ВАРЗИШ
Ҷумъа 19 Апрел 2024 03:58
8453
Дар ҳама фаслҳои сол инсон ба сайругашт дар ҳавои беғубор, нафаси тоза аз табиати атроф ва истироҳату фароғат ниёз дорад. Аммо сайру сайёҳат агар на бо нақлиёт, балки тавассути “аспи дучарха” сурат гирад, саёҳати мо беш аз пеш манфиатноку хотирмон ва ҷолибтар хоҳад шуд. Оре, сухан дар бораи велосипед аст, ки ба андешаи мо аз муҳимтарину самарабахштарин усулҳои вақтгузаронии фаъол маҳсуб мешавад.

Мехоҳед аз манфиатҳои ин навъи варзиш огаҳ шавед? Пас, ин матлаби мо бароятон кумак мекунад.

ВОСИТАИ ЛОҒАРШАВӢ

Серҳаракатӣ, машқу тамринҳои мунтазам ва пайдарпай яке аз роҳҳои самарабахш барои лоғаршавӣ ба шумор меравад. Масалан, давоми як соат велосипедсаворӣ намудан басанда аст, то вазни барзиёд ва қабатҳои чарбуи ронҳо шуруъ ба камшавӣ намояд. Ҳамзамон, ҳангоми велосипедронӣ ва баъди он низ миқдори калорияи бадан кам мешавад. Муҳим он аст, ки меъёр риоя шавад ва баъди велосипедронӣ ба пурхӯрӣ роҳ надиҳед.

МУСТАҲКАМШАВИИ КОРИ ДИЛУ РАГҲО

Велосипедронӣ воситаи хубест барои кори муътадили дилу рагҳо, чун имкон медиҳад, ки хун дар рагҳои бадан давр занад. Яке аз навъи тамринҳое мебошад, ки барои паст кардани хавфи бемориҳои дил тавсия дода мешавад. Таҳқиқотҳо нишон додаанд, ки мунтазам велосипед рондан, хафви мубталошавӣ ба бемориҳои дилу рагҳоро ба андозаи 50% коҳиш медиҳад.

ДАВОИ ФИШОРБАЛАНДӢ

Фишорбаландӣ яке аз омилҳои асосии хавфи шиддат ёфтани бемории дил мебошад. Велосипедронӣ яке аз беҳтарин машқҳоест, барои паст кардани фишори хун, чун барои гардиши муътадили хун дар бадан мусоидат мекунад. Ҳамчунин ин намуди варзиш сатҳи холестеринро дар хун бамаротиб паст мекунад.

ПЕШГИРИИ ВАРИКОЗ

Барои ашхосе, ки аз варикоз ё рагкашии пойҳо азият мекашанд, ҳаракати даврзанандаи пойҳо ҳангоми велосипедронӣ хеле муфид аст. Он ба гардиши хун дар пойҳо мусоидат намуда, лахташавии онро пешгирӣ мекунад. Ин аст, ки яке аз воситаҳои асосии пешгирии бемории варикозро чунин меноманд: велосипед. Он барои дарди банду буғумҳо низ муфид аст.

ИММУНИТЕТ ВА СТРЕСС

Велосипедронӣ воситаи хуби мустаҳкам намудани иммунитет аст. Ашхоси мунтазам аз ин намуди варзиш истифодакунанда хеле кам ба бемориҳои мавсимӣ гирифтор мешавад. Собит шудааст, ки велосипедронӣ сатҳи стресс (афсурдагӣ)—ро ба андозаи то 40% кам мекунад ва андуҳро бо хушҳолӣ иваз мекунад. Вақте савори велосипед тамоми таваҷҷуҳ ба роҳ банд мешавад, ғаму андуҳ, ташвишу изтироб, хастагии рӯзона ва ҳар гуна фикрҳои дарҳаму барҳаме, ки муддатҳо шуморо дунболагир буданд, фаромӯш мешавад. Ҳамчунин, велосипедронии мунтазам истироҳати хуб ва хоби бароҳатро таъмин месозад.

ШУШҲОИ СОЛИМ

Ҳангоми савори велосипед роҳ паймудан ҳаво дар дохили шушҳо хеле мураттаб гардиш хӯрда, барои солимии шушҳо хеле мусоид аст. Нафаскашии зуд-зуд кашиши мушакҳоро дар шушҳо бештар мекунад, ки дар натиҷа барои аз организм хориҷ шудани ҳар гуна моддаҳои заҳрдор мусоидат менамояд. Ин бошад, барои хушҳолии доимӣ ва ҷавон мондани узвҳои бадани инсон замина мегузорад.

ДУШМАНИ САРАТОН ВА ДИАБЕТИ ҚАНД

Ҳама гуна машқу тамрини ҷисмонӣ метавонад хавфи бемории саратонро пешгирӣ намояд, аммо велосипедронӣ яке аз беҳтарин навъҳои варзиш дар ин самт маҳсуб мешавад. Таҳқиқоте дар ин самт собит сохтааст, ки савори велосипед ба кор рафтану омадан хавфи мубталошавиро ба ин беморӣ 45% коҳиш медиҳад.

Ашхоси мубталои бемории қанд низ аксаран гардиши номунтазами хун дар қисмати поёнии узвҳои баданро эҳсос мекунанд, ки аксаран ба варами пойҳо оварда мерасонад. Велосипедсаворӣ воситаи хеле муфид барои беҳтар намудани гардиши хун дар қисмати поёнии узвҳои бадан аст.

ҚОМАТИ РАСО, АНДОМИ ЗЕБО

Ҳангоми савори велосипед будан қомат росту нафаскашӣ озод аст, ки барои солиму ҳамеша ҷавон мондан хеле мусоид аст. Ҳамчунин хавфи пайдоиши дардро дар тахтапушт барҳам медиҳад. Он биноиро низ такмил медиҳад, чун мавриди велосипедронӣ чашм аз як нуқта ба нуқтаи дигар зуд-зуд ҳаракат намудаву мушакҳояш мустаҳкам мешавад.
Таҳлилҳо нишон додаанд, ки мунтазам велосипед рондан, аломатҳои пиршавиро кам мекунад, чун гардиши мунтазами хун имкон медиҳад, ки ҳуҷайраҳои пӯст озодона нафас кашида, ҳамзамон маводҳои заҳрдор аз организм хориҷ шаванд. Ҳамчунин, коркарди колагенҳо – маводҳое, ки алайҳи ожангҳои пӯст мубориза мебаранд, ба амал меояд. Муҳтимтар аз ҳама, вақте ки бо велосипед ба саёҳат мебароед, аз маводи барои пешгирии сӯхтани пӯст (загар) пешбинишуда истифода намоед.

МУҲИТИ ЗИСТ ВА ЭКОЛОГИЯ

Велосипед, ки ба истифодаи сӯзишворӣ ниёз надорад, дар муқоиса бо автомобилҳо аз нақлиёти аз лиҳози экологӣ безарар маҳсуб меёбад. Ҳангоми велосипедронӣ миқдори тумани ғуборолуд, ки бар асари хориҷ шудани гази ангидриди карбони автомобилҳо ҳосил мегардад, кам мешавад. Миқдори хеле ками истифодаи нақлиёти автомобилӣ низ метавонад боиси дар фазо паҳн шудани миқдори зиёди гази карбон ва тағйирёбии иқлим гардад. Бо истифодаи ин навъи нақлиёт, яъне велосипед шумо метавонед, дар тозагии муҳити зист ва солимии экология саҳм гузоред.

НАҚЛИЁТИ “ХАППАК”

Илова бар ин, велосипед аз шумори нақлиёти “хаппаку сокит” буда, аз худ садои баланду гӯшхарош намебарорад. Бо истифода аз ин навъ нақлиёт шумо ҳаргиз оромии мардумро дар кӯчаву бозор ва ҳатто дар ҷойҳои серодаму сермағал низ халалдор намекунед. Ин бошад, ба узвҳои шунавоӣ ва асаб таъсири бевоситаи мусбӣ дорад.

САРФАИ ҶОЙ

Имрӯз қариб дар ҳама кӯчаву хиёбонҳои шаҳрҳои серодам қатори зиёди нақлиёти хурду калони паиҳам ҳаракаткунандаро мушоҳида кардан мумкин аст. Дар баъзе ҷойҳо, ҳатто дар ҷойҳое, ки барои пиёдагардон пешбинӣ шудааст, мошинҳоро қатор-қатор ҷой мекунанд. Дар назди биноҳои истиқоматӣ майдончаҳои барои бозии кӯдакон пешбинишуда ба истгоҳҳои мошинҳо табдил ёфтааст. Вақти тарҳи шаҳрсозиро кашидан шояд касе гумон намекард, ки рӯзе мерасаду шумори нақлиёт дар кӯчаҳо чунин фаровон мешавад. Ана дар чунин шароит ба додамон боз ҳамон велосипед мерасад. Чун ҳаҷман хурд будаву ҷои зиёдро ишғол намекунад. Дар ҷои як мошин метавонад аз 10 то 12 адад велосипед ҷой бигирад. Айни ҳол дар баъзе шаҳрҳои калони дунё ба ҷои мошинҳои гуногунҳаҷм аз велосипед ба таври васеъ истифода мекунанд.

КОҲИШИ САДАМАҲОИ РОҲУ НАҚЛИЁТ

Ҳамарӯза бар асари садамаҳои роҳу нақлиёт садҳо ҷони зинда, ҳам одамону ҳам ҳайвонот, ба ҳалокат мерасад. Новобаста аз оне ки ҳангоми ҳаракат бо велосипед низ чунин ҳодисаҳо ногузир аст, аммо миқдори талафоти ҷонӣ хеле кам аст, чун садама бо велосипед аксаран наметавонад барои одаму ҳайвонот ҳалокатовар бошад, чун суръати паст дорад.

МАНФИАТ БА БУҶА

Ҳар як нафар мехоҳад дар зиндагӣ сарфакор бошад ва велосипедронӣ яке аз усулҳои сарфа намудани маблағ низ мебошад. Истифодаи велосипед илова ба қулай будан, назар ба истифодаи мошин хеле арзонтар аст. Соҳиби велосипед аз пардохти ҳаққи ҷой барои гузоштани мошин, суғуртаи ҳамасола, хизматрасонии техникӣ ва монанди инҳо, ки ҳамагӣ пулакӣ сурат мегиранд, озод аст. Сарфаи ҳаққонии сӯзишворӣ, ки рӯз то рӯз рӯ ба афзоиш мебошад, ин тарафи дигари масъала аст. Чун хароҷот барои сӯзишворӣ ҳиссаи асосии хароҷоти нақлиёт ба шумор меравад. Фарз кардем, агар велосипеди кӯҳгард ва ё бо неруи барқ ҳаракаткунанда низ дошта бошед, хароҷоташ ҳатто аз чор як ҳиссаи хароҷоти автомобилро ташкил дода наметавонад.

САРФАИ ВАҚТ

Велосипедсаворӣ барои сарфаи вақт низ хеле муҳим аст. Аввал ин ки бо велосипед нисбат ба пиёдагардӣ зудтар ба манзил расидан имкон дорад, дигар ин ки тавассути велосипед аз миёни қатори зиёди мошинҳо, ки муддатҳои тӯлонӣ дар роҳҳои сермошин тамба мешаванд, ба осонӣ гузашта рафтан мумкин аст, яъне савори велосипед ҳам вақт сарфа мешавад, ҳам табъ болида. Ҳамзамон бо ин афзалиятҳо маблағи барои барқарорсозии саломатӣ харҷшаванда низ сарфа хоҳад шуд.

ДӮСТОНИ НАВ, ХОТИРАҲО...

Одамон тӯли ҳаёт мудом дар ҷустуҷӯи хушбахтиянд. Саргарми кору ташвишҳои рӯзгор аксар барои дилхушию вақтгузаронӣ бо аъзои оила ва дӯстону наздикон фурсат намеёбем. Саёҳат бо велосипед беҳтарин роҳи пайдо кардани дӯстони нав, устувории муносибатҳо, хотироти ширин аст, ки барои як умр боқӣ мемонанд. Яъне он беҳтарин воситаи дилхушист, ҳам дар алоҳидагӣ ҳам бо аъзои оила. Ҳатто метавон миёни ҳам сабқатҳои велосипедронӣ ташкил намуд. Чунин вақтгузарониҳо боиси мустаҳкам шудани дӯстиву рафоқати миёни одамон хоҳад гашт.

ХУЛОСА

Чунин рӯйхатеро, ки метавонад манфиатҳои велосипедрониро бозгӯ намояд, метавон боз идома дод. Ҳар нафар аз дидгоҳи хеш метавонад онро такмил диҳад. Аммо як чиз возеҳ аст: манфиатҳои велосипедронӣ аниқ ва баҳснопазиранд.

Шояд баъди мутолиаи ин мавод нафарони зиёде хоҳиши велосипедсаворӣ пайдо мекунанд. Ҳозир айни муддаост. Чун ин навъи нақлиёт ҳам дастрас асту ҳам мувофиқ ба ҳама синну сол, ҳам аҷиб асту ҳам бехатар ва муҳимтар аз ҳама мувофиқ ба ҳама фаслҳои сол. Пас, биёед аз манфиатҳои он бебаҳра набошем.

Таҳияи Шаҳло ЭШОНОВА, “ҶТ”

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм

Рӯзнома

Назарсанҷӣ

У вас нет прав на участие в данном опросе.

Тақвим

Дш Сш Чш Пш Ҷ Ш Яш
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5

Апрел 2024 c.