ВАРЗИШ
Душанбе 14 Октябр 2024 05:32
Майдонҳои варзишии футбол на танҳо ҳамчун маконҳои фаъолияти вар-зишӣ, балки ҳамчун биноҳои азиму муаррифгари ҳар як кишвар ба шумор рафта, дар рушди соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоии давлатҳо нақши бузург мебозанд. Бо зиёд гардидани шумораи мухлисони футбол низ ҳамасола теъдоди варзишгоҳҳои ҷолибу ғайриодӣ, ки теъдоди бешумори мухлисонро фарогир аст, меафзояд. Ин навбат доир ба 10 варзишгоҳе, ки аз ҷиҳати фарогирии мухлисон дар радабандии бузургтарин варзишгоҳҳои дунё қарор гирифтаанд, маълумот медиҳем.
10. Лужники
(89 318 тамошобин)
Тибқи ҷадвали таҳиянамудаи сомонаи www.toptimes.ru дар мақоми 10-уми бузургтарин варзишгоҳҳои ҷаҳон “Лужники” - и Москав қарор дорад, ки метавонад, якбора 89 318 тамошобинро ба ҳам орад. Сохтмони варзишгоҳи мазкур пас аз пирӯзиҳои барҷастаи дастаҳои мунтахаби СССР дар Олимпиадаи соли 1952 бо мақсади рушди минбаъдаи неруи варзишӣ таҳия гардида, соли 1956 мавриди истифода қарор гирифтааст.
Айни замон “Лужники” макони асосии баргузории чорабиниҳои бузурги варзишӣ дар Федератсияи Русия буда, дар он Ҷоми ҷаҳонии ФИФА ва мусобиқаҳои сатҳи ҷаҳонӣ баргузор мешаванд. Ҳамчунин дар варзишгоҳи мазкур Олимпиадаи соли 1980 баргузор гардидааст.
9. Уэмбли нав
(90 000 тамошобин)
“Уэмбли нав” ҷавонтарин аз даҳ варзишгоҳҳои бузурги футбол ҳисобида шуда, метавонад 90 000 мухлисони варзишро дар бар гирад. Он соли 2007 дар Британияи Кабир сохта шудааст. Дар варзишгоҳи мазкур Бозиҳои олимпии Лондон – 2012 ва дигар сабқатҳои футболи сатҳи байналмилалӣ баргузор шудаанд. Тарҳи иншоот ба косае монанд аст, ки сақфи болопӯш дорад. Ҳамчунин дар болои шифти он пештоқи баландиаш 100 метр гузошта шудааст, ки қисмати берунаи биноро ҷаззобияти дигар мебахшад.
8. Роза Боул
(94 000 тамошобин)
“Роуз Боул” яке аз қадимтарин ва калонтарин варзишгоҳҳои ИМА ба шумор рафта, дар Паседенаи Калифорния ҷойгир аст. Он метавонад, то 94 000 мухлисро қабул кунад. Маҷмааи варзишӣ солҳои 20 – уми асри гузашта мавриди истифода қарор гирифтааст. Дар шакл варзишгоҳ ба як “косаи гулобӣ” монанд буда, номаш низ вобаста ба тарҳи варзишгоҳ “Rose Bowl” гузошта шудааст. Дар тӯли тамоми давраи фаъолияти иншооти варзишӣ рӯи майдони он чемпионатҳои зиёди ҷаҳонӣ баргузор гардидаанд. Аз ҷумла, Олимпиадаи солҳои сиюм ва ҳаштодуми асри гузашта низ дар ҳамин майдон гузаштаанд.
7. Футболи Сити
(94 700 тамошобин)
“Футболи Сити” калонтарин варзишгоҳи Африқо ва ҳамзамон яке аз майдонҳои барҳавои рӯи замин аст. Ҳудуди васеи он метавонад, 94 700 мухлисро қабул кунад. Варзишгоҳ дар охири солҳои ҳаштодуми асри гузашта кушода шудааст. Барқарорсозии дубораи иншооти он соли 2010, то оғози Ҷоми ҷаҳонии футбол ба итмом расид. Аз сабаби монандии намоёни беруна бо растании ҳамном, иншооти варзишӣ бо номи “Калабаш” машҳур аст.
6. Камп Ноу
(99 354 тамошобин)
“Камп ноу” ё “Майдони нав” варзишгоҳи клуби футболи Барселона аст. Он аввал ба як клуби футболи испанӣ тааллуқ дошт. Номи ҳозираи худро расман соли 2000 пас аз футбол бо дастаи Реал Мадрид қабул намудааст. Ин варзишгоҳ дорои 99 354 ҷойи нишаст буда, яке аз калонтарин майдонҳои футбол дар тамоми Аврупост.
Варзишгоҳ пеш аз ҳама барои ташкили чорабиниҳои футбол сохта шудааст. Дар Камп Ноу аксар вақт консертҳо бо иштироки ситораҳои машҳури олам баргузор мешаванд.
5. Азади (100 000 бинанда)
“Азадӣ” тӯли зиёда аз 10 сол (1971-1984) бузургтарин ва ҷолибтарин варзишгоҳи дунё ба шумор мерафт. Он дар шаҳри Теҳрон мавқеъ гирифта, метавонад то 100 ҳазор мухлиси чорабиниҳои варзиширо қабул кунад. “Азадӣ” - ро то кунун аз рӯи масоҳат бузургтарин дар арсаи сайёра ҳисобидан мумкин аст. Масоҳати ишғолнамудаи он тақрибан ба 3 миллион метри мураббаъ баробар мебошад.
4. Aztecа
(105 000 тамошобин)
“Azteca” чорумин иншооти калонтарини варзишӣ дар ҷаҳон аст. Он дар Мексика ҷойгир буда, 105 000 мухлиси футболро метавонад, якбора қабул кунад. Дар варзишгоҳи мазкур 2 финали Ҷоми ҷаҳон баргузор гардидааст. Ҳамзамон дар варзишгоҳи мазкур соли 1986 ситораи футболи ҷаҳон Диего Марадона бо задани голи таърихииаш дастаи Аргентинаро барандаи Ҷоми ҷаҳон гардонида буд. Дар варзишгоҳ ҳангоми танаффуси бозиҳои футбол чорабиниҳои бузурги фарҳангӣ низ таҷлил мешаванд, ки садҳо ҳазор мухлисонро ҷамъ меоранд. Аз ҷумла, соли 1993 дар ин варзишгоҳ Майкл Ҷексон бо барномаи ҳунарии худ зиёда аз 100 ҳазор мухлисонашро ҷамъ намуда буд. Варзишгоҳ аз соли 1966 инҷониб фаъолият дорад.
3. Букит Ҷалил
(110 000 тамошобин)
“Букит Ҷалил” бузургтарин майдони варзишӣ дар Малайзия ба шумор меравад. Он соли 1998 махсус барои Бозиҳои иттиҳод сохта шуда, метавонад дар майдони худ то 110 000 меҳмонро қабул кунад. Дар ин варзишгоҳ бештар мусобиқаҳои сатҳи байналмилаливу қитъавӣ доир гардида, ҳамасола муборизаи тамоми дастаҳои ҷаҳон барои Ҷоми Малайзия ва Суперҷом доир карда мешавад.
2. Кӯли Солт
(120 000 бинанда)
“Солт-Лейк” – ро маҷмааи варзишии ҷавонони Ҳиндустон низ меноманд. Он дар байни ҳамаи иншооти варзишии ҷаҳон дар зинаи дуввум аст ва мизбони то 120 ҳазор мухлисони футбол мебошад. Аз рӯи масоҳат ҳудуди он 309 ҳазор метри мураббаъро ташкил медиҳад. Варзишгоҳ соли 1984 мавриди истифода қарор гирифтааст. Сохти он ба эллипс (доираи дарозрӯя) шабоҳат дорад. Дар ин варзишгоҳ одатан чорабиниҳои футбол ва варзиши сабук баргузор карда мешаванд.
1. Якуми Май
(150 000 тамошобин)
Варзишгоҳи “Якуми Май” бо назардошти ҳудуд ва иқтидор иншооти нодиртарин ва азимтарин дар рӯи замин аст. Он соли 1989 барои баргузории Фестивали XIII ҷавонон ва донишҷӯён, инчунин бахшида ба рӯзи байналмилалии коргарон – 1 Май дар шаҳри Пхенхани Кореяи ҷанубӣ сохта шудааст. Майдони бузурги он метавонад, дар як вақт ҳудуди 150 ҳазор мухлисро қабул кунад.
Дар баробари рӯйдодҳои бузурги варзишӣ, мардуми Корея дар ин ҷо ҷашнҳои миллии худро низ баргузор менамоянд. Масоҳати умумии иншоот 2 000 000 метри мураббаъ буда, намоиши миллии соли 2007 дар ин варзишгоҳ аз ҷиҳати сертамошобинтарин будани он вориди китоби рекордҳои Гиннес гардидааст. Иншооти мазкур аз 1 майи соли 1989 инҷониб мавриди истифода қарор дорад.
Таҳияи
Қиёмиддин МАҲМАДҶОНОВ, “ҶТ”
10. Лужники
(89 318 тамошобин)
Тибқи ҷадвали таҳиянамудаи сомонаи www.toptimes.ru дар мақоми 10-уми бузургтарин варзишгоҳҳои ҷаҳон “Лужники” - и Москав қарор дорад, ки метавонад, якбора 89 318 тамошобинро ба ҳам орад. Сохтмони варзишгоҳи мазкур пас аз пирӯзиҳои барҷастаи дастаҳои мунтахаби СССР дар Олимпиадаи соли 1952 бо мақсади рушди минбаъдаи неруи варзишӣ таҳия гардида, соли 1956 мавриди истифода қарор гирифтааст.
Айни замон “Лужники” макони асосии баргузории чорабиниҳои бузурги варзишӣ дар Федератсияи Русия буда, дар он Ҷоми ҷаҳонии ФИФА ва мусобиқаҳои сатҳи ҷаҳонӣ баргузор мешаванд. Ҳамчунин дар варзишгоҳи мазкур Олимпиадаи соли 1980 баргузор гардидааст.
9. Уэмбли нав
(90 000 тамошобин)
“Уэмбли нав” ҷавонтарин аз даҳ варзишгоҳҳои бузурги футбол ҳисобида шуда, метавонад 90 000 мухлисони варзишро дар бар гирад. Он соли 2007 дар Британияи Кабир сохта шудааст. Дар варзишгоҳи мазкур Бозиҳои олимпии Лондон – 2012 ва дигар сабқатҳои футболи сатҳи байналмилалӣ баргузор шудаанд. Тарҳи иншоот ба косае монанд аст, ки сақфи болопӯш дорад. Ҳамчунин дар болои шифти он пештоқи баландиаш 100 метр гузошта шудааст, ки қисмати берунаи биноро ҷаззобияти дигар мебахшад.
8. Роза Боул
(94 000 тамошобин)
“Роуз Боул” яке аз қадимтарин ва калонтарин варзишгоҳҳои ИМА ба шумор рафта, дар Паседенаи Калифорния ҷойгир аст. Он метавонад, то 94 000 мухлисро қабул кунад. Маҷмааи варзишӣ солҳои 20 – уми асри гузашта мавриди истифода қарор гирифтааст. Дар шакл варзишгоҳ ба як “косаи гулобӣ” монанд буда, номаш низ вобаста ба тарҳи варзишгоҳ “Rose Bowl” гузошта шудааст. Дар тӯли тамоми давраи фаъолияти иншооти варзишӣ рӯи майдони он чемпионатҳои зиёди ҷаҳонӣ баргузор гардидаанд. Аз ҷумла, Олимпиадаи солҳои сиюм ва ҳаштодуми асри гузашта низ дар ҳамин майдон гузаштаанд.
7. Футболи Сити
(94 700 тамошобин)
“Футболи Сити” калонтарин варзишгоҳи Африқо ва ҳамзамон яке аз майдонҳои барҳавои рӯи замин аст. Ҳудуди васеи он метавонад, 94 700 мухлисро қабул кунад. Варзишгоҳ дар охири солҳои ҳаштодуми асри гузашта кушода шудааст. Барқарорсозии дубораи иншооти он соли 2010, то оғози Ҷоми ҷаҳонии футбол ба итмом расид. Аз сабаби монандии намоёни беруна бо растании ҳамном, иншооти варзишӣ бо номи “Калабаш” машҳур аст.
6. Камп Ноу
(99 354 тамошобин)
“Камп ноу” ё “Майдони нав” варзишгоҳи клуби футболи Барселона аст. Он аввал ба як клуби футболи испанӣ тааллуқ дошт. Номи ҳозираи худро расман соли 2000 пас аз футбол бо дастаи Реал Мадрид қабул намудааст. Ин варзишгоҳ дорои 99 354 ҷойи нишаст буда, яке аз калонтарин майдонҳои футбол дар тамоми Аврупост.
Варзишгоҳ пеш аз ҳама барои ташкили чорабиниҳои футбол сохта шудааст. Дар Камп Ноу аксар вақт консертҳо бо иштироки ситораҳои машҳури олам баргузор мешаванд.
5. Азади (100 000 бинанда)
“Азадӣ” тӯли зиёда аз 10 сол (1971-1984) бузургтарин ва ҷолибтарин варзишгоҳи дунё ба шумор мерафт. Он дар шаҳри Теҳрон мавқеъ гирифта, метавонад то 100 ҳазор мухлиси чорабиниҳои варзиширо қабул кунад. “Азадӣ” - ро то кунун аз рӯи масоҳат бузургтарин дар арсаи сайёра ҳисобидан мумкин аст. Масоҳати ишғолнамудаи он тақрибан ба 3 миллион метри мураббаъ баробар мебошад.
4. Aztecа
(105 000 тамошобин)
“Azteca” чорумин иншооти калонтарини варзишӣ дар ҷаҳон аст. Он дар Мексика ҷойгир буда, 105 000 мухлиси футболро метавонад, якбора қабул кунад. Дар варзишгоҳи мазкур 2 финали Ҷоми ҷаҳон баргузор гардидааст. Ҳамзамон дар варзишгоҳи мазкур соли 1986 ситораи футболи ҷаҳон Диего Марадона бо задани голи таърихииаш дастаи Аргентинаро барандаи Ҷоми ҷаҳон гардонида буд. Дар варзишгоҳ ҳангоми танаффуси бозиҳои футбол чорабиниҳои бузурги фарҳангӣ низ таҷлил мешаванд, ки садҳо ҳазор мухлисонро ҷамъ меоранд. Аз ҷумла, соли 1993 дар ин варзишгоҳ Майкл Ҷексон бо барномаи ҳунарии худ зиёда аз 100 ҳазор мухлисонашро ҷамъ намуда буд. Варзишгоҳ аз соли 1966 инҷониб фаъолият дорад.
3. Букит Ҷалил
(110 000 тамошобин)
“Букит Ҷалил” бузургтарин майдони варзишӣ дар Малайзия ба шумор меравад. Он соли 1998 махсус барои Бозиҳои иттиҳод сохта шуда, метавонад дар майдони худ то 110 000 меҳмонро қабул кунад. Дар ин варзишгоҳ бештар мусобиқаҳои сатҳи байналмилаливу қитъавӣ доир гардида, ҳамасола муборизаи тамоми дастаҳои ҷаҳон барои Ҷоми Малайзия ва Суперҷом доир карда мешавад.
2. Кӯли Солт
(120 000 бинанда)
“Солт-Лейк” – ро маҷмааи варзишии ҷавонони Ҳиндустон низ меноманд. Он дар байни ҳамаи иншооти варзишии ҷаҳон дар зинаи дуввум аст ва мизбони то 120 ҳазор мухлисони футбол мебошад. Аз рӯи масоҳат ҳудуди он 309 ҳазор метри мураббаъро ташкил медиҳад. Варзишгоҳ соли 1984 мавриди истифода қарор гирифтааст. Сохти он ба эллипс (доираи дарозрӯя) шабоҳат дорад. Дар ин варзишгоҳ одатан чорабиниҳои футбол ва варзиши сабук баргузор карда мешаванд.
1. Якуми Май
(150 000 тамошобин)
Варзишгоҳи “Якуми Май” бо назардошти ҳудуд ва иқтидор иншооти нодиртарин ва азимтарин дар рӯи замин аст. Он соли 1989 барои баргузории Фестивали XIII ҷавонон ва донишҷӯён, инчунин бахшида ба рӯзи байналмилалии коргарон – 1 Май дар шаҳри Пхенхани Кореяи ҷанубӣ сохта шудааст. Майдони бузурги он метавонад, дар як вақт ҳудуди 150 ҳазор мухлисро қабул кунад.
Дар баробари рӯйдодҳои бузурги варзишӣ, мардуми Корея дар ин ҷо ҷашнҳои миллии худро низ баргузор менамоянд. Масоҳати умумии иншоот 2 000 000 метри мураббаъ буда, намоиши миллии соли 2007 дар ин варзишгоҳ аз ҷиҳати сертамошобинтарин будани он вориди китоби рекордҳои Гиннес гардидааст. Иншооти мазкур аз 1 майи соли 1989 инҷониб мавриди истифода қарор дорад.
Таҳияи
Қиёмиддин МАҲМАДҶОНОВ, “ҶТ”
Эзоҳи худро нависед