ҶОМЕА
Панҷшанбе 18 Апрел 2024 12:29
Рӯзи модарон фаро мерасад. Рӯзи модароне, ки сӯхтанду сохтанд, бурданду бохтанд, шикастанду дубора ба по хестанд. Рӯзи модарон фаро мерасад, вале имрӯзҳо дидани саҳнае, ки онҳо бекасу кӯй дар хонаи пиронсолон, аз ҷониби фарзандон ҷо шудаанд, қалби касро пора месозад. Ҳамаи ин ҷонфидоиҳо ва сӯхтану сохтанҳо баҳри фарзандон аст, вале инро на ҳар фарзанд дарк мекунад ва ба қадри заҳматҳои шабонарӯзии модар мерасад
Модарон олиҳаи муҳаббат ва меҳру садоқатанд. Модарон ҳаётбахшандаи умр ва давобахшандаи тамоми дардҳову ранҷҳои фарзандонанд. Аз ин хотир, яккаву танҳо гузоштани онҳо аз ҷониби фарзандон беинсофӣ ва бераҳмие беш нест.
Мутаассифона имрӯзҳо бо фарзандоне вохӯрдан мумкин аст, ки аз модарони худ рӯй мегардонанд ва онҳоро дар нимароҳи зиндагӣ танҳо мегузоранд ва ҳатто аз кирдори худ шарм намедоранд.
Саодат Усмоноваи 80-сола аз зумраи он модарони ранҷкашидаест, ки аз ҷониби фарзандон ба хонаи пиронсолон оварда шудааст. Ҳангоми назар афкандан ба чеҳраи ин модар, аз нигоҳҳо ва ожангҳои рӯяш пайхас намудан мумкин аст, ки чӣ қадар сахтиҳои зиндагиро паси сар кардааст. Ин модар зодаи шаҳри Конибодом буда, дар он ҷо 80 соли умрашро сипарӣ кардааст, вале имрӯз фарзандон бо чунин роҳатӣ аз нигоҳубини ӯ даст кашиданд. Магар ин гуна бемеҳриву сангдилӣ хоси мо – фарзандони ин диёр аст, ки аз хурдӣ бо эҳтирому садоқат нисбати калонсолон, махсусан эҳтироми волидони худ ба воя расидаем?
ФИРЕБИ ФАРЗАНД...
Дардовартар аз ҳама он аст, ки ин модар муддате бехабар аз он буд, ки ӯ дар хонаи пиронсолон қарор дорад, бо умеди он ки ӯ дар беморхона асту табобат мегирад. Вале бехабар аз он ки яке аз духтарон бо роҳи фиреб хонаашро фурӯхтаву худ ба хориҷи кишвар сафар кардааст ва аз ҳолаш боре ҳам хабар намегирад. Ба холаи Саодат гуфтаанд, ки дар беморхона табобат гирифта истодааст, дар ин ҷо монданаш муваққатӣ аст ва ба зудӣ ӯро ба хонааш бармегардонанд. Вале афсӯс, ки воқеият чизи дигар аст. Ин модари ранҷурро яке аз наберагон ба ин ҷо овардааст ва аз нақли ӯ наберааш аз ҳолаш хабар мегирад.
Холаи Саодат соҳиби ду духтар аст, ки онҳоро аз хурдсолӣ яккаву танҳо ва бо машаққатҳои зиёд ба воя расонидааст, вале бехабар аз он ки рӯзе фарзандон дар дами пирӣ, давроне, ки аз ҳама бештар волидон ба фарзандон ниёз доранд, ӯро танҳо мегузоранд. Аз нақли ин пиразан замоне, ки фарзандонаш хурдсол буданд, ҳамсараш онҳоро тарк мекунад ва бори гарони зиндагӣ бар дӯши ин модар меафтад. Ба ҳамаи машаққатҳо нигоҳ накарда, фарзандонро ба танҳоӣ ба воя мерасонад ва соҳиби хонаву дар мекунад.
“Худ нахӯрдаву напӯшида онҳоро ба воя расонидам, ба умеде, ки дар пирӣ дастамро бигиранд. Ба ҳарду духтарам гӯру чӯбамро ба уҳда гиред гуфта васият кардам, вале он тарафаш дар дасти Худованд аст”,-иброз медорад холаи Саодат.
Гуфтаҳои ин модари солдида дар ҳолест, ки имрӯз мо-фарзандон бояд дар даврони пирии волидон дасти онҳоро гирем ва нагузорем, ки хоре ба пояшон халад, на ин ки аз баҳрашон ба осонӣ гузарем. Дар ин синну соле, ки холаи Саодат қарор дорад, ҳар як падару модар бояд зери нигоҳубини фарзандон бошад ва боқимондаи умри хешро дар оромиву осудагӣ паси сар намояд. Ва аз ҳама мушкилиҳои зиндагӣ орӣ бошад.
ҚАРЗИ ФАРЗАНДӢ КУҶО ШУД?
Дар ҷомеаи суннатии Тоҷикистон нигоҳубини волидони куҳансол қарзи фарзандӣ шумурда мешавад ва фарзандоне, ки аз парастории волидайни пиронсоли хеш даст мекашанд, аз сӯи ҷомеа зери маломату накуҳиш қарор мегиранд. Аммо оморҳои чанд соли ахир нишон медиҳад, ки ин арзишҳои тоҷикон оҳиста – оҳиста аз байн меравад ва тамоюли зиёдшавии пиронсолон дар хонаи пиронсолон ба назар мерасад.
Айни замон дар муассисаҳои пиронсолону маъюбон дар кишвар шумораи занон 464 нафарро ташкил медиҳанд, ки тибқи оморҳои расмӣ ин шумора сол аз сол дар ҳоли афзоиш аст.
Аз фарзандони падари холаи Саодат имрӯз танҳо як бародар дар қайди ҳаёт аст, ки дар Конибодом зиндагӣ мекунад. Ба гуфтаи ӯ, гарчанде хешу ақрабо зиёданд, вале имрӯз ҳар кас зиндагии худро дорад ва дар ҳоле, ки фарзандон аз нигоҳубини модари худ даст мекашанд, дар хонаи хешовандон зистан ҳеҷ зарурате надорад.
- Чӣ гуна ба ин рӯзҳо афтодаам, худ низ ҳайронам. Ғайр аз бародар хешовандони зиёд дорам, вале меҳру муҳаббат миёни мо кам дида мешавад. Ҳама аз пайи ризқу рӯзӣ ва зиндагии худ ҳастанд. Набераам бурда дар хонааш нигоҳ кард, вале ӯ аз субҳ то бегоҳ дар кор аст. Аз ин хотир маро ин ҷо оварду аз ҳолам кам - кам хабар мегирад,-нақл кард холаи Саодат.
Масъулини ин муассисаи пиронсолону маъюбон, ки он ҷо холаи Саодат аст, мегӯянд, фарзандони ин занро барои суҳбат ва муроқибат аз модар даъват карданд ва бо онҳо ҳамсуҳбат шуданд, вале ҳарду духтар ҳозир буданд, ки забонхат нависанду аз модарашон даст кашанд. Ягона баҳонаи онҳо ин буд, ки ҷое барои монданӣ ва таъмини модари пиронсолашонро надоранд ва маҷбуранд аз модарашон даст кашанд.
Магар дардовардтар аз ин ки фарзанд аз модар даст мекашад, барои як модар чизи дигаре буда метавонад? Магар модарон танҳо барои он офарида шудаанд, ки то охири умр дар ғами фарзанд сӯзанду ранҷ кашанд? Магар модарон танҳо барои он офарида шудаанд, ки барои фарзандон аз баҳри ҷони худ гузаранду дар пиронсолӣ аз ҷониби онҳо ҷабру ситам бинанд? Магар қарзи фарзандии ҳар як фард нест, ки то охири умр аз волидон муроқибат кунад? Пас чаро имрӯз фарзандон то андозае аз меҳру шафқат дур шудаанд, ки ҳатто аз кирдорҳои беинсофонаи худ шарм намедоранд?
Ба гуфтаи масъулини хонаи пиронсолон дар кишвар бештаре аз бошандагони ин муассисаҳо бо вуҷуди ин ки фарзандон аз баҳрашон гузаштаанд, кӯшиш мекунанд, фарзанд доштани худро аз масъулин пинҳон доранд, то ин ки фарзандашон назди ҷомеа сархам ва хиҷолатзада нашавад. Вале чаро имрӯз фарзандон аз он шарм намедоранд, ки дар нимароҳ мондани волидон гуноҳест азим. Вале вақте фарзандон аз ҷониби масъулин даъват мешаванд, то ин ки волидони худро нигоҳубин кунанд, онҳо ба осонӣ аз волидон даст мекашанд ва ҳатто хиҷолат намекашанд.
ДАРДИ БЕДАВОИ МОДАР
Ба монанди холаи Саодат модарони зиёде ҳастанд, ки дар овони пирӣ бесарпаноҳ мондаанд. Ин гуна модаронро танҳо ғами дурии фарзандон ва бепарвоии онҳо бемор мекунанд, ки дардест бедаво.
Холаи Саодат то даме, ки фарзандон дар бараш буданд, хурраму шод буд, вале имрӯз аввалин бор аз ғами дурии фарзандон ва беаҳамиятии онҳо аз бемории асаб ранҷ мебарад.
Ӯ аз масъулини хонаи пиронсолон ба тамоми ҳастӣ миннатдор аст, ки дар ин вазъияти душвор ӯро дастгиранду хуб нигоҳубин мекунанд.
“Ба ин муассиса миннатдории худро мерасонам, ки маро се вақт бо хӯроки гарм таъмин менамоянд ва ҳамзамон табобатамро ба уҳда гирифтаанд. Ҷойи хобам низ хуб аст”,-мегӯяд, ин модари ғамдида.
Дар ҷомеаи мо ин модар аввалин нафаре нест, ки аз бемеҳрии фарзандон ранҷ мебарад. Чунин модарон дар ҷомеа зиёданд, ки мутаассифона ҳар яке сарнавишти норӯшану талхи худро доранд. Вале он фарзандоне, ки волидони худро дар нимароҳи зиндагӣ бекасу танҳо мегузоранд, пеш аз оне, ки худ ба чунин рафтори нангин даст мезананд, як назаре ба шахсони бемодар кунанд, ки чӣ гуна азоби бемодарӣ мекашанд. Назаре ба нафароне кунанд, ки ҳозиранд барои як лаҳзаи дидори модар ҷонро фидо созанд, вале афсӯс коре аз дасташон барнамеояд. Ва дар охир як назаре ба худ намоянд, ки Худованд чи ганҷи қимматбаҳоеро ба онҳо ато намудааст, то ин ки онро мисли гавҳараки чашм нигоҳ доранд, аммо онҳо ин ганҷи бебаҳоро нодида мегиранд. Ҳатман рӯзе фаро хоҳад расид, ки чунин фарзандон зори ин ганҷи бебаҳо мешаванд, ки дигар афсӯс хӯрдану сар ба девор заданҳо фоидае надорад...
Модарон олиҳаи муҳаббат ва меҳру садоқатанд. Модарон ҳаётбахшандаи умр ва давобахшандаи тамоми дардҳову ранҷҳои фарзандонанд. Аз ин хотир, яккаву танҳо гузоштани онҳо аз ҷониби фарзандон беинсофӣ ва бераҳмие беш нест.
Мутаассифона имрӯзҳо бо фарзандоне вохӯрдан мумкин аст, ки аз модарони худ рӯй мегардонанд ва онҳоро дар нимароҳи зиндагӣ танҳо мегузоранд ва ҳатто аз кирдори худ шарм намедоранд.
Саодат Усмоноваи 80-сола аз зумраи он модарони ранҷкашидаест, ки аз ҷониби фарзандон ба хонаи пиронсолон оварда шудааст. Ҳангоми назар афкандан ба чеҳраи ин модар, аз нигоҳҳо ва ожангҳои рӯяш пайхас намудан мумкин аст, ки чӣ қадар сахтиҳои зиндагиро паси сар кардааст. Ин модар зодаи шаҳри Конибодом буда, дар он ҷо 80 соли умрашро сипарӣ кардааст, вале имрӯз фарзандон бо чунин роҳатӣ аз нигоҳубини ӯ даст кашиданд. Магар ин гуна бемеҳриву сангдилӣ хоси мо – фарзандони ин диёр аст, ки аз хурдӣ бо эҳтирому садоқат нисбати калонсолон, махсусан эҳтироми волидони худ ба воя расидаем?
ФИРЕБИ ФАРЗАНД...
Дардовартар аз ҳама он аст, ки ин модар муддате бехабар аз он буд, ки ӯ дар хонаи пиронсолон қарор дорад, бо умеди он ки ӯ дар беморхона асту табобат мегирад. Вале бехабар аз он ки яке аз духтарон бо роҳи фиреб хонаашро фурӯхтаву худ ба хориҷи кишвар сафар кардааст ва аз ҳолаш боре ҳам хабар намегирад. Ба холаи Саодат гуфтаанд, ки дар беморхона табобат гирифта истодааст, дар ин ҷо монданаш муваққатӣ аст ва ба зудӣ ӯро ба хонааш бармегардонанд. Вале афсӯс, ки воқеият чизи дигар аст. Ин модари ранҷурро яке аз наберагон ба ин ҷо овардааст ва аз нақли ӯ наберааш аз ҳолаш хабар мегирад.
Холаи Саодат соҳиби ду духтар аст, ки онҳоро аз хурдсолӣ яккаву танҳо ва бо машаққатҳои зиёд ба воя расонидааст, вале бехабар аз он ки рӯзе фарзандон дар дами пирӣ, давроне, ки аз ҳама бештар волидон ба фарзандон ниёз доранд, ӯро танҳо мегузоранд. Аз нақли ин пиразан замоне, ки фарзандонаш хурдсол буданд, ҳамсараш онҳоро тарк мекунад ва бори гарони зиндагӣ бар дӯши ин модар меафтад. Ба ҳамаи машаққатҳо нигоҳ накарда, фарзандонро ба танҳоӣ ба воя мерасонад ва соҳиби хонаву дар мекунад.
“Худ нахӯрдаву напӯшида онҳоро ба воя расонидам, ба умеде, ки дар пирӣ дастамро бигиранд. Ба ҳарду духтарам гӯру чӯбамро ба уҳда гиред гуфта васият кардам, вале он тарафаш дар дасти Худованд аст”,-иброз медорад холаи Саодат.
Гуфтаҳои ин модари солдида дар ҳолест, ки имрӯз мо-фарзандон бояд дар даврони пирии волидон дасти онҳоро гирем ва нагузорем, ки хоре ба пояшон халад, на ин ки аз баҳрашон ба осонӣ гузарем. Дар ин синну соле, ки холаи Саодат қарор дорад, ҳар як падару модар бояд зери нигоҳубини фарзандон бошад ва боқимондаи умри хешро дар оромиву осудагӣ паси сар намояд. Ва аз ҳама мушкилиҳои зиндагӣ орӣ бошад.
ҚАРЗИ ФАРЗАНДӢ КУҶО ШУД?
Дар ҷомеаи суннатии Тоҷикистон нигоҳубини волидони куҳансол қарзи фарзандӣ шумурда мешавад ва фарзандоне, ки аз парастории волидайни пиронсоли хеш даст мекашанд, аз сӯи ҷомеа зери маломату накуҳиш қарор мегиранд. Аммо оморҳои чанд соли ахир нишон медиҳад, ки ин арзишҳои тоҷикон оҳиста – оҳиста аз байн меравад ва тамоюли зиёдшавии пиронсолон дар хонаи пиронсолон ба назар мерасад.
Айни замон дар муассисаҳои пиронсолону маъюбон дар кишвар шумораи занон 464 нафарро ташкил медиҳанд, ки тибқи оморҳои расмӣ ин шумора сол аз сол дар ҳоли афзоиш аст.
Аз фарзандони падари холаи Саодат имрӯз танҳо як бародар дар қайди ҳаёт аст, ки дар Конибодом зиндагӣ мекунад. Ба гуфтаи ӯ, гарчанде хешу ақрабо зиёданд, вале имрӯз ҳар кас зиндагии худро дорад ва дар ҳоле, ки фарзандон аз нигоҳубини модари худ даст мекашанд, дар хонаи хешовандон зистан ҳеҷ зарурате надорад.
- Чӣ гуна ба ин рӯзҳо афтодаам, худ низ ҳайронам. Ғайр аз бародар хешовандони зиёд дорам, вале меҳру муҳаббат миёни мо кам дида мешавад. Ҳама аз пайи ризқу рӯзӣ ва зиндагии худ ҳастанд. Набераам бурда дар хонааш нигоҳ кард, вале ӯ аз субҳ то бегоҳ дар кор аст. Аз ин хотир маро ин ҷо оварду аз ҳолам кам - кам хабар мегирад,-нақл кард холаи Саодат.
Масъулини ин муассисаи пиронсолону маъюбон, ки он ҷо холаи Саодат аст, мегӯянд, фарзандони ин занро барои суҳбат ва муроқибат аз модар даъват карданд ва бо онҳо ҳамсуҳбат шуданд, вале ҳарду духтар ҳозир буданд, ки забонхат нависанду аз модарашон даст кашанд. Ягона баҳонаи онҳо ин буд, ки ҷое барои монданӣ ва таъмини модари пиронсолашонро надоранд ва маҷбуранд аз модарашон даст кашанд.
Магар дардовардтар аз ин ки фарзанд аз модар даст мекашад, барои як модар чизи дигаре буда метавонад? Магар модарон танҳо барои он офарида шудаанд, ки то охири умр дар ғами фарзанд сӯзанду ранҷ кашанд? Магар модарон танҳо барои он офарида шудаанд, ки барои фарзандон аз баҳри ҷони худ гузаранду дар пиронсолӣ аз ҷониби онҳо ҷабру ситам бинанд? Магар қарзи фарзандии ҳар як фард нест, ки то охири умр аз волидон муроқибат кунад? Пас чаро имрӯз фарзандон то андозае аз меҳру шафқат дур шудаанд, ки ҳатто аз кирдорҳои беинсофонаи худ шарм намедоранд?
Ба гуфтаи масъулини хонаи пиронсолон дар кишвар бештаре аз бошандагони ин муассисаҳо бо вуҷуди ин ки фарзандон аз баҳрашон гузаштаанд, кӯшиш мекунанд, фарзанд доштани худро аз масъулин пинҳон доранд, то ин ки фарзандашон назди ҷомеа сархам ва хиҷолатзада нашавад. Вале чаро имрӯз фарзандон аз он шарм намедоранд, ки дар нимароҳ мондани волидон гуноҳест азим. Вале вақте фарзандон аз ҷониби масъулин даъват мешаванд, то ин ки волидони худро нигоҳубин кунанд, онҳо ба осонӣ аз волидон даст мекашанд ва ҳатто хиҷолат намекашанд.
ДАРДИ БЕДАВОИ МОДАР
Ба монанди холаи Саодат модарони зиёде ҳастанд, ки дар овони пирӣ бесарпаноҳ мондаанд. Ин гуна модаронро танҳо ғами дурии фарзандон ва бепарвоии онҳо бемор мекунанд, ки дардест бедаво.
Холаи Саодат то даме, ки фарзандон дар бараш буданд, хурраму шод буд, вале имрӯз аввалин бор аз ғами дурии фарзандон ва беаҳамиятии онҳо аз бемории асаб ранҷ мебарад.
Ӯ аз масъулини хонаи пиронсолон ба тамоми ҳастӣ миннатдор аст, ки дар ин вазъияти душвор ӯро дастгиранду хуб нигоҳубин мекунанд.
“Ба ин муассиса миннатдории худро мерасонам, ки маро се вақт бо хӯроки гарм таъмин менамоянд ва ҳамзамон табобатамро ба уҳда гирифтаанд. Ҷойи хобам низ хуб аст”,-мегӯяд, ин модари ғамдида.
Дар ҷомеаи мо ин модар аввалин нафаре нест, ки аз бемеҳрии фарзандон ранҷ мебарад. Чунин модарон дар ҷомеа зиёданд, ки мутаассифона ҳар яке сарнавишти норӯшану талхи худро доранд. Вале он фарзандоне, ки волидони худро дар нимароҳи зиндагӣ бекасу танҳо мегузоранд, пеш аз оне, ки худ ба чунин рафтори нангин даст мезананд, як назаре ба шахсони бемодар кунанд, ки чӣ гуна азоби бемодарӣ мекашанд. Назаре ба нафароне кунанд, ки ҳозиранд барои як лаҳзаи дидори модар ҷонро фидо созанд, вале афсӯс коре аз дасташон барнамеояд. Ва дар охир як назаре ба худ намоянд, ки Худованд чи ганҷи қимматбаҳоеро ба онҳо ато намудааст, то ин ки онро мисли гавҳараки чашм нигоҳ доранд, аммо онҳо ин ганҷи бебаҳоро нодида мегиранд. Ҳатман рӯзе фаро хоҳад расид, ки чунин фарзандон зори ин ганҷи бебаҳо мешаванд, ки дигар афсӯс хӯрдану сар ба девор заданҳо фоидае надорад...
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед