ҶОМЕА
Шанбе 20 Апрел 2024 02:12
Истиқлолияти давлатӣ ба рушди ҳамаҷонибаи варзиш дар мамлакат заминаи воқеӣ ва устувор гузошт. Пешравӣ ва дастовардҳои арзандае, ки варзишгарони муваффақи кишвар дар зарфи қариб 30 соли соҳибистиқлолӣ ба даст овардаанд, натанҳо дар зарфи 70 соли Иттиҳоди Шӯравӣ, балки дар тамоми паҳнои таърих барои миллати тоҷик беназир аст. Бешак, дар саргаҳи ҳамаи ин дастовардҳо ташаббус ва сиёсати варзишпарваронае меистад, ки мардуми шарафманди тоҷик онро ба номи Сарвари оқили худ - Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон рақам мезананд. Вобаста ба ин ва нақши истиқлолият дар рушди соҳаи варзиш, иштироки варзишгарон дар мусобиқаҳои байналмилалӣ суҳбате намудем, бо қаҳрамони Бозиҳои олимпии Рио - Де - Жанейро дар соли 2016 Дилшод Назаров, ки фишурдаи онро манзури шумо мегардонем.
- Истиқлол ба варзиши тоҷик чӣ дод?
- Метавон гуфт, ки заминаҳои аввалини рушди соҳаи варзиш баъди ба даст овардани Истиқлолияти давлатӣ оғоз гардидааст. Вале марҳилаи оғози рушди инфрасохтори соҳаи тарбияи ҷисмонӣ ва варзишро метавон ба соли 2010 марбут донист. Зеро Пешвои муаззами миллат дар ҳамин сол зимни мулоқоташон бо варзишгарони кишвар дар ҳошияи суханронии хеш ба масъулон дастур доданд, ки ҷиҳати устуворгардонии базаи моддию техникӣ, оммавигардонии варзиш ва омода намудани варзишгарони касбии сатҳи байналмилалӣ мусоидати ҷиддӣ намоянд. Ҳамин тавр, давоми солҳои соҳибистиқлолӣ дар кишвар зиёда аз 10 ҳазор иншооти варзишӣ сохта шудааст. Соҳаи варзиш бесобиқа густариш ёфта, варзишгарони кишвар ба дастовардҳои беназир ноил гардиданд. Медалҳои сершуморе, ки аз мусобиқаҳои байналмилалӣ варзишгарони мо ба хазинаи варзишии мамлакат ворид намуданд, далели равшани ин гуфтаҳост ва метавонем гӯем, ки Истиқлолият барои варзиши тоҷик аз медали мусобиқаҳои сатҳи ҷаҳонӣ сар карда, то медали тиллои Бозиҳои олимпиро дод.
- Варзишро қосиди сулҳ мегӯянд. Нақши онро дар таҳкими истиқлолият ва барқарории ваҳдати тоҷикон чи гуна арзёбӣ мекунед?
- Воқеан, баргузории мусобиқаву сабқатҳои варзишӣ дар шаҳру ноҳияҳои кишвар барои муттаҳидии наврасону ҷавонони минтақаҳои гуногуни кишвар мусоидат карда, миёни мардум ваҳдату ҳамдилиро ба вуҷуд овардааст. Мусобиқаҳои варзишӣ сабаб мешаванд, ки ҷавонони мо аз як минтақа ба минтақаи дигар сафар карда, аз боду ҳаво то ба анъанаҳои якдигар ошно мешаванд. Вақте як ҷавони ВМКБ ба пойтахти ҷумҳурӣ барои иштирок дар мусобиқа меояд ва бо як варзишгар аз вилояти Суғд рақобат мекунад, аз як ҷониб байни онҳо қувваозмоӣ сурат гирад, аз сӯйи дигар дӯстиро ба бор меорад. Аз ҳамин лиҳоз, метавон гуфт, ки варзиш омили муттаҳидсоз мебошад.
- Дар замонҳои мушкил, ки кишвар пайи барқарории сохторҳои фалаҷгаштаи аз ҷанги шаҳрвандӣ ба мерос гирифта, машғул буд, шумо ба варзиш машғул будед ва ин соҳаро тарк накардед. Барои як варзишгар он солҳо чи гуна буд?
- Фаъолият дар замони барқароршавии Ватан дар ҳама соҳа мушкил буд, дар соҳаи варзиш мушкилтар. Зеро барои варзишгар бояд шароитҳои хуби тамринӣ муҳайё бошад. Он солҳо шумори толорҳои варзишӣ хеле кам буд ва шароитҳои лозимӣ надоштанд. Барои мо тамрин кардан дар чунин шароит мушкил буд. Он солҳо барои мо танҳо иштирок дар мусобиқаҳои байналмилалӣ муҳим буд. Имрӯз он ҳама норасоиҳо бартараф гардиданду аз варзишгарон танҳо натиҷа интизор шудан мумкин аст.
- Натиҷаи 30 - солаи варзиши тоҷик Шуморо қаноатманд мекунад?
- Дар даврони 30 соли соҳибистиқлолӣ ба ифтихори варзишгарони тоҷик дар арсаи байналмилалӣ ҳазорҳо маротиба Парчами давлатии Тоҷикистони азиз баланд бардошта шуда, Суруди миллӣ садо додааст.
Дар ин давра варзишгарони мо бо дастовардҳои бузурги варзишии худ давлатро дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ намудаву ба ин васила номашонро дар саҳфаи таърихи варзиши миллат сабт намудаанд. Аз ҷумла, дастовардҳои Расул Боқиев, Мавзуна Чориева, Юсуф Абдусаломов, Беҳрӯз Хоҷазода, Сомон Маҳмадбеков, Баҳодур Усмонов, Комроншоҳи Устопириён, Акмалиддин Каримов, Шаҳриёр Даминов, Хушқадам Хусравов, дастаи мунтахаби наврасони футболбози то 16 - сола ва тими “Истиқлол” барои миллати тоҷик ифтихорофару боиси тазаккуранд.
- Нақши Пешвои миллатро бе чуну чаро дар ҳама соҳаҳо метавонем бинем. Мушаххасан мегуфтед, ки ин шахсияти таърихӣ дар рушди варзиши мамлакат чӣ нақши калидӣ доранд?
- Ғамхории пайвастаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбат ба варзиш аст, ки мо - варзишгарон ба чунин дастовардҳо ноил гашта истодаем. Ҷоизаи махсусе, ки бевосита аз фонди Президенти кишвар барои варзишгарон ҷудо мешавад, ин худ шаҳодати он аст, ки Сарвари мамлакат ба варзиш таваҷҷуҳи хоса доранд. Дар ҳаёти варзишии ман саҳми Роҳбари давлат ва Ҳукумати кишвар аввалиндараҷа аст. Зеро вақтҳое буд, ки имконияти иштирок дар мусобиқаҳоро надоштем. Бо шарофати Пешвои миллат ин мушкилиҳо бартараф гардид. Солҳои пеш толор барои тамрин набуд. Айни ҳол сари ҳар қадам толорҳои замонавӣ сохта шудаанд. Дастгирию боварии онҳо буд, ки мо дар тамоми мусобиқаҳои пеш аз олимпиадавӣ сафарбар гардидем, то олимпиада таҷриба омӯхта, ба ин дастовард сазовор гаштем.
- Шумо ҳамчун як нафаре, ки аз дасти Пешвои миллат чандин ҷоизаҳо гирифтаед, ин иқдомҳоро чи гуна шарҳ медиҳед?
- Ҳар суҳбате, ки то имрӯз бо Пешвои миллат доштам, дар зиндагӣ бароям як дарс аст. Пеш аз ин, соли 2015, вақте ба ман ордени “Шараф” дараҷаи II cупориданд, суханашон ҳамеша дар зеҳнам чарх мезад: “Ман аз шумо соли оянда медали тиллои Бозиҳои олимпиро интизорам”. Ин сухан давоми як сол дар ҳар қадам бо ман буд, масъулияти маро дучанд мекард, маро водор намуд, ки аз болои худам бештар кор кунам. Баъд аз ин пирӯзӣ вақте маро ба ҳузур пазируфту аз наздик бо дастфишурӣ табрик намуд, ман ба хотири эҳтиром медали тиллоро бо ду дасти адаб ба Пешвои миллат доданӣ шуда, афзудам: “Ин медали Шумо аст. Ин дастгириҳои Шумо аст”. Сарвари давлат бо ифтихор гуфтанд: “Аҳсан, обрӯи миллати тоҷикро дар арсаи байналмилалӣ ин қадар баланд бардоштед, аҳсан...”, ҳаминаш бароям басанда аст. Бори дигар эҳсос намудам, ки ҳар як пирӯзии мо пирӯзии миллат аст ва назди Сарвари давлату Ҳукумати кишвар қадр дорад. Аз мо танҳо талош ва содиқ будан ба ин миллату давлат мебояду бас!
- Оё мешавад гуфт, ки ҷасорати Пешвои миллатро бояд ҳар як варзишгари тоҷик доро бошад? Чун иқдомҳое, ки Президенти кишвар аз аввали ба сари қудрат омадан мекунанд, танҳо метавонад нафаре анҷом диҳад, ки иродаи мустаҳкам ва шикастнопазир дошта бошад.
- Албатта. Ҷасорати Пешвои миллат бояд намуна баҳри ҳар соҳибватан бошад, натанҳо барои варзишгарон. Воқеан ҳам Сарвари давлат дорои иродаи шикастнопазир ва андешаҳои хирадмандона буда, инро ҳанӯз дар оғози ба сари қудрат омадан собит карда буданд. Ҳар варзишгар низ пеш аз ҳама бояд ватандори асил бошад ва бо як ҷасорату матонат номи меҳани худро дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ намояд.
- Як сарбоз вақте савганд ёд мекунад, мегӯяд, ки барои ҳимояи ватан ва Президент то нафаси охирин мубориза мебарад. Аз нигоҳи Шумо ҳамчун қаҳрамони олимпӣ як варзишгар низ ҳаддалимкон дар пеши худ чунин савганд бояд нахӯрад?
- Ҳар инсон вақте ба коре пардохтанӣ мешавад, дар назди худ мақсад мегузорад, то ба қуллаи мурод бирасад. Агар як сарбоз барои ҳифзи хоку сарзамин савганд хӯрад, баҳри баланд бардоштани парчаму имиҷи кишвар дар миқёси ҷаҳон варзишгар низ пеши виҷдони худ савганд ёд мекунад. Умуман, сарбозу варзишгар мардони майдони ғуруру далерӣ ва нангу номус мебошанд. Ва савганди ҳар ду якест.
- Истиқлол ба варзиши тоҷик чӣ дод?
- Метавон гуфт, ки заминаҳои аввалини рушди соҳаи варзиш баъди ба даст овардани Истиқлолияти давлатӣ оғоз гардидааст. Вале марҳилаи оғози рушди инфрасохтори соҳаи тарбияи ҷисмонӣ ва варзишро метавон ба соли 2010 марбут донист. Зеро Пешвои муаззами миллат дар ҳамин сол зимни мулоқоташон бо варзишгарони кишвар дар ҳошияи суханронии хеш ба масъулон дастур доданд, ки ҷиҳати устуворгардонии базаи моддию техникӣ, оммавигардонии варзиш ва омода намудани варзишгарони касбии сатҳи байналмилалӣ мусоидати ҷиддӣ намоянд. Ҳамин тавр, давоми солҳои соҳибистиқлолӣ дар кишвар зиёда аз 10 ҳазор иншооти варзишӣ сохта шудааст. Соҳаи варзиш бесобиқа густариш ёфта, варзишгарони кишвар ба дастовардҳои беназир ноил гардиданд. Медалҳои сершуморе, ки аз мусобиқаҳои байналмилалӣ варзишгарони мо ба хазинаи варзишии мамлакат ворид намуданд, далели равшани ин гуфтаҳост ва метавонем гӯем, ки Истиқлолият барои варзиши тоҷик аз медали мусобиқаҳои сатҳи ҷаҳонӣ сар карда, то медали тиллои Бозиҳои олимпиро дод.
- Варзишро қосиди сулҳ мегӯянд. Нақши онро дар таҳкими истиқлолият ва барқарории ваҳдати тоҷикон чи гуна арзёбӣ мекунед?
- Воқеан, баргузории мусобиқаву сабқатҳои варзишӣ дар шаҳру ноҳияҳои кишвар барои муттаҳидии наврасону ҷавонони минтақаҳои гуногуни кишвар мусоидат карда, миёни мардум ваҳдату ҳамдилиро ба вуҷуд овардааст. Мусобиқаҳои варзишӣ сабаб мешаванд, ки ҷавонони мо аз як минтақа ба минтақаи дигар сафар карда, аз боду ҳаво то ба анъанаҳои якдигар ошно мешаванд. Вақте як ҷавони ВМКБ ба пойтахти ҷумҳурӣ барои иштирок дар мусобиқа меояд ва бо як варзишгар аз вилояти Суғд рақобат мекунад, аз як ҷониб байни онҳо қувваозмоӣ сурат гирад, аз сӯйи дигар дӯстиро ба бор меорад. Аз ҳамин лиҳоз, метавон гуфт, ки варзиш омили муттаҳидсоз мебошад.
- Дар замонҳои мушкил, ки кишвар пайи барқарории сохторҳои фалаҷгаштаи аз ҷанги шаҳрвандӣ ба мерос гирифта, машғул буд, шумо ба варзиш машғул будед ва ин соҳаро тарк накардед. Барои як варзишгар он солҳо чи гуна буд?
- Фаъолият дар замони барқароршавии Ватан дар ҳама соҳа мушкил буд, дар соҳаи варзиш мушкилтар. Зеро барои варзишгар бояд шароитҳои хуби тамринӣ муҳайё бошад. Он солҳо шумори толорҳои варзишӣ хеле кам буд ва шароитҳои лозимӣ надоштанд. Барои мо тамрин кардан дар чунин шароит мушкил буд. Он солҳо барои мо танҳо иштирок дар мусобиқаҳои байналмилалӣ муҳим буд. Имрӯз он ҳама норасоиҳо бартараф гардиданду аз варзишгарон танҳо натиҷа интизор шудан мумкин аст.
- Натиҷаи 30 - солаи варзиши тоҷик Шуморо қаноатманд мекунад?
- Дар даврони 30 соли соҳибистиқлолӣ ба ифтихори варзишгарони тоҷик дар арсаи байналмилалӣ ҳазорҳо маротиба Парчами давлатии Тоҷикистони азиз баланд бардошта шуда, Суруди миллӣ садо додааст.
Дар ин давра варзишгарони мо бо дастовардҳои бузурги варзишии худ давлатро дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ намудаву ба ин васила номашонро дар саҳфаи таърихи варзиши миллат сабт намудаанд. Аз ҷумла, дастовардҳои Расул Боқиев, Мавзуна Чориева, Юсуф Абдусаломов, Беҳрӯз Хоҷазода, Сомон Маҳмадбеков, Баҳодур Усмонов, Комроншоҳи Устопириён, Акмалиддин Каримов, Шаҳриёр Даминов, Хушқадам Хусравов, дастаи мунтахаби наврасони футболбози то 16 - сола ва тими “Истиқлол” барои миллати тоҷик ифтихорофару боиси тазаккуранд.
- Нақши Пешвои миллатро бе чуну чаро дар ҳама соҳаҳо метавонем бинем. Мушаххасан мегуфтед, ки ин шахсияти таърихӣ дар рушди варзиши мамлакат чӣ нақши калидӣ доранд?
- Ғамхории пайвастаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбат ба варзиш аст, ки мо - варзишгарон ба чунин дастовардҳо ноил гашта истодаем. Ҷоизаи махсусе, ки бевосита аз фонди Президенти кишвар барои варзишгарон ҷудо мешавад, ин худ шаҳодати он аст, ки Сарвари мамлакат ба варзиш таваҷҷуҳи хоса доранд. Дар ҳаёти варзишии ман саҳми Роҳбари давлат ва Ҳукумати кишвар аввалиндараҷа аст. Зеро вақтҳое буд, ки имконияти иштирок дар мусобиқаҳоро надоштем. Бо шарофати Пешвои миллат ин мушкилиҳо бартараф гардид. Солҳои пеш толор барои тамрин набуд. Айни ҳол сари ҳар қадам толорҳои замонавӣ сохта шудаанд. Дастгирию боварии онҳо буд, ки мо дар тамоми мусобиқаҳои пеш аз олимпиадавӣ сафарбар гардидем, то олимпиада таҷриба омӯхта, ба ин дастовард сазовор гаштем.
- Шумо ҳамчун як нафаре, ки аз дасти Пешвои миллат чандин ҷоизаҳо гирифтаед, ин иқдомҳоро чи гуна шарҳ медиҳед?
- Ҳар суҳбате, ки то имрӯз бо Пешвои миллат доштам, дар зиндагӣ бароям як дарс аст. Пеш аз ин, соли 2015, вақте ба ман ордени “Шараф” дараҷаи II cупориданд, суханашон ҳамеша дар зеҳнам чарх мезад: “Ман аз шумо соли оянда медали тиллои Бозиҳои олимпиро интизорам”. Ин сухан давоми як сол дар ҳар қадам бо ман буд, масъулияти маро дучанд мекард, маро водор намуд, ки аз болои худам бештар кор кунам. Баъд аз ин пирӯзӣ вақте маро ба ҳузур пазируфту аз наздик бо дастфишурӣ табрик намуд, ман ба хотири эҳтиром медали тиллоро бо ду дасти адаб ба Пешвои миллат доданӣ шуда, афзудам: “Ин медали Шумо аст. Ин дастгириҳои Шумо аст”. Сарвари давлат бо ифтихор гуфтанд: “Аҳсан, обрӯи миллати тоҷикро дар арсаи байналмилалӣ ин қадар баланд бардоштед, аҳсан...”, ҳаминаш бароям басанда аст. Бори дигар эҳсос намудам, ки ҳар як пирӯзии мо пирӯзии миллат аст ва назди Сарвари давлату Ҳукумати кишвар қадр дорад. Аз мо танҳо талош ва содиқ будан ба ин миллату давлат мебояду бас!
- Оё мешавад гуфт, ки ҷасорати Пешвои миллатро бояд ҳар як варзишгари тоҷик доро бошад? Чун иқдомҳое, ки Президенти кишвар аз аввали ба сари қудрат омадан мекунанд, танҳо метавонад нафаре анҷом диҳад, ки иродаи мустаҳкам ва шикастнопазир дошта бошад.
- Албатта. Ҷасорати Пешвои миллат бояд намуна баҳри ҳар соҳибватан бошад, натанҳо барои варзишгарон. Воқеан ҳам Сарвари давлат дорои иродаи шикастнопазир ва андешаҳои хирадмандона буда, инро ҳанӯз дар оғози ба сари қудрат омадан собит карда буданд. Ҳар варзишгар низ пеш аз ҳама бояд ватандори асил бошад ва бо як ҷасорату матонат номи меҳани худро дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ намояд.
- Як сарбоз вақте савганд ёд мекунад, мегӯяд, ки барои ҳимояи ватан ва Президент то нафаси охирин мубориза мебарад. Аз нигоҳи Шумо ҳамчун қаҳрамони олимпӣ як варзишгар низ ҳаддалимкон дар пеши худ чунин савганд бояд нахӯрад?
- Ҳар инсон вақте ба коре пардохтанӣ мешавад, дар назди худ мақсад мегузорад, то ба қуллаи мурод бирасад. Агар як сарбоз барои ҳифзи хоку сарзамин савганд хӯрад, баҳри баланд бардоштани парчаму имиҷи кишвар дар миқёси ҷаҳон варзишгар низ пеши виҷдони худ савганд ёд мекунад. Умуман, сарбозу варзишгар мардони майдони ғуруру далерӣ ва нангу номус мебошанд. Ва савганди ҳар ду якест.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед