ҶОМЕА
Ҷумъа 29 Март 2024 06:54
Масъалаи бекорӣ падидаи маъмулӣ буда, анқариб дар тамоми кишварҳои олам ҷой дорад. Имрӯз ҳатто кишварҳои абарқудрат баҳри коҳиш додани он ҳама гуна тадбирҳоро пиёда мекунанд, вале мутаассифона пурра аз байн бурдани он барои чунин давлатҳо низ ғайриимкон аст.
Давоми солҳои соҳибистиқлолии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи Ҳукумати мамлакат нисбати масъалаи болозикр таваҷҷуҳи зиёд зоҳир гардида, ҳамасола тавассути эълон намудани ярмаркаҳои ҷойҳои кории холӣ ва дигар тадбирҳои судманд чораҳои зарурӣ мавриди корбурд қарор мегиранд.
Мувофиқи маълумоти Раёсати Агентии меҳнат ва шуғли аҳолии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон шумораи расмии бекорону корҷӯён дар вилоят 5 253 нафар буда, ба ҳолати 27 июли соли равон танҳо 2 126 нафар соҳиби ҷойи кори мавсимию муваққатӣ гардиданд ва албатта аксарияти онҳо ҷавононанд. Яъне аз омори болозикр бармеояд, ки дар умум 70 фисади бекорони вилоят ҳанӯз ҳам ба кору фаъолияти доимӣ дастрасӣ надоранд.
Аммо дурдасттарин ноҳияи вилоят, Мурғоб аз ҳама бештар бо масъалаи бекорӣ мувоҷеҳ аст.
- Имрӯз яке аз вазифаҳои афзалиятноки мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия таъмини аҳолӣ бо ҷои кор мебошад,- гуфт Исрорзода Исрор Наврӯзшоҳ муовини аввали раиси ноҳияи Мурғоб.
Аз рӯи маълумоти Бахши Агентии меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар ноҳия зиёда аз 1300 нафар бекор расман ба қайд гирифта шуда, аксарияти онҳо ҷавононанд.
Бинобар ин, масъала то ҳол ҳалли комили худро наёфта, дар баъзе мавридҳо ҳатто аъмолу рафтори ноҷову хунукназарии худи шахсони бекор нисбати ин ё он шуғлу кор боис гашта, шахсони бекор як умр оворагард мемонанд.
“Қабл аз пешаи дӯстдоштаи худ, яъне дуредгарӣ, меваю сабзавоти худиро аз боғ ҷамъ карда, дар бозори марказии шаҳри Хоруғ ба фурӯш баровардам ва аз ҳисоби он то андозае хонаводаамро бо хӯрокворию пӯшока таъмин намудам. Давоми фаъолият ҷавонони зиёди бекорро дар маҳаллаҳои шаҳр мушоҳида кардам, ки даст задан ба шуғлҳои ҳаммонанд ё худ кор дар сохтмонҳои гуногунро барояшон боиси шармандагию пастӣ медонистанд “, - гуфт А. Додихудоев.
Вале Рушона Ватаниева, корманди ҷавони муассисаи “Телевизиони Бадахшон” бар он назар аст, ки феълан баъди хатми донишгоҳҳо ҷавонон ба идораву мактабҳо, муассисаҳои гуногуни вилоят ба кору фаъолият ҷалб мешаванд, вале маоши моҳонаи онҳо барои пеш бурдани зиндагии хеш камӣ мекунад.
- Ҷавонони зиёдеро мешиносам, ки аслан танбалу оворагард набуда, дар идораҳои маҳаллӣ кор мекарданд. Вале чун музди меҳнаташон талаботи зиндагии онҳоро пурра қонеъ накард, маҷбур шуданд, ки ба муҳоҷирати меҳнатӣ раванд, - иброз намуд, Рушона Ватаниева.
Табиист, ки баъзан оворагардӣ ба одат табдил меёбад ва тарк кардани он барои баъзеҳо як умр амри маҳол мемонаду беҳудагардон низ талош бар он доранд, ки ҳаммаслакони бештарро барои рӯзгузаронӣ пайдо кунанд.
Ба гуфтаи омӯзгори ҷавон Асрор Смоилбеков дар бисёр ҳолатҳо бекориву оворагардӣ дар оилаҳои ҷавон сабаби ҷудошавии оилаҳо мегардад.
“Иллати сар задани норозигию хушунат дар оилаҳои ҷавон ҳам аз танбалию оворагардӣ ё бекорӣ аст. Баъзан ҷавонони мо ҳатто рӯзи дароз хоб мекунанд ё вақти худро беҳуда бо майзадагиву тамошои телевизион ва дигар одатҳои бад зоеъ менамоянд. Баъдан ҳамаи ин ба носолимии ҷомеа ва пошхӯрии бармаҳали оилаҳо мерасонад”, - афзуд С. Исмоилбеков.
Дар ин маврид Сулҳия Пайшамбиева, сокини шаҳри Хоруғ гуфт, ки ҳоло дар сохтмонҳои зиёди маркази вилоят ҷавонони минтақаҳои дигари Ҷумҳурии Тоҷикистон ба кор ҷалб мегарданд. Яъне аслан ҷавонони мо тавоноии кор кардан доранд, лекин тарбияи хонаводагӣ ва камтаваҷуҳии онҳо ба шуғлу фаъолияти писандида боис мегардад, ки ҷавонон роҳи дигарро интихоб мекунанд.
“Шукргузорӣ аз ҳар кору фаъолият дар ниҳоди ҷавонон бояд аз овони хурдсолӣ парварида шавад. Вале баъзан худи падару модар ё пайвандони дигар нисбати кору шуғли ҷавонон шубҳа эҷод карда, онҳоро ба гумроҳӣ мебаранд. Ҳол он, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон давлати демократӣ ва ҳуқуқбунёд буда, ҳар кас ҳуқуқ дорад, ки ба дилхоҳ кору фаъолият ҷалб шавад. Бо ибораи дигар, баъзе наздикон ҷавононро ба он ташвиқ мекунанд, ки кори муваффақу дастрас танҳо дар муҳоҷирати меҳнатӣ ҳасту дар ватани худ онҳо ба чизе комёб намешаванд”, - афзуд, С. Пайшамбиева.
Дар воқеъ, ҷавононро зарур аст, ки дар интихоби касбу кор мулоҳизакор бошанд. Зеро мастию оворагардӣ ҳамеша ба пастӣ оварда, ояндаи неки наслҳоро барбод медиҳад. Мутаассифона, дар ҷомеаи имрӯза на ҳамаи волидон роҳи дурусту равшанро барои фарзандон нишон дода метавонанд. Вале ин маънои онро надорад, ки чунин падару модар сазовори эҳтиром нестанд. Баръакс, даврони соҳибистиқлолии кишварамон барои худи ҷавонон имкониятҳои зиёдеро фароҳам овардааст, то онҳо мустақилона бомаърифату соҳибкасб ба камол расида, натанҳо ояндаи шоистаи хеш, балки ҷомеаро таъмин намоянд. Аз ин рӯ, ҷавононро мебояд, ки ҳушёрию зиракиро пеша карда, ҳаёти арзишманд ва солиму осоиштаро интихоб намоянд.
Давоми солҳои соҳибистиқлолии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи Ҳукумати мамлакат нисбати масъалаи болозикр таваҷҷуҳи зиёд зоҳир гардида, ҳамасола тавассути эълон намудани ярмаркаҳои ҷойҳои кории холӣ ва дигар тадбирҳои судманд чораҳои зарурӣ мавриди корбурд қарор мегиранд.
Мувофиқи маълумоти Раёсати Агентии меҳнат ва шуғли аҳолии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон шумораи расмии бекорону корҷӯён дар вилоят 5 253 нафар буда, ба ҳолати 27 июли соли равон танҳо 2 126 нафар соҳиби ҷойи кори мавсимию муваққатӣ гардиданд ва албатта аксарияти онҳо ҷавононанд. Яъне аз омори болозикр бармеояд, ки дар умум 70 фисади бекорони вилоят ҳанӯз ҳам ба кору фаъолияти доимӣ дастрасӣ надоранд.
Аммо дурдасттарин ноҳияи вилоят, Мурғоб аз ҳама бештар бо масъалаи бекорӣ мувоҷеҳ аст.
- Имрӯз яке аз вазифаҳои афзалиятноки мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия таъмини аҳолӣ бо ҷои кор мебошад,- гуфт Исрорзода Исрор Наврӯзшоҳ муовини аввали раиси ноҳияи Мурғоб.
Аз рӯи маълумоти Бахши Агентии меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар ноҳия зиёда аз 1300 нафар бекор расман ба қайд гирифта шуда, аксарияти онҳо ҷавононанд.
Бинобар ин, масъала то ҳол ҳалли комили худро наёфта, дар баъзе мавридҳо ҳатто аъмолу рафтори ноҷову хунукназарии худи шахсони бекор нисбати ин ё он шуғлу кор боис гашта, шахсони бекор як умр оворагард мемонанд.
Ба гуфтаи дуредгари ҷавон Амрихудо Додихудоев барои афроди корҷӯ пеш аз ҳама лозим аст, ки дар интихоби ин ё он шуғлу фаъолият самимӣ ва поквиҷдон бошанд. Аммо феълан ба назар мерасад, ки на ҳамаи ҷавонон ба тавоноиву фаъолияти худ дилбастагӣ ва муносибати ҷиддӣ доранд.
“Қабл аз пешаи дӯстдоштаи худ, яъне дуредгарӣ, меваю сабзавоти худиро аз боғ ҷамъ карда, дар бозори марказии шаҳри Хоруғ ба фурӯш баровардам ва аз ҳисоби он то андозае хонаводаамро бо хӯрокворию пӯшока таъмин намудам. Давоми фаъолият ҷавонони зиёди бекорро дар маҳаллаҳои шаҳр мушоҳида кардам, ки даст задан ба шуғлҳои ҳаммонанд ё худ кор дар сохтмонҳои гуногунро барояшон боиси шармандагию пастӣ медонистанд “, - гуфт А. Додихудоев.
Вале Рушона Ватаниева, корманди ҷавони муассисаи “Телевизиони Бадахшон” бар он назар аст, ки феълан баъди хатми донишгоҳҳо ҷавонон ба идораву мактабҳо, муассисаҳои гуногуни вилоят ба кору фаъолият ҷалб мешаванд, вале маоши моҳонаи онҳо барои пеш бурдани зиндагии хеш камӣ мекунад.
- Ҷавонони зиёдеро мешиносам, ки аслан танбалу оворагард набуда, дар идораҳои маҳаллӣ кор мекарданд. Вале чун музди меҳнаташон талаботи зиндагии онҳоро пурра қонеъ накард, маҷбур шуданд, ки ба муҳоҷирати меҳнатӣ раванд, - иброз намуд, Рушона Ватаниева.
Табиист, ки баъзан оворагардӣ ба одат табдил меёбад ва тарк кардани он барои баъзеҳо як умр амри маҳол мемонаду беҳудагардон низ талош бар он доранд, ки ҳаммаслакони бештарро барои рӯзгузаронӣ пайдо кунанд.
Ба гуфтаи омӯзгори ҷавон Асрор Смоилбеков дар бисёр ҳолатҳо бекориву оворагардӣ дар оилаҳои ҷавон сабаби ҷудошавии оилаҳо мегардад.
“Иллати сар задани норозигию хушунат дар оилаҳои ҷавон ҳам аз танбалию оворагардӣ ё бекорӣ аст. Баъзан ҷавонони мо ҳатто рӯзи дароз хоб мекунанд ё вақти худро беҳуда бо майзадагиву тамошои телевизион ва дигар одатҳои бад зоеъ менамоянд. Баъдан ҳамаи ин ба носолимии ҷомеа ва пошхӯрии бармаҳали оилаҳо мерасонад”, - афзуд С. Исмоилбеков.
Дар ин маврид Сулҳия Пайшамбиева, сокини шаҳри Хоруғ гуфт, ки ҳоло дар сохтмонҳои зиёди маркази вилоят ҷавонони минтақаҳои дигари Ҷумҳурии Тоҷикистон ба кор ҷалб мегарданд. Яъне аслан ҷавонони мо тавоноии кор кардан доранд, лекин тарбияи хонаводагӣ ва камтаваҷуҳии онҳо ба шуғлу фаъолияти писандида боис мегардад, ки ҷавонон роҳи дигарро интихоб мекунанд.
“Шукргузорӣ аз ҳар кору фаъолият дар ниҳоди ҷавонон бояд аз овони хурдсолӣ парварида шавад. Вале баъзан худи падару модар ё пайвандони дигар нисбати кору шуғли ҷавонон шубҳа эҷод карда, онҳоро ба гумроҳӣ мебаранд. Ҳол он, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон давлати демократӣ ва ҳуқуқбунёд буда, ҳар кас ҳуқуқ дорад, ки ба дилхоҳ кору фаъолият ҷалб шавад. Бо ибораи дигар, баъзе наздикон ҷавононро ба он ташвиқ мекунанд, ки кори муваффақу дастрас танҳо дар муҳоҷирати меҳнатӣ ҳасту дар ватани худ онҳо ба чизе комёб намешаванд”, - афзуд, С. Пайшамбиева.
Дар воқеъ, ҷавононро зарур аст, ки дар интихоби касбу кор мулоҳизакор бошанд. Зеро мастию оворагардӣ ҳамеша ба пастӣ оварда, ояндаи неки наслҳоро барбод медиҳад. Мутаассифона, дар ҷомеаи имрӯза на ҳамаи волидон роҳи дурусту равшанро барои фарзандон нишон дода метавонанд. Вале ин маънои онро надорад, ки чунин падару модар сазовори эҳтиром нестанд. Баръакс, даврони соҳибистиқлолии кишварамон барои худи ҷавонон имкониятҳои зиёдеро фароҳам овардааст, то онҳо мустақилона бомаърифату соҳибкасб ба камол расида, натанҳо ояндаи шоистаи хеш, балки ҷомеаро таъмин намоянд. Аз ин рӯ, ҷавононро мебояд, ки ҳушёрию зиракиро пеша карда, ҳаёти арзишманд ва солиму осоиштаро интихоб намоянд.
Эзоҳи худро нависед