Дар бораи мушкилоти нақлиёти автомобилии ҷамъиятӣ дар маркази Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, шаҳри Хоруғ ва танзиму ҳаракати он бори аввал нест, ки ҳарф мезанему онро мавриди муҳокима қарор медиҳем. Умуман, аз солҳои қабл то имрӯз дар маркази вилоят дигар идораву сохтори дахлдоре намонд, ки банда дари онро накӯфта бошаму бо масъулини соҳаи нақлиёт мулоқот накарда бошам. Мушкилиро ҳатто бо роҳбарияти вилояту шаҳр, Раёсати вазорати корҳои дохилӣ дар ВМКБ ва дигар ниҳодҳо баъзан ба хубиву нармӣ ва баъзан тезу тунд баррасӣ кардем.

Зеро мусаллам аст, ки на ҳамаи масъулини сохторҳо ва роҳбарон ба касбу кори хеш содиқанд ва ба мушкилоти ҷойдошта фавран эътино мекунанд. Баъзеҳо пайваста тасмими дигар амалдонро тӯтивор такрор мекунанду мегӯянд, "коре аз мо сохта нест", нақлиёти ҷамъиятӣ дар хатсайрҳои шаҳрӣ моли ронандагону муассисаҳои дигар мебошад...

Бигзор мошинҳои мусофиркаш моли ронандагону ин тоифа худро "шоҳу табъро вазир" гуфта, мехоҳанд мусофирро дар нимароҳ монанду фирор кунанд ё бо ду се нафар то нуқтаи муайяншуда тамоман нараванд. Лекин тааҷубовар аст, ки идораи Хадамоти танзим дар соҳаи нақлиёти вилоят барои чист? Ва чаро дар постгоҳҳои шаҳрӣ чунин ронандагони бемасъулият ҷарима намешаванд? Бале, худро бетараф гирифтану "дар салоҳияти мо нест" гуфтан барои баъзе кормандон одат шудааст. Боиси надомату таассуф аст, ки рӯзҳое худамон шоҳиди ҳол мешавем, ки мушкили танзими нақлиёт дар шаҳр миёни ронандаву мусофир ба дуруштӣ муҳокима гашта, ҳолатҳое бо зарбу лат низ анҷом меёбанд.

Албатта ронандагӣ ҳам фарҳанг аст. Муомилаи зишт на фақат табъи инсонро хира месозад, балки дар баъзе ҳолатҳо шахс аз равиши худназораткунӣ фосила гирифта, гирифтори бемории асаб ё сактаи дил мешавад ва хосса пиронсолон аз ин ҳол дар амон нестанд.

Чанде пеш аз назди Бозори марказии шаҳр ба мусофиркаши хатсайри 3 савор шудам. Ҳамроҳам як марди калонсол ва ду ҷавону як зан буданд. Ҳар яке аз мусофирон дар истгоҳҳои ба онҳо лозим поён шуданд. Дар пеш таваққуфгоҳи охирин буд, ки ногоҳ ронанда ҳар хел баҳонатарошӣ карда, мехост, ки марди калонсолу бандаро дар нимароҳ монаду худаш ба ақиб баргардад.

Марди кӯҳансол, ки дар паҳлӯи ронанда бо як борхалта менишаст, ба ӯ рӯй оварда гуфт:

- Писарам, шурӯъ аз даврони Шӯравӣ то имсол расо 45 сол мешавад, ки тариқи ин хатсайр равуо дорам. Худам ҳам дар гузашта ронанда будам ва бо нақлиёти мусофирбар дар хатсайри 3 кор мекардам. Он вақтҳо ин хел ҳарф ҳам набуд, ки куҷое мефорад раваму ҷойе аз манфиати шахсӣ холӣ бошад, наравам. Зеро барои мо виҷдони пок қабл аз ҳама болотар меистод. Бинобар ин, дар давраҳои бесарусомонии солҳои навадуми асри гузашта низ мусофиронро то нуқтаи охири муайяншуда мерасондем, гарчи норасоии маводи сӯзишворӣ барои мошин бараъло мушоҳида мешуд.

Имрӯз бошад нафақат ронанда, балки наздиктарин хешу ақрабо манфиатҷӯ гашта, моҳияти аслии ҳаётро дар пулу мол мебинанд ва ин бешубҳа мунофиқӣ аст, - иброз намуд пирамард. Лекин ронандаи “тангем” бо оинаи пеш ба камина нигариста, тамасхуромез ба калонсол посух дод:

"Медонед ака, ҳамин одамони калонсол худашонро оқилу рӯзгордида мегиранд, вале дар асл муфтхӯранду аз дасташ ягон коре намеояд ва барои ҷамъият ҳам аз онҳо фоидае нест".

Баъди мунозираи дуру дарози муйсафеду ронанда то таваққуфгоҳи охирини шаҳр, ки дар маҳаллаи Ботсад воқеъ аст, расидем. Пирамард, ки бо суханони охир мехост мунозираро ҷамъбаст намояд, ба ронанда посух дод:

“Ҳоло ҷавонӣ писарам, бисёр чизҳоро надидиву асолати зиндагиро дарк намекунӣ. Фардо ту ҳам мисли ман пир мешавию ҷавононро насиҳат хоҳӣ кард ва ба ин рисолати мо низ мерасӣ. Ҳалолзода мефаҳмад, ки ҳурмати пирон эҳтиром ба Парвардигор аст. Инак, “таваққуфгоҳи вопасин” аст, чун ҳаёти ман, вале ба ҳеҷ ваҷҳ фаромӯш насоз писарам, ки рисолати зиндагӣ ва ҷавонмардиат маҳз аз ин айём оғоз гашт. Ба ҷои пулҳисобкунаки мошин, ҳисобкунаки вақтро бояд насб кард ва ҳар аъмоли хайру накӯро дар он сабт бояд намуд. Боқӣ ба қавли бузурге:

Муроди мо насиҳат буду гуфтем,
Паноҳат бар Худо кардему рафтем.”

Сипас, ману пирамард пиёда шудем. Ҳангоми рафтан ғарқи фикру хаёл будани пирамардро мушоҳида кардам. Дар ин ҳангом аз куҷое набераи муйсафед пайдо шуду борхалтаи ӯро гирифт. Пирамард ба наберааш гуфт, ки ба фалонӣ духтур занг занад, то ҳарорати бадани ӯро санҷад. Ӯ чанд бор телефон кард, аммо духтур телефонашро нагирифт. Барои ин ночор мондему худам мошини ёрии таъҷилиро даъват намудам, ки дар фурсати кӯтоҳ ҳозир шуд. Маълум гашт, ки пирамард бемории фишорбаландӣ доштааст. Ӯро духтурон ба беморхонаи вилоятӣ бурда, бистарӣ карданд. Баъди чанд рӯз аҳволи пирамардро аз наберааш пурсидам ва ӯ ҷавоб дод, ки хуб шудааст, лекин ҳоло ҳам ба табобат ниёз дорад.

Хуллас, ҷавонон дар ҳар ҳолу аҳволе, ки бошанд, набояд пиронсолонро маломат кунанд, зеро чунин муомила оқибати талх дорад ва ниҳоят, ҳикмати халқ – “Бе пир марав, ки дар бимонӣ, ҳарчанд Сикандари замонӣ”.