Имрӯзҳо симои шаҳри Душанберо биноҳои навсохти замонавӣ ва боғу гулгаштҳо боз ҳам зеботару дигаргун карда истодаанд. Биноҳои навбунёд хеле фароху зебо сохта шудаанд, ки аз биноҳои солҳои пеш куллан фарқ мекунанд. Онҳо дар баробари хонаҳои баланду барҳаво доштан, инчунин лифтҳои замонавию роҳравҳои калон, майдончаҳои варзишию боғчаҳои кӯдакона доранд. Дар ҳар қабати биноҳои баландошёна аз 6 то 8 хона ҷойгир буда, ҳамзамон долони назди хонаҳо низ барҳавост. Аммо ба назар мерасад, ки ин долони фароху кушодро истиқоматкунандагон ба таври гуногун қабул кардаанд. Якумӣ ба ҷойи анбору касе чун ошхона истифода намуда, барои дигаре майдончаи бозии кӯдакон шудааст, ки метавонад ба сокини дар ҳамон қабат иқоматдошта мушкил эҷод кунад. Вале барои ин тоифаи мардум чунин амалҳо одат шудааст. Аз одатҳои ба халқу миллати тамаддунофари тоҷик бегона, овезон намудани либос дар пештоқи хона (балкон) ва дар ҷойҳои муайянношуда тор кашидани торҳо.

Вобаста ба ин масъала, ки то ҳол ҳалли худро наёфтааст, мо аз маҳаллаҳои ноҳияи Синои пойтахт дидан кардем. Тибқи мушоҳидаи мо баъзан сокинони пойтахт одоби шаҳрнишиниро риоя накарда, дар пешайвонҳои худ либос ва кӯрпаю кӯрпачаҳои худро овезон мекунанд, ки симои шаҳрро коста мегардонанд. Вақте меҳмоне аз хориҷ ба пойтахтамон ояд бо ин костагиҳо ба фарҳанги бойи мо баҳои “сазовор” хоҳад дод.

Сокинон ин амалҳои худро аз ноилоҷӣ медонанд ва ба қавли эшон дар биноҳои баландошёна дигар ҷое барои хушк кардани либосу матоъ нест. Эшон мегӯянд, ки дигар ҷое барои хушк кардани либосу офтоб додани кӯрпаю болишти хона нест, мо агар дар пештоқи хона ин корро накунем, пас дар куҷо бояд либосҳоямонро хушку тамиз намоем.

- Айвонҳое, ки имрӯз дар биноҳои баландошёна сохта шудаанд, маҳз барои хушк кардани либоси мо - сокинон сохта шудаанд. Лекин ин айвонҳоро баъзе истиқоматкунандагон ба манфиати шахсии худ истифода мебаранд. Ҳангоми дидан дар чанд ошёна айвонҳо қулф карда шудаанд ва истиқоматкунандагон чизҳои рӯзгори худро мемонанд. Ин аз рӯйи одоб нест. Аз ин айвонҳо бояд ҳамаи истиқоматкунандагон як хел истифода баранд. Ва чӣ тавр онро истифода баранд, бояд ҳама донанд,-гуфт Фарида, як сокини кӯчаи Зарафшони ноҳияи Сино.

Чи тавре аз хадамоти матбуотии ҳукумати шаҳр маълумот доданд, тибқи қарори раиси шаҳри Душанбе аз 29 январи соли 2019 №42 “Дар бораи таъсис додани гурӯҳи таблиғотӣ оид ба тарғиби одоби шаҳрнишинӣ, густариши корҳои ободонӣ ва баланд бардоштани маърифати ҳуқуқии сокинони шаҳри Душанбе” шуруъ аз моҳи январи соли равон бо сокинони ноҳия ва маҳаллаҳои шаҳри Душанбе вохӯриҳо гузаронида шудааст. Вале бо вуҷуди ин мушкил ҳанӯз ҳам чун солҳои қабл ҳалталаб боқӣ мондааст.

Бо дидани ин маназараҳо кас ҳайрон мешавад, ки занон ба ин корҳо роҳ медиҳанд. Ҳатто дар вақти офтоб додани либосҳои худ ба одитарин меъёрҳо аҳамият намедиҳанд. Ин як одати баде шудааст, ки то ҳол ҳалли худро наёфтааст. Яъне аз калонсолон дида, то ҷавонону наврасон ба ин амал даст мезананд.

Ба ақидаи ҷомеашиносон рафъ кардани ин мушкил солҳои зиёдро дар бар хоҳад гирифт ва мо наметавонем дар муддати кӯтоҳ ин мушкилро рафъ намоем.

- Чун ҳарвақта одамон аз минтақаҳои гуногун ва бо сабабҳои гуногун ба шаҳр ворид мешаванд, барои боз ҳам баланд бардоштани одоби шаҳрнишинӣ пеш аз ҳама бояд мафкураи сокинонро сайқал диҳем, то тамоми нозукиҳои шаҳрро биомӯзанд. Дар ин маврид мо метавонем, фарҳанги бойи шаҳрнишиниро соҳиб гардем. Аммо барои расидан ба чунин мартаба солҳои зиёд лозим меояд,- гуфт ҷомеашинос Далер Баҳромбеков.

Аз мушоҳидаҳо маълум мешавад, ки шаҳри мо на фақат бо ташаббуси Ҳукумати шаҳр обод мегардад, балки ҳар як фарди тоҷик бояд саҳмгузор бошад. Ҳар сокини пойтахт, агар мехоҳад атрофи хонааш тозаву озода бошад, роҳу растаҳо бӯи баду ғализ накунанд, пас мебояд тадбири тозагиро аз худ шуруъ намояд. Кӯшиш кунем, ки саҳми худро аз биноҳои истиқоматии худ гузорем. Ҳар сокине, ки дар як кунҷи шаҳр макони зисташро интихоб намуд, бояд масъули ободию тозагӣ ва тартибу низоми макони зисташро бидонад. Пас кӯшиш кунем, ки дар ободии ҳар гӯшаи диёр саҳмгузор бошем.