Имрӯз истифодаи тамоку хеле роиҷ гардидааст. Вале на ҳамаи истифодабарандагони он аз таърихи пайдоиш ва зарараш бархурдоранд.

Дар таркиби сигор чаҳор ҳазор моддаҳои кимиёвии зарарнок мавҷуд буда, чилтои он бениҳоят хавфноканд. Аз ҷумла никотин дар таркиби баргҳои тамоку ниҳоят зиёд аст. Никотин моддаи заҳрноки равғанмонанд буда, таъсири хело зарарнок дорад. Он пас аз ворид шудан ба ҷараёни хун дар 7 сония ба мағзи сар расида, баъдан ба дигар узвҳо паҳн мегардад ва пас аз 10-15 сонияи фурӯбарии дуди ғализи сигор никотин мағзро карахт карда, ба инсон оромӣ мебахшад. Дар ҳолати истифодаи барзиёди сигор ин карахтии мағзи сар то ҷое мерасад, ки қувваи ҳофизаро суст ва инсонро фаромӯшхотир месозад. Инчунин никотин боиси бисёршавии глюкоза дар хун шуда, гуруснашавиро кам мекунад, калорияҳои аз ғизо гирифтаи организмро сӯзонида нобуд месозад ва дар натиҷаи истифодаи дуру дарози сигор истифодабарандаи он аз ҳад зиёд лоғар мегардад.

Тадқиқоти тиббии олимони ҷаҳон нишон медиҳанд, ки мард ва зане, ки сигор истифода мебаранд, дар онҳо нобудшавии ҷанини писар мушоҳида гардида, ба духтар таваллуд кардани зан боис мегардад. Инчунин, сигор ба безуриётии мардон ва зуд аз насл мондани занон оварда мерасонад.

Боиси таассуф аст, ки имрӯзҳо дар Тоҷикистон ҷавонону наврасони қисме хабардору қисме бехабар аз зарари тамоку онро истифода менамоянду ин амалашонро ҳамчун рамзи ҷавонию мардонагӣ мепиндоранд. Гурӯҳи дигари истифодабарандагони сигор бошанд, истифодаи онро сабаби сахтии зиндагӣ ва тангии рӯзгор медонад ва гӯё дар лаҳзаҳои душвор тамоку асабонияти онҳоро рафъ менамояд. Вале бехабаранд, ки он ба саломатӣ зарари зиёд дорад.

Маврид ба ёдоварист, ки имрӯзҳо ҷомеаи ҷаҳониро афзоиши аз ҳад зиёди бемории табобатнашавандаи саратон ба ташвиш овардааст ва яке аз сабабҳои ин бемории марговар истифодаи аз меъёр зиёд ва бардавоми сигор мебошад.

Дар ҷомеаи демократии мо, ки қонунҳо ба касе имкони поймол кардани ҳуқуқи дигаронро намедиҳад, мутаассифона, имрӯзҳо ҳастанд касоне, ки сигорро дар ҷойҳои ҷамъиятӣ истифода бурда, на аз ҳузурдоштагон шарм медоранду на аз поймол гардидани ҳуқуқи онҳо меандешанд. Ҳол он ки қонунгузор дар моддаи 463-и Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҷойҳои ҷамъиятӣ нӯшидани машруботи спиртӣ ё истифодаи маҳсулоти тамокуро манъ кардааст. Инчунин, баъзе аз фурӯшандаҳо бар хилофи бандҳои 1 ва 2-и ҳамин модда рафтор намуда, дар назди муассисаҳои тандурустӣ, фарҳангӣ, варзишӣ ва таълимӣ ба фурӯхтани сигор машғуланд.

Имрӯз вақти он расидааст, ки мо бояд худ ва наздиконамонро аз истифодаи маводи заҳрноки тамоку эҳтиёт намоем. Вале набояд фаромӯш кард, ки саломатии ҳар як шахси комил дар дасти худаш аст ва табиби аввалиндараҷаи ҳар шахс худи ӯст. Пас, бояд роҳи орӣ аз ҳама гуна зарарҳоро интихоб намуду саломатии худро ҳифз кард.

Таърихи тамоку. Аслан ватани тамоку (сигор) Амрико аст ва онро бори аввал сайёҳ Христофор Колумб ба Аврупо овардааст. Соли 1492 Христофор Колумб ва ҳамроҳонаш ба ҷазирае, ки дар миёни Амрикои шимолӣ ва ҷанубӣ ҷойгир аст, расиданд ва диданд, ки як гурӯҳ одамон гиёҳеро дар болои оташ пошида, аз дуди он истифода мебаранд. Христофор Колумб фикр кард, ки минтақаи ҷодугаронро кашф кардааст. Вақте аз наздик шинос шуд дарёфт, ки он тамоку аст. Баъди бозгашт Христофор Колумб миқдоре аз дона ва баргҳои онро гирифта ба Испания меорад ва ҳамин тариқ тамоку дар Аврупо паҳн мегардад. Тамоку тавассути Португалия ба минтақаҳои мо омада расидааст, ки он тақрибан ба солҳои 1590 то 1605-и мелодӣ рост меояд.

Исфандиёр Бадалов, ассистенти ДДК ба номи А. Рӯдакӣ