Манораи Эйфел аз беҳтарин ва маъмултарин намунаҳои санъати меъморӣ дар Париж буда, дар ҷаҳон ҳамчун рамзи Фаронса эътироф гардидааст. Он ба шарафи нахустин тарҳкашу бунёдгузораш Густав Эйфел номгузорӣ шуда, макони дӯстдоштаи сайёҳон мебошад. Худи Эйфел онро манораи 300-метра номида буд.

МАНОРАИ ЭЙФЕЛ – РАМЗИ ФАРОНСА

Дар як сол то 7 миллион сайёҳ, баъзан то 30 000 нафар дар як рӯз ба тамошои манораи Эйфел меоянд. Соли 2006 зиёда аз 6 миллиону 719 ҳазору 200 нафар одамон аз ин манора дидан намуданд. Дар тамоми таърихи мавҷудияти он бошад, ба ин мавзеъ зиёда аз 250 миллион нафар ташриф овардаанд, ки ин далел ин мавзеъро ба яке аз мавзеъҳои тамошобобу диданитарини олам табдил додааст. Манораи Эйфел дар Намоишгоҳи умумиҷаҳонии соли 1889 муваққатан ба ҳайси даромадгоҳи асосӣ истифода карда шуд. Баъди 20 соли баргузории ин намоишгоҳ тасмим гирифта шуд, ки манораро вайрон мекунанд, вале антеннаҳои радиоии дар қуллаи он насбгардида ба ин монеъ шуданд.

МАНОРАИ БАЛАНДТАРИН

Баландии манораи Эйфел 324 метрро ташкил медиҳад. Дар давоми зиёда аз 40 сол манораи Эйфел иншооти баландтарини дунё ба шумор мерафт. Он аз иморатҳои баландтарини дунё - аҳромҳои Хеопс, (137 м), калисои ҷомеи Кёлнский (156 м) ва калисои Улмский (161 м) қариб 2 маротиба баландтар буд. То замоне ки соли 1930 Крейслер Билдинг дар Ню-Йорк бунёд гардид.

СОХТМОНИ МАНОРА

Корҳои сохтмонӣ дар манора зиёда аз ду сол давом намуда, аз ҷониби 300 нафар коргарон анҷом дода шуданд. Барои сохтани он аз кранҳои калони борбардори сайёр ва масолеҳи қаблан аз ҷониби Эйфел омодашуда истифода шуданд. Кранҳои сайёр тавассути релсҳо, ки минбаъд барои лифтҳо пешбинӣ шуда буданд, ҳаракат мекарданд. Ошёнаҳои дуюм ва сеюми манораро лифти амудӣ ба ҳам мепайваст. Дар нимароҳ, дар баландии 175 метр аз замин мусофирон бояд ба лифти дигар менишастанд. Зарфҳои пур аз об, ки дар ҳар як ошёна гузошта шуда буданд, фишори зарурии гидравликиро таъмин менамуданд. Соли 1983 ин борбардорҳо, ки дар фасли зимистон кор намекарданд, ба лифти барқӣ иваз карда шуд. Дар рафти иҷрои корҳои сохтмонӣ ягон воқеаи нохуш рӯй надода буд, ки дар он замон ин падидаи хубу фараҳбахш буд.

Корҳо оҳиста, вале муттасил пеш мерафт. Оқибат 31 марти соли 1889, баъди тақрибан 26 моҳи кофтани нахустин чоҳбунҳо, Эйфел якчанд ҷавонони ҷисман обутобёфтаро тавассути 1792 зинаҳо ба болои манора раҳнамун сохт.

МАКОНИ НАСБИ СТАНСИЯҲОИ РАДИОӢ

Аз соли 1906 инҷониб дар ин манора пайваста стансияҳои радиоӣ насб карда мешаванд. Соли 1921 нахустин барномаи мустақими радиоӣ аз Манораи Эйфел баргузор гардид. Баъдан мунтазам барномаҳои радиоии мухталиф тариқи антеннаҳои дар ин манора насбгардида ба эфир мебаромаданд. Пахши барномаҳои телевизионӣ бошад, аз соли 1935 оғоз гардид.

ДАЛЕЛҲОИ АҶИБ

Тамоми таркиботи металлии дар бино истифодашуда 7 300 тонна (вазни умумӣ 10 000 тонна)-ро ташкил дод. Имрӯз аз ин миқдор металл се адад чунин манора сохтан мумкин аст. Пойдевор аз бетон сохта шуда, ҷунбиши манора ҳангоми боду бӯронҳо аз 15 см. зиёд нест.

Ошёнаи поёнии манора шакли аҳромро дорад ва аз 4 сутуне иборат мебошад, ки дар баландии 57,63 метр бо гунбазҳои равоқдор ба ҳам пайваст мешаванд.

Манора дорои зиёда аз 1792 зина мебошад. Ранги чароғи минои манора аз масофаи 10 км. мушоҳида мешавад.

Эйфел ва муҳандисонаш, ки мутахассисон оид ба сохтмони кӯпрукҳо буданд, ҳини сохтмони манора онро бо дарназардошти нерӯи бод, хеле тобовару устувор бунёд намуданд.

Зери балкони аввал аз чор тарафи панҷараҳо номи 72 нафар олимону муҳандисон ва нафароне, ки дар амалисозии ин лоиҳа саҳм гузошта буданд, ҳаккокӣ шудааст.

То соли 1930 ин манора иншооти баландтарин дар рӯи дунё ҳисобида мешуд.

Манораи Эйфелево аз 4 қисм: поёнӣ (рӯизаминӣ), ошёнаи 1 (57 метр), ошёнаи 2 (115 метр) ва ошёнаи 3 (276 метр) иборат аст.

Барои чопи чиптаҳои воридшавӣ ба манора дар як рӯз на камтар аз 2 тонна қоғаз сарф мешавад.

Манора аз 18038 таркиботе, ки бо 2,5 миллион мехпарчинҳо пайваст карда шудаанд, иборат мебошад.

Манора, ки ҳамарӯза одамони хеле зиёд ба он ташриф меоранд, бояд ҳамеша тозаву озода бошад. Ин аст, ки ҳамасола барои тоза кардани он садҳо литр маводҳои шустушӯӣ ва тақрибан 25 000 халтаҳо барои партов истифода мешаванд.

Дар радифи далелҳои аҷибу хушҳолкунанда далелҳои риққатовар низ вуҷуд доранд. Масалан, бо вуҷуди он ки тамоми сатҳи берунии манора бо панҷараҳои мустаҳкам девора гирифта шудааст, қариб 400 нафар бо қасди худкушӣ аз баландии он худро ба поён ҳаво додаанд. Чунин ҳодисаҳо бори нахуст 15 июни соли 1898 ва маротибаи охирин 25 июни соли 2012 ба қайд гирифта шудаанд.

Тибқи рейтинги Палатаи савдову саноати Италия Манораи Эйфел 435 миллион евро нархгузорӣ шудааст, ки аз мавзеъҳои гаронбаҳотарин дар Аврупо эътироф мегардад.

Тамошобини аз ҳама гаронвазни манора ин фили 85-сола мебошад, ки соли 1948 бо роҳбаладии директори сирк ба ошёнаи якуми бино ворид гардида буд.

Эйфел қариб тамоми хароҷоти сохтмони манораро (7,8 миллион франк) аз ҳисоби маблағҳои шахсиаш амалӣ намуд ва баъди як соли кушодашавии он подоши онро пас гирифт.