ҶОМЕА
Чоршанбе 24 Апрел 2024 07:54
(Вокуниш ба дурӯғҳои навбатии Кабирӣ дар Амрико)
Тоҷикистон кишварест, ки дар ҳоли пешрафт ва тараққӣ қарор дорад. Новобаста аз он, ки имрӯзҳо мушкилоти зиёде мардуми сайёраро фарогир аст, кишвари мо дар ҳоли пеш рафтан аст. Фикр мекунам, ҳамаи ин вобастаи иттиҳод ва ваҳдату якдилии мардуми мост, оромӣ ва осудагӣ дар мулки мо, тоҷикон аст. Ҳарчанд Муҳиддин Кабирӣ дар воситаҳои ахбори оммаи бурунмарзӣ гоҳу бегоҳ зӯр зада, ба ҳар роҳу восита кишвари моро дар қатори қафомондаву қашшоқтарин кишварҳо ҷой доданӣ мешаванд, аммо чуноне ки мегӯянд: “Офтобро бо доман пӯшонида намешавад”. Як худи мушоҳидаи ободкориҳои босуръати сохтмонию шаҳрсозиро дар маркази шаҳрҳову вилоятҳо ва ноҳияву деҳаҳои кишвар дидан худ шоҳиди ин гуфтаҳост. Таассуфовартар аз ҳама он аст, ки Кабирӣ ҳамаи ин пешравиҳоро ҳеҷ гоҳ намебинад. Ӯ танҳо санаду далелҳоеро меҷӯяд, ки дар гузашта буд ё шояд набуд ва ба ҳар роҳу восита кӯшиш ба харҷ медиҳад, ки обрӯ, нуфӯз ва пешрафти кишварамонро паст зада миллату давлатамонро хору ҳақир нишон диҳанд. Аммо надониста аз он, ки сокинони ватани азизамон аз худу аз давлати худ ва аз ин оромию осудагии дар ватанбуда сад дар сад розию қаноатманданд ва ҳеҷ гоҳ фирефтаи ягон навъ дасисаю гӯлзаниҳо намегарданд. Ин ваҳдату ягонагӣ ва осудагиву ободии худу ватани худро бо нархи ҷон ҳифз хоҳанд кард. Вақте, ки сухан дар бораи озодӣ меравад, озодие, ки имрӯз насиби миллати мо гардидааст, дар ҳеҷ давр, ҳатто дар даврони Иттиҳоди Шӯравӣ ҳам набуд. Аз ин рӯ шукронаи ин ободию ин озодиро кардан, шукронаи пешрафту тараққиро кардан қарзи ҳар як шаҳрванди ба номуси ин ватан аст.
Афсус, ки дар ин миён ҳамдиёрони бенангу номусе чун Муҳиддин Кабирӣ пайдо мешаванд, ки бо ин қадар балоҳои ба сари мардум овардаашон ба ҷои шарму ҳаё ва шукргузорӣ аз рӯзгори осудаи сокинони кишвар бо маърӯзаву маъвизаҳои ғаразомезашон мехоҳанд кишвари моро дар назди ҷаҳониён сиёҳ созанд. Хушбахтона ба ин мақсади разилонаи худ нахоҳанд расид.
Баъзан аз тарафи чунин ҳамдиёрони носипосамон, ки дар марзҳои кишварҳои хориҷа зиндагӣ доранд, сару садоҳо дар мавриди Созишномаи истиқрори сулҳи тоҷикон, ки соли 1997дар Москав ба имзо расида буд, баланд мегардад. Онҳо иҷрои ин Созишномаро яктарафа дониста, дурустии онро зери шубҳа гузоштанӣ мешаванд. Вале кофист, ки онҳо ба Ватан омада бо чашми худ иҷрои ҳамагуна ҷузъиёти ин Созишномаи таърихиро бубинанд. Ин Созишнома нафақат барои миллати тоҷик осоиштагию хушбахтӣ овард, балки таҷрибаи онро дар нуқтаҳои гуногуни даргири дунё истифода мекунанд, ё истифода карданӣ мешаванд. Муҳимтарин нуқтаи ин Созишнома хотима бахшидан ба ҷанги шаҳрвандӣ буд, ки ин рисолати таърихии худро иҷро намуд. Андешаи он ки ин воқеаи таърихӣ ҷанги дохилиро хотима бахшида бошад ҳам, натавонист ваҳдату суботро таъмин намояд, ғаллати маҳз аст. Зеро аз ҳар вақти дигар дида, ваҳдату субот, якдилию якдигарфаҳмӣ дар кишвари мо беҳтару бештар аст. Аламовару нохушоянд он аст, ки сулҳу субот ва ҳамдигарбахшии миллати моро Кабирӣ имрӯз чун як орзу ва шиор медонанд, ки дар ягон ҷо рост намеояд.
Имрӯз, ки тамоми ҳадафҳои нопоки Кабирӣ барои миллати сарбаланди тоҷик маълум гардидаву дигар имкони пиёда сохтани амалҳои разилонаашро надорад, боз мисли рубоҳ ба ҳилаву найранги навбатӣ задааст. Бешармона мугӯяд, ки тамоми корҳои анҷомдодаи мо ва тимамон танҳо барои расидан ба озодӣ ва демократия аст. Тавре ки маълум аст, мардуми тоҷик то ба имрӯз аз наҳсии ҳамин ҳадафҳои нопоки шумо ба чунин вартаҳои ҳалокат афтода буд. Ҳоло ки дигар тавони амалишавии ниятҳои разилонаашонро болои ҷомеаи тоҷик надоранд, бо дасиса монеи пойдории сулҳу ваҳдати сартосарии халқи баруманди тоҷик гаштаистодаанд.
Муҳиддин Кабирӣ ба ин андешааояш идао дорад, ки зидди терроризму ифротгароӣ мубориза мебарад. Дар забони мардуми тоҷик масали “Он чи ки аён аст, ҳоҷат ба баён нест” пайваста чарх мезанад. Ба ҳамагон маълум аст, ки ҳар амали терористонае, ки аз аввали ба даст овардани истиқлолият то ба имрӯз анҷом шудааст, аз забони худи ҳамроҳони Кабирӣ, ки худ иқрор шудаву ангӯшти пушаймонӣ мегазанд, миёни омма паҳн шудааст. Кабирӣ баъди пош хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ на ин ки даҳҳо балки садҳо ҷавонмардони тоҷикро бо афкори маккоронаи худ ба сӯи ҷиноят кашид.
Имрӯзҳо омодагии Ҳукумат ва мардуми тоҷик ба таври орому осуда ва ҳамдигарфаҳмӣ, бе ягон мушкилот ба интихоботи навбатии Президенти кишвар идома дорад ва тавре, ки ин ноаслҳо дар баромадҳояшон дар хориҷи кишвар баргузории онро рангу бор медоданд яъне бо хости онҳо сурат нагирифт хеле нороҳат шудаанд.
Ҳамаи ин оромию якдигарфаҳмии мардуму роҳбарият Кабириро нороҳат сохтааст. Ва имкон наёфтаистодааст, ки ба гуши мардум дуруғу беҳудахонӣ кунад. Ношукрӣ мешавад ба қадри ҳамаи пешрафту ҷонфидоиҳои Пешвои миллат нарасидан!
Ҷойи дигар дар суханронии Кабир ҳайрон аз онам, ки ин қадар шармандааст, ки ба ҷои сухани ҳақ дуруғро «мебезад». 15 нафар маҳбуси сиёсӣ мегӯяд. Охир куҷоянд он 15 маҳбуси сиёсии ӯ. Агар он раёсати ҳизби калабуратро дар назар дошта бошӣ, пас бидон ки онҳо ҳамагӣ ҷинояткороне ҳастанд, ки бо ивази хуни чандин бегуноҳон дар Тоҷикистон табаддулоти давлатиро анҷом додан мехостанд. Як бор худу аҳли байтатро дар ҷойи он қурбониёни табадуллоти ҳизбият, ки фаҳмида чанд моҳ пештар аз Ватан гурехта будӣ гузор. Мерасад, ки рӯзе дар назди волидону фарзандон ва занони онҳо, ки то ҳол чашм бароҳу ба марги пайвандонашон бовар надоранд. Боз шумо шарм надошта даъвои озодии онҳоро доред?!
Оё шарм надоштӣ, ки барои расидан ба мақсадҳои палиди худ мисли сӯзандагиву харобкориҳо, ки дар иҷрои он чун дирижёр нақши калон дорӣ ва аз ҷониби роҳбарони мамлакатҳои Ғарб тавре дилат мехост дастгирӣ наёфтӣ, партофти тани нарматро ба домони амрикоиҳо. Бешармона роҳбарияти Ғарбро, ки сиёсати ободкоронаи Пешвои миллати моро хуш мепазиранд зери танқид гирифтаӣ. Эй ношукр дилат мехоҳад, ки танҳо ва танҳо ғарбиҳо дуруғҳои по дарҳавои туву ҳаммаслаконатро дастгирӣ кунанду болои даст гардонандатон. Вақте, ки ки ин даъворо дар Амрико кардӣ боре ҳам манфиати миллати тоҷик ва давлати Тоҷикистонро пеши назарр наовардӣ. Агар нияти ту поку қалбат беолоиш мебуд ҳеҷ вақт фикри таҳриму фишор аз ҷониби абрақудратҳо болои Тоҷикистону нуҳ миллион аҳолии онро ба хотири мансабу вазифа намекардӣ. Аз онки солҳо боз дар ҳамоишҳои гуногуни баландпояи Аврупо бадномкунии роҳбарияти кишварро идома медиҳӣ, тавре худат иқрор кардӣ сиёсатҳои хирадмандонаи Пешво аз тарафи Авропа дастгирӣ ёфту хоҳад ёфт. Агар худатро ба қавли мардум “ҳазор пора” кунӣ ҳам мардум туву тиматро мешиносанд.
Ходими калони илмии Академияи
миллии илмҳои Тоҷикистон,
номзаи илмҳои сиёсатшиносӣ
Бахтиёр ҚОДИРОВ
Тоҷикистон кишварест, ки дар ҳоли пешрафт ва тараққӣ қарор дорад. Новобаста аз он, ки имрӯзҳо мушкилоти зиёде мардуми сайёраро фарогир аст, кишвари мо дар ҳоли пеш рафтан аст. Фикр мекунам, ҳамаи ин вобастаи иттиҳод ва ваҳдату якдилии мардуми мост, оромӣ ва осудагӣ дар мулки мо, тоҷикон аст. Ҳарчанд Муҳиддин Кабирӣ дар воситаҳои ахбори оммаи бурунмарзӣ гоҳу бегоҳ зӯр зада, ба ҳар роҳу восита кишвари моро дар қатори қафомондаву қашшоқтарин кишварҳо ҷой доданӣ мешаванд, аммо чуноне ки мегӯянд: “Офтобро бо доман пӯшонида намешавад”. Як худи мушоҳидаи ободкориҳои босуръати сохтмонию шаҳрсозиро дар маркази шаҳрҳову вилоятҳо ва ноҳияву деҳаҳои кишвар дидан худ шоҳиди ин гуфтаҳост. Таассуфовартар аз ҳама он аст, ки Кабирӣ ҳамаи ин пешравиҳоро ҳеҷ гоҳ намебинад. Ӯ танҳо санаду далелҳоеро меҷӯяд, ки дар гузашта буд ё шояд набуд ва ба ҳар роҳу восита кӯшиш ба харҷ медиҳад, ки обрӯ, нуфӯз ва пешрафти кишварамонро паст зада миллату давлатамонро хору ҳақир нишон диҳанд. Аммо надониста аз он, ки сокинони ватани азизамон аз худу аз давлати худ ва аз ин оромию осудагии дар ватанбуда сад дар сад розию қаноатманданд ва ҳеҷ гоҳ фирефтаи ягон навъ дасисаю гӯлзаниҳо намегарданд. Ин ваҳдату ягонагӣ ва осудагиву ободии худу ватани худро бо нархи ҷон ҳифз хоҳанд кард. Вақте, ки сухан дар бораи озодӣ меравад, озодие, ки имрӯз насиби миллати мо гардидааст, дар ҳеҷ давр, ҳатто дар даврони Иттиҳоди Шӯравӣ ҳам набуд. Аз ин рӯ шукронаи ин ободию ин озодиро кардан, шукронаи пешрафту тараққиро кардан қарзи ҳар як шаҳрванди ба номуси ин ватан аст.
Афсус, ки дар ин миён ҳамдиёрони бенангу номусе чун Муҳиддин Кабирӣ пайдо мешаванд, ки бо ин қадар балоҳои ба сари мардум овардаашон ба ҷои шарму ҳаё ва шукргузорӣ аз рӯзгори осудаи сокинони кишвар бо маърӯзаву маъвизаҳои ғаразомезашон мехоҳанд кишвари моро дар назди ҷаҳониён сиёҳ созанд. Хушбахтона ба ин мақсади разилонаи худ нахоҳанд расид.
Баъзан аз тарафи чунин ҳамдиёрони носипосамон, ки дар марзҳои кишварҳои хориҷа зиндагӣ доранд, сару садоҳо дар мавриди Созишномаи истиқрори сулҳи тоҷикон, ки соли 1997дар Москав ба имзо расида буд, баланд мегардад. Онҳо иҷрои ин Созишномаро яктарафа дониста, дурустии онро зери шубҳа гузоштанӣ мешаванд. Вале кофист, ки онҳо ба Ватан омада бо чашми худ иҷрои ҳамагуна ҷузъиёти ин Созишномаи таърихиро бубинанд. Ин Созишнома нафақат барои миллати тоҷик осоиштагию хушбахтӣ овард, балки таҷрибаи онро дар нуқтаҳои гуногуни даргири дунё истифода мекунанд, ё истифода карданӣ мешаванд. Муҳимтарин нуқтаи ин Созишнома хотима бахшидан ба ҷанги шаҳрвандӣ буд, ки ин рисолати таърихии худро иҷро намуд. Андешаи он ки ин воқеаи таърихӣ ҷанги дохилиро хотима бахшида бошад ҳам, натавонист ваҳдату суботро таъмин намояд, ғаллати маҳз аст. Зеро аз ҳар вақти дигар дида, ваҳдату субот, якдилию якдигарфаҳмӣ дар кишвари мо беҳтару бештар аст. Аламовару нохушоянд он аст, ки сулҳу субот ва ҳамдигарбахшии миллати моро Кабирӣ имрӯз чун як орзу ва шиор медонанд, ки дар ягон ҷо рост намеояд.
Имрӯз, ки тамоми ҳадафҳои нопоки Кабирӣ барои миллати сарбаланди тоҷик маълум гардидаву дигар имкони пиёда сохтани амалҳои разилонаашро надорад, боз мисли рубоҳ ба ҳилаву найранги навбатӣ задааст. Бешармона мугӯяд, ки тамоми корҳои анҷомдодаи мо ва тимамон танҳо барои расидан ба озодӣ ва демократия аст. Тавре ки маълум аст, мардуми тоҷик то ба имрӯз аз наҳсии ҳамин ҳадафҳои нопоки шумо ба чунин вартаҳои ҳалокат афтода буд. Ҳоло ки дигар тавони амалишавии ниятҳои разилонаашонро болои ҷомеаи тоҷик надоранд, бо дасиса монеи пойдории сулҳу ваҳдати сартосарии халқи баруманди тоҷик гаштаистодаанд.
Муҳиддин Кабирӣ ба ин андешааояш идао дорад, ки зидди терроризму ифротгароӣ мубориза мебарад. Дар забони мардуми тоҷик масали “Он чи ки аён аст, ҳоҷат ба баён нест” пайваста чарх мезанад. Ба ҳамагон маълум аст, ки ҳар амали терористонае, ки аз аввали ба даст овардани истиқлолият то ба имрӯз анҷом шудааст, аз забони худи ҳамроҳони Кабирӣ, ки худ иқрор шудаву ангӯшти пушаймонӣ мегазанд, миёни омма паҳн шудааст. Кабирӣ баъди пош хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ на ин ки даҳҳо балки садҳо ҷавонмардони тоҷикро бо афкори маккоронаи худ ба сӯи ҷиноят кашид.
Имрӯзҳо омодагии Ҳукумат ва мардуми тоҷик ба таври орому осуда ва ҳамдигарфаҳмӣ, бе ягон мушкилот ба интихоботи навбатии Президенти кишвар идома дорад ва тавре, ки ин ноаслҳо дар баромадҳояшон дар хориҷи кишвар баргузории онро рангу бор медоданд яъне бо хости онҳо сурат нагирифт хеле нороҳат шудаанд.
Ҳамаи ин оромию якдигарфаҳмии мардуму роҳбарият Кабириро нороҳат сохтааст. Ва имкон наёфтаистодааст, ки ба гуши мардум дуруғу беҳудахонӣ кунад. Ношукрӣ мешавад ба қадри ҳамаи пешрафту ҷонфидоиҳои Пешвои миллат нарасидан!
Ҷойи дигар дар суханронии Кабир ҳайрон аз онам, ки ин қадар шармандааст, ки ба ҷои сухани ҳақ дуруғро «мебезад». 15 нафар маҳбуси сиёсӣ мегӯяд. Охир куҷоянд он 15 маҳбуси сиёсии ӯ. Агар он раёсати ҳизби калабуратро дар назар дошта бошӣ, пас бидон ки онҳо ҳамагӣ ҷинояткороне ҳастанд, ки бо ивази хуни чандин бегуноҳон дар Тоҷикистон табаддулоти давлатиро анҷом додан мехостанд. Як бор худу аҳли байтатро дар ҷойи он қурбониёни табадуллоти ҳизбият, ки фаҳмида чанд моҳ пештар аз Ватан гурехта будӣ гузор. Мерасад, ки рӯзе дар назди волидону фарзандон ва занони онҳо, ки то ҳол чашм бароҳу ба марги пайвандонашон бовар надоранд. Боз шумо шарм надошта даъвои озодии онҳоро доред?!
Оё шарм надоштӣ, ки барои расидан ба мақсадҳои палиди худ мисли сӯзандагиву харобкориҳо, ки дар иҷрои он чун дирижёр нақши калон дорӣ ва аз ҷониби роҳбарони мамлакатҳои Ғарб тавре дилат мехост дастгирӣ наёфтӣ, партофти тани нарматро ба домони амрикоиҳо. Бешармона роҳбарияти Ғарбро, ки сиёсати ободкоронаи Пешвои миллати моро хуш мепазиранд зери танқид гирифтаӣ. Эй ношукр дилат мехоҳад, ки танҳо ва танҳо ғарбиҳо дуруғҳои по дарҳавои туву ҳаммаслаконатро дастгирӣ кунанду болои даст гардонандатон. Вақте, ки ки ин даъворо дар Амрико кардӣ боре ҳам манфиати миллати тоҷик ва давлати Тоҷикистонро пеши назарр наовардӣ. Агар нияти ту поку қалбат беолоиш мебуд ҳеҷ вақт фикри таҳриму фишор аз ҷониби абрақудратҳо болои Тоҷикистону нуҳ миллион аҳолии онро ба хотири мансабу вазифа намекардӣ. Аз онки солҳо боз дар ҳамоишҳои гуногуни баландпояи Аврупо бадномкунии роҳбарияти кишварро идома медиҳӣ, тавре худат иқрор кардӣ сиёсатҳои хирадмандонаи Пешво аз тарафи Авропа дастгирӣ ёфту хоҳад ёфт. Агар худатро ба қавли мардум “ҳазор пора” кунӣ ҳам мардум туву тиматро мешиносанд.
Ходими калони илмии Академияи
миллии илмҳои Тоҷикистон,
номзаи илмҳои сиёсатшиносӣ
Бахтиёр ҚОДИРОВ
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед