“Мо ба ҷавонони кишвар ҳамчун неруи фаъолу боғайрат, ташаббускору созанда эътимоди зиёд дорем ва дар раванди бунёди ҷомеаи демократӣ ва ободу пешрафта ба онҳо такя мекунем”.  
Эмомалӣ РАҲМОН

Мо бе талош ҳаёт дошта наметавонем. Зистан аз талош маншаъ мегирад. Зиндагӣ аз мо ҳамеша талошро талаб мекунад. Ҳатто аз овони кӯдакӣ. Талош набошад, мо муҷассамаеро мемонем.  Талоши ҳаракат. Талоши роҳ гаштан. Талоши кор кардан. Талоши хондан. Талоши беҳ намудани зиндагӣ... ва ҳазорҳо талоши дигар дар тамоми самти ҳаёт ба мо имкон медиҳад, ки имрӯзамон аз дирӯзамон беҳтар бошад. Яъне маҳз дар талош будани мо сабаби чӣ гуна сохтани зиндагиамон мешавад. Ҷавонӣ давраест, ки аз мо талоши даҳчанду садчандро талаб мекунад. Чун мо дар ҷавонӣ ба таъкиди Пешвои миллат “неруи фаъолу боғайрат, ташаббускору созанда”-ро соҳиб ҳастем. Истифодаи ин неру ба ҷавонон имкон медиҳад, ки онҳо корҳои бузургеро созмон диҳанд ва барои зиндагии хубу осудаи хеш замина муҳайё созанд.

Неру ва ҷавониро ҳамеша паҳлуи ҳам мегузоранд. Ба ҳам омадани ин ду мафҳум қудратеро ба бор меорад, ки инсонҳо аз иҷрои дилхоҳ кор мебароянд. Зимнан, ҷавонӣ давраест, ки инсон метавонад, тасмими ниҳоӣ барои чигунагии роҳи минбаъдаи ҳаёташ барорад. Ва аз он неруи бузурге, ки дар ин айём ҳаст, истифода намудаву ба қуллаҳои мурод расад. Аз ҳар ҷиҳат неруманд будани инсон дар замони ҷавонӣ хусусияти дигар низ дорад, ки он мустақиман ихтиёр намудани кору фаъолият ва дар маҷмуъ зиндагӣ мебошад. 

Вале гоҳҳо ба назар мерасад, ки ҷавонон ин неруро нодида мегиранд ва онро на ҳама вақт ба фоидаи худ истифода мекунанд. Мушкил ин аст, зиёд ба назар мерасад, ки ҷавонон ба касеву чизе ҳамеша дар такя ҳастанд. Ва на ба худ, балки ба ҳамон такягоҳашон умед мебанданд, ки фардо ё дар оянда зиндагии онҳо маҳз ба ин восита созмон меёбад. Агарчи замоне ин “имкон” ба баъзе ҷавонон даст медиҳад, вале дар ҳоли мустақим шудан, онҳо зуд дар чораҳаи зиндагӣ дар роҳгумӣ қарор мегиранд. Бадтар аз ҳама неруи ҷавониро аз даст медиҳанду минбаъд коре карда наметавонанд.

Набудани шароит, кори доимӣ, оилаи сарватманд, ашёи хониш ва монанди ҳамин, ки заминаи талош барои муваффақ шудани як ҷавон мебошанд, мушкилии аввалиндараҷа нест. Агар ба рушду нумуи кишвар ва шароити муҳайёшуда нигарем, тақрибан дар ин самт камбудӣ нест. Балки мушкилии асосӣ хулосаи ниҳоӣ ва дар ҳаракату талош набудан як ҷавон мебошад. Яъне агар майлу хоҳиш ва иродаи мустаҳкам бошад, як ҷавон метавонад, ки аз дастрастарин имкониятҳо истифода карда, роҳи минбаъди худро ҳамвор кунад. Вале, мутаассифона, чунин ба назар мерасад, ки баъзе аз ҷавонони мо ҳамеша дар такя ба дигарон ҳаркат мекунанд. Ба умеди дигарон шуда, дар нимароҳ ба фикри чӣ гуна сохтани роҳи минбаъдаи зиндагии худ мешаванд. Аммо аллакай неруи ҷавонии худро барабас додаанд. Зимнан дар аксар маврид наметавонанд, ки фаъолияти хубу созандаро ба роҳ монанд.   

Масалан як ҷавон агар мактаби миёнаро афтону хезон ба хотири номаи камол ба итмом мерасонаду баъдан 4 ё 5 соли дигар дар донишгоҳ ба хотири гирифтани диплом ё гурез аз хизмати ҳарбӣ таҳсил кунад. Сипас оила барпо намояд. Ин ҳама бошад, бо дастгирии касе. Хоссатан волидон. Вале баъд чӣ? Мо метавонем, ки ҳамин неруро созанда гӯем? Ё метавон ба ҷавононе, ки ба ҳамин шева зиндагӣ мекунанд, такя кард?  Албатта не. Чун бо ин шакли фаъолият ҳеҷ неруеро талаб намекунад ва сарфи рӯзҳои ҷавонӣ асту бас. Аз ин рӯ, ҷавононро мебояд, ки бо азму талоши қавӣ бо истифода аз неруи ҷавонӣ ба худ номи воқеии “созанда” ва “бунёдкор”-ро гиранд.

Ҳар рӯзи ҷавонӣ бояд талош бошад. Андешаи ҷавонӣ низ бояд аз он  иборат бошад. Ва барои дар ин андеша будан як ҷавонро мебояд ин заруратҳоро ба инобат гирад: 

- пеш аз имконот ва дастгириҳое, ки дораду ба ӯ мекунанд, бояд ба худ такя кунад;

- аз неруи ҷавонии худ кор гираду ба он ояндаи худро созад;

- кӯшиш кунад, ки дигарон ба неруи ӯ такя кунанду аз ӯ бунёдкору созанда ном баранд;

- бояд барои фаъолияти хубу босамар ба имконоти дигарон умед набандад, балки худро ба умеди дигарон табдил диҳад; 

- шароити мавҷударо ба таври кофӣ ва босамар истифода намояд.