ё масъулияти падару модар куҷо мешавад?

Ба ҳоли писарбачаи тақрибан 12 сола, ки миёни роҳ, қатори мошинҳо бо “асбоби дудкунак”-аш мегашт, тақрибан касе таваҷҷуҳ намекард. Ва шояд касе ҳам дар бораи ӯ фикр накунад. Ӯ ҳамарӯза бо либосҳои чиркину жанда, дар гармии ҷонсӯз ва бо сари хаму тоқат кардан ба сахтгӯиҳои ронандаҳо ба кор мебарояд. Гӯё ба ӯ нурҳои сӯзони тобистон беасар бошанд, ки лаҳзае пас нагашта, даме дар сояе истироҳат накарда, “акаҷон мошинатонро испанд кунам?”-гӯён рӯзро бегоҳ мекунаду паи қутти лоямуте рӯву мӯй месӯзонад.

Дили ҳеҷ яке ба ӯ намесӯзад. Аз даҳ шояд як нафар тангае дароз мекунаду бо ғазаб аз назди мошинаш ӯро меронад. Ӯ ки эркаи касе несту дашному сахтгӯӣ барояш дигар навозиш менамояд, бо лабханди кӯдакӣ думболи сабукрави дигар меравад. Дар ҳар сабукрави меомада, ризқашро ҷӯё мешавад. Арақи ҷабин, фарсудагии либосҳо, пойпӯшҳои кандашуда ва ҳоли ҳазинаш гӯвоҳи он аст, ки ӯ кунун бори як ҷавонмардро бар дӯш дорад.

Ӯ дигар аз ҳама рангиниҳои ҳаёти кӯдакӣ гузашт кардааст. Гӯё танҳо барои меҳнат зода шудааст. Шодию нишоти ҳамсолонаш барояш мисле ки аҳамият надоранд. Хеле дарднок аст, вақте кӯдакеро дар синни ӯ волидонаш бо навозишу зорӣ ва аз дасташ гирифта, ба беҳтарин мошинҳо савор мекунанд, вале барои ӯ ин саҳна хобу хаёл асту бас.

Чанд рӯзест, вақте ба сӯи хона меравам, амали ин писарбача маро ба фикр вомедорад. Гармии тобистону роҳи асфалтпӯш қувваи муҳкамтарин миёнро ба хок мезанад.

Нисфирӯзӣ буд. Баъд аз анҷоми корҳоям хона мерафтам. Чун ба бозори “Сомон” наздик шудам, дидам, ки мисли ҳамеша одамон дар назди бозор рафтуо доранду савдогарон ба кори худ банданд. Ҳама дар ғами худ буд. Тақрибан касе кӯшиши беҳуда таги гармо баромадан намекард. Назарам боз ба ҳамон писар афтод, ки ба рағми ҳамаи ин зери нурҳои офтоб кори ҳаррӯзаашро анҷом медод. Ба хотири аз ҳолаш огоҳ шудан, пиёда шудам. Дар сояи истгоҳ истодаму садояш кардам. Писарбачаҳои дар даст яхмоси зери истгоҳ бо истеҳзо ба писарак муроҷиат карда, гуфтанд: “Эй дудкунак, туро фарёд дорад. Эй дудкунак...”. Дар аввал писарак шояд фикр кард, ки ман ҳам ӯро сарзаниш мекунам, ки бо сари хам гунаҳкорона пешам омаду Ба наздам омад барам нишаст:

- Лаббай апа,- ба рӯям нигоҳ накарда гуфт писарак.
- Мумкин аст, камтар бо ту суҳбат кунам? - ба писарак муроҷита кардам.
- Чи хел суҳбат? - бо ҳайрат пурсид писарак.

Фаҳмидам, ки ӯ аз ман тарсидааст, аз ин рӯ лабханд кардаму меҳрубонона ба ӯ гуфтам: - Натарс, танҳо ҳамроҳат каме суҳбат кардан мехоҳам ва ту низ каме дар соя истироҳат мекунӣ.

Ҳамин тавр бо ҳам каме суҳбат намудем. Аз вай пурсидам, номат чист, оё ту падару модар дорӣ, оё туро касе ба ин кор маҷбур мекунад, ба ин пул ниёз дорӣ, вазъи оилатон чи хел аст? Маълумам гардид, ки писарбача Сомон ном доштааст. Падару модар дошта, вале вазъи оилавиаш чандон хуб набудааст. Касе ҳам ӯро ба ин кор маҷбур намекардааст, аммо аз бетафовутии волидону бесаробон монданаш ба ин кор машғул мешудааст.

Бешак, аксари кӯдаконе, ки ба меҳнати ҷисмонӣ рӯ меоранд, аз рӯи эҳтиёҷ ва бепарвоии волидонашон аст. Маҳз ба таври комил нигоҳубин нашуданашон аз сӯи падару модар онҳоро маҷбур месозад, ки ба меҳнатҳои гуногуни ҷисмонӣ даст зананд. Дар асл ҳеҷ як кӯдак намехоҳад, ки даврони ширини кӯдакии худро сарфи ранҷу азоб кунад.

Ҷумъагул НАЗРУЛЛОЗОДА,
коромӯзи “ҶТ”