Ҳамасола дар кишвар баробари фаро расидани фасли гармо тамоми хонандагони муассисаҳои таълимӣ ба таътил мераванд. Таътил аз нигоҳи равонӣ барои дигарбора барқарор шудани хонандагон ба соли нави хониш кумак мерасонад. Вале агар бархе аз хонандагон ба истироҳат машғул бошанд, бархеи дигар ба омӯхтани ҳунар ва забонҳои хориҷӣ машғул аст ва саввумӣ бошад, аробаи рузғорро мекашонад.

Омӯхтани ҳунар имрӯзҳо барои ҷавондухтарони мо вазифаи аввалиндараҷа ба ҳисоб рафта, бештари хонандагон бо пайравӣ ба суханони Роҳбари давлат дар айëми таътил ба омӯхтани чеварӣ, пухтупаз, курсҳои компютерӣ ва забонҳои хориҷӣ пардохтаанд.

Меҳрона Ризозода, хонандаи синфи 10-уми МТМУ №24-и ноҳияи Файзобод мегӯяд: “Ман аз деҳа бо дастгирии падару модар ва хоҳиши худам ба омӯхтани касби чеварӣ ба пойтахт омадам. Аз сабабе ки дар деҳа имконият барои омӯхтани дилхоҳ ҳунар камтар аст, модарам барои он ки вақтам беҳуда нагузарад, маро ба пойтахт фиристоданд, то иловатан ҳунар омӯзам. Дар вақти омӯхтани ин ҳунар ҳеҷ хастагие эҳсос намекунам, баръакс гуфтан мехоҳам, ки хуб мешуд мардуми деҳа ҳама ин имкониятро медоштанд, ки духтаронашон дар айëми таътил ба ин ҷо омада, чизе меомӯхтанд”.

Ба ақидаи ҳамсуҳбати мо вақте хонанда ҳар субҳ аз хоб хеста, ба муассиса мераваду боз ба хона бармегардад, аз такрор ба такрор анҷом додани як кор каме дилгир ҳам мешавад ва хуб мешуд хонандагон пас аз хатми соли хониш ба кори дигаре машғул шаванд.

Меҳрубон Кабиров як хонандаи синфи 11 аз ноҳияи Шаҳринав мегӯяд, ки ӯро волидонаш намегузоранд, ба корҳои ҷисмонӣ машғул шавад. Волидони Меҳрубон гуфтаанд, ки вазифаи аслиаш хондан аст ва бояд ба омӯзиши илму ҳунар машғул шавад.

- Айни замон дар маркази омӯзишие ба омӯхтани забони англисӣ машғулам. Албатта, дар соли хониш хондану боз дар вақти таътил ба хондан машғул шудан, дар соли нави таҳсил каме бароям вазнинӣ мекунад. Чун моҳияти мавзӯъро дертар дарк мекунам. Вале бо комëб шуданам барои гирифтани Стипендияи президентӣ дигар ҳеҷ мушкилие дар чашмам наменамояд, - гуфт Меҳрубон.

Меҳрубон миннатдории худро ба Роҳбари давлат мерасонад, ки дар айëми таътил дар доираи лоиҳае аз чанд ноҳияҳои зебоманзари кишвар дидан намудааст. Аз ҷониби муассиса бошад, ба озмунҳои ҷумҳуриявӣ рафта, сазовори ҷойҳои намоëн гардидааст.

Баръакси Меҳрубон дар айëми таътил ҳастанд хонандагоне, ки дар бозорҳои пойтахт ба фурӯхтани ҳар гуна ашëҳои рӯзгор машғуланд. Шаҳром Саидов, хонандаи синфи 8-и МТМУ №81 ноҳияи Сино, ки дар бозори Корвон ба фурӯши бастаҳои селофанӣ машғул аст, мегӯяд ба ин кор ба хонаводааш кӯмак мекунад.
- Ман ин корро барои он мекунам, ки кӯмаке ба модари худ карда бошам. Чун падарам хело зуд аз олам гузаштанду модарам бо чор кӯдак танҳо монданд. Аз сабабе ки фарзанди калонӣ ман ҳастаму хоҳару додаронам ҳанӯз хурданд, бо ин роҳ кӯмаке ба модари худ расонидан мехоҳам. Гарчанде ин кор бароям осон нест, - мегӯяд Шаҳром.

Умед Сафарзода, директори маркази ҷумҳуриявии Маркази таҳсилоти иловагии назди Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон мегӯяд, вақтҳои охир сафи чунин кӯдакон нисбати солҳои пеш кам ба назар намерасад:

-Вале тибқи қарорҳои амалкунанда, дарсҳои тарбиявӣ оиди пешгирии ҳамин гуна корҳо ҳаст, ки дар қарияҳо мошин шӯстан ва ë кори дигаре кардан, бо ҳамин восита пеши роҳи ҳамин гуна корҳоро мегиранд. Ин таҳти назорати бевоситаи шуъбаҳои маорифи шаҳру ноҳияҳост.

Ба гуфтаи равоншинос Маҳмуд Кабир, фаъолияти иҷтимоии майнаи сари одам дар назми дақиқавӣ, соатӣ шабонарузӣ, ҳафтаина, моҳона, фаслӣ ва солона гузошта шудааст. Ӯ мегӯяд, як дарс 45 дақиқа давом мекунад ва агар дер давом кунад, қабули иттилоот суст мешавад, кор бошад, 8 соат бо як соати дамгирии байни он дар шабонарӯз муайян шудааст. Дар ҳолати зиёдатӣ ангезаи майна баланд шуда, ба шиддати майна меорад ва одам асабӣ, ҷанҷолӣ шуда, ба бехобӣ, сардард, нороҳатии саломатӣ гирифтор мешавад.

Дар таътили тобистона агар дар лагерҳо хонандагон истироҳат кунанд, тезтар барқарор мешаванд.

Ба таъкиди мутахассисон кӯдаконе, ки дар ин давра ба корҳои дигари ҷисмонӣ сару кор мегиранд, ин ҳам як намуди дамгирии асаб аст, чунки ивазкунии намуди фаъолият ин худ дамгирист. Ба фаъолияти корие, ки аз қувваи кӯдакону наврасон зиёд нест ва ҳуқуқи онҳоро поймол намекунад, ин амалияест, ки таҷрибаи корӣ мегиранд. Дар чунин ҳолат аксари талабагон дар оғози соли нави хониш бо неруи барқароршудаи асаб ба омӯзишӣ илмҳо сар мекунанд.

Умед Сафарзода, директори маркази ҷумҳуриявии Маркази таҳсилоти иловагии назди Вазорати маориф ва илм мегӯяд, аксарияти хонандагони мактаб дар давраи таътил ба омӯзиши ҳунар, забонҳои хориҷӣ ва фанҳои дақиқ машғуланд.

- Хонандагон дар айëми таътил касбу забонҳои гуногунро аз худ мекунанд, вале озоданд, рафту омаданашон маҳдуд нест. Имрӯзҳо хонандагони мо ба маҳфилҳое, ки аз тарафи Вазорати маориф ва илм, Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Вазорати фарҳанг гузаронида мешавнд, дар айëми таътил иштирок мекунанд, - изҳор дошт номбурда.

Тибқи иттилои Вазорати маориф ва илм айни замон истироҳатгоҳҳое дар ҷумҳурӣ амал мекунанд, ки ҳангоми таътили тобистона хонандагонро ба истироҳат ҷалб мекунанд. Фаъолияти онҳо аз 1 то 4 давр иборат мебошанд. Ҳар як даври он 12 рӯз буда, аз соати 8:00 оғоз гардида, соати 16:00 ба итмом мерасад. Дар истироҳатгоҳ хонандагони синфҳои 1-9-и муассисаҳои таҳсилоти умумӣ ҷалб карда мешаванд.

Умед Сафарзода, маблағ-гузории онҳоро чунин шарҳ дод: “Вазорати маориф ва илм барои ҷудо кардани маблағ ягон хел вазифадор нест. Ин аз ҷониби Агентии суғуртаи иҷтимоии нафақаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикисон зиëда аз се миллиону шашсад ҳазор сомонӣ ҷудо карда шудааст, ки ин аз Федератсияҳои иттифоқҳои касаба ба истироҳатгоҳҳои берун аз шаҳрӣ маблағҳо тақсим карда мешавад, ки ба он ҷойҳо хонандагоне, ки дар олимпиадаҳо иштирок кардаанд ва он нафароне, ки ятими кулл ва ë нимятим ҳастанд, фаро гирифта мешаванд”.

Зуҳро РИЗОЗОДА, “ҶТ”