ҶАВОНОН
Душанбе 30 Декабр 2024 07:38
Бонуе, ки баробари мардон заҳмат мекашаду дар роҳи интихобнамудааш матин аст. Бонуе, ки бо вуҷуди рӯ ба рӯ гардидан бо мушкилиҳо ҳаргиз таслим нагардида, баръакс сермаҳсултар мегардад. Бонуе, ки дар шебу фарози илму ихтироъкорӣ малакаву маҳораташ пухтаву таҷрибааш бештар шудааст. Бонуе, ки бо истифода аз имкониятҳо ахиран заҳмати даҳсолааш дар ҷодаи ихтироъкорӣ тиллоӣ гардидааст. Ва бонуе, ки бо шарофати маҳсули эҷодаш ҷаҳонро бори дигар маҷбур сохт, то таваҷҷуҳ ба кишвари Тоҷикистон намоянду ба бузургияш арҷ гузоранд.
Ин бонуи ихтироъкор Мавлуда Давлатмамадова, ходими илмии Маркази илмию тадқиқотии фармасевтии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.
Мавлуда Давлатмамадова соли 2002 ба факултети кимиёи ДМТ дохил шудаву онро соли 2007 бомуваффақият хатм намудааст. Аз соли 2007 то соли 2009 ба ҳайси ассистенти кафедраи кимиёи Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино фаъолият намуда, аз соли 2009 то инҷониб дар Маркази илмию тадқиқотии фармасевтии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон кору фаъолият дорад. Санаи 17 апрели соли 2019 рисолаи номзадиашро дифоъ намудааст. То имрӯз дорои ду ихтироот буда, онҳо дорои патент мебошанд.
Дастоварди аз ҳама бузурги ӯ дар ҷодаи ихтироъкорӣ ба даст овардани медали тиллои Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ ва медали тиллои 12-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон ҳамчун “Беҳтарин зани ихтироъкор” дониста мешавад.
Мавлуда Давлатмамадова дастоварди мазкурро натиҷаи беҳтарини фаъолияти даҳсолааш дониста, гуфт: “Аз 19 то 26-уми июни соли ҷорӣ мо, як гурӯҳ бонувони ихтироъкори тоҷик, дар 12-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон, ки дар шаҳри Сеули Кореяи ҷанубӣ баргузор гардид, иштирок намудем. Хушбахтона, дар байни 28 давлат ва 274 иштирокчӣ ман соҳиби ду медали тилло - яке аз тарафи президенти ин ассотсиатсия ва дигар аз ҷониби Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ гардидам.
Шукронаи истиқлолияти давлатӣ мекунем, ки имрӯз Тоҷикистон ва тоҷикистониёнро кулли ҷаҳон мешиносад. Миннатдории худро ба Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати баланд бардоштани нуфузи зан дар ҷомеа баён менамоям”.
Ихтирое, ки ӯ тавассути он парчами кишварро миёни 28 давлати дунё баланд бардошт, ин “Маводи доруворӣ барои муолиҷаи аллергияи пӯст” мебошад. “Ман ин ихтирои худамро доир ба яке аз малҳамҳое, ки барои аллергияи пӯст истифода мешавад, ба 12-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон пешниҳод намудам. Дар форуми мазкур мавриди назари ҳайати ҳакамон бисёртар соҳаи тиб буд. Ҳангоми муаррифӣ ман дар бораи гиёҳҳои шифобахши Тоҷикистон ҳарф задам. Бениҳоят хушҳолам, ки даҳ соли кор рӯйи ин ихтироот беподош намонда, билохира он сазовори ҷойи аввал гардиду тавассути он Ватанамро дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ сохтам”, - бо хушнудӣ афзуд Мавлуда.
Чун эҳсосоташро ҳангоми ғолиб гардидан дар Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон пурсидем, гуфт: “Ҳангоме ки доир ба муваффақияти дигарон мегуфтанду лаҳзаҳои ҳаяҷоновари онро бо эҳсосоти баланд ёдовар мешуданд, дар назарам ҳама якранг менамуду мегуфтам, чунин нест, ки дар ҳолати комёбӣ ягон ҳолати ғайриодие дар кас рӯй диҳад. Аммо лаҳзае, ки исмамро дар форуми ҷаҳонӣ ҳамчун ғолиб хонданд, ба минбар баромадам ва парчами кишвар баланд гардид, воқеан эҳсос намудам, ки он лаҳзаҳо нотакрор ва фаромӯшношуданист. Чун ҳама ба комёбии ту менигаранду бароят каф мекӯбанд. Фикр мекунам, хушбахтие волотар аз он нест. Хушҳолам, ки ҳамин хушбахтӣ бароям насиб гардид”.
- Ба назари Шумо вазъи ихтироъкорӣ миёни бонувон чӣ гуна аст?
- Имрӯз бо дастгирӣ ва ғамхории Ҳукумати кишвар тамоми шароитҳо барои омӯхтани илму дониш фароҳам гардидааст. Ҳамин гуна таваҷҷуҳи пайваста аст, ки имрӯз илми тоҷик нисбат ба пештара рӯ ба тараққист. Бонувони тоҷик бо истифода аз ин имкониятҳо дар тамоми соҳаҳо фаъолияти сарбаландона доранд, махсусан дар самти ихтироъкорӣ низ. Ихтироъкорӣ миёни бонувон хеле хуб мебошад. Заҳмати бонувони ихтироъкори тоҷик дар давоми солҳои соҳибистиқлолӣ бе натиҷа намонда, баръакс ҳар яке аз он дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ мешаванду сазовори аҳсану офаринҳо мегарданд. Он озмоишгоҳҳои таҷрибавие, ки имрӯз ҳаст, калон ҳам набошад, барои гузаронидани корҳои таҷрибавӣ мувофиқанд. Лекин ин кофӣ нест. Барои он ки ихтирооти мо мукаммалу боқувват бошад, дастгириҳо лозим аст. Дастгириҳо ҳаст, аммо боз ҳам агар бештар шаванд, мо низ ихтироот бисёртар менамоем. Бино ба омор то имрӯз ихтирооти бонувони тоҷик сазовори 15 медали тилло аз озмуну форумҳои сатҳи ҷаҳонӣ гардидааст. Ҳамин форуме, ки мо, бонувон ба он рафта, ихтироъҳоямон сазовори медалҳои тилло, нуқра ва биринҷӣ гардид, далели рӯ ба рушд будани ихтироъкорӣ миёни бонувон дар кишвар аст.
- Комёбии худро натиҷаи чӣ медонед ва барои муваффақ шудани ҷавондухтарон чӣ гуна тавсияҳо медиҳед?
- Барои бонувон ба корҳои илмӣ машғул шудану дар баробари ин навоварӣ намудан мушкил аст. Аммо бо вуҷуди ин дар тамоми самт фаъоланд. Мефахрам, ки волидонам ҳамеша дастгириям менамоянд ва ин ҳама муваффақиятҳое, ки ба он ноил гардидам, сарчашмаашон дастгирии пайвастаи падару модарам мебошад. Инчунин дастгирии вазири тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон Олимзода Насим Хоҷа ва директори Маркази илмию тадқиқотии фармасевтии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии кишвар Ахмедов Фарҳод Аламхонович буд, ки дар форуми байналмилалӣ иштирок намудам.
Фақат дониш, илм, маърифат ва рафтору кирдори намунавӣ метавонад, шахсро ба қуллаҳои баланди комёбӣ расонад. Яъне сарчашмаи ҳамаи комёбиҳо аз илму дониш сарчашма мегирад. Баробари доштани илму дониш дар ҷодаи муваффақият устод низ нақши муҳим дорад. Агар ҳамин чизҳоро ҳар як ҷавондухтар ба инобат гираду дошта бошад, пас дар тамоми самтҳо комёб хоҳад шуд.
- Шиоратон дар зиндагӣ чист ва оянда чӣ нақшаҳо доред?
- Ману ту зодаи кӯҳи баландем,
Ба мо пастӣ намезебад, бародар .
Пеш аз рафтан ба Кореяи ҷанубӣ ду ашёи хом бароям дастрас гардид, ки оянда ният дорам, рӯи он кор намоям. Он ҳамчун иловакунанда ба ғизо мебошад. Маъдане, ки дар оянда аз он ихтироъ карданиям, он аз витаминҳои калсий бой аст. Барои он ин ихтироотро карданиям, ки имрӯз бисёри кӯдакони мо аз калсий танқисӣ мекашанд. Бо ин мақсад дар нақша ҳаст, ки ихтироотамро комил намуда, ба Маркази миллии патенту иттилоот пешкаш намоям.
- Ба ояндагони Ватан, ки ҷавононанд, чӣ маслиҳат медиҳед?
- Фақат илм омӯзанду ба корҳои беҳуда машғул нашаванд. Зеро танҳо дониш ва илму маърифат метавонад инсонро дар кору фаъолият ва зиндагӣ сарбаланду муваффақ гардонад. Пас, танҳо лозим аст, ки ҷавонон илм омӯзанду бо касбу ҳунари воло саҳми худро дар рушди кишвар гузоранд.
Ин бонуи ихтироъкор Мавлуда Давлатмамадова, ходими илмии Маркази илмию тадқиқотии фармасевтии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.
Мавлуда Давлатмамадова соли 2002 ба факултети кимиёи ДМТ дохил шудаву онро соли 2007 бомуваффақият хатм намудааст. Аз соли 2007 то соли 2009 ба ҳайси ассистенти кафедраи кимиёи Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино фаъолият намуда, аз соли 2009 то инҷониб дар Маркази илмию тадқиқотии фармасевтии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон кору фаъолият дорад. Санаи 17 апрели соли 2019 рисолаи номзадиашро дифоъ намудааст. То имрӯз дорои ду ихтироот буда, онҳо дорои патент мебошанд.
Дастоварди аз ҳама бузурги ӯ дар ҷодаи ихтироъкорӣ ба даст овардани медали тиллои Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ ва медали тиллои 12-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон ҳамчун “Беҳтарин зани ихтироъкор” дониста мешавад.
Мавлуда Давлатмамадова дастоварди мазкурро натиҷаи беҳтарини фаъолияти даҳсолааш дониста, гуфт: “Аз 19 то 26-уми июни соли ҷорӣ мо, як гурӯҳ бонувони ихтироъкори тоҷик, дар 12-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон, ки дар шаҳри Сеули Кореяи ҷанубӣ баргузор гардид, иштирок намудем. Хушбахтона, дар байни 28 давлат ва 274 иштирокчӣ ман соҳиби ду медали тилло - яке аз тарафи президенти ин ассотсиатсия ва дигар аз ҷониби Созмони умумиҷаҳонии моликияти зеҳнӣ гардидам.
Шукронаи истиқлолияти давлатӣ мекунем, ки имрӯз Тоҷикистон ва тоҷикистониёнро кулли ҷаҳон мешиносад. Миннатдории худро ба Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати баланд бардоштани нуфузи зан дар ҷомеа баён менамоям”.
Ихтирое, ки ӯ тавассути он парчами кишварро миёни 28 давлати дунё баланд бардошт, ин “Маводи доруворӣ барои муолиҷаи аллергияи пӯст” мебошад. “Ман ин ихтирои худамро доир ба яке аз малҳамҳое, ки барои аллергияи пӯст истифода мешавад, ба 12-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон пешниҳод намудам. Дар форуми мазкур мавриди назари ҳайати ҳакамон бисёртар соҳаи тиб буд. Ҳангоми муаррифӣ ман дар бораи гиёҳҳои шифобахши Тоҷикистон ҳарф задам. Бениҳоят хушҳолам, ки даҳ соли кор рӯйи ин ихтироот беподош намонда, билохира он сазовори ҷойи аввал гардиду тавассути он Ватанамро дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ сохтам”, - бо хушнудӣ афзуд Мавлуда.
Чун эҳсосоташро ҳангоми ғолиб гардидан дар Форуми занҳои ихтироъкори ҷаҳон пурсидем, гуфт: “Ҳангоме ки доир ба муваффақияти дигарон мегуфтанду лаҳзаҳои ҳаяҷоновари онро бо эҳсосоти баланд ёдовар мешуданд, дар назарам ҳама якранг менамуду мегуфтам, чунин нест, ки дар ҳолати комёбӣ ягон ҳолати ғайриодие дар кас рӯй диҳад. Аммо лаҳзае, ки исмамро дар форуми ҷаҳонӣ ҳамчун ғолиб хонданд, ба минбар баромадам ва парчами кишвар баланд гардид, воқеан эҳсос намудам, ки он лаҳзаҳо нотакрор ва фаромӯшношуданист. Чун ҳама ба комёбии ту менигаранду бароят каф мекӯбанд. Фикр мекунам, хушбахтие волотар аз он нест. Хушҳолам, ки ҳамин хушбахтӣ бароям насиб гардид”.
- Ба назари Шумо вазъи ихтироъкорӣ миёни бонувон чӣ гуна аст?
- Имрӯз бо дастгирӣ ва ғамхории Ҳукумати кишвар тамоми шароитҳо барои омӯхтани илму дониш фароҳам гардидааст. Ҳамин гуна таваҷҷуҳи пайваста аст, ки имрӯз илми тоҷик нисбат ба пештара рӯ ба тараққист. Бонувони тоҷик бо истифода аз ин имкониятҳо дар тамоми соҳаҳо фаъолияти сарбаландона доранд, махсусан дар самти ихтироъкорӣ низ. Ихтироъкорӣ миёни бонувон хеле хуб мебошад. Заҳмати бонувони ихтироъкори тоҷик дар давоми солҳои соҳибистиқлолӣ бе натиҷа намонда, баръакс ҳар яке аз он дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ мешаванду сазовори аҳсану офаринҳо мегарданд. Он озмоишгоҳҳои таҷрибавие, ки имрӯз ҳаст, калон ҳам набошад, барои гузаронидани корҳои таҷрибавӣ мувофиқанд. Лекин ин кофӣ нест. Барои он ки ихтирооти мо мукаммалу боқувват бошад, дастгириҳо лозим аст. Дастгириҳо ҳаст, аммо боз ҳам агар бештар шаванд, мо низ ихтироот бисёртар менамоем. Бино ба омор то имрӯз ихтирооти бонувони тоҷик сазовори 15 медали тилло аз озмуну форумҳои сатҳи ҷаҳонӣ гардидааст. Ҳамин форуме, ки мо, бонувон ба он рафта, ихтироъҳоямон сазовори медалҳои тилло, нуқра ва биринҷӣ гардид, далели рӯ ба рушд будани ихтироъкорӣ миёни бонувон дар кишвар аст.
- Комёбии худро натиҷаи чӣ медонед ва барои муваффақ шудани ҷавондухтарон чӣ гуна тавсияҳо медиҳед?
- Барои бонувон ба корҳои илмӣ машғул шудану дар баробари ин навоварӣ намудан мушкил аст. Аммо бо вуҷуди ин дар тамоми самт фаъоланд. Мефахрам, ки волидонам ҳамеша дастгириям менамоянд ва ин ҳама муваффақиятҳое, ки ба он ноил гардидам, сарчашмаашон дастгирии пайвастаи падару модарам мебошад. Инчунин дастгирии вазири тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон Олимзода Насим Хоҷа ва директори Маркази илмию тадқиқотии фармасевтии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии кишвар Ахмедов Фарҳод Аламхонович буд, ки дар форуми байналмилалӣ иштирок намудам.
Фақат дониш, илм, маърифат ва рафтору кирдори намунавӣ метавонад, шахсро ба қуллаҳои баланди комёбӣ расонад. Яъне сарчашмаи ҳамаи комёбиҳо аз илму дониш сарчашма мегирад. Баробари доштани илму дониш дар ҷодаи муваффақият устод низ нақши муҳим дорад. Агар ҳамин чизҳоро ҳар як ҷавондухтар ба инобат гираду дошта бошад, пас дар тамоми самтҳо комёб хоҳад шуд.
- Шиоратон дар зиндагӣ чист ва оянда чӣ нақшаҳо доред?
- Ману ту зодаи кӯҳи баландем,
Ба мо пастӣ намезебад, бародар .
Пеш аз рафтан ба Кореяи ҷанубӣ ду ашёи хом бароям дастрас гардид, ки оянда ният дорам, рӯи он кор намоям. Он ҳамчун иловакунанда ба ғизо мебошад. Маъдане, ки дар оянда аз он ихтироъ карданиям, он аз витаминҳои калсий бой аст. Барои он ин ихтироотро карданиям, ки имрӯз бисёри кӯдакони мо аз калсий танқисӣ мекашанд. Бо ин мақсад дар нақша ҳаст, ки ихтироотамро комил намуда, ба Маркази миллии патенту иттилоот пешкаш намоям.
- Ба ояндагони Ватан, ки ҷавононанд, чӣ маслиҳат медиҳед?
- Фақат илм омӯзанду ба корҳои беҳуда машғул нашаванд. Зеро танҳо дониш ва илму маърифат метавонад инсонро дар кору фаъолият ва зиндагӣ сарбаланду муваффақ гардонад. Пас, танҳо лозим аст, ки ҷавонон илм омӯзанду бо касбу ҳунари воло саҳми худро дар рушди кишвар гузоранд.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед