Шоира Зулқайнарова, устоди варзиши дараҷаи байналмилалӣ оид ба бокс, ҷоизадори Чемпонати Осиё 2015-2021, чемпиони Осиё миёни донишҷӯён 2016, ҷоизадори Чемпионати ҷаҳон миёни донишҷӯён 2014, ҷоизадори Ҷоми ҷаҳон 2015, 2016, 2018-2019, дорандаи ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон 2015, ҷоизадори Чемпионати ҷаҳон 2022 ва қаҳрамони 8-каратаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар риштаи бокс аст. Ӯ 28 сол дорад ва бештари вақти худро дар машғулият ба бокс сипарӣ менамояд. Мо бо ӯ дар мавриди фаъолияти варзишиаш суҳбат кардем.

- Шумо аввалан аз навъи варзиши муштзанӣ не, балки аз муҳорибаҳои тан ба тан шуруъ кардед. Чӣ боис гардид, ки якбора ба муштзанӣ рӯ овардед?

- Воқеан ҳам, қабл аз бокс дар риштаи муҳорибаҳои тан ба тан машқ мекардам. Дар майдони муҳорибаҳои тан ба тан барои рост кардани даст ба мо муаллими бокс машқ медод. Ҳамон замон шавқу рағбатам рӯз аз рӯз нисбати бокс зиёд мегардид. Пас аз гузашти як сол аз муаллим пурсидам, ки имконият ҳаст, то ба бокс машғул шавам, муаллим инро қабул намуд. Ҳангоми мусобиқаи шаҳрӣ бори аввал ба ринг баромадам ва дар он ҷо нахустин маротиба худамро хушбахт эҳсос кардам, яъне худамро дар майдони ринг дарёфтам. Аз ҳамон рӯз иборатан вақте ба хона омадам, ба волидонам гуфтам, ки аз ин пас танҳо ба навъи варзиши бокс машғул мешавам.

- То ба имрӯз ба кадом мушкилиҳо рӯ ба рӯ шудед?

- Ҳар кореро, ки мо интихоб мекунем, албатта мушкилиҳои худро дорад, вале вақте нафаре касби худро дӯст медорад, ин мушкилиҳо дар назараш наменамояд ва бо ҳамон мушкилиҳояш онро дӯст медорад. Аммо дар он ҳолатҳо танҳо сабру тоқатро бояд пеша кард. Ба ин васила мо метавонем, ба қуллаҳои мурод расем. Майдони боксро бо душвориҳояш дӯст дош-там. Ҳолатҳое буданд, ки “ту духтар ҳастӣ машқро чӣ кор мекунӣ?”, “шавҳар кун, оила бунёд кун!” ё ин ки “дигар касб набуд, ки боксро интихоб кардӣ?” борҳо садо дода буданд. Вале ман ин гуфтаҳоро нодида мегирам, он ҳама меҳру шафқате, ки дорем, аз ҷониби Худованд дар ботини ҳар яки мост. Масалан, дар қалби ман маҳз ҳамин навъи варзиш ҷой гирифтааст, нафаре навъи дигари варзишро меписандад. Барои ҳамин ҳам, барои интихоби касбам худамро сарзаниш намекунам ва аз паси зиндагии худам мешавам.

- Чуноне аз суҳбатҳоятон маълум аст, дар ин ҷода модаратон шуморо дастгирӣ ва ба қавле “мотиватсия” медиҳад. Оё дар хонавода ҳастанд нафароне, ки зиддият нишон диҳанд? Чун шумо дар хонавода ҳафт бародар доред.

- Ростӣ, ман дар аввал касби табибиро интихоб карда будам ва бояд ба Донишгоҳи давлатии тиббӣ дохил мешудам ва ҳамаҷониба низ омодагӣ дида будам. Вале дар ин росто якбора шавқи беандозаи бокс маро аз ин роҳ нигоҳ дошт. Ва аз модарам маслиҳат пурсидам, ки мехоҳам ҳар субҳу шом ба муштзанӣ машғул шавам. Модарам гуфтанд, падару модар ҳамеша дар фикри хушҳолии фарзандон ҳастанд. Барои мо аз ҳама пеш хушҳолии ту меистад. Модарам гуфт машқ мекунӣ ё ин ки табиб мешавӣ, ин интихоби худат ва ҳаёти худат аст.

Дар мавриди монеа шудани волидони духтарон ё хонаводаи онҳо танҳо як чизро гуфта метавонам, ки воқеан ҳам чунин ҳолатҳо ҳастанд ва дар ҳар хонавода назарҳои гуногун доранд. Як чизро бояд гуфт, ки агар ҳар духтаре дар назди худ мақсад гузорад, ки ҳатман оянда қаҳрамони ҷаҳон мешавам, бо ҷаҳду талоши худ метавонад ҳамаи ин монеаҳоро паси сар намояд ва хостаҳои худро бароварда кунад. Аммо ин маънои онро надорад, ки ӯ зидди падару модар ё хонаводааш мебарояд, яъне ба ҳамин восита фаҳмонда метавонад, ки ӯ дар касби интихобнамудааш устувор аст.

Дар ҳақиқат ҳастанд ҳолатҳое, ки падару модар ё бародарон монеи ба варзиш, махсусан ба бокс машғул шудани духтарон мешаванд. Рости гап, дар ин масъала маро бародаронам хеле хуб дастгирӣ мекунанд ва ҳатто худашон варзишро ба ман тавсия дода буданд. Худи бародаронам маро ба ин касб моил кардаанд. Рӯзе яке аз бародаронам гуфт, ки Шоира биё каратеро ба ту меомӯзам. Агар гӯям, ки бародаронам шавқу завқи маро нисбати ин касб бедор карданд, хато намекунам. Ман ҳатто дар фикраш ҳам набудам.

Қаблан, тамоми масъалаҳои молиявиамро бародаронам ҳал мекарданд, яъне дар мусобиқаҳо аз ҳисоби худам ба дигар кишварҳо мерафтам. Акнун Ҳукумати кишвар варзишгаронро дастгирӣ мекунад, ки боиси хушҳолист.

- Ба варзиш машғул шудан низ хатарҳои худро дорад, яъне бештари вақт мо мебинем, ки варзишгарон ҷароҳат мебардоранд. Оё Шоира низ боре ҷароҳат бардоштааст?

- Бале, фикр мекунам ба чунин ҳолатҳо тамоми варзишгарони касбӣ гирифтор мешаванд. Моҳи октябри соли гузашта то Чемпионати Осиё ҳамагӣ даҳ рӯз монда буд, ки дастам ҷароҳат бардошт. Бо вуҷуди он дар ин мусобиқа иштирок кардам, вале мутаассифона ҷароҳати бардоштаи дастам боис гардид, ки мағлуб шавам. Аммо ба ин нигоҳ накарда, моҳи декабр низ дар Чемпионати ҷаҳон оид ба бокс дар шаҳри Москваи Русия ширкат варзида, сазовори ҷойи сеюм гардидам. Вақте падарам аз ҷойи сеюм гирифтанам огоҳ шуд, хеле норозӣ буд, чун ӯ умед дошт, ки ҷойи аввалро мегирам. Падарам хеле сарзанишам кард, ки чаро бо ҳарифат сабқат карда натавонистӣ, тамоми имкониятҳоятро истифода набурдӣ. Вале ӯ намедонист, ки дастам ҷароҳат бардошта буд, чун нороҳат нашаванд гуфта, нагуфта будам. Баъдан ёру дӯстонам гуфтанд, ки бояд воқеияти ҳолро ба падарат фаҳмонӣ ва ҳамин гуна ҳам кардам.

Падарам баъди он дар шаҳри Москваи Русия маро назди табиб бурд, ки то ҳол табобат мегирифтам. Табиб гуфт, ки то шаш моҳ бояд ба худам сахт фишор наорам. Инак ду моҳ мешавад, ки худро хеле хуб ҳис мекунам ва аллакай як ҳафта мешавад, ки дубора тамрин мекунам. Як маротибаи дигар аз поям ҷароҳат бардошта будам.

- Боре аз хонавода гуфтаанд, ки аз баҳри ин касб гузар, яъне тарки пеша кун?

- Оре, чун вақте дастам ҷароҳат бардошт, модарам зиёд ғамгин шуд ва ҳатто гуфт, ки чӣ кор мекунӣ ҳамин касбро аз баҳраш гузар. Вале ман модарамро хуб дарк мекунам ва чизе намегӯям, чун қалби модар нисбати фарзанд зиёд ҳассос аст ва намехоҳад, ки фарзандаш осебе бинад.

Вале ман дар назди худ мақсад гузоштаам, ки то охирин лаҳза мубориза барам. Чунин ҳолатҳо дар ҳаёти тамоми варзишгарони касбӣ дида мешавад, яъне аз ҳамон аввали интихоб маълум буд, ки ин касб чунин хавфҳо дорад.

- Оянда нақшаҳо чӣ аст? Оё нияти боз дар чемпионатҳои ҷаҳон иштирок кардан ҳаст?

Нақшаам дар оянда ҳамин аст, ки дар Олимпиадаи Париж - 2024 иштирок намоям. Аз моҳи август мусобиқаҳои байналмилалии литсензионӣ оғоз мешавад. Ният дорам, ки дар ин мусобиқа ширкат варзида, Тоҷикистони азизро дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ намоям.