ҶОМЕА
Якшанбе 28 Апрел 2024 04:37
Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ аз сокинон хост, ки ба овозаҳои бардурӯғ бовар накунанд
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон сокинон аз хавфи эҳтимоли вуҷуд доштани бемории навъи COVID - Omicron XBB нигаронӣ мекунанд. Вале Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии кишвар вуҷуд доштани чунин бемориро рад кард.
Дар шабакаҳои иҷтимоӣ низ сокинон аз бемории роҳҳои нафас, ки онҳоро азият медиҳад, шикоят мекунанд ва нигарон аз онанд, ки эҳтимол COVID - Omicron XBB шуда бошанд.
Як корбари шабакаи иҷтимоии Фейсбук бо номи Аниса Набиева чунин менависад:
- Шуруъ аз рӯзи душанбе сараввал каме хунук хурдам ва баъдтар сулфидам. Як рӯз баъд якбора зукоми ғайриоддӣ шудам, ки аз биниву чашмонам оби бисёре беист мерезад.
Аз як тараф каме дар ҳаросам, ки ягон вирус нашуда бошам, чунки қаблан чунин зукомро таҷриба накарда будам. Илова бар ин, дар охир дарунрав ҳам шудам.
Аз рӯи таҷрибаи доштаам, доруҳои заруриро истеъмол мекунам, вале ҳеҷ беҳбудиеро эҳсос намекунам.
Инчунин, Алиҷон Холов як сокини шаҳри Душанбе дар суҳбат ба мо гуфт, ки чанд рӯз аст, ба бемории роҳҳои нафас гирифтор аст, вале мисле, ки дар даврони COVID -19 бемор шуда буд, бӯйро эҳсос намекунад ва тамоми устухонҳои баданаш ба сӯзиш медароянд. Ӯ низ аз он нигарон аст, ки эҳтимол ба COVID - Omicron XBB, ки дар кишварҳои аврупоӣ аллакай аз вуҷуд доштанаш эълон карданд, гирифтор нашуда бошад.
“Муддати чанд рӯз аст, худро беҳолу бемадор эҳсос мекунам ва тамоми баданамро дарди шадиде фаро гирифтааст, ки бӯйро эҳсос намекунам ва маззаи хӯрокро низ намефаҳмам. Намедонам, ин чӣ навъи зуком аст, вале умедворам, ки зукоми маъмулӣ бошад”, - мегӯяд ин ҳамсуҳбати мо.
Инчунин имрӯзҳо тариқи паёмрасонҳо, аз ҷумла вотсап, вайбер ва телеграм ба шаҳрвандони мамлакат маълумоте ирсол гардида истодааст, ки гӯё дар кишвар навъи нави коронавируси COVID-Omicron XBB дар гардиш аст.
“ЧУНИН ОВОЗАҲО АСОСИ ВОҚЕӢ НАДОРАНД”
Дар пайи ин шикоятҳои сокинон аз афзоиши бемории роҳҳои нафас, шубҳаи онҳо ба маҳви пурраи бемории коронавирус ва эҳтимоли вуҷуди бемории навъи COVID - Omicron XBB Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ иттилоъ нашр карда, ба мардум хабар дод, ки нигарон набошанд ва ба овозаҳои бардурӯғ дода нашаванд. Ба иттилои ин ниҳод, ҳоло бемориҳои шадиди роҳҳои нафас дар кишвар вуҷуд доранд, вале ягон намуд вируси хатарнок мавҷуд нест.
Ин ниҳод менависад, ки аз ҳар нафари бо нишонаҳои бемории шадиди роҳҳои нафас ба беморхона муроҷиаткарда ташхиси COVID-19 гирифта мешавад.
- Хушбахтона, натиҷаи ташхисҳо нишон медиҳанд, ки то кунун дар мамлакат ягон нафар ба ин вирус гирифтор нест,-менависад Вазорат.
Ба навиштаи ин ниҳод, ҳамасола бо омадани мавсими сармо гирифторӣ ба бемориҳои шадиди роҳҳои нафас меафзояд ва ин як ҳолати маъмулист.
“Ба ин беморӣ ашхоси тамоми синну сол, алалхусус, кӯдакону пиронсолон, ки масуният (иммунитет)-и заиф доранд, гирифтор мешаванд”, - навиштааст Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ.
Аз ин лиҳоз, ин ниҳод аз сокинони кишвар хостааст, ба маълумоти ҳангомасоз ва иғвоангез бовар накарда, ба тавсияи мутахассисони соҳа таваҷҷуҳ намоянд.
- Аз ҳамватанони азиз эҳтиромона хоҳиш менамоем, ки ба чунин маълумоти ҳангомасоз ва иғвоангез бовар накунанд, балки бо истифода аз тавсияи мутахассисони соҳа худ ва наздиконашонро аз бемориҳои шадиди роҳҳои нафас эмин нигоҳ доранд,- таъкид мекунад Вазорат.
ВАЗОРАТИ ТАНДУРУСТӢ ЧӢ ТАВСИЯ МЕДИҲАД?
Ба иттилои Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ аз 18-уми феврали соли 2022 дар кишвар ягон ҳолати гирифторӣ ба бемории коронавирус сабт нашудааст.
Аз маркази матбуоти вазорат иттилоъ доданд, ки дар кишвар зарурате ба чораҳои шадиди пешгирикунандаи бемориҳои сироятӣ, аз қабили бастани мактабҳо ва ё дигар муассисаҳо вуҷуд надорад.
Наврӯз Ҷаъфаров сардори раёсати амнияти эпидемиологии Вазорати тандурустии кишвар гуфт, ки вазъияти бемориҳои эпидемиологӣ дар Тоҷикистон таҳти назорат буда, танҳо хуруҷи бемориҳои мавсимӣ дида мешавад. Инчунин ӯ афзуд, ки озмоишгоҳи вирусологӣ гардиши зукомро тасдиқ кардаанд, ки ин якумин мавҷи беморӣ буда, авҷи он то ҳол нигаронкунанда нест. Ба гуфтаи ӯ, навъи нави коронавирус низ то ҳол дар кишвар сабт нашудааст.
Ба таъкиди мутахассисони соҳаи тиб, зуком бемории шадиди сироятии роҳҳои нафас ба шумор меравад.
Шахси бемор табларза шуда, ҳарорати баданаш баланд мегардад, дар мушаку буғумҳо дардро ҳис менамояд, аз сулфаи хушк ё балғамдор азият мекашад, оби биниаш зиёд меравад, димоғаш маҳкам мешавад, дарди гулӯ ва сустию беҳолӣ эҳсос мекунад. Дар баъзе ҳолатҳо бемор аз дарди гӯш шиква карда, аз иштиҳо мемонад.
Баъзе кӯдакон зимни гирифторӣ ба зуком қай мекунанд, сусту беҳол мешаванд.
Бояд гуфт, ки бемориҳои шадиди роҳҳои нафас дар натиҷаи шамолкашӣ сар мезананд. Зуком бо роҳи ҳавоӣ - қатраӣ дар натиҷаи муошират бо бемор сироят мекунад. Нахустин нишонаҳои зуком баъди 3-4 рӯзи сироятёбӣ маълум мешавад. Беморони зуком вақти сулфидан дар гулӯ ва қафаси сина дард ҳис мекунанд.
РОҲҲОИ РАҲОӢ АЗ ЗУКОМ
Пеш аз ҳама, сачоқу зарфҳои чою ғизохӯрӣ ва бистари беморро алоҳида бояд кард, то ба дигарон сироят накунад. Худсарона истеъмол кардани ҳар гуна доруҳо, махсусан, антибиотикҳо дуруст нест. Зеро зуком бемории вирусӣ аст ва истеъмоли антибиотикҳо нафъ намерасонад. Духтур ҳолати беморро дида, дору тавсия медиҳад.
Бемор бояд дар як шабонарӯз 8 соат хобад, истироҳат кунад. Дар давоми рӯз нӯшидани чойи сабзи гарм, чойи бобуна, настаран (хулул, хуч), мармарак, пудина, нозбӯ бо иловаи асал муфид аст. Барои мустаҳкам намудани масуният (иммунитет) чойи занҷабил (имбир) бо як қошуқча асал фоида дорад.
Хонаи дар он бемор хобидаро бо латтаи намнок тоза бояд кард. Агар дар дастархони бемор меваю сабзавоти тару тоза (сир, пиёз) маҳсулоти ширӣ, киви, лимӯ, афлесун ва асал бошад, бемор зудтар шифо меёбад. Шӯрбои гӯшти мурғ, моҳӣ, мастобаи серкабудию райҳондор низ фоида дошта, шифоёбии беморро метезонанд. Ҳангоми зуком истеъмоли қаҳва тавсия дода намешавад.
Чораҳои пешгирӣ аз зуком: Дар вақти ба ҷойҳои серодам рафтан аз ниқобҳои тиббӣ, ки ҳоло дар дорухонаҳо фаровонанд, истифода бояд кард. Баъди истифода аз нақлиёти ҷамъиятии мусофиркашӣ (автобус, троллейбус, микроавтобус) дастҳоро дар хонаю ҷойи кор бо собун ва биниро бо намакоби ширгарм шустан лозим аст. Бо мақсади пешгирии сироятёбӣ, пеш аз хона баромадан ба сӯрохиҳои бинӣ марҳами оксолин бояд молид. Ҳавои ҳуҷраро иваз кардан ва фаршро бо латтаи намнок пок кардан муфид мебошад. Ҳарорати хонаро бояд муътадил нигоҳ дошт. Шустани дастон пеш аз хӯроку баъди хӯрок бемориҳои сироятӣ, аз ҷумла зукомро низ пешгирӣ мекунад.
Ҳангоми атсазанию сулфа пеши даҳонро бо рӯймолча гирифтан эҳтимоли зиёдтар паҳншавии барангезандаҳои бемориро пешгирӣ менамояд.
Истифодаи машруботи спиртию тамоку масуниятро заиф карда, хавфи гирифторшавии ҳар гуна бемориро меафзояд.
Ҳамчунин, обутоб додани бадан дар пешгирии бемориҳо нақши муҳим мебозад. Барои мисол, сайругашт дар ҳавои тоза, хоби бароҳати 8-соата ва истироҳати бомеъёр эҳтимоли гирифторшавӣ ба бемориҳоро кам менамояд.
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон сокинон аз хавфи эҳтимоли вуҷуд доштани бемории навъи COVID - Omicron XBB нигаронӣ мекунанд. Вале Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии кишвар вуҷуд доштани чунин бемориро рад кард.
Дар шабакаҳои иҷтимоӣ низ сокинон аз бемории роҳҳои нафас, ки онҳоро азият медиҳад, шикоят мекунанд ва нигарон аз онанд, ки эҳтимол COVID - Omicron XBB шуда бошанд.
Як корбари шабакаи иҷтимоии Фейсбук бо номи Аниса Набиева чунин менависад:
- Шуруъ аз рӯзи душанбе сараввал каме хунук хурдам ва баъдтар сулфидам. Як рӯз баъд якбора зукоми ғайриоддӣ шудам, ки аз биниву чашмонам оби бисёре беист мерезад.
Аз як тараф каме дар ҳаросам, ки ягон вирус нашуда бошам, чунки қаблан чунин зукомро таҷриба накарда будам. Илова бар ин, дар охир дарунрав ҳам шудам.
Аз рӯи таҷрибаи доштаам, доруҳои заруриро истеъмол мекунам, вале ҳеҷ беҳбудиеро эҳсос намекунам.
Инчунин, Алиҷон Холов як сокини шаҳри Душанбе дар суҳбат ба мо гуфт, ки чанд рӯз аст, ба бемории роҳҳои нафас гирифтор аст, вале мисле, ки дар даврони COVID -19 бемор шуда буд, бӯйро эҳсос намекунад ва тамоми устухонҳои баданаш ба сӯзиш медароянд. Ӯ низ аз он нигарон аст, ки эҳтимол ба COVID - Omicron XBB, ки дар кишварҳои аврупоӣ аллакай аз вуҷуд доштанаш эълон карданд, гирифтор нашуда бошад.
“Муддати чанд рӯз аст, худро беҳолу бемадор эҳсос мекунам ва тамоми баданамро дарди шадиде фаро гирифтааст, ки бӯйро эҳсос намекунам ва маззаи хӯрокро низ намефаҳмам. Намедонам, ин чӣ навъи зуком аст, вале умедворам, ки зукоми маъмулӣ бошад”, - мегӯяд ин ҳамсуҳбати мо.
Инчунин имрӯзҳо тариқи паёмрасонҳо, аз ҷумла вотсап, вайбер ва телеграм ба шаҳрвандони мамлакат маълумоте ирсол гардида истодааст, ки гӯё дар кишвар навъи нави коронавируси COVID-Omicron XBB дар гардиш аст.
“ЧУНИН ОВОЗАҲО АСОСИ ВОҚЕӢ НАДОРАНД”
Дар пайи ин шикоятҳои сокинон аз афзоиши бемории роҳҳои нафас, шубҳаи онҳо ба маҳви пурраи бемории коронавирус ва эҳтимоли вуҷуди бемории навъи COVID - Omicron XBB Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ иттилоъ нашр карда, ба мардум хабар дод, ки нигарон набошанд ва ба овозаҳои бардурӯғ дода нашаванд. Ба иттилои ин ниҳод, ҳоло бемориҳои шадиди роҳҳои нафас дар кишвар вуҷуд доранд, вале ягон намуд вируси хатарнок мавҷуд нест.
Ин ниҳод менависад, ки аз ҳар нафари бо нишонаҳои бемории шадиди роҳҳои нафас ба беморхона муроҷиаткарда ташхиси COVID-19 гирифта мешавад.
- Хушбахтона, натиҷаи ташхисҳо нишон медиҳанд, ки то кунун дар мамлакат ягон нафар ба ин вирус гирифтор нест,-менависад Вазорат.
Ба навиштаи ин ниҳод, ҳамасола бо омадани мавсими сармо гирифторӣ ба бемориҳои шадиди роҳҳои нафас меафзояд ва ин як ҳолати маъмулист.
“Ба ин беморӣ ашхоси тамоми синну сол, алалхусус, кӯдакону пиронсолон, ки масуният (иммунитет)-и заиф доранд, гирифтор мешаванд”, - навиштааст Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ.
Аз ин лиҳоз, ин ниҳод аз сокинони кишвар хостааст, ба маълумоти ҳангомасоз ва иғвоангез бовар накарда, ба тавсияи мутахассисони соҳа таваҷҷуҳ намоянд.
- Аз ҳамватанони азиз эҳтиромона хоҳиш менамоем, ки ба чунин маълумоти ҳангомасоз ва иғвоангез бовар накунанд, балки бо истифода аз тавсияи мутахассисони соҳа худ ва наздиконашонро аз бемориҳои шадиди роҳҳои нафас эмин нигоҳ доранд,- таъкид мекунад Вазорат.
ВАЗОРАТИ ТАНДУРУСТӢ ЧӢ ТАВСИЯ МЕДИҲАД?
Ба иттилои Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ аз 18-уми феврали соли 2022 дар кишвар ягон ҳолати гирифторӣ ба бемории коронавирус сабт нашудааст.
Аз маркази матбуоти вазорат иттилоъ доданд, ки дар кишвар зарурате ба чораҳои шадиди пешгирикунандаи бемориҳои сироятӣ, аз қабили бастани мактабҳо ва ё дигар муассисаҳо вуҷуд надорад.
Наврӯз Ҷаъфаров сардори раёсати амнияти эпидемиологии Вазорати тандурустии кишвар гуфт, ки вазъияти бемориҳои эпидемиологӣ дар Тоҷикистон таҳти назорат буда, танҳо хуруҷи бемориҳои мавсимӣ дида мешавад. Инчунин ӯ афзуд, ки озмоишгоҳи вирусологӣ гардиши зукомро тасдиқ кардаанд, ки ин якумин мавҷи беморӣ буда, авҷи он то ҳол нигаронкунанда нест. Ба гуфтаи ӯ, навъи нави коронавирус низ то ҳол дар кишвар сабт нашудааст.
Ба таъкиди мутахассисони соҳаи тиб, зуком бемории шадиди сироятии роҳҳои нафас ба шумор меравад.
Шахси бемор табларза шуда, ҳарорати баданаш баланд мегардад, дар мушаку буғумҳо дардро ҳис менамояд, аз сулфаи хушк ё балғамдор азият мекашад, оби биниаш зиёд меравад, димоғаш маҳкам мешавад, дарди гулӯ ва сустию беҳолӣ эҳсос мекунад. Дар баъзе ҳолатҳо бемор аз дарди гӯш шиква карда, аз иштиҳо мемонад.
Баъзе кӯдакон зимни гирифторӣ ба зуком қай мекунанд, сусту беҳол мешаванд.
Бояд гуфт, ки бемориҳои шадиди роҳҳои нафас дар натиҷаи шамолкашӣ сар мезананд. Зуком бо роҳи ҳавоӣ - қатраӣ дар натиҷаи муошират бо бемор сироят мекунад. Нахустин нишонаҳои зуком баъди 3-4 рӯзи сироятёбӣ маълум мешавад. Беморони зуком вақти сулфидан дар гулӯ ва қафаси сина дард ҳис мекунанд.
РОҲҲОИ РАҲОӢ АЗ ЗУКОМ
Пеш аз ҳама, сачоқу зарфҳои чою ғизохӯрӣ ва бистари беморро алоҳида бояд кард, то ба дигарон сироят накунад. Худсарона истеъмол кардани ҳар гуна доруҳо, махсусан, антибиотикҳо дуруст нест. Зеро зуком бемории вирусӣ аст ва истеъмоли антибиотикҳо нафъ намерасонад. Духтур ҳолати беморро дида, дору тавсия медиҳад.
Бемор бояд дар як шабонарӯз 8 соат хобад, истироҳат кунад. Дар давоми рӯз нӯшидани чойи сабзи гарм, чойи бобуна, настаран (хулул, хуч), мармарак, пудина, нозбӯ бо иловаи асал муфид аст. Барои мустаҳкам намудани масуният (иммунитет) чойи занҷабил (имбир) бо як қошуқча асал фоида дорад.
Хонаи дар он бемор хобидаро бо латтаи намнок тоза бояд кард. Агар дар дастархони бемор меваю сабзавоти тару тоза (сир, пиёз) маҳсулоти ширӣ, киви, лимӯ, афлесун ва асал бошад, бемор зудтар шифо меёбад. Шӯрбои гӯшти мурғ, моҳӣ, мастобаи серкабудию райҳондор низ фоида дошта, шифоёбии беморро метезонанд. Ҳангоми зуком истеъмоли қаҳва тавсия дода намешавад.
Чораҳои пешгирӣ аз зуком: Дар вақти ба ҷойҳои серодам рафтан аз ниқобҳои тиббӣ, ки ҳоло дар дорухонаҳо фаровонанд, истифода бояд кард. Баъди истифода аз нақлиёти ҷамъиятии мусофиркашӣ (автобус, троллейбус, микроавтобус) дастҳоро дар хонаю ҷойи кор бо собун ва биниро бо намакоби ширгарм шустан лозим аст. Бо мақсади пешгирии сироятёбӣ, пеш аз хона баромадан ба сӯрохиҳои бинӣ марҳами оксолин бояд молид. Ҳавои ҳуҷраро иваз кардан ва фаршро бо латтаи намнок пок кардан муфид мебошад. Ҳарорати хонаро бояд муътадил нигоҳ дошт. Шустани дастон пеш аз хӯроку баъди хӯрок бемориҳои сироятӣ, аз ҷумла зукомро низ пешгирӣ мекунад.
Ҳангоми атсазанию сулфа пеши даҳонро бо рӯймолча гирифтан эҳтимоли зиёдтар паҳншавии барангезандаҳои бемориро пешгирӣ менамояд.
Истифодаи машруботи спиртию тамоку масуниятро заиф карда, хавфи гирифторшавии ҳар гуна бемориро меафзояд.
Ҳамчунин, обутоб додани бадан дар пешгирии бемориҳо нақши муҳим мебозад. Барои мисол, сайругашт дар ҳавои тоза, хоби бароҳати 8-соата ва истироҳати бомеъёр эҳтимоли гирифторшавӣ ба бемориҳоро кам менамояд.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед