Ҳавои гарму тафсони ахири рӯз. Канори роҳ рӯи алафзори зери дарахти сояафкан гӯё рӯи бистар ба хоби ноз рафта бошад. Либосҳояш ғарқи чангу ғубор буданду яке аз пойафзолҳояш дар канор. Мардум ду-ду, се-се нафарӣ аз роҳ мегузаштанду бо дидани ин манзара бо лаҳзае ист ба андеша фурӯ мерафтанд. Аз тарзи нигоҳу чеҳраи пурчинашон ба хубӣ эҳсос карда мешуд, ки аз ин ҳолат нороҳатанду хиратабъ. Назари ҳар яке ба сӯяш маломатомез буду сарзанишкорона. Ками андар кам нафареро дидан мумкин буд, ки бо раҳм сӯяш нигарад. Ҳар яке нисбати чунин рафтораш бо қаҳру ғазаб мегардиду ҳисси нафрату бадбиниаш афзун мешуд. Бисёриҳо мехостанд, ба сараш додзанон гӯянд, ки ин амалат ғайри қобили қабул асту онро ҳаргиз накун. Аммо ӯ, мутаассифона, беҳаракат буду дар дунёи хеш дар парвоз.

Сухане, ки дар мушоҳидаи манзараи мазкур аз тарафи яке аз роҳгузарон садо дод, инсонро водор ба фикр кардану мулоҳиза намудан месозад. Нафаре ҳангоми дидани ҳолати мазкур гуфт: “Ба мард чунин рафтор намезебад”. Гуфтаи шахси роҳгузару мушоҳидаи манзараи мазкур маро ба андеша кардан бобати он маҷбур намуд. Саволҳои пайдарҳаму рангоранг дар сарам чарх заданд: “Наход то ҳамин дараҷа? Мартабаи одамӣ чӣ мешавад? Охир инсон волотарин махлуқи Офаридгор асту дорои манзалати баланд. Чӣ дарак аз фазилати инсонӣ мемонад, вақти бо чунин шева зиндагӣ кунӣ? Магар аз он манзалату иззат асар мемонад? Чӣ чиз аст, ки як одам ба ин рафтори паст даст мезанад?”.

Марди хобида таваҷҷуҳи роҳгузарону ҳар гуна суханони онҳоро гӯё пай бурд, ки сарашро аз замин каме боло бардошту бо нигоҳҳои бепарвоёнааш ба атрофиён нигарист ва боз дубора сарашро рӯи дасти дароз кардааш гузошт. Гӯё дунё ва умре, ки дорад, бо чунин амалҳои зишт зебосту тарки он гуноҳ аст. Мутаассифона, намедонад, дар роҳе, ки равон аст, ҷуз пушаймониву бадбахтӣ чизи дигаре ӯро интизор нест.

Дар ин бегоҳирӯзӣ ҳама бо дастовез сӯи хонаҳояшон мерафтанд, то бо аҳли оилаашон ҳамнафаси лаҳзаҳои ҳаёт бошанду аз лаззати зиндагии воқеӣ ва хушбахтӣ баҳра баранд. Дар канори ҳамсару фарзандонашон бошанду аз кори якрӯзаашон қисса кунанду бо ба забон овардани беҳтарин суханҳо ва табассум самимӣ шукри буданашон намоянд.

Аммо ин ҳама неъматҳо гӯё барояш нолозиманд, ки ба ҷои онҳо нӯшидани ҷоми шароберо авлотар дониставу пасттарин хислатро рафиқи ҳамешагияш хондааст. Бехабар аз он ки инсон барои ба чунин аъмоли зишт даст задан офарида нашудааст. Шояд ҳамин замон ҳамсараш роҳи ӯро дар хона мепояду интизори сутуни хонадонаш аст, ки ҳамин замон ё лаҳзае пас ба хона меояду барои хӯроки шом чизе ҳамроҳаш меорад. Шояд фарзандонаш бо беқарорӣ лаҳзаҳоро мешуморанд, то падарашон зудтар ба хона баргардаду барояш аз кору бозиҳои анҷомдодаашон бо шавқу завқ қисса кунанд ва аҳсану офаринро шунаванд. Аммо мутаассифона...

Мутаассифона, ӯ ба ҷои ҳамроҳи ҳамсару фарзандонаш будану роҳи ҳаёти орӣ аз ҳама гуна хислату рафторҳои бади инсониро интихоб кардан, равонаи роҳи хатост, ки ҳеҷ оқибати хубе надорад.

Равонаи роҳи нодуруст гардидану омили ба он рафтанро аз ғаму ғусса ва сахтии рӯзгор донистан хатост. Зеро ҳеҷ гоҳе барои соҳиби зиндагии арзанда шудан ва ё доштани умри саршори шодиву беғам интихоби роҳи каҷ ҳаргиз қарори ниҳоӣ набуду нест. Барои он ки душвориямон паси сар шавад ва ё ғуссаамон ба шодӣ бадал гардад, ҷоми шаробе ҳаргиз роҳи муносиб набуду нест.

Вақте дар зиндагӣ барои анҷом додани коре тасмим мегирем, баробари худро фикр кардан, дар бораи атрофиёнамон бояд андешем, ки пас аз анҷом додани кори мазкур ба онҳо чӣ мерасад – ғаму ғусса ва ё шодиву нишот? Дар анҷом додани дилхоҳ амал танҳо бо чунин тарз баркашидани он дар тарозуи ақл кофист, то аз паёмадаш огаҳ шавему тасмими ҷиддӣ бигирем.

Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду аз доираи инсонӣ берун мебарояд. Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду намунаи инсони бад барои дигарон мешавад. Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду арзишҳои диниву дунёиро нодида мегирад. Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду орзуи фарзандон - падари намунавӣ доштанро барбод медиҳад. Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду хушии чандин нафарро мегирад. Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду боиси на танҳо андуҳгинии худ, балки атрофинаш мегардад. Таассуфовар аст, вақте нафаре шароб менӯшаду аз ҷавҳари аслии зиндагӣ – хушбахтӣ бенасиб мегардад. Таассуфовар аст, вақте нафаре медонад, ки оқибати шаробнӯшӣ ҳамаи ҳамин гуфтаҳост, аммо боз даст ба он мезанад...

Инсон он қадар умреро соҳиб нест, ки дар ғафлат ва бехабарӣ сипариаш созад. Ҳаёт ҳадяи чандбора нест. Имрӯз ҳастем, фардо дар гумони будан. Хушию нек зистани мо шояд ҳамин фурсат асту бас. Бешак, агар дарк мекардем, ки ҳар лаҳза чи қадар қимату ноёфт аст, ҳеҷ гоҳ, ҳатто як қадам берун аз роҳи зиндагии хубу нек намегузоштем. Зиндагӣ барои он кӯтоҳу вақт барои он ноёфту барнагарданда аст, ки ҳамин ҳоло дар беҳтарин ҳолат бошему аз буданамон ба некӣ истифода кунем. Пас, ҳеҷ ҷои зарурат надорад, ки умрро бо касифиҳо олуда созему зиндагиро, ки чун оина софу пок аст, доғдор намоем. Аз ҳаёти хеш бояд баҳра бурд ва шоиста зистанро омӯхту рӯзгори хушу самимиро барои худу атрофиён муҳайё сохт. Бо рафторҳои нозеб намуна будан, шарму латма задан бар шарафи инсонист. Шоиста зистанро бояд омӯхту намунаи хубиву некӣ буд ва роҳ ба ин самтро аз ҳамин ҳоло шурӯъ кунем. Шояд фардое набошад!