ВАРЗИШ
Ҷумъа 06 Декабр 2024 06:41
ё Муҳаммадхӯҷае, ки муаррифгари бокси тоҷик дар дунёст
Муҳаммадхӯҷа Ёқубов бе муболиға дар садри баргӯзидагони таърихи бокси кишвар мақом дорад. Аз бозе, ки ӯ дар олами бокс падид омад, шодиву нишот ҷузъе аз ҳаёти мухлисонаш гардид. Чун дар корномааш ба ҷуз аз як бохт дигар ҳама бурду музаффариятҳо сабт гардидааст, ки дар аҳди ҷавонӣ на ба ҳар варзишгар даст медиҳад. Ҳоло ӯро ҳамагӣ мешиносанду аз доштани чунин як таҳамтан гиребони ифтихор меафшонанд.
ОҒОЗИ РОҲ
Ҷамоати Навгилеми шаҳри Исфара маконест, ки Муҳаммадхӯҷа Ёқубов дар таърихи 31-уми марти соли 1995 дар он ҷой таваллуд гардидааст. Замони тифлии варзишгар ҳам мисли кӯдакони дигари ҷамоат дар кӯчаву паскӯчаҳои Навгилем гузаштаву пойяш бо ҳар сангу хори он русто ошност. Маҳз ин кӯю гузар ва рустои дурдасти кишвар фарде чун Муҳаммадхӯҷаро дар замираш парвардаву дар ихтиёри майдонҳои бузург гузоштааст.
Ӯ ҳар сол, ки ба таътил барояд, ба зодгоҳи бобогии хеш меояд. Дар деҳа будани ӯ барои сокинони Навгилем ҳамсони ид мегузарад, ҳама пиру ҷавони деҳа ба дидорбиниаш меоянд ва аз хоксориву фурӯтании ин ливобардор ҷавонон ибрат мегиранду солмандон ҳикмат.
Барои ба олами бокс омадани ӯ саҳми падараш Искандархӯҷа аввалиндараҷа аст. Замоне, ки дар синфи 7 таҳсил мекард, падар ӯро ба мактаби бокси шаҳри Исфара мебарад. Дар дил, ки шавқи як майдондори бузурги бокс шуданро дошт, роҳу усули муштзаниро зуд аз худ намуда, дар кӯтоҳтарин фурсат байни ҳаваскорони бокс мақому манзалати воло ёфт.
КОРНОМАИ КАСБӢ
Муҳаммадхӯҷа фаъолияти касбии худро 12 декабри соли 2015 дар шаҳри Санкт-Петербург, ки мизбони мусобиқаи муштзанӣ буд, оғоз намуд. Нахустин рақибаш варзишгари рус Владимир Терехов маҳсуб меёфт, ки муқобили Муҳаммадхӯҷа танҳо 4-пайт истодагарӣ карду тамом. Пас аз ин муштзани тоҷик дар сароғози кор се рақиби ботаҷрибаашро, ҳамсони Амир Салтаеви қазоқ, Николай Бузолини рус ва Андраник Хлояни арманиро шикаст дода, аз кӣ будани худ дар бокси касбӣ дарак дод.
15-уми ноябри соли 2016 Муҳаммадхӯҷа нахустин маротиба дар корномаи хеш барои ҳимояи камарбанди чемпионии WBC муқобили рақиби қаблии хеш Николай Бузолини дар майдони рақобат шуд. Ин дафъа Николай қасди интиқом дошт, вале ӯ муқобили нафаре рақобат мекард, ки тасодуфан ба майдони бокс наомада буд. Ҳанӯз дар пайти аввал қариб буд Муҳаммадхӯҷа корро тамом кунад, аммо рақиб бо чи машаққате ба по бархосту талаби идомаи рақобат кард. Дар пайти 8-уми дидор доварон ҳоли зори Николайро таҳаммул карда натавонистанд ва бо ҳамин рақобатро боздошта, Муҳаммадхӯҷаро ғолиб эълон намуданд.
18-уми феврали соли 2017 барои ҳимояи дигарбораи камарбанди WBC рақиби навбатии Ёқубов муштзани ботаҷрибаи калумбиягӣ Ёкли Эрера интихоб гардида буд. Мебоист муқобили ҳам даҳ пайт мубориза баранд. Шуруъ аз дақиқаҳои аввали рақобат Муҳаммадхӯҷа ба гунае намегузошт рақиб нафас рост кунад ва ба ҳамин минвол рақобат 10 пайт давом намуда, бо бартарии зиёд ба нафъи варзишгари тоҷикистонӣ хатм гардид.
2-юми майи соли 2017 мубориза барои ҷоизаи WBO байни ҷавонон баргузор гашт. Дар ин дидор Муҳаммадхӯҷа муқобили варзишгари ӯзбекистонӣ Фирӯзбек Юлдошев ба майдон баромад. Рақобати мазкур аз пайти аввал ба нафъи варзишгари тоҷик оғоз ёфт. Юлдошев тамоман сару калоба гум карда, танҳо даври майдон медавиду худро аз зарбаҳои Муҳаммадхӯҷа наҷот медод, аммо фирораш то пайти 8-ум давом карду тамом. Ба ҳамин минвол Ёқубов камарбанди чемпионии WBO-ро низ байни ҷавонон моли ҳалоли худ кард.
9-уми июли соли 2017 рӯзе буд, ки Муҳаммадхӯҷа мебоист бо ҳисси ифтихор дигарбора камарбанди WBO-ро ҳимоя мекард. Ин дафъа рӯёрӯи ӯ варзишгари ҷопонӣ Дайки Итикава қарор дошт. Дайки ҳам муқобили таҳамтани тоҷик коре карда натавонист ва то пайти 10-ум се маротиба ба накдавн рафт ва ҳамин афтодану базӯр бархостани рақиб корро ба нафъи Муҳаммадхӯҷа анҷом дод. Ӯ тавонист дар як мавсим ду маротиба камарбанди чемпиониро ҳимоя намояд.
Моҳи сентябри соли 2017 варзишгари обутобёфтаи филипинӣ Эрни Санчез муқобили Муҳаммадхӯҷа Ёқубов ба майдон баромад. Дар ин вохӯрӣ касе умед надошт, ки Муҳаммадхӯҷа танҳо бо як зарба рақибро аз пой меафтонад, вале ҳақиқати кор чунин шуд ва варзишгари тоҷик боз мушарраф ба фатҳи як қуллаи дигар гардид.
Корномаи Муҳаммадхӯҷа ба ҳамин тариқ бе бохт пеш мерафт. 15-уми декабри соли 2017 Джейм Барселонаи филиппинӣ ба хотири интиқоми ҳамватанаш муқобили Ёқубов ба ринг баромад. Барселона ҳам муқобили намояндаи Тоҷикистон оҷизу нотавон буд ва аз диқиқаҳои аввал ба сару рӯяш мушт хурду чун ҳамватани хеш Санчез дар пайти 8-ум ба накаут рафт.
10-уми феврали соли 2018 мубориза барои ба даст овардани ҷоизаи WBE ва ABF рақиби Муҳаммадхӯҷа Марк Урванов. Ин дидор барои Муҳаммадхӯҷа ҷиддӣ буд. Ӯро зарур буд муқобили ҳариф 12-раунд мубориза барад, аммо чусту чолокии Ёқубови диловар ҳамагӣ дар пайти 4-ум корро тамом кард ва Марк ҳам аз зарби обдори дасти чапи варзишгари тоҷикистонӣ ба накаут рафт.
Мавқею ҷойгоҳи мексикоиҳо дар олами бокси кунунӣ намоёну сутуданист, аммо мағлуб намудани намояндаи ин кишвар Виктор Алихандро дар таърихи 19-уми августи соли 2018 барои Муҳаммадхӯҷа ҳамсони об хӯрданро монд ва танҳо 3 раунд кифоя шуд, то рақибро зеру забар намояд.
Эмануел Лопези мексикоӣ рақиби дигари Муҳаммадхӯҷа дар мавсими соли 2018 маҳсуб меёфт. Ин дафъа рақобат барои ҳимояи камарбанди WBC ҷараён мегирифт. Рақиб ин дафъа пурқувват баромад ва то охирин лаҳзаҳо муқобили Муҳаммадхӯҷа истодагарӣ намуд, вале бартарии бештар ба қаҳрамони мо буд ва ба ҳамин хотир бо розигии якҷояи доварон намояндаи Тоҷикистон ғолиб эълон гардид.
2-юми ноябри соли 2019 Иброҳим Монтая ва Муҳаммадхӯҷа Ёқубов барои ба даст овардани камарбанди WBC муборизаро оғоз намуданд. Рақобати варзишгарон 12-раунд давом кард. Ниҳояти кор чунин шуд, ки доварон бо натиҷаи бештари холҳо рақобатро ба нафъи Муҳаммадхӯҷа қазоват намуданд. 7-уми марти 2020 бошад, намояндаи дигари Мексика Томас Рохас аз дасти Ёқубов мағлуб гардид. Дар идома, Лунги Сайтмел ва Кристиан Палма ҳам аз дасти варзишгари тоҷик ба корномаашон якбохтӣ зам намуданд.
РӮЗИ ШУМ
19-уми марти соли 2022 Имороти Муттаҳидаи Араб мизбонии “шоми бокс”-ро бар уҳда дошт. Рақобати асосии шом байни муштзанони ботаҷриба Ошаки Фостери амрикоӣ (18-2) ва зодаи Тоҷикистон Муҳаммадхуча Ёқубов (18-0) маҳсуб мешуд. Омодагии Муҳаммадхӯҷа чун ҳарвақта дар сатҳи олӣ буд, аммо Ошаки ҳам устоди касби хеш буд. Рақобат 12 пайт идома кард ва ҳарду варзишгар ҳам таслим шудан намехостанд. Ҳамин тавр, қазовати охирин ба ҳайати доварон монд. Пас аз хулосаи ниҳоӣ бо гирифтани холи андак рақиби Муҳаммадхӯҷа ғолиб эълон гардид, ки ин нахустин доғи сиёҳи бохт дар корномаи номовари тоҷик буд.
Пас аз шикаст Муҳаммадхӯҷа мисле, ки бохташро худи ҳамон мавсим аниқтараш 11-уми сентябри соли 2022 дар Челябинск ҷуброн намуд, чун ӯ рақиби аргентиниаш Карлос Даниелро дар пайти 5-ум мағлуб намуда, шумораи ғалабаҳояшро ба 19 адад расонид.
Муборизаи навбатии Ёқубов дар як шоми бокс 28 апрели соли ҷорӣ, ки мизбониашро Душанбе ба зима дошт, доир гардид. Рақиби ӯ ин дафъа Ҷавоҳирбек Каримов (6-1-1) аз Узбекистон буд, ки муқобили муштзани тоҷик ҳатто як пайт ҳам истодагарӣ карда натавонист. Ҳамин тавр, Муҳаммадхӯҷа Ёқубов 20-умин ғолибияти хешро дар қалби Тоҷикистон - шаҳри Душанбе дар ҳалқаи мухлисон бо тантана ҷашн гирифт.
ҲАДАФИ БУЗУРГ
Ба иттилои портали “Sports.tj” дар ин шабу рӯзҳо Муҳаммадхӯҷа Ёқубов ба як муборизаи нав омодагӣ мегирад. Пеш аз ин Ёқубов тамринҳои хешро дар Амрико бо варзишгари номовари дигар, Шавкат Раҳимов сипарӣ менамуданд.
Дар оянда олами бокси кишвар аз Муҳаммадхӯҷа Ёқубов умедҳои зиёд дорад, чун ҳоло ҷавон асту неруву қуввааш дар ҳоли рушду инкишоф аст.
Яҳё МАҲМАДНАБИЕВ, “ҶТ”
Муҳаммадхӯҷа Ёқубов бе муболиға дар садри баргӯзидагони таърихи бокси кишвар мақом дорад. Аз бозе, ки ӯ дар олами бокс падид омад, шодиву нишот ҷузъе аз ҳаёти мухлисонаш гардид. Чун дар корномааш ба ҷуз аз як бохт дигар ҳама бурду музаффариятҳо сабт гардидааст, ки дар аҳди ҷавонӣ на ба ҳар варзишгар даст медиҳад. Ҳоло ӯро ҳамагӣ мешиносанду аз доштани чунин як таҳамтан гиребони ифтихор меафшонанд.
ОҒОЗИ РОҲ
Ҷамоати Навгилеми шаҳри Исфара маконест, ки Муҳаммадхӯҷа Ёқубов дар таърихи 31-уми марти соли 1995 дар он ҷой таваллуд гардидааст. Замони тифлии варзишгар ҳам мисли кӯдакони дигари ҷамоат дар кӯчаву паскӯчаҳои Навгилем гузаштаву пойяш бо ҳар сангу хори он русто ошност. Маҳз ин кӯю гузар ва рустои дурдасти кишвар фарде чун Муҳаммадхӯҷаро дар замираш парвардаву дар ихтиёри майдонҳои бузург гузоштааст.
Ӯ ҳар сол, ки ба таътил барояд, ба зодгоҳи бобогии хеш меояд. Дар деҳа будани ӯ барои сокинони Навгилем ҳамсони ид мегузарад, ҳама пиру ҷавони деҳа ба дидорбиниаш меоянд ва аз хоксориву фурӯтании ин ливобардор ҷавонон ибрат мегиранду солмандон ҳикмат.
Барои ба олами бокс омадани ӯ саҳми падараш Искандархӯҷа аввалиндараҷа аст. Замоне, ки дар синфи 7 таҳсил мекард, падар ӯро ба мактаби бокси шаҳри Исфара мебарад. Дар дил, ки шавқи як майдондори бузурги бокс шуданро дошт, роҳу усули муштзаниро зуд аз худ намуда, дар кӯтоҳтарин фурсат байни ҳаваскорони бокс мақому манзалати воло ёфт.
КОРНОМАИ КАСБӢ
Муҳаммадхӯҷа фаъолияти касбии худро 12 декабри соли 2015 дар шаҳри Санкт-Петербург, ки мизбони мусобиқаи муштзанӣ буд, оғоз намуд. Нахустин рақибаш варзишгари рус Владимир Терехов маҳсуб меёфт, ки муқобили Муҳаммадхӯҷа танҳо 4-пайт истодагарӣ карду тамом. Пас аз ин муштзани тоҷик дар сароғози кор се рақиби ботаҷрибаашро, ҳамсони Амир Салтаеви қазоқ, Николай Бузолини рус ва Андраник Хлояни арманиро шикаст дода, аз кӣ будани худ дар бокси касбӣ дарак дод.
15-уми ноябри соли 2016 Муҳаммадхӯҷа нахустин маротиба дар корномаи хеш барои ҳимояи камарбанди чемпионии WBC муқобили рақиби қаблии хеш Николай Бузолини дар майдони рақобат шуд. Ин дафъа Николай қасди интиқом дошт, вале ӯ муқобили нафаре рақобат мекард, ки тасодуфан ба майдони бокс наомада буд. Ҳанӯз дар пайти аввал қариб буд Муҳаммадхӯҷа корро тамом кунад, аммо рақиб бо чи машаққате ба по бархосту талаби идомаи рақобат кард. Дар пайти 8-уми дидор доварон ҳоли зори Николайро таҳаммул карда натавонистанд ва бо ҳамин рақобатро боздошта, Муҳаммадхӯҷаро ғолиб эълон намуданд.
18-уми феврали соли 2017 барои ҳимояи дигарбораи камарбанди WBC рақиби навбатии Ёқубов муштзани ботаҷрибаи калумбиягӣ Ёкли Эрера интихоб гардида буд. Мебоист муқобили ҳам даҳ пайт мубориза баранд. Шуруъ аз дақиқаҳои аввали рақобат Муҳаммадхӯҷа ба гунае намегузошт рақиб нафас рост кунад ва ба ҳамин минвол рақобат 10 пайт давом намуда, бо бартарии зиёд ба нафъи варзишгари тоҷикистонӣ хатм гардид.
2-юми майи соли 2017 мубориза барои ҷоизаи WBO байни ҷавонон баргузор гашт. Дар ин дидор Муҳаммадхӯҷа муқобили варзишгари ӯзбекистонӣ Фирӯзбек Юлдошев ба майдон баромад. Рақобати мазкур аз пайти аввал ба нафъи варзишгари тоҷик оғоз ёфт. Юлдошев тамоман сару калоба гум карда, танҳо даври майдон медавиду худро аз зарбаҳои Муҳаммадхӯҷа наҷот медод, аммо фирораш то пайти 8-ум давом карду тамом. Ба ҳамин минвол Ёқубов камарбанди чемпионии WBO-ро низ байни ҷавонон моли ҳалоли худ кард.
9-уми июли соли 2017 рӯзе буд, ки Муҳаммадхӯҷа мебоист бо ҳисси ифтихор дигарбора камарбанди WBO-ро ҳимоя мекард. Ин дафъа рӯёрӯи ӯ варзишгари ҷопонӣ Дайки Итикава қарор дошт. Дайки ҳам муқобили таҳамтани тоҷик коре карда натавонист ва то пайти 10-ум се маротиба ба накдавн рафт ва ҳамин афтодану базӯр бархостани рақиб корро ба нафъи Муҳаммадхӯҷа анҷом дод. Ӯ тавонист дар як мавсим ду маротиба камарбанди чемпиониро ҳимоя намояд.
Моҳи сентябри соли 2017 варзишгари обутобёфтаи филипинӣ Эрни Санчез муқобили Муҳаммадхӯҷа Ёқубов ба майдон баромад. Дар ин вохӯрӣ касе умед надошт, ки Муҳаммадхӯҷа танҳо бо як зарба рақибро аз пой меафтонад, вале ҳақиқати кор чунин шуд ва варзишгари тоҷик боз мушарраф ба фатҳи як қуллаи дигар гардид.
Корномаи Муҳаммадхӯҷа ба ҳамин тариқ бе бохт пеш мерафт. 15-уми декабри соли 2017 Джейм Барселонаи филиппинӣ ба хотири интиқоми ҳамватанаш муқобили Ёқубов ба ринг баромад. Барселона ҳам муқобили намояндаи Тоҷикистон оҷизу нотавон буд ва аз диқиқаҳои аввал ба сару рӯяш мушт хурду чун ҳамватани хеш Санчез дар пайти 8-ум ба накаут рафт.
10-уми феврали соли 2018 мубориза барои ба даст овардани ҷоизаи WBE ва ABF рақиби Муҳаммадхӯҷа Марк Урванов. Ин дидор барои Муҳаммадхӯҷа ҷиддӣ буд. Ӯро зарур буд муқобили ҳариф 12-раунд мубориза барад, аммо чусту чолокии Ёқубови диловар ҳамагӣ дар пайти 4-ум корро тамом кард ва Марк ҳам аз зарби обдори дасти чапи варзишгари тоҷикистонӣ ба накаут рафт.
Мавқею ҷойгоҳи мексикоиҳо дар олами бокси кунунӣ намоёну сутуданист, аммо мағлуб намудани намояндаи ин кишвар Виктор Алихандро дар таърихи 19-уми августи соли 2018 барои Муҳаммадхӯҷа ҳамсони об хӯрданро монд ва танҳо 3 раунд кифоя шуд, то рақибро зеру забар намояд.
Эмануел Лопези мексикоӣ рақиби дигари Муҳаммадхӯҷа дар мавсими соли 2018 маҳсуб меёфт. Ин дафъа рақобат барои ҳимояи камарбанди WBC ҷараён мегирифт. Рақиб ин дафъа пурқувват баромад ва то охирин лаҳзаҳо муқобили Муҳаммадхӯҷа истодагарӣ намуд, вале бартарии бештар ба қаҳрамони мо буд ва ба ҳамин хотир бо розигии якҷояи доварон намояндаи Тоҷикистон ғолиб эълон гардид.
2-юми ноябри соли 2019 Иброҳим Монтая ва Муҳаммадхӯҷа Ёқубов барои ба даст овардани камарбанди WBC муборизаро оғоз намуданд. Рақобати варзишгарон 12-раунд давом кард. Ниҳояти кор чунин шуд, ки доварон бо натиҷаи бештари холҳо рақобатро ба нафъи Муҳаммадхӯҷа қазоват намуданд. 7-уми марти 2020 бошад, намояндаи дигари Мексика Томас Рохас аз дасти Ёқубов мағлуб гардид. Дар идома, Лунги Сайтмел ва Кристиан Палма ҳам аз дасти варзишгари тоҷик ба корномаашон якбохтӣ зам намуданд.
РӮЗИ ШУМ
19-уми марти соли 2022 Имороти Муттаҳидаи Араб мизбонии “шоми бокс”-ро бар уҳда дошт. Рақобати асосии шом байни муштзанони ботаҷриба Ошаки Фостери амрикоӣ (18-2) ва зодаи Тоҷикистон Муҳаммадхуча Ёқубов (18-0) маҳсуб мешуд. Омодагии Муҳаммадхӯҷа чун ҳарвақта дар сатҳи олӣ буд, аммо Ошаки ҳам устоди касби хеш буд. Рақобат 12 пайт идома кард ва ҳарду варзишгар ҳам таслим шудан намехостанд. Ҳамин тавр, қазовати охирин ба ҳайати доварон монд. Пас аз хулосаи ниҳоӣ бо гирифтани холи андак рақиби Муҳаммадхӯҷа ғолиб эълон гардид, ки ин нахустин доғи сиёҳи бохт дар корномаи номовари тоҷик буд.
Пас аз шикаст Муҳаммадхӯҷа мисле, ки бохташро худи ҳамон мавсим аниқтараш 11-уми сентябри соли 2022 дар Челябинск ҷуброн намуд, чун ӯ рақиби аргентиниаш Карлос Даниелро дар пайти 5-ум мағлуб намуда, шумораи ғалабаҳояшро ба 19 адад расонид.
Муборизаи навбатии Ёқубов дар як шоми бокс 28 апрели соли ҷорӣ, ки мизбониашро Душанбе ба зима дошт, доир гардид. Рақиби ӯ ин дафъа Ҷавоҳирбек Каримов (6-1-1) аз Узбекистон буд, ки муқобили муштзани тоҷик ҳатто як пайт ҳам истодагарӣ карда натавонист. Ҳамин тавр, Муҳаммадхӯҷа Ёқубов 20-умин ғолибияти хешро дар қалби Тоҷикистон - шаҳри Душанбе дар ҳалқаи мухлисон бо тантана ҷашн гирифт.
ҲАДАФИ БУЗУРГ
Ба иттилои портали “Sports.tj” дар ин шабу рӯзҳо Муҳаммадхӯҷа Ёқубов ба як муборизаи нав омодагӣ мегирад. Пеш аз ин Ёқубов тамринҳои хешро дар Амрико бо варзишгари номовари дигар, Шавкат Раҳимов сипарӣ менамуданд.
Дар оянда олами бокси кишвар аз Муҳаммадхӯҷа Ёқубов умедҳои зиёд дорад, чун ҳоло ҷавон асту неруву қуввааш дар ҳоли рушду инкишоф аст.
Яҳё МАҲМАДНАБИЕВ, “ҶТ”
Эзоҳи худро нависед