Наврасонро кӣ ва ё чӣ ба баркашии калонсолон водор мекунад?

Чун ҳамеша пас аз анҷоми кор барои бартараф намудани хастагиҳо одамон ба кӯчаҳои шаҳри Душанбе ба сайру гашт мебароянд. Ва мо низ сайр ба кӯчаҳо, аниқтараш дар наздикии Сирки давлатии Тоҷикистон пиёдагардӣ намудем. Гирдогирди кӯчаҳои Сирк тозаву озода ва бо гулҳои рангоранг ороста ва лампаҳои дар шаби тор даргиронда, мисли ситораҳо дар осмон равшанӣ мекарданд. Як манзараи зебои ба дили инсон нишинандаро васф мекард. Дар чунин манзараи зебо ва ҳавои салқину роҳатбахши наздикии Сирк марде бо зану фарзандҳояш сайру гашт мекард. Бибие бо набераи худ. Зане бо тифли хурдаш. Бародаре бо хоҳари худ. Ҷавоне бо дӯстдоштаи худ.

Хуллас ҳама одамон аз боду ҳавои форам ва софи беғубор нимашаб ба худ як таассурот ва илҳоми тозае гирифта ва ба худ истироҳате бахшида байни худ шухиҳо низ менамуданд. Хандаи осмонкафи ҷавондухтарону ҷавонписарон ва кӯдакону нав-расон ҳамаҷоро фаро гирифта, қариб ҳама хушҳолу хушнуд ва розӣ аз зиндагӣ буданд. Кӯдакону наврасон дар дунёи кӯдакии худ ғӯтида, дар даву тоз ба бозиҳои кӯдаконаи худ машғул буданд.

Роҳгузарон ва пиёдагардонро дар назди Сирк садои наврасе ба худ ҷалб менамуд, ки чунин мегуфт: “Апаҷоно акаҷоно вазнатонро бар намекашед...”. Наврас дар наздаш тарозӯ роҳгузаронро садо мекард, ки вазни худро баркашанду ба ин тариқа маблағе ба даст орад.

Зану мард, пиру ҷавон, хурду калон аз назди писарак гузар карда, бархе ба садояш аҳмият дода, нигоҳ мекард, бархе на. Баъзе аз одамон бо раҳм ба ӯ менигаристанд, ки новобаста аз наврас буданаш дар нимашаб танҳо кор менамояд. Нафарони дигар бошад, аз дилсӯзӣ вазни худро бар мекашиданд. Ба назар маълум буд, бархе аз нафароне, ки вазни худро бар мекашиданд, мехостанд бе баркашидани вазнашон ба писарак дасти кумак дароз кунанд, аммо барои наврасро наранҷонданд, вазни худро бармекашиданд ва пасон чанд тангае пеши писарак мегузоштанд.

Писарак бо симои хуш, суханҳои дилчасп ва муомилаи хуб ҳар як нафари ба наздаш омадаро хуб қабул намуда, то чӣ андоза вазн доштани одамонро мегуфт. Баъд аз гирифтани маблағ дар симои наврас хушҳолӣ зоҳир мешуд. Дар наздикии ин писарак як писарбачаи дигар низ дар наздаш тарозу дошт, ки ин ҳам ба баркашидани вазни одамон машғул аст. Лаҳзаҳое мешуд, ки ягон нафар вазни худро бар намекашид. Ва рафиқон ҳам аз ин лаҳзаҳо истифода намуда, каме ҳам бошад, шухиҳо ва бозиҳои кӯдаконаи худро менамуданд.

Аз як нигоҳ ба чашмони маъсуми ин наврас барои ҳар бинанда аён мегардид, ки ӯ низ мехоҳад мисли дигар ҳамсолонаш бо падару модари хеш сайру гашт намояд. Ба дарсомӯзӣ, китобхонӣ ва омӯхтани донишҳои замонавӣ машғул шавад. Мисли дигар нав-расон дар соати муқаррарӣ дар бистари нарм сар ба болин гузорад. Аммо ӯ дар ин вақти шаб дар кӯча тани танҳо барои ба даст овардани дастмузд машғул ба кор аст. Бори зиндагӣ ва гиреҳҳои бастаи зиндагӣ ин наврасро аз давраҳои ширини наврасӣ маҳрум сохатаасту мисли одами баркамол барои бартараф намудани мушкилиҳои зиндагӣ андеша ва кор менамояд.

Ба ҷуз аз ин ду наврасе, ки мо дар бораашон гуфтем, дар хиёбонҳои шаҳр мо метавонем бо даҳҳо кӯдаконе вохӯрем, ки чархаи зиндагии хешро бо ин роҳ дар ҳаракат медароранд. Чӣ боис гардида ва чӣ водорашон кардааст, ки ин наврасон новобаста аз синусолаш дар нимашаб барои маблағ ба даст овардан ба кӯча мебароянд? Бад будани ҳолати зиндагӣ? Ё маҷбур сохтани нав-рас аз ҷониби волидайн? Ин суолест, ки ҳар як узви ҷомеа бояд барои ҷавоб ба он талош варзад.

Таҳмина ЮСУФӢ, “ҶТ”