“Танҳо забон аст, ки дар ҳама давру замон таърихи воқеӣ ва ростини миллатро дар ҳофизаи худ нигоҳ медорад”
                                                                                                                               

Эмомалӣ Раҳмон

Забони давлатӣ ва баланд бардоштани мақоми он, арҷгузорӣ ва эҳтироми забони ноби тоҷикӣ мудом дар мадди назари роҳбарияти олии мамлакат қарор дошта, санадҳои меъёрии амалкунанда риоя ва истифодаи дурусту мақсадноки онро дар тамоми соҳаҳои фаъолият ба танзим медароранд. Бесабаб нест, ки Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон забони тоҷикиро забони шево ва шоирона номидаву муҳаббат ба забонро муҳаббат ба Модар ва Ватан маънидод мекунанд. Ин аст, ки дар ҳама вохӯриву мулоқотҳояшон бо аҳли зиё ва табақаҳои мухталифи ҷомеа ба масъалаи тозагии забон, зарурати ҳифзи онро ҳамчун гавҳари бебаҳои ҳастии миллат таъкид менамоянд.


Масъалаи гиромидошти забони тоҷикӣ дар тамоми Паёмҳои Сарвари давлат аз масъалаҳои меҳварӣ ва умда шуморида шуда, ҳамчун сиёсати давлатӣ эътироф шудааст. Нишонаи муҳаббати бепоёни Пешвои миллат ба забони тоҷикист, ки онро ҷое оинаи инъикосгари симои пурҷило меноманду ҷои дигар нишонаи ҳастии миллат.
Ба муқаддасоти давлатӣ ворид намудани муҳимтарин рукни миллӣ – забони давлатӣ, ки бори нахуст дар таърихи давлатдории мо забони тоҷикӣ аз муқаддасоти давлат дониста шуд, нишони намоёни аҳамияти давлатӣ нисбат ба забон аст.

Ба таъкиди таҳлилгарон дар замони истиқлоли давлатӣ барои рушду нумӯи забон ва забоншиносии тоҷик ҳам аз лиҳози сиёсию иҷтимоӣ, ҳам иқтисодию фарҳангӣ беҳтарин шароитҳо фароҳам омад. Воқеан, забон, фарҳанг ва тамаддуни миллӣ дар ҳама давру замон ба пуштибонии сиёсӣ ниёз дорад. Сарвари давлат эҳтироми забони модарӣ ва амиқ омӯхтани онро аз ҷумлаи равандҳое маҳсуб медонанд, ки таҳти назорати доимии Ҳукумати Тоҷикистон қарор доранд. Ин аст, ки Пешвои миллат “забонро дар паноҳи давлат ва давлатро дар паноҳи забон” гуфтаанд.

Тавре сиёсатшинос С. Ятимов дар яке аз мақолаҳои худ доир ба масъалаҳои забоншиносии миллӣ овардааст: “Агар Исмоили Сомонӣ ҳамчун асосгузори аввалин давлати тоҷикон ва ҳомии забон, илм, маърифат, маданият, фарҳангу адаби миллати тоҷик маъруф гашта бошад, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз бузургтарин абармардони таърих аст, ки на танҳо давлати навини тоҷиконро дар шароити ниҳоят мураккаб ва фоҷиабори ҷанги таҳмилии дохилӣ, парокандагии миллӣ, рақобати шадиди геополитикӣ асос гузошт, балки дар роҳи эҳё ва ҳифзи арзишҳои миллӣ − таърих, забони модарӣ, маданият, фарҳанг фидокориҳои бемисл нишон дод. Бо ибораи дигар, баробар бо наҷоти миллат нақши наҷотбахши забони ӯро низ ба ҷо овард.”

Дар ин маврид, Пешвои миллат барҳақ ҳушдор медиҳанд: “Таърих бисёр мисолҳоро медонад, ки дар баробари аз байн рафтани забон, миллат низ аз байн меравад. Ба ибораи дигар, фанои забон фанои миллат аст”.
Олимон эътироф намудаанд, ки дар замони раҳбарии муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон забони тоҷикӣ рушд ёфта, ба манзалати устуворе соҳиб гардид, ки дар ҳеҷ давру замон чунин мақому манзалат надошт.

Ҷои баҳс нест, ки саҳми Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар густариш ва ҳифзи асолати забони тоҷикӣ ниҳоят бузург мебошад, чун маҳз бо талошҳои пайваста ва ташаббусҳои бевоситаи Пешвои миллат шукуҳи забони тоҷикӣ, чи дар дохил ва чи берун аз он, боло бурда шудааст. Имрӯз забони шевои тоҷикӣ аз минбарҳои баланду созмонҳои бонуфузи байналмилалӣ ва бисёр кишварҳои тараққикардаи олам садо додаву ҷиҳати ҳарчи бештару беҳтар ба ҷаҳониён муаррифӣ намудани миллати тоҷик ва баланд бардоштани обрӯю эътибори ӯ саҳми бориз мегузорад.

Аз саҳфаҳои таърих бароямон аён аст, ки шоҳону амирони гузаштаи мо ба масъалаи бузургдошти забони модарӣ ҳамеша диққати махсус зоҳир намудаю онро ҳамеша дар паноҳи давлат қарор додаанд. Аммо таърих сарвареро ёд надорад, ки доир ба рушду такомули забон ҳамчун бақои миллат асари гаронарзише таълиф намуда бошад.

Коршиносон асари Эмомалӣ Раҳмон “Забони миллат – ҳастии миллат” - ро аз лиҳози асолати таърихӣ ва хизмати арзанда дар шинохти ҳувияти миллӣ ҳамвазни “Тоҷикон” – и Бобоҷон Ғафуров маънидод кардаанд. Ба андешаи эшон агар асари “Тоҷикон”-и Бобоҷон Ғафуров дар як марҳилаи муайяни таърихӣ барои шинохти миллати тоҷик нақши бузург бозида бошад, имрӯз асари “Забони миллат-ҳастии миллат”-и Пешвои миллат ба бисёр масоили баҳсталаби марбут ба забони тоҷикӣ нукта гузошта, дар он бо далелҳои муътамад масъалаҳои забоншиносии тоҷик илман исбот карда шудаанд. Воқеан ҳам асари “Забони миллат – ҳастии миллат” барои шинохти асолати миллати тоҷик нақши бузург бозида, ҷиҳати рушду нумуи забони тоҷикӣ ҳамчун забони миллӣ дар даврони истиқлолият хизмати арзандае кардааст.

Эҷод кардан ва ба аҳли башар пешниҳод намудани асарҳои илмӣ, таърихӣ ва бадеӣ воситаи аслии нишон додани қудрати маънавии халқ барои ҳимояи манфиатҳои миллӣ мебошад.