ВАРЗИШ
Шанбе 27 Апрел 2024 05:55
Аввалин ва ягона медал аз Бозиҳои олимпиро миёни муштзанон аз Тоҷикистон муштзанбонуи мо Мавзуна Чориева оварда буд. Ин дастовард худ исботи он аст, ки занон низ дар рушди варзиши кишвар саҳми арзанда ва бориз дошта, дар сабқатҳои ҷаҳонӣ муаррифгари Тоҷикистонанд. Дар зимн бахшида ба Рӯзи модар роҷеъ ба вазъи ин навъи варзиш миёни бонувон, мушкилот ва муваффақиятҳо суҳбате доштем бо Мирзо Шамсиев, мураббии шоистаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва устоди аксари варзишгарони шинохтаи риштаи бокс миёни мардон ва занон.
- Айни замон назари бонувон нисбат ба ин навъи варзиш чӣ гуна аст?
- Дар ҳоли ҳозир таваҷҷуҳи бонувон нисбат ба бокс дар кишвар камтар аст. Вазъ айни замон чандон хуб нест, аммо дар оянда шояд беҳтар гардад. Зеро Федератсияи бокси Тоҷикистон федератсияи навтаъсис буда, тоза ба фаъолият оғоз кардааст. Федератсияи мазкур варзишгаронро дастгирӣ карда, ба машқҳои дастаҷамъии хориҷ аз кишвар ва мусобиқаҳои байналмилалӣ равона карда истодааст. Пеш аз таъсиси федератсия чунин тадбирҳо камтар ба нақша гирифта мешуд ва фикр мекунам, яке аз сабабҳои асосии кам будани варзишгарбонувон низ дар ҳамин буд. Агар Федератсияи бокс ҳамин хел фаъолияти худро идома диҳад, майли духтарон низ ба ин риштаи варзиш зиёд хоҳад шуд.
- Ин варзиш аз мардон то бонувон чӣ тафовутҳо дорад?
- Фарқият зиёд аст. Ҳарчи набошад, неруи ҷисмонии занон дигар асту аз мардҳо дигар. Бинобар ин, нозукиҳои духтаронро донистан муҳим аст. Бо онҳо намешавад ба монанди мардон муносибат кард. Нозукиҳое ҳаст, ки ҳангоми тамрин бо варзишгарбону бояд онҳоро риоя кард.
- Ҳавасмандиҳое, ки аз ҷониби роҳбарияти давлат мешавад, то кадом андоза метавонад ин варзишро миёни бонувон рушд диҳад?
- Аз тарафи Ҳукумати кишвар ва Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиш ба қадри имкон варзишгарон дастгирӣ меёбанд. Яъне, таваҷҷуҳ ба варзиш ҳаст. Дар баробари ин федератсия низ бо таъсиси худ вазъро боз ҳам беҳтар кард. Акнун варзишгарон бештар ба машқҳои дастаҷамъӣ ва мусобиқоти байналмилалӣ ҷалб мешаванд, ки ин ба манфиати кор аст. Вақте таваҷҷуҳ бошад, ҳатман варзишгар низ талош хоҳад кард. Вақте варзишгарон ба машқҳои дастаҷамъии хориҷ аз кишвар ҷалб мешаванд, таҷрибаи бештар пайдо мекунанд ва ин барояшон имкон медиҳад, ки ба сабқатҳои хориҷ аз кишвар бо омодагии комил сафар намоянд.
- Айни замон аз ҳайати бонувон танҳо як нафар ба Бозиҳои олимпӣ роҳхат гирифтааст. Ба андешаи шумо боз кадом варзишгарбонуи муштзани мо метавонад ба Бозиҳои олимпӣ роҳхат ба даст оварад?
- Ба ғайр аз Миҷгона Самадова ягона варзишгаре, ки метавон шонси ӯро барои роҳхат ба Бозиҳои олимпӣ бештар донист, ин Руҳафзо Ҳақназарова аст. Ин варзишгар техника ва тактикаи хубе дорад, ки боварӣ дорам, метавонад роҳхати Бозиҳои олимпиро ба даст орад. Айни замон дар шаҳри Бусто-Арсизиои Италия мусобиқаи якуми ҷаҳонии интихобии олимпӣ оид ба бокс баргузор гашта истодааст, ки Руҳафзо низ иштирокчии он аст. Даври дуюми мусобиқаи мазкур моҳи май дар Бангкоки Тайланд баргузор мегардад ва бо боварии комил гуфта метавонам, ки Руҳафзо дар яке аз ин ду давр ҳатман роҳхатро ба Бозиҳои олимпӣ хоҳад гирифт.
- Мавзуна Чориева ягона варзишгарбону миёни муштзанони тоҷик аст, ки аз Бозиҳои олимпӣ медал ба даст овард. Чун шумо ба ҳайси мураббии ӯ фаъолият мекардед, гуфта метавонед, ки чӣ ӯро дар ин ҷода муваффақ сохт?
- Мавзуна орзуи гирифтани медал аз Бозиҳои олимпиро дошт. Баъдан ӯ дар пеши падараш ваъда дода буд, ки аз ин мусобиқаи бонуфузи байналмилалӣ медал меорад. Ҳамин тариқ, ӯ бисёр талош намуд. Ҳар субҳу бегоҳ ба тамрин машғул буд. Ӯ доим мегуфт, ки ба падарам ваъда додаам ва мехоҳам ба ваъдаи худ вафо намоям. Барои ҳамин меҳнат ва ҳаракат карда, ба мақсад ва орзуи худ расид. Рози муваффақияти ӯ дар талош ва вафо ба ваъдааш буд.
- Метавон ҳунарнамоӣ ва қаҳрамониеро, ки 12 сол пеш Мавзуна Чориева анҷом дод ва ба кишвар аз Бозиҳои олимпӣ медал овард, аз Миҷгона Самадова интизор шуд?
- Дар ҳоли ҳозир ҳамин хел аст. Айни ҳол мо низ вақти тамринҳо ба Миҷгона Самадова бештар таваҷҷуҳ зоҳир мекунем. Барои гирифтани мақоми арзанда дар Бозиҳои олимпӣ Миҷгонаро мебояд дар машқҳои дастаҷамъӣ ва мусобиқаҳои байналмилалии бештар иштирок намояд. Бо боварии комил гуфта метавонем, ки ӯ сад дар сад омода шуда, барои иштироки сазовор дар Бозиҳои олмипӣ ҳозир аст. Айни замон ягона нафаре миёни варзишгарбонувон, ки метавон ӯро давомдиҳандаи қаҳрамониҳои Мавзуна Чориева дид, ин Миҷгона Самадова аст.
- Чун шумо қайд кардед, ки Миҷгонаро барои иштироки сазовор дар Бозиҳои олимпӣ зарур аст, дар якчанд мусобиқоти байналмилалӣ иштирок кунад, гуфта метавонед, ки то оғози ин мусобиқаи сатҳи ҷаҳонӣ Миҷгонаро чанд мусобиқаи дигар дар пеш аст?
- Охирҳои моҳи март дар Федератсияи Русия ва Озарбойҷон ду мусобиқа баргузор мегардад. Дар баробари ин, ҳамон вақт Чин мизбони машқҳои дастаҷамъӣ хоҳад гашт. Мо яку якбора наметавонем дар ҳамаи онҳо иштирок кунем. Зеро ҳамаи ин чорабиниҳо дар як вақт баргузор мешаванд. Бинобар ин, бо Миҷгона суҳбат карда, ба хулосае хоҳем омад. Кадоме аз ин чорабиниҳо барояш фоидаовартар бошад, дар ҳамон иштирок хоҳад кард. Баъдан якчанд мусобиқаи дигари байналмилалӣ барои варзишгароне ҳаст, ки роҳхат ба Бозиҳои олимпиро ба даст овардаанд. Танҳо дар моҳи июн тақрибан се ё чор мусобиқаи байналмилалӣ баргузор мешавад, ки Миҷгона дар онҳо бояд иштирок кунад. Ӯ бо иштирок дар онҳо ҳарчи бештар худро барои мусобиқаи асосӣ – Бозиҳои олимпии Париж – 2024 омода хоҳад кард.
- Ба фикри шумо ба Бозиҳои олимпӣ аз ҳисоби муштзанони мо чанд роҳхат ба даст хоҳад омад?
- Айни замон мо ду роҳхат ба Бозиҳои олимпиро дорем. Ба андешаи ман, боз мо метавонем аз ҳисоби муштзанон ду ё се роҳхати дигар ба Бозиҳои олимпӣ ба даст оварем. Ҳамагӣ чор ё панҷ нафар аз ҳайати муштзанон ба Бозиҳои олимпӣ роҳхат хоҳанд гирифт.
Ҳошим РАҲМАТУЛЛОЕВ,
“ҶТ”
- Айни замон назари бонувон нисбат ба ин навъи варзиш чӣ гуна аст?
- Дар ҳоли ҳозир таваҷҷуҳи бонувон нисбат ба бокс дар кишвар камтар аст. Вазъ айни замон чандон хуб нест, аммо дар оянда шояд беҳтар гардад. Зеро Федератсияи бокси Тоҷикистон федератсияи навтаъсис буда, тоза ба фаъолият оғоз кардааст. Федератсияи мазкур варзишгаронро дастгирӣ карда, ба машқҳои дастаҷамъии хориҷ аз кишвар ва мусобиқаҳои байналмилалӣ равона карда истодааст. Пеш аз таъсиси федератсия чунин тадбирҳо камтар ба нақша гирифта мешуд ва фикр мекунам, яке аз сабабҳои асосии кам будани варзишгарбонувон низ дар ҳамин буд. Агар Федератсияи бокс ҳамин хел фаъолияти худро идома диҳад, майли духтарон низ ба ин риштаи варзиш зиёд хоҳад шуд.
- Ин варзиш аз мардон то бонувон чӣ тафовутҳо дорад?
- Фарқият зиёд аст. Ҳарчи набошад, неруи ҷисмонии занон дигар асту аз мардҳо дигар. Бинобар ин, нозукиҳои духтаронро донистан муҳим аст. Бо онҳо намешавад ба монанди мардон муносибат кард. Нозукиҳое ҳаст, ки ҳангоми тамрин бо варзишгарбону бояд онҳоро риоя кард.
- Ҳавасмандиҳое, ки аз ҷониби роҳбарияти давлат мешавад, то кадом андоза метавонад ин варзишро миёни бонувон рушд диҳад?
- Аз тарафи Ҳукумати кишвар ва Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиш ба қадри имкон варзишгарон дастгирӣ меёбанд. Яъне, таваҷҷуҳ ба варзиш ҳаст. Дар баробари ин федератсия низ бо таъсиси худ вазъро боз ҳам беҳтар кард. Акнун варзишгарон бештар ба машқҳои дастаҷамъӣ ва мусобиқоти байналмилалӣ ҷалб мешаванд, ки ин ба манфиати кор аст. Вақте таваҷҷуҳ бошад, ҳатман варзишгар низ талош хоҳад кард. Вақте варзишгарон ба машқҳои дастаҷамъии хориҷ аз кишвар ҷалб мешаванд, таҷрибаи бештар пайдо мекунанд ва ин барояшон имкон медиҳад, ки ба сабқатҳои хориҷ аз кишвар бо омодагии комил сафар намоянд.
- Айни замон аз ҳайати бонувон танҳо як нафар ба Бозиҳои олимпӣ роҳхат гирифтааст. Ба андешаи шумо боз кадом варзишгарбонуи муштзани мо метавонад ба Бозиҳои олимпӣ роҳхат ба даст оварад?
- Ба ғайр аз Миҷгона Самадова ягона варзишгаре, ки метавон шонси ӯро барои роҳхат ба Бозиҳои олимпӣ бештар донист, ин Руҳафзо Ҳақназарова аст. Ин варзишгар техника ва тактикаи хубе дорад, ки боварӣ дорам, метавонад роҳхати Бозиҳои олимпиро ба даст орад. Айни замон дар шаҳри Бусто-Арсизиои Италия мусобиқаи якуми ҷаҳонии интихобии олимпӣ оид ба бокс баргузор гашта истодааст, ки Руҳафзо низ иштирокчии он аст. Даври дуюми мусобиқаи мазкур моҳи май дар Бангкоки Тайланд баргузор мегардад ва бо боварии комил гуфта метавонам, ки Руҳафзо дар яке аз ин ду давр ҳатман роҳхатро ба Бозиҳои олимпӣ хоҳад гирифт.
- Мавзуна Чориева ягона варзишгарбону миёни муштзанони тоҷик аст, ки аз Бозиҳои олимпӣ медал ба даст овард. Чун шумо ба ҳайси мураббии ӯ фаъолият мекардед, гуфта метавонед, ки чӣ ӯро дар ин ҷода муваффақ сохт?
- Мавзуна орзуи гирифтани медал аз Бозиҳои олимпиро дошт. Баъдан ӯ дар пеши падараш ваъда дода буд, ки аз ин мусобиқаи бонуфузи байналмилалӣ медал меорад. Ҳамин тариқ, ӯ бисёр талош намуд. Ҳар субҳу бегоҳ ба тамрин машғул буд. Ӯ доим мегуфт, ки ба падарам ваъда додаам ва мехоҳам ба ваъдаи худ вафо намоям. Барои ҳамин меҳнат ва ҳаракат карда, ба мақсад ва орзуи худ расид. Рози муваффақияти ӯ дар талош ва вафо ба ваъдааш буд.
- Метавон ҳунарнамоӣ ва қаҳрамониеро, ки 12 сол пеш Мавзуна Чориева анҷом дод ва ба кишвар аз Бозиҳои олимпӣ медал овард, аз Миҷгона Самадова интизор шуд?
- Дар ҳоли ҳозир ҳамин хел аст. Айни ҳол мо низ вақти тамринҳо ба Миҷгона Самадова бештар таваҷҷуҳ зоҳир мекунем. Барои гирифтани мақоми арзанда дар Бозиҳои олимпӣ Миҷгонаро мебояд дар машқҳои дастаҷамъӣ ва мусобиқаҳои байналмилалии бештар иштирок намояд. Бо боварии комил гуфта метавонем, ки ӯ сад дар сад омода шуда, барои иштироки сазовор дар Бозиҳои олмипӣ ҳозир аст. Айни замон ягона нафаре миёни варзишгарбонувон, ки метавон ӯро давомдиҳандаи қаҳрамониҳои Мавзуна Чориева дид, ин Миҷгона Самадова аст.
- Чун шумо қайд кардед, ки Миҷгонаро барои иштироки сазовор дар Бозиҳои олимпӣ зарур аст, дар якчанд мусобиқоти байналмилалӣ иштирок кунад, гуфта метавонед, ки то оғози ин мусобиқаи сатҳи ҷаҳонӣ Миҷгонаро чанд мусобиқаи дигар дар пеш аст?
- Охирҳои моҳи март дар Федератсияи Русия ва Озарбойҷон ду мусобиқа баргузор мегардад. Дар баробари ин, ҳамон вақт Чин мизбони машқҳои дастаҷамъӣ хоҳад гашт. Мо яку якбора наметавонем дар ҳамаи онҳо иштирок кунем. Зеро ҳамаи ин чорабиниҳо дар як вақт баргузор мешаванд. Бинобар ин, бо Миҷгона суҳбат карда, ба хулосае хоҳем омад. Кадоме аз ин чорабиниҳо барояш фоидаовартар бошад, дар ҳамон иштирок хоҳад кард. Баъдан якчанд мусобиқаи дигари байналмилалӣ барои варзишгароне ҳаст, ки роҳхат ба Бозиҳои олимпиро ба даст овардаанд. Танҳо дар моҳи июн тақрибан се ё чор мусобиқаи байналмилалӣ баргузор мешавад, ки Миҷгона дар онҳо бояд иштирок кунад. Ӯ бо иштирок дар онҳо ҳарчи бештар худро барои мусобиқаи асосӣ – Бозиҳои олимпии Париж – 2024 омода хоҳад кард.
- Ба фикри шумо ба Бозиҳои олимпӣ аз ҳисоби муштзанони мо чанд роҳхат ба даст хоҳад омад?
- Айни замон мо ду роҳхат ба Бозиҳои олимпиро дорем. Ба андешаи ман, боз мо метавонем аз ҳисоби муштзанон ду ё се роҳхати дигар ба Бозиҳои олимпӣ ба даст оварем. Ҳамагӣ чор ё панҷ нафар аз ҳайати муштзанон ба Бозиҳои олимпӣ роҳхат хоҳанд гирифт.
Ҳошим РАҲМАТУЛЛОЕВ,
“ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед