Робия, як модари ҷавон, ки ҳамарӯза фарзандонашро ба боғча мебарад, бо нархи як ё ду сомонӣ аз пеши боғча бозичаҳои резинӣ харидорӣ мекунад. “Агар харидорӣ накунам, доду вой мебардоранд, фарзандонам”,-мегӯяд ӯ. Ин модари ду фарзанд иқрор мешавад, ки ҳангоми ба бозор рафтан дар интихоби бозича на ба сифат, балки ба маблағи дардастдош-та нигоҳ мекунад. “Агар пул кам бошад, бозичаи арзонтарро интихоб мекунам, ки сифаташ пасттар аст”, - гуфт ӯ.

Бо беҳтар шудани робитаҳои иқтисодӣ байни кишвари мо ва давлатҳои ҳамсоя ва афзудани сафи соҳибкорон ба Тоҷикистон барои кӯдакон бозичаҳои гуногуну рангоранг ворид мекунанд. Имрӯзҳо дар бозорҳои кишвари мо ин гуна бозичаҳо ба осонӣ ёфт мешаванд. Натанҳо дар бозорҳо, балки дар назди боғчаҳои кӯдакон ва муассисаҳои таълимӣ, фурӯши онҳо зиёд ба чашм мерасад. Ҳангоми мушоҳида маълум шуд, ки падару модарон аз онҳо зиёд харидорӣ мекунанд. Ҳатто иҷозатномаи молро аз тоҷирон намепурсанд. Масалан, бозичаҳоеро, ки дар даҳ дақиқа мешикананд, ба маблағи 1 ё 2 сомонӣ харидорӣ мекунанд ва ҳатто фикр намекунанд, ки он барои кӯдакашон зараровар аст. Тоҷирон бошанд, барои ба даст овардани маблағ ва дар муддати кӯтоҳ ба фурӯш рафтани молашон ба мардум чунин бозичаҳоро пешниҳод мекунанд. Тавре Мурод Ашӯров, сардори маркази матбуоти Агентии ”Тоҷикстандарт” дар суҳбат ба мо гуфт: “Бо мақсади ҳимояи бозори истеъмолӣ аз воридоти бозичаҳои пластикии пастсифат ва хатарнок, дар доираи талаботи Регламенти техникии Ҷумҳурии Тоҷикистон “Бехатарии бозичаҳо”, дар ин давра нозирони Агентӣ дар бозорҳо ва нуқтаҳои савдо санҷиш гузаронида, ба миқдори 80 ҳазору 739 дона бозичаҳои пастсифат ва 307 578 дона қандакҳои хитойӣ ба тариқи қочоқ ба қаламрави кишвар воридшударо ошкор намуда, аз муомилот гирифтанд. Нисбат ба воридкунандагон ва соҳибкороне, ки ин бозичаҳоро бе ҳуҷҷати тасдиқкунандаи сифат ва бехатарӣ ба муомилот баровардаанд, мутобиқи Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ чораҳо андешида шуданд. Инчунин дар раванди гузаронидани назорати давлатӣ бо соҳибкорон ва фурӯшандагони бозичаҳо ҷиҳати риояи талаботи ҳуҷҷатҳои меъёрӣ-техникӣ таъкид ба амал оварда шуда, бо назардошти ба танзим даровардани фурӯши бозичаҳо ба онҳо амрияҳои ислоҳӣ ва манъи фурӯши бозичаҳои пастсифат дода шуд.

Тибқи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон савдо дар ҷойҳои муқаррарнашуда (яъне дар кӯчаву назди мактабу кӯдакистонҳо) бо сабаби фаъолияти соҳибкорӣ надоштан ва бе ҳуҷҷати тасдиқкунанда ба савдо машғул шудани шаҳрвандон манъ карда шудааст ва назорати ин ба зиммаи мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, аз ҷумла нозирони минтақавӣ вогузор шудааст. Дар ин замина бо дархости агентӣ якчанд маротиба бо мақомот санҷишҳои муштарак гузаронида шудааст”.

Бӯи бади бозичаҳои кӯдаконаи пастсифат дарҳол авзои дилхоҳ харидорро беҷо мекунад, вале гӯё димоғи фурӯшандаҳо баста бошад, ки бепарво онҳоро ба фурӯш мебароранд.

Ҳакима Ахмедова, аллергологи МДМТШ №1 чунин иброз намуд: “Бозичаҳое, ки ба талаботи санитарӣ ҷавобгӯ нестанд, метавонанд кӯдаконро ба бемории “аллергия” оварда расонанд. Он бозичаҳое, ки аз маводи резинӣ ва аз мӯй сохта шудаанд, хеле бӯи бад доранд ва метавонанд, ба асаб ва пӯсти кӯдак таъсир расонад. Пӯсти кӯдак нисбат ба одамони калонсол нозук ва тунук аст ва тез ба ҳар гуна бемориҳои аллергетикӣ оварда мерасонад. Бӯи бад доштани бозичаҳои пастсифат метавонад, ҳарорати бадани кӯдакро баланд кунад ва ба дарди даҳон низ оварда расонад. Ман ҳамчун табиб ба падару модарон тавсия медиҳам, ки ҳангоми харидории бозичаҳои нархашон арзон аввалан онро ду ё се маротиба бо собун шӯста, баъд барои истифода ба кӯдаконашон диҳанд. Ҳамасола шумораи кӯдакони гирифтори бемории “аллергия” зиёд шуда истодааст ва яке аз сабабҳои асосии он бозичаҳои пастсифате, ки аз лиҳози санитарию-гигиенӣ ҷавобгӯ нестанд, ба шумор меравад”.

Рустам Алиев, яке аз тоҷирон, ки тӯли 6 сол боз ба фурӯши бозичаҳо машғул аст, иброз намуд, ки ҳамаи бозичаҳое, ки ба фурӯш мебарорад, аз Ҷумҳурии мардумии Чин ворид шудаанд: “Бозичаҳои овардаи мо ҳар гуна нарх доранд ва он харидороне, ки арзон талаб мекунанд, албатта сифати он пасттар мешавад. Ин маънои онро надорад, ки дар интихоби бозичаҳо мо, тоҷирон гунаҳкор ҳастем. Баръакс мо кӯшиш мекунем, бозичаҳоеро пешниҳод кунем, ки нисбатан беҳтаранд, аммо интихобро худи харидорон мекунанд”,-гуфт ӯ.

Волидонро зарур аст, ки ҳангоми харидории бозичаҳо эҳтиёткор бошанд ва ҳатман аз тоҷирон сертификати воридотро талаб намоянд. Дар интихоби бозича бояд ҳамеша бодиққат бошанд. Чун ба андешаи равоншиносон бозӣ дар ҳаёти кӯдак нақши муҳим ва пешбаранда дорад ва бозичаҳо барои ҷаҳонбинии кӯдак мусоидат мекунанд. Кӯдакон, ки ояндаи миллат ҳастанд, бояд саломатии онҳо дар ҷои аввал бошад.