ҶОМЕА
Панҷшанбе 02 Май 2024 09:46
Хонандагон онро бояд чӣ гуна гузаронанду дар кадом муҳит?
Инак, фасли тобистон ҳам фаро расиду соли хониш анҷом ёфт ва хонандагон ба таътили тобис-тона баромаданд. Яке аз роҳҳои самаранок гузаронидани таътили тобистона ин ҷалби кӯдакону нав-расон ба истироҳатгоҳҳои тобистона мебошад, ки Ҳукумати кишвар 28-уми марти соли 2023, таҳти №126 “Дар бораи ташкили истироҳати тобистонаи кӯдакон ва наврасон дар соли 2023” қарори дахлдорро қабул кардааст.
Дар мавриди оне, ки кӯдакон ва наврасон таътили тобистонаро бояд чи гуна гузаронанд, андешаҳо гуногун аст. Бисёриҳо ба он назаранд, ки кӯдакон ва наврасон дар таътили тобистона агар ба лагерҳо ҷалб шаванд, беҳтар аст. Зеро он ҷо ба фаъолиятҳои гуногун машғул гашта, ҳамдигарро беҳтар мешиносанд. Инчунин метавонанд, шумораи зиёди китобҳоро мутолиа намоянд.
Ба андешаи Саидҳофиз Шаболов, муовини директори Маркази ҷумҳуриявии муассисаҳои таҳсилоти иловагӣ, кор дар истироҳатгоҳҳои тобистона давоми корҳои тарбиявӣ буда, ба солимгардонӣ, фароғат, тарбияи муҳаббату садоқат ба Ватан, анъанаҳои миллӣ, дӯстиву рафоқат, омӯхтани малакаву маҳорати меҳнат, эҷодиёти техникӣ ва ҳифзи табиат равона карда мешавад.
“Барои ҷалби хонандагон ба мутолиаи китобу маҷаллаҳо фаъолияти китобхона ба роҳ монда мешавад. Миёни истироҳаткунандагон чорабиниҳои гуногуни фарҳангиву маърифатӣ, мусобиқаҳои варзишиву беҳдоштӣ ташкил ва гузаронида мешаванд. Ҳамаи ин чорабиниҳо танҳо бо мақсади истироҳати комил, инкишофи неруи эҷодӣ, солимгардонии кӯдакону наврасон ва ҳифзи ҳуқуқи онҳо ташкил карда мешаванд”, – иброз дошт ӯ.
Саидҳофиз Шаболов дар мавриди истироҳатгоҳҳои наздимактабӣ иброз дошт, ки истироҳатгоҳи наздимактабӣ дар заминаи муассисаи таълимӣ новобаста аз шакли таълимӣ, марказҳои таҳсилоти иловагӣ, иншооти варзишӣ, мақомоти фарҳанг, тандурустӣ бо ташкил намудани хӯроки гарм роҳандозӣ мешаванд.
Фаъолияти истироҳатгоҳҳо тибқи реҷаи корӣ аз соати 8:00 то 16:00 аз як то чор баст ба роҳ монда шуда, дар он хонандагони синфҳои 1 то 9-и муассисаи таълимӣ ҷалб карда мешаванд: “Таҳлилҳо нишон дод, ки дар мавсими соли 2022 ба истиснои шаҳри Душанбе, дар ноҳияҳои Рӯдакӣ, Шаҳринав ва Ҷалолиддини Балхӣ аз ҷониби мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барои истироҳатгоҳҳои наздимактабӣ маблағ ҷудо карда нашуд. Аз ин рӯ, фаъолияти истироҳатгоҳҳо ба истиснои ноҳияҳои дар боло зикршуда бе додани хӯроки гарм ва мудатти 2-3 соат ба роҳ монда шуданд. Бинобар ин, мақомоти дахлдорро зарур аст, ки имсол дар мавсими таътили тобистона барои ташкили истироҳати бофароғати кӯдакону наврасон, инчунин бо ҷалби сармоягузорону эҳсонкорон, дигар манбаҳои маблағгузорӣ ҷиҳати ташкили майдончаҳои солимгардонӣ чораҳои заруриро пайгирӣ намоянд”.
Парвина Мирзоева, омӯзгори Гимназияи хусусии “Шахсият”-и шаҳри Душанбе дар робита ба масъалаи мазкур гуфт: “Як қисми хонандагон ба деҳот ба назди хешовандонашон, аз ҷумла бобову бибиашон ба меҳмонӣ мераванд ва ба корҳои обчакорӣ, полезӣ ва боғдорӣ машғул мешаванд. Қисми дигар ба лагерҳои мавсимӣ (тобистона) рафта, истироҳат мекунанд. Қисми дигари кӯдакон бошад, ба дарсҳои иловагӣ, яъне омӯхтани забонҳои хориҷӣ, илмҳои дақиқ ва ба варзиш машғул мешаванд. Ин бисёр хуб аст ва онҳоро аз амалҳои зишт эмин нигоҳ медорад”.
Дар фасли тобистон кӯдакону наврасон то андозае бояд гардиш кунанд. Масалан, волидоне, ки фарзандонашон имконияти ба лагерҳо рафтанро надоранд, метавонанд онҳоро ба ягон боғ барои тамошо баранд ё ба ягон соҳили дарё рафта, истироҳат ташкил кунанд. Ин табъи онҳоро болида мегардонад. Падару модарро зарур аст, ки барои онҳо реҷаи муайяне тартиб дода, аз болои он назорат баранд, то вақти кӯдак ё наврас беҳуда нагузарад. Инчунин барои истироҳаташ низ вақт ҷудо кунанд. Агар волидон дар муҳити хона китобхониро ба роҳ монанд, ин бисёр хуб мешавад. Зеро кӯдакону наврасон дар ин давра вақти холии бештаре доранду фикрашон аз ҳар гуна машғулиятҳо озод аст.
Ашурмоҳ Абдуллоева, ки соҳиби шаш фарзанд аст, мегӯяд, “пеш аз ҳама падару модарон барои самаранок гузаронидани таътили тобистонаи фарзандони худ бояд нақша дошта бошанд. Ба фарзандонашон ягон ҳунарро омӯзанд. Ё онҳоро ба марказҳои омӯзишӣ барои омӯхтани компютер, фанҳои дақиқ ё гуманитарӣ ва ягон забони хориҷӣ баранд. Масалан, фарзанди ман нақша дорад, барои беҳтар аз худ кардани фанни математика ба маркази омӯзишӣ равад ва дар ин ҷода ба ӯ мусоидат хоҳам кард”.
Маҳинбону Хоҷаева, омӯзгор мегӯяд: “Боиси таассуф аст, ки баъзе кӯдакону наврасон китобҳои бадеиро бисёр кам мутолиа мекунанд. Онҳое, ки китоб хонданро дӯст медоранд, вале бо кадом сабабе дар мутолиа танбалӣ зоҳир месозанд, пас аз шакли овози (аудиои)–и он метавонанд истифода баранд. Дар давраи таътил хонандагонро мебояд ба омӯхтани қоидаҳои забони хориҷӣ машғул шаванд ва барои беҳтар омӯхтани забони хориҷӣ филмҳои тасвирӣ бо забони меомӯхтаашон тамошо намоянд. Ин барои тезтар аз худ кардани забони хориҷӣ мусоидат менамояд”.
Тибқи мушоҳидае, ки мо намудем, имрӯз хонандагон аллакай вақти холигии таътили хешро самаранок истифода бурда истодаанд.
Абдулло ва Муҳаммад Истамовҳо, хонандаи синфи 8 ва 9 мебошанду аллакай барои хуб гузаронидани таътил ба маркази омӯзишӣ рафтаанд ва ният доранд, ки дар ин давра дониши хешро васеъ гардонанд.
“Ман барои самаранок гузаронидани таътили худ нақшаҳои зиёде дорам. Айни ҳол ба маркази омӯзишӣ омада, дар он забони англисиро омӯхтаниам. Дар баробари ин, ба китобхона мераваму китобҳои вобаста ба тиҷоратро хондан мехоҳам. Чун дар оянда тоҷир будан мехоҳам”, - гуфт Абдулло Истамов.
Муҳаммад Истамов, мегӯяд, ки баробари омӯхтани забони хориҷӣ дар таътил ҳамзамон ба бозиҳои гуногуни варзишӣ машғул мешавад. Зеро ба варзиш сару кор гирифтан, ба саломатии инсон манфиати зиё дораду бояд ҳар шахс ба он машғул гардад.
Хулоса, таътили тобистона имкони хубест барои истироҳату аз бар кардани донишҳои иловагӣ ба хонандагон. Пас, бояд онҳо аз ин имкони мусоид самаранок истифода баранду донишашонро сайқал диҳанд.
Гулафшон КАРИМОВА,
коромӯзи “ҶТ”
Инак, фасли тобистон ҳам фаро расиду соли хониш анҷом ёфт ва хонандагон ба таътили тобис-тона баромаданд. Яке аз роҳҳои самаранок гузаронидани таътили тобистона ин ҷалби кӯдакону нав-расон ба истироҳатгоҳҳои тобистона мебошад, ки Ҳукумати кишвар 28-уми марти соли 2023, таҳти №126 “Дар бораи ташкили истироҳати тобистонаи кӯдакон ва наврасон дар соли 2023” қарори дахлдорро қабул кардааст.
Дар мавриди оне, ки кӯдакон ва наврасон таътили тобистонаро бояд чи гуна гузаронанд, андешаҳо гуногун аст. Бисёриҳо ба он назаранд, ки кӯдакон ва наврасон дар таътили тобистона агар ба лагерҳо ҷалб шаванд, беҳтар аст. Зеро он ҷо ба фаъолиятҳои гуногун машғул гашта, ҳамдигарро беҳтар мешиносанд. Инчунин метавонанд, шумораи зиёди китобҳоро мутолиа намоянд.
Ба андешаи Саидҳофиз Шаболов, муовини директори Маркази ҷумҳуриявии муассисаҳои таҳсилоти иловагӣ, кор дар истироҳатгоҳҳои тобистона давоми корҳои тарбиявӣ буда, ба солимгардонӣ, фароғат, тарбияи муҳаббату садоқат ба Ватан, анъанаҳои миллӣ, дӯстиву рафоқат, омӯхтани малакаву маҳорати меҳнат, эҷодиёти техникӣ ва ҳифзи табиат равона карда мешавад.
“Барои ҷалби хонандагон ба мутолиаи китобу маҷаллаҳо фаъолияти китобхона ба роҳ монда мешавад. Миёни истироҳаткунандагон чорабиниҳои гуногуни фарҳангиву маърифатӣ, мусобиқаҳои варзишиву беҳдоштӣ ташкил ва гузаронида мешаванд. Ҳамаи ин чорабиниҳо танҳо бо мақсади истироҳати комил, инкишофи неруи эҷодӣ, солимгардонии кӯдакону наврасон ва ҳифзи ҳуқуқи онҳо ташкил карда мешаванд”, – иброз дошт ӯ.
Саидҳофиз Шаболов дар мавриди истироҳатгоҳҳои наздимактабӣ иброз дошт, ки истироҳатгоҳи наздимактабӣ дар заминаи муассисаи таълимӣ новобаста аз шакли таълимӣ, марказҳои таҳсилоти иловагӣ, иншооти варзишӣ, мақомоти фарҳанг, тандурустӣ бо ташкил намудани хӯроки гарм роҳандозӣ мешаванд.
Фаъолияти истироҳатгоҳҳо тибқи реҷаи корӣ аз соати 8:00 то 16:00 аз як то чор баст ба роҳ монда шуда, дар он хонандагони синфҳои 1 то 9-и муассисаи таълимӣ ҷалб карда мешаванд: “Таҳлилҳо нишон дод, ки дар мавсими соли 2022 ба истиснои шаҳри Душанбе, дар ноҳияҳои Рӯдакӣ, Шаҳринав ва Ҷалолиддини Балхӣ аз ҷониби мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барои истироҳатгоҳҳои наздимактабӣ маблағ ҷудо карда нашуд. Аз ин рӯ, фаъолияти истироҳатгоҳҳо ба истиснои ноҳияҳои дар боло зикршуда бе додани хӯроки гарм ва мудатти 2-3 соат ба роҳ монда шуданд. Бинобар ин, мақомоти дахлдорро зарур аст, ки имсол дар мавсими таътили тобистона барои ташкили истироҳати бофароғати кӯдакону наврасон, инчунин бо ҷалби сармоягузорону эҳсонкорон, дигар манбаҳои маблағгузорӣ ҷиҳати ташкили майдончаҳои солимгардонӣ чораҳои заруриро пайгирӣ намоянд”.
Парвина Мирзоева, омӯзгори Гимназияи хусусии “Шахсият”-и шаҳри Душанбе дар робита ба масъалаи мазкур гуфт: “Як қисми хонандагон ба деҳот ба назди хешовандонашон, аз ҷумла бобову бибиашон ба меҳмонӣ мераванд ва ба корҳои обчакорӣ, полезӣ ва боғдорӣ машғул мешаванд. Қисми дигар ба лагерҳои мавсимӣ (тобистона) рафта, истироҳат мекунанд. Қисми дигари кӯдакон бошад, ба дарсҳои иловагӣ, яъне омӯхтани забонҳои хориҷӣ, илмҳои дақиқ ва ба варзиш машғул мешаванд. Ин бисёр хуб аст ва онҳоро аз амалҳои зишт эмин нигоҳ медорад”.
Дар фасли тобистон кӯдакону наврасон то андозае бояд гардиш кунанд. Масалан, волидоне, ки фарзандонашон имконияти ба лагерҳо рафтанро надоранд, метавонанд онҳоро ба ягон боғ барои тамошо баранд ё ба ягон соҳили дарё рафта, истироҳат ташкил кунанд. Ин табъи онҳоро болида мегардонад. Падару модарро зарур аст, ки барои онҳо реҷаи муайяне тартиб дода, аз болои он назорат баранд, то вақти кӯдак ё наврас беҳуда нагузарад. Инчунин барои истироҳаташ низ вақт ҷудо кунанд. Агар волидон дар муҳити хона китобхониро ба роҳ монанд, ин бисёр хуб мешавад. Зеро кӯдакону наврасон дар ин давра вақти холии бештаре доранду фикрашон аз ҳар гуна машғулиятҳо озод аст.
Ашурмоҳ Абдуллоева, ки соҳиби шаш фарзанд аст, мегӯяд, “пеш аз ҳама падару модарон барои самаранок гузаронидани таътили тобистонаи фарзандони худ бояд нақша дошта бошанд. Ба фарзандонашон ягон ҳунарро омӯзанд. Ё онҳоро ба марказҳои омӯзишӣ барои омӯхтани компютер, фанҳои дақиқ ё гуманитарӣ ва ягон забони хориҷӣ баранд. Масалан, фарзанди ман нақша дорад, барои беҳтар аз худ кардани фанни математика ба маркази омӯзишӣ равад ва дар ин ҷода ба ӯ мусоидат хоҳам кард”.
Маҳинбону Хоҷаева, омӯзгор мегӯяд: “Боиси таассуф аст, ки баъзе кӯдакону наврасон китобҳои бадеиро бисёр кам мутолиа мекунанд. Онҳое, ки китоб хонданро дӯст медоранд, вале бо кадом сабабе дар мутолиа танбалӣ зоҳир месозанд, пас аз шакли овози (аудиои)–и он метавонанд истифода баранд. Дар давраи таътил хонандагонро мебояд ба омӯхтани қоидаҳои забони хориҷӣ машғул шаванд ва барои беҳтар омӯхтани забони хориҷӣ филмҳои тасвирӣ бо забони меомӯхтаашон тамошо намоянд. Ин барои тезтар аз худ кардани забони хориҷӣ мусоидат менамояд”.
Тибқи мушоҳидае, ки мо намудем, имрӯз хонандагон аллакай вақти холигии таътили хешро самаранок истифода бурда истодаанд.
Абдулло ва Муҳаммад Истамовҳо, хонандаи синфи 8 ва 9 мебошанду аллакай барои хуб гузаронидани таътил ба маркази омӯзишӣ рафтаанд ва ният доранд, ки дар ин давра дониши хешро васеъ гардонанд.
“Ман барои самаранок гузаронидани таътили худ нақшаҳои зиёде дорам. Айни ҳол ба маркази омӯзишӣ омада, дар он забони англисиро омӯхтаниам. Дар баробари ин, ба китобхона мераваму китобҳои вобаста ба тиҷоратро хондан мехоҳам. Чун дар оянда тоҷир будан мехоҳам”, - гуфт Абдулло Истамов.
Муҳаммад Истамов, мегӯяд, ки баробари омӯхтани забони хориҷӣ дар таътил ҳамзамон ба бозиҳои гуногуни варзишӣ машғул мешавад. Зеро ба варзиш сару кор гирифтан, ба саломатии инсон манфиати зиё дораду бояд ҳар шахс ба он машғул гардад.
Хулоса, таътили тобистона имкони хубест барои истироҳату аз бар кардани донишҳои иловагӣ ба хонандагон. Пас, бояд онҳо аз ин имкони мусоид самаранок истифода баранду донишашонро сайқал диҳанд.
Гулафшон КАРИМОВА,
коромӯзи “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед