мақому манзалат ва саҳми Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон” дар пешрафти кишварамон тамоюли фузуншавиро касб карда, намояндагони тамоми қишрҳои ҷомеа ироаи онро интизор мешаванд.
Бори нахуст соли 2000 Президенти мамлакат Паёмашонро “Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон” ироа карда буданд. Муҳим он аст, ки аҳли ҷомеа, аз ҷумла, соҳибкорон бо амри дилу виҷдон баҳри амалисозии нуктаҳои он беш аз пеш фаъол шуда истодаанд.
Ҳазорҳо далел мавҷуд аст, ки маҳз дар заминаи иҷрои талаботи ин ҳуҷҷати муҳим нишондиҳандаи иқтисодиву иҷтимоӣ беҳтар гардида, рушди тамоми соҳаҳо муттасил аст. Беҳтар гардидани нишондиҳандаҳо вобаста ба таъмини адолати иҷтимоӣ, волоияти қонун, тартиботи ҳуқуқӣ, ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, рушди қонунгузорӣ, таҳкими истиқлолияти давлатӣ, ваҳдати миллӣ, мудофиа низ ба Паёми Президент рабт дорад.
Афшини МУҚИМ,
сармуҳаррири маҷаллаи “Дин ва ҷомеа”
-Ба назари ман Паёми имсолаи Пешвои миллат дар баробари моҳияти миллӣ доштан, мазмун ва аҳамияти минтақавию байналмилалӣ низ хоҳад дошт. Аз ин дидгоҳ, ман мутмаинам, ки дар сатҳи минтақаву ҷаҳон Паёми имсолаи Сарвари давлати мо мавриди пайгирӣ ва омӯзиши ҳамаҷониба қарор хоҳад дошт. Зеро дар паёмҳои солҳои гузаштаи худ Президенти кишвар аз таҳдиду хатарҳое ҳушдор дода буданд, ки шояд дар он вақт аз сӯи бархе аз қудратҳо ва бозигарони ҷаҳони сиёсат ҷиддӣ гирифта намешуданд. Аммо вақт собит намуд, ки назарияи Сарвари давлат дар мавриди шинохти дуруст ва ояндабинии воқеии минтақа хеле бамаврид, мантиқӣ ва бо дарназардошти воқеиятҳои мавҷуда будааст.
Ҳанӯз моҳи ноябри соли 2015 Сарвари давлат дар ҳошияи сафари худ ба Ҷумҳурии Исломии Покистон гуфта буданд: “...таърихи ду даҳсолаи ахири Афғонистон собит кард, ки терроризм ва ифротгароиро наметавон танҳо бо роҳи низомӣ решакан кард”. Бубинед, имсол дар Афғонистон чӣ гузашт. Бо он қадар иқтидори бузурги мудофиавие, ки дошт, чаро шикаста шуд?”.
Бо дарназардошти ин гуфтаҳо, умед мебандем, ки Паёми имсолаи Пешвои миллати мо дар радифи муайян намудани самтҳои асосии рушди миллӣ, инчунин ба масъалаи ҳалли қазияҳои дорои хусусияти минтақавию ҷаҳонӣ низ нигаронида шавад.
Зафар АСКАР,
устоди факултети журналистикаи ДМТ
-Ғояи асосии Паёми Президенти мамлакат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистонро масъалагузорӣ ва таҳлили вазъи сиёсиву иқтисодӣ ва иҷтимоии кишвар ва дурнамои он дар бар мегирад. Бинобар ин, масъалаи муҳиме, ки бояд дар Паёми навбатӣ сари он таваҷҷуҳ карда шавад, ин пешгирӣ намудани “фирори мағзҳо” аз кишвар аст. Соли равон шоҳид будем, ки раванди муҳоҷирати омӯзгорону донишмандон, табибону муҳандисон ва дигар қишрҳои ҷомеа ба кишварҳои хориҷӣ, ба хусус кишвари Русия ба таври бесобиқа афзоиш ёфт. Ин хеле хатари ҷиддӣ аст. Ҳоло дар муассисаҳои таълимӣ ва марказу дармонгоҳҳои деҳоти кишвар омӯзгорону духтурон намерасанд. Нарху навои молу маҳсулот ва сӯзишворӣ ҳам бамаротиб боло рафт. Сатҳи зиндагии мардум, хосатан муаллимон душвор шуд.
Умедворем, ки дар Паёми навбатӣ Роҳбари давлат Эмомалӣ Раҳмон масъалаҳои мубрами ҳаёти ҷомеаро таҳлилу баррасии амиқ карда, пешниҳодоти созанда ҷиҳати беҳтар гардидани некӯаҳволии мардум, таъмини адолати иҷтимоӣ, волоияти қонун, тартиботи ҳуқуқӣ, ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд ироа мекунанд.
Таҳияи Наҷиба МУРОДБЕКОВА,
Фарзонаи УМАРАЛӢ, “ҶТ”
Бахтиёр Ҳамдам,
сармуҳаррири рӯзномаи “Минбари халқ”
-Имрӯз ҳамаи мо шоҳиди онем, ки дар бархе аз кишварҳои ҳамсоя ҳодисаҳои номатлуб рух медиҳад, ки ҳам ба кишвар ва ҳам ба халқи он зараровар аст. Ман фикр мекунам, ки дар матни Паёми имсолаи Президенти кишвар дар бахши сиёсати дохилӣ, ҳамчунин масъалаи бартараф кардани камбудиҳои кишвари ҳамсояи Афғонистон ва мардуми он баррасӣ шавад.
Ҳоло мо ба ҳадафи чорум - саноатикунонии кишвар расидем, ки барои рушди давлати мо хеле муҳим аст. Мехоҳам ин масъала дар Паёми имсола бештар баррасӣ шавад, зеро саноат асоси рушди иқтисод дар кишвар мебошад. Ҳамчунин масъалаи дарҳои кушод бо хориҷи кишвар, ки тариқи он метавон боз ҳам рушд кард, мавриди баррасӣ қарор гирад. Чун ман фикр мекунам, ки имрӯз бисёре аз қишрҳои ҷомеа омодаанд, ки бо хориҷиён ҳамкорӣ намуда, сатҳи зиндагиро хубтару беҳтар намоянд. Ман ин нуктаҳоро ба он хотир таъкид намудам, ки дар кишвари мо сулҳу субот ҳукмфармост ва танҳо кишварҳое, ки осудаанд, метавонанд бо дигар кишварҳо ҳамкориро ба роҳ монанд.
Хушдил РАҲИМҶОН,
сармуҳаррири маҷаллаи “Илм ва ҳаёт”
-Тавре ҳамагон шоҳидем, ҳамасола Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми худ бо ташаббус ва пешниҳодоти ҷолиб сокинони мамлакатро хушнуду хушҳол ва руҳбаланд мегардонанд. Намунаи барҷастаи чунин ташаббусҳо эълони озмунҳои ҷумҳуриявии “Тоҷикистон – Ватани азизи ман”, “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” ва “Илм – фурӯғи маърифат” аст, ки аз ҷониби мардуми фарҳангдӯсту маърифатпарвари мо хеле хуш истиқбол гардид ва натиҷаҳои назаррас ҳам дорад. Ин ҳама далели хиради волои Пешвои муаззами миллат аст, ки рӯҳияи мардуми хешро хуб медонанд ва барои дастгирию ҳавасмандии онҳо кӯшиш мекунанд.
Чун озмуни ҷумҳуриявии “Илм – фурӯғи маърифат” дар соли сипаришаванда нисбат ба ду озмуни аввал таҷрибаи нахустини баргузорӣ дошт, фикр мекунам, бо назардошти натиҷаҳои он ва таклифу пешниҳодҳои масъулони озмун Президенти мамлакат барои такмилу беҳтаргардонии низомномаи он дастур хоҳанд дод, зеро айният аст, ки татбиқи ташаббуси беназирашон – эълони “Солҳои 2020-2040 - Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф”-ро ҳамеша мадди назар доранд ва барои амалишавии давра ба давраи он боз ҳам ҳидоятҳо мекунанд.
Фикр мекунам, яке аз муҳимтарин масъалаҳои замони муосир, густариши фарҳанги миллӣ мебошад, зеро дар замони ҷаҳонишавӣ танҳо огоҳӣ аз таърихи пурғановати миллат, посдории забони модарӣ ва фарҳанги миллӣ метавонад, муаррифгару нигаҳдорандаи асолати миллӣ аз вартаи аёну ноаёни таҷоҳумҳо бошад. Албатта, мо шоҳиди таваҷҷуҳи хосаи Пешвои миллат ба соҳаи фарҳангем ва агар дар Паёми навбатӣ ба ин масъала боз ҳам бештар тамаркуз шавад, хеле хуб хоҳад буд.
Аз ҷониби дигар, соли нав ба 110-солагии матбуоти тоҷик рост меояд. Мулоқоти Пешвои миллат бо намояндагони воситаҳои ахбори оммаи кишвар ва суханронии пурмуҳтавояшон дар ҷашни 100-солагии матбуоти тоҷик сабти таърих аст. Аз ин рӯ, дар Паём ба нақши созандаи воситаҳои ахбори омма дар ҷомеа дар шароити пуртазоди замони муосир таъкид ва дастурҳо хоҳанд буд.
Далер АБДУЛЛО,
муовини сармуҳаррири рӯзномаи “Садои мардум”
-Бо дарназардошти масъалагузорӣ ва муҳтавои паёмҳои қаблӣ метавон муътақид буд, ки ягон соҳа аз мадди назари Пешвои миллат дур намемонад ва чун анъана дар ин раванд таҳлили мӯшикофона меҳвар хоҳад буд. Далели бебаҳс аст ва коршиносон низ эътироф кардаанд, ки сол то сол мақому манзалат ва саҳми Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон” дар пешрафти кишварамон тамоюли фузуншавиро касб карда, намояндагони тамоми қишрҳои ҷомеа ироаи онро интизор мешаванд.
Бори нахуст соли 2000 Президенти мамлакат Паёмашонро “Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон” ироа карда буданд. Муҳим он аст, ки аҳли ҷомеа, аз ҷумла, соҳибкорон бо амри дилу виҷдон баҳри амалисозии нуктаҳои он беш аз пеш фаъол шуда истодаанд.
Ҳазорҳо далел мавҷуд аст, ки маҳз дар заминаи иҷрои талаботи ин ҳуҷҷати муҳим нишондиҳандаи иқтисодиву иҷтимоӣ беҳтар гардида, рушди тамоми соҳаҳо муттасил аст. Беҳтар гардидани нишондиҳандаҳо вобаста ба таъмини адолати иҷтимоӣ, волоияти қонун, тартиботи ҳуқуқӣ, ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, рушди қонунгузорӣ, таҳкими истиқлолияти давлатӣ, ваҳдати миллӣ, мудофиа низ ба Паёми Президент рабт дорад.
Афшини МУҚИМ,
сармуҳаррири маҷаллаи “Дин ва ҷомеа”
-Ба назари ман Паёми имсолаи Пешвои миллат дар баробари моҳияти миллӣ доштан, мазмун ва аҳамияти минтақавию байналмилалӣ низ хоҳад дошт. Аз ин дидгоҳ, ман мутмаинам, ки дар сатҳи минтақаву ҷаҳон Паёми имсолаи Сарвари давлати мо мавриди пайгирӣ ва омӯзиши ҳамаҷониба қарор хоҳад дошт. Зеро дар паёмҳои солҳои гузаштаи худ Президенти кишвар аз таҳдиду хатарҳое ҳушдор дода буданд, ки шояд дар он вақт аз сӯи бархе аз қудратҳо ва бозигарони ҷаҳони сиёсат ҷиддӣ гирифта намешуданд. Аммо вақт собит намуд, ки назарияи Сарвари давлат дар мавриди шинохти дуруст ва ояндабинии воқеии минтақа хеле бамаврид, мантиқӣ ва бо дарназардошти воқеиятҳои мавҷуда будааст.
Ҳанӯз моҳи ноябри соли 2015 Сарвари давлат дар ҳошияи сафари худ ба Ҷумҳурии Исломии Покистон гуфта буданд: “...таърихи ду даҳсолаи ахири Афғонистон собит кард, ки терроризм ва ифротгароиро наметавон танҳо бо роҳи низомӣ решакан кард”. Бубинед, имсол дар Афғонистон чӣ гузашт. Бо он қадар иқтидори бузурги мудофиавие, ки дошт, чаро шикаста шуд?”.
Бо дарназардошти ин гуфтаҳо, умед мебандем, ки Паёми имсолаи Пешвои миллати мо дар радифи муайян намудани самтҳои асосии рушди миллӣ, инчунин ба масъалаи ҳалли қазияҳои дорои хусусияти минтақавию ҷаҳонӣ низ нигаронида шавад.
Зафар АСКАР,
устоди факултети журналистикаи ДМТ
-Ғояи асосии Паёми Президенти мамлакат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистонро масъалагузорӣ ва таҳлили вазъи сиёсиву иқтисодӣ ва иҷтимоии кишвар ва дурнамои он дар бар мегирад. Бинобар ин, масъалаи муҳиме, ки бояд дар Паёми навбатӣ сари он таваҷҷуҳ карда шавад, ин пешгирӣ намудани “фирори мағзҳо” аз кишвар аст. Соли равон шоҳид будем, ки раванди муҳоҷирати омӯзгорону донишмандон, табибону муҳандисон ва дигар қишрҳои ҷомеа ба кишварҳои хориҷӣ, ба хусус кишвари Русия ба таври бесобиқа афзоиш ёфт. Ин хеле хатари ҷиддӣ аст. Ҳоло дар муассисаҳои таълимӣ ва марказу дармонгоҳҳои деҳоти кишвар омӯзгорону духтурон намерасанд. Нарху навои молу маҳсулот ва сӯзишворӣ ҳам бамаротиб боло рафт. Сатҳи зиндагии мардум, хосатан муаллимон душвор шуд.
Умедворем, ки дар Паёми навбатӣ Роҳбари давлат Эмомалӣ Раҳмон масъалаҳои мубрами ҳаёти ҷомеаро таҳлилу баррасии амиқ карда, пешниҳодоти созанда ҷиҳати беҳтар гардидани некӯаҳволии мардум, таъмини адолати иҷтимоӣ, волоияти қонун, тартиботи ҳуқуқӣ, ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд ироа мекунанд.
Таҳияи Наҷиба МУРОДБЕКОВА,
Фарзонаи УМАРАЛӢ, “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед