Ӯ нафарест серталош. Варзишгарест чусту чолок ва дар роҳи худ устувор. Ва ниҳоят инсонест бо иродаи қавӣ ва матонату шуҷоат. Ба хурдсолии худ нигоҳ накарда, ибратдиҳандаи бузургсолон аст. Ин навраси хурдсол ва варзишгари шинохта Сомон Турсунзода мебошад, ки имрӯзҳо номаш вирди забони ҳаводорони варзиш аст. Сомоне, ки чанде пеш дар шаҳри Абу Дабии Амороти Муттаҳидаи Араб дар Чемпионати ҷаҳон оид ба ҷиу-ҷитсу иштирок карда, дар вазни 27 кг мақоми аввал ва нишони тиллоро ба даст овард. Вобаста ба чӣ гуна роҳ ёфтани ин навраси муваффақ ба дунёи варзиш ва дастовардҳои ӯ дар ин ҷода, суҳбате доштем бо падари ӯ - Раҷабалӣ Турсунзода, ки манзури хонандагон мегардонем.

- Биёед суҳбатро аз рақобати охирини Сомон оғоз намоем. Ин сабқат чӣ гуна баргузор гашт ва Сомон баҳри расидан ба нишони тилло кадом мушкилиҳоро пушти сар кард?

- Якуми ноябр дар шаҳри Абу - Дабии Амороти Муттаҳидаи Араб Чемпионати ҷаҳонии касбии ҷиу-ҷитсу баргузор гардид, ки писарам - Сомон дар вазни 27 кг Тоҷикистонро намояндагӣ кард. Дар ин чемпионат беш аз 2000 варзишгар аз 85 давлати дунё иштирок намуданд. Танҳо дар вазни Сомон 39 нафар варзишгар номнавис гардида буд. Сомон барои ба даст овардани медали тилло ду рақиби худро мағлуб намуд. Бо ин натиҷа ӯ тавонист нишони заррини сабқатро дар вазни 27 кг ба гардан овехта, номи қаҳрамони ҷаҳонро дар риштаи ҷиу-ҷитсу соҳиб гардад.

- Сомон аз чандсолагӣ ба варзиш майл кард?

- Писарам ҳамеша аз ман хоҳиш мекард, то ӯро ба ягон толори варзишӣ барои тамрин номнавис намоям. Ӯ шуруъ аз 7 - солагиаш тамринро аз намуди гӯштини ҷудо оғоз намуд. Сомон айни ҳол даҳ сол дошта, давоми се сол аст, ки ба варзиш машғул мебошад.
- Бисёре аз падару модарон зидди он ҳастанд, ки фарзандашон варзишгар шавад. Зеро аз осеб дидани фарзанди худ дар ҳаросанд.

-Оё ин ҳолат дар шумо низ ба амал омад?

- Вақте писарро, ки барои варзишгар шуданаш иҷозат додем, дигар чорае надорем ба ҷуз он ки ба ин гуна ҳолатҳо омода бошем. Зеро чунин ҳолатҳо бисёр рух дода, тез паси сар хоҳанд шуд.

- Оё метавонед чанде аз дастовардҳои беҳтарини Сомонро ном бигиред?

- Албатта. Сомон тавонист дар муддати бисёр кӯтоҳ ба дастовардҳои баланди варзишӣ ноил гардад. Ӯ сараввал дар Тоҷикистон ҳунарнамоиро оғоз карда, муваффақ гашт ва сипас ба сабқатҳои байналмилалӣ баромад. Сомон Турсунзода дар корномаи варзишиаш аз соли 2021 то ба имрӯз ба гирифтани дастовардҳои назаррас, аз қабили шаш маротиба қаҳрамони Тоҷикистон дар риштаи ҷиу-ҷитсу ва грэпплинг, қаҳрамони Тоҷикистон дар риштаи панкратион, қаҳрамони Тоҷикистон дар риштаи ҷудо, қаҳрамони сеюмин мусобиқаи байналмилалӣ AJP Ture дар риштаи ҷиу-ҷитсу дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, қаҳрамони мусобиқаи байналмилалӣ ADCC оид ба ҷиу-ҷитсу дар Ҷумҳурии Узбекистон, ҷоизадори ҷойи дуюми чемпионати ҷаҳон оид ба ҷиу-ҷитсу дар Федератсияи Русия, қаҳрамони Осиё оид ба ҷудо миёни наврасон дар Ҷумҳурии Қазоқистон, ғолиби мусобиқаи байналмилалӣ оид ба ҷудо дар Ҷумҳурии Қазоқистон, қаҳрамони мусобиқаи байналмилалӣ оид ба ҷиу-ҷитсу ва грэпплинг дар шаҳри Шанхайи Ҷумҳурии Мардумии Чин ва Қаҳрамони ҷаҳони касбии ҷиу-ҷитсу дар шаҳри Абу-Дабии АМА мебошад.

- Теъдоди медалҳои Сомон дар ҳоли ҳозир ба чанд адад мерасад?

- Айни замон медалҳои Сомон 135 ададро ташкил медиҳад, ки бисёри онҳо аз сабқатҳои байналмилалӣ мебошад. Ӯ ҳамчунин соли 2022 барои нишон додани натиҷаҳои баланди варзишӣ варзишгарнавраси беҳтарини сол эълон гардид.

- Ҳамроҳии як падар дар вақти сабқат ба варзишгар то чӣ андоза метавонад неруву тавони иловагӣ бахшад?

- Барои варзишгар вақте падар дар паҳлуи ӯст қувваи дигаре медиҳад. Вақте шахсе аз волидон дар сабқати варзишгар иштирок мекунад, боварии ӯ ба худ бештар мегардад ва баҳри пирӯзӣ талош хоҳад кард. Шахсан дар тамоми рақобатҳои Сомон дар паҳлуи ӯ ҳастам ва будани ман ҳамчун падар ва мураббӣ ба ӯ илҳоми дигаре медиҳад.

- Тоқати тамошои саҳнаи қувваозмоии Сомонро доред?

- Тоқати тамошо ё ин ки дар сабқатҳои фарзанд иштирок кардани ҳар як падар ба ақидаи ман душвор аст. Аммо чорае ба ҷуз таҳаммул надорам. Зеро бояд ӯро дар сабқатҳо аз ҷиҳати равонӣ дастгирӣ намоям.

- Оё Сомон дар оянда низ ин касби худро идома хоҳад дод?

- Бале. Сомон аллакай касби худро интихоб намудааст ва дар оянда мехоҳад қаҳрамони Бозиҳои олимпӣ гардад.

- Чуноне шумо дар боло қайд кардед, Сомон варзишро аз гӯштини ҷудо оғоз кард. Пас ӯ чӣ гуна майл ба ҷиу-ҷитсу намуд?

- Сомон худ варзишгар дар риштаи ҷудо мебошад. Барои боз ҳам пайдо намудани таҷриба ва омӯхтани нозукиҳои варзиши ҷиу-ҷитсу ин намуди варзишро низ дӯст медорад. Бинобар ин, ӯ дар баробари гӯштини ҷудо дар варзиши ҷиу-ҷитсу низ тамрин менамояд.

- Ӯ айни замон дар куҷо тамрин мекунад?

- Сомон айни ҳол дар риштаи ҷиу-ҷитсу зери роҳнамоии мураббии пуртаҷриба Комил Боймуродов ва дар риштаи ҷудо бошад дар Клуби ҷудои “Сомон” зери мураббигии Шоҳрух Турсунзода машқу тамрин менамояд ва барои боз ҳам сайқал додани маҳорати худ дар клуби ҷудои “Ҳоҷи Шариф” низ зери роҳбарии мураббии пуртаҷриба - Эргаш Маҳмадбеков тамрин менамояд. Ман низ дар баробари мураббиён алоҳида бо ӯ тамрин менамоям.

- Андешаи шумо ҳамчун падари як варзишгар нисбати дастгирии варзишгарон аз ҷониби роҳбарияти кишвар.

- Ман пеш аз ҳама арзу сипоси худро ба Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ мерасонам, ки имрӯз чунин шароитҳоро баҳри варзишгарон ба миён овардаанд ва нисбати онҳо таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамоянд.

Ҳошим РАҲМАТУЛЛОЕВ, “ҶТ”