Дигаргунии сиёсию иҷтимоӣ ва иқтисодию фарҳангии солҳои охир дар Ҷумҳурии Тоҷикистон нишонаи амалӣ шудани сиёсати пешгирифтаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошад.

Яке аз хусусиятҳои асосии низоми сиёсии аксари кишварҳои пасошӯравӣ ин мақоми марказӣ доштани Президент дар сохтори мақомоти олии ҳокимияти давлатӣ ва ҳамчун қувваи асосии пешрафти давлат ба ҳисоб меравад. Ба сифати яке аз василаҳои муҳими муайян намудани рушди давлат Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон баромад мекунад.

Таҳлили Паёмҳои Президент нишон медиҳад, ки дигаргуниҳои куллӣ дар самти низоми идоракунӣ, рушди иқтисодиёт, иҷтимоиёт ва фарҳанг дар солҳои соҳибистиқлолӣ дар кишвар ба назар мерасад.

Дар самти низоми идоракунии давлатӣ як қатор корҳо ба анҷом расонида шуданд, ки боиси таҳкими пояҳои давлатдории муосири миллии мо гардиданд. Дар Паёми солонаи худ ба Маҷлиси Олӣ Президенти мамлакат қайд намуданд, ки “Такмили низоми идоракунии давлатӣ ва пешниҳоди хизматрасониҳои босифат самти муҳими ислоҳоти иқтисодӣ ба ҳисоб меравад. Ҳалли муваффақонаи масъалаҳои рушди минбаъдаи кишвар, пеш аз ҳама, бо самаранокии низоми идоракунӣ, баланд бардоштани масъулияти хизматчиёни давлатӣ, бартараф намудани монеаҳои сунъӣ ва таъмини шаффофияти фаъолияти мақомоти давлатӣ алоқаманд мебошад. Аз ин лиҳоз, Ҳукумати мамлакат бояд корҳоро дар самти такмили низоми идоракунии давлатӣ батадриҷ идома дода, асосҳои банақшагирии стратегиро дар сатҳи марказӣ ва маҳаллии идоракунӣ тарҳрезӣ ва амалӣ намояд”.

Бунёди давлати миллии тоҷикон дар шароити навин аз рӯйи ақл, хирад, дониш, тасаввурот ва таҳлили таҷрибаи амиқи таърихӣ, дидгоҳ ва арзёбии дурусти воқеияти зиндагии рӯзмарра бо дарназардошти равандҳои геополитикии минтақа ва ҷаҳон аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба вуқӯъ пайваста, зина ба зина амалӣ гашт.
Ба қавли олими тоҷик С.Ятимов аз рӯзҳои аввали ба уҳда гирифтани зимоми давлатдорӣ Пешвои муаззами миллат ду вазифаи асосии умумимиллиро эълон доштанд: таъмини сулҳу субот ва амнияти кишвар тавассути ислоҳоти иқтисодӣ – гузаштан ба механизми нави хоҷагидорӣ, давра ба давра беҳбуд бахшидани аҳволи иҷтимоии мардум.

Таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки ҳадафмандона муайян намудани мақсадҳо ва самтҳои асосии рушди иқтисодию иҷтимоӣ имконият фароҳам овард, то сатҳи камбизоатӣ дар кишвар марҳила ба марҳила паст ва рушди устувори соҳаҳои гуногуни иқтисодиёти кишвар таъмин карда шаванд. Нишондиҳандаҳои оморӣ бори дигар собит месозанд, ки ҳамасола ба ҳисоби миёна 7 фоиз афзоиш ёфтани маҷмӯи маҳсулоти дохила ва то чор баробар зиёд шудани он натиҷаи сиёсати муваффақонаи иқтисодию иҷтимоии Ҳукумати кишвар аст.
Хусусияти самтмуайянкунандагии Паёмро барои ҷомеа дарҷ намуда, профессор М. Хидирзода қайд намудааст, ки: “Он хусусияти ҷамъбастӣ ва натиҷагирӣ аз марҳилаи муайяни рушдро дошта, таҳлили нишондиҳандаҳо низ марҳилавӣ буданд”.

Хусусияти дигари Паёми соли гузашта ин ҷанбаи суроғавӣ ва ё унвонӣ доштани он мебошад, ки дар вазифагузориҳои мушаххас ба Ҳукумат, мақомоти давлатӣ, вакилони Маҷлиси Олӣ, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва худидоракунии шаҳраку деҳот, ҷомеа ва ҳар як оила инъикоси худро ёфт. Вазифадоркуниҳо ба мақомоти мушаххаси ҷомеа нигаронида шуда бошанд ҳам, ҳар як шаҳрванди одӣ метавонад, аз он нуқтаҳои махсуси ба ӯ нигаронидашударо низ муайян намояд. Ин бошад, ҷанбаи сотсиализатсиякунонии Паёмро боз ҳам пурқувват намуда, аҳамияти онро баҳри фаъолнамоӣ ва иштироки бошууронаи субъектҳои сиёсат дар раванди таҳкими давлатдорӣ баланд мебардорад.

Ин нишонаи он аст, ки имрӯз таваҷҷуҳи роҳбарияти олии кишвар ба ташаббусҳои шаҳрвандӣ зиёд буда, баҳри дастгирӣ ва ҳавасмандгардонии онҳо тамоми чораҳо андешида мешаванд. Масалан, бори нахуст дар Паёми ахир оид ба ташаббусҳои созандагию бунёдкоронаи шахсиятҳои алоҳида, ки дар татбиқи сиёсати созандаи роҳбарияти олии кишвар саҳми босазо гузоштанд, расман таъкид гашта, корҳои анҷомдодаи онҳо бо ибрози ному насабашон алоҳида таъкид шуданд.

Таъмини баробарии гендерӣ ҳамчун самти афзалиятноки сиёсати иҷтимоии давлат, баланд бурдани сатҳи иштироки занон дар корҳои давлатию ҷамъиятӣ ҷиддан таъкид гашта, нишондиҳандаҳо низ дар ин самт муайян шуданд. Чунончи, яке аз онҳо зиёд намудани теъдоди занон дар мақомоти намояндагии сатҳи гуногун аст. Ин нукта аҳамияти махсусан муҳим дорад. Зеро дар шароити авҷ гирифтани ҳаракатҳои занон дар ҷаҳон вобаста ба таъмини баробарии гендерӣ, рафъи хушунату зӯроварӣ нисбати онҳо ва ба инобат гирифтани эҳтиёҷоти иҷтимоии онҳо таъкиди ин нукта нишонаи таваҷҷуҳи роҳбарияти давлат ба масъалаи мазкур мебошад. Ҳоло шумораи занон дар соҳаҳои маориф беш аз 70 фоиз, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоӣ 67 фоиз, фарҳанг 51 фоиз ва дар сафи хизматчиёни давлатӣ 23,3 фоизро ташкил медиҳад.

Таваҷҷуҳи махсус ҷиҳати боло бурдани худшиносии миллии ҷомеа тавассути корбарии бевосита бо оилаҳо ва боло бурдани сатҳи маърифати оилаҳо самти дигари муҳим дар Паём маҳсуб меёфт. Иқдоми Пешвои миллат дар масъалаи тақдими китоби академик Б.Ғафуров ба ҳар як оилаи тоҷик аз номи Роҳбари давлат қадами ҷиддӣ баҳри таҳаввулоти маънавӣ дар ҷомеа мебошад.

Комилбек Амид ЁРБЕК, ноиби ректор оид ба илм
ва инноватсияи АИДНПҶТ