Рӯзи нахусти моҳи дуввуми фасли гармо. Саҳни дабистони чилудуюми ноҳияи Фирдавсӣ лабрези довталабон буд. Яке шитобон ба ин макон мерасиду дарҳол мешитобид сӯйи анбуҳи нафарони ҷамъшуда. Дигаре ҳамроҳ бо волидони худ суҳбаткунон қадам мебардошту кунҷковона ба ҳар тараф дида медӯхт. Нигоҳашон бо умеди чизеву касе на, танҳо барои он буд, то дар вақти муайяншуда ба ҷойи лозима расанду баҳри фардои дурахшони худ қувваи дониш бисанҷанд ва замина гузоранд ба ояндаву амалишавии ормону орзуҳояшон.

Падаре гулдухтари азизашро, модаре писари ба меҳр парвардаашро, пирамарде набераи дӯстдорашро, бародаре додари хубашро, хоҳарбузурге хоҳари нозанинашро ва амӯе бародарзодаи наздикашро ҳамраҳӣ мекард. Ҳамраҳиву гуфторҳои таҳрикдиҳандаашон танҳо ҳадаф ин буд, то онҳо ба худ дучанд эътимоду боварӣ ҳосил кунанд ва кулбори ёздаҳсолаи донишашонро рӯйи суфраи санҷиш бирезанду бо амиқу дақиқ посух гардондан ба пурсишҳои имтиҳонӣ омода бишаванд.

Довталабон ҳаяҷонӣ буданду ошуфта. Аз ҳаракату гуфторашон аён буд, ки оғози санҷиши донишро лаҳзашуморӣ мекарданду ҳар замон ба соати гӯшиашон менигаристанд.

Беқарорӣ, изтироб, бесабрӣ ва но-оромияшонро танҳо як сабаб буд. Ва он ҳам ҳамин ки ҳамаи онҳо дар талоши ба даст овардани беҳтарин ганҷинаи умр, гаронтарин гавҳари рӯзгор, омили хушрӯзгорию хушбахтӣ ва муҳимтар аз ҳама муайянкунандаи самти ҳаёти фардояшон – дониш буданду халос. Ва аниқтараш дар талоши дониш буданд, ки ин нуктаро кулли гузаштагон таъкид кардаанду касби онро аз гавҳора то вопасин нафас васият намудаанд.

-Довталабони азиз! Шиноснома, даъватнома ва худкори рангаш сиёҳро бо худ дошта бошед. Пас аз панҷ дақиқа сабту ҷобаҷошавӣ ба синфхонаҳо шуруъ мешаваду пасон имтиҳон оғоз мегардад, - гуфт масъуле.

Ин таъкид онҳоро боз ҳам ба худ овард ва ниҳоят лаҳзаи деринтизор барояшон шуруъ шуду як-як рафтанд сӯйи синфхонаҳои имтиҳонӣ.

-Писарам, духтарам, хоҳарам, додарам бароят барор мехоҳам! – ин гуна нидоҳо аз ҳар тараф ба гӯш мерасиду манзараи аҷибе эҷод гардида буд.

Наздикону пайвандонро аҷибаш ин буд, ки чи гунаву чи тавр супоридани имтиҳонҳои марказонидаи дохилшавӣ ба муассисаҳои таълимии таҳсилоти олии касбӣ нафарони наздикашон тавассути пардаи ҷаҳоннамо дар толори маҷлисгоҳи дабистон намоиш дода мешуду ҳар яке бо дидани ҷигарбанду нафари наздикаш аз оинаи нилгун онро бо телефони ҳамроҳаш аксбардорӣ мекард ва ба наздикону пайвандони довталаб мефиристод.

Фазои маҷлисгоҳ ором буду касе чизе намегуфт. Наздикону пайвандони довталабон ҳамагӣ ҳушу гӯш шуда, ба ҷараёни имтиҳонсупорӣ дода шуда буданд. Баробари фарзандону наздикони хеш гӯё дар синфхонаи имтиҳонӣ бошанд, лаҳза ба лаҳза ҳаяҷонӣ мешуданд. Ва чунин ҳаяҷону беқарорӣ беш аз се соат идома ёфт.

Ниҳоятан сукути толорро гуфтугузори ду бону, ки аён буд, фарзандони худро ҳамраҳӣ мекунанд, аз миён бурд.

-Ба чеҳраи якояки довталабон назар дӯхта, ба худ чунин хулоса намудам, ки онҳо дар ҳақиқат ташнаи илму донишанд. Ин хулосаи маро бедорхобии имшабаи духтарам мисол шуда метавонад, - бо шавқ ҳикоят кард, бонуи аввалӣ. – То субҳ мижа таҳ накарда, китоб мехонду ба имтиҳонсупорӣ омодагӣ мегирифт. Чун интихобаш гурӯҳи ихтисосҳои 1-ум аст, бисёр мехоҳад, ки омӯзгори фанҳои дақиқ шавад. Мо, волидон барои ба ин мақсади худ расиданаш ҳамеша кӯшишу дастгирӣ кардему мекунем. Хушҳолии ман бештар баҳри он аст, ки имрӯз ҷавонон интихоби дақиқи худро доранд ва баҳри ба он ноил шудан, пайваста пайи талошанд.

Бонуи дигарӣ суханони ҳамсуҳ-баташро бо диққат мешуниду ҳар ҳарфи онро тасдиқкунон сар меҷунбонд. Ӯ низ ба сухан пардохта, гуфт:

- Андешаҳоятон дуруст аст. Кас талошу гирудори ҷавононро дида, мехоҳад ба даврони ҷавонӣ баргардаду чун онҳо аз имкониятҳои муосири донишомӯзӣ баҳравар шавад. Ин ҳама шароитҳои созгори илмомӯзие, ки имрӯз мавҷуданд, дар замони мо нисфе аз онҳо набуд. Ҳоло ба дилхоҳ касбе, ки агар завқу муҳаббат дошта бошӣ, бо каме талошу кӯшиш метавон ба он ноил гардид. Шароиту имконоте, ки имрӯз барои соҳибилму соҳибкасб шудани насли ҷавон мавҷуд аст, мо онро дар замони хеш танҳо орзу мекардем. Хуш ба ҳоли насли имрӯз ки дар беҳтарин замон умр ба сар мебаранду дар хубтарин шароит донишандӯзӣ мекунанд.

Пас аз се соат. Назди даромадгоҳи асосии дабистонро ҳузури волидон пур карда буд. Довталабон як-як аз синфхонаҳои имтиҳонӣ бо эҳсоси мамнуният берун мешуданд. Ҳар яки онҳо чеҳраи пуртабассум доштанду бо дидани наздикон эҳсоси хушҳолияшон дучанд мегардид. Наздиконашон низ дар навбати худ онҳоро барои бо муваффақият супоридани имтиҳони дохилшавӣ табрик мегуфтанду аҳсант мехонданд.

Ин ҳама ба онҳо гӯё неруи тоза мебахшиду дар қиёфаашон ҳисси боварӣ бар худ меафзуд ва нигоҳашон танҳо як оҳанг дошт. Ва ин ҳам он ки онҳо ба неруи хеш бовар доранд, дониш меомӯзанд ва бо касби беҳтарин пешаҳои мувофиқ ба бозори меҳнат ҳиссаи арзандаи худро дар пешрафту ободии сарзамини хеш ва зодгоҳи беназирашон – Тоҷикистон мегузоранд. Зеро онҳо ҷавонанд. Зеро онҳо ояндаи ин давлату ин миллатанд. Ва зеро ҳамагӣ ба онҳо эътимод доранд.