Хабарҳои кӯтоҳ
Сешанбе 31 Декабр 2024 04:00
Пас аз он ки дар Олмон пешвои сотсиал-демократҳо Олаф Шолтс сарвазир (канслер) интихоб гардид, дар Аврупо сиёсатмадорону коршиносон дида ҷониби Фаронса дӯхтаанд. Дар ин кишвар баҳори соли оянда интихоботи президентӣ бояд доир шавад. Аммо маъракаи интихоботӣ аллакай ҷараён дошта, номзадҳо саъй доранд, ҳар чи бештар миёни интихобкунандагон маъруфият пайдо намуда, эшонро ҷониби худ ҷалб созанд.
Ҳамроҳи президенти кунунӣ Эммануил Макрон чанде довталабон, аз қабили Валери Пекресс – намоянда аз ҳизби ҷумҳурихоҳон, пешвои ҳизби иттиҳоди миллӣ – Марин Ле Пен, рӯзгоманигор ва сиёсатшинос – Эрик Земмур, пешвои ҳизби Фаронсаи мағлубнашаванда – Жан Люк Меаншон, бону Анн Идалго – шаҳрдори Париж, аз ҳизби сотсиалистӣ баҳри ба даст овардани курсии президентӣ талош хоҳанд варзид.
Коршиносони аврупоӣ нисбати ин довталабон ҳар гуна баҳо додаанд. Чунончи, Жан Меланшонро чун “исёнгари чапгаро” ва нафари ғайриодӣ шумурдаанд. Ба андешаи эшон гумон аст, ки ӯ ба даври дуюми маъракаи интихоботӣ роҳ ёбад. Агар роҳ ҳам ёбад, дар симояш президенти ояндаро намебинанд. Аз ин хотир, дар даври дуюм ҳатман мағлуб хоҳад гашт.
Шаҳрдори Париж бону Анн Идалго бошад, дар сатҳи миёна гузошта шудааст. Имконоташ низ дар чунин вазъ қарор дорад.
Бисёр коршиносон ду номзад Марин Ле Пен ва Эрик Земмурро дар як сатҳ қарор дода, муборизаро байни ҳар ду пуршиддат маънидод месозанд.
Эрик Земмурро сиётсатмадори пурасрор мешуморанд. Чун нафари зеҳнӣ мекӯшад бо омма бештар сарукор дошта бошад. Аммо ҳоло дақиқ нест, ки вай муборизаи пешазинтихоботиро дошт карда метавонад? Имкон дорад, ки имзои 500 нафар депутатҳои мақомоти худидоракунии маҳаллиро ҷамъ оварад? Илова бар он, бар зиддаш ҳар гуна асноду далелҳоро гирд оварда, тавассути воситаҳои ахбори омма ӯро сиёҳ доранд.
Ин ҳолатро ба нафъи Валери Пекресс мешуморанд. Дар ин маврид Пекресс метавонад интихобкунандагони ростгароро ҷониби худ кашида, ба даври дуюм роҳ ёбад.
Ба ақидаи коршиносони аврупоӣ, агар ба даври дуюми маъракаи интихоботӣ, президенти кунунӣ Эммануэл Макрон ва Марин Ле Пен роҳ ёбанд, пас ғалаба насиби аввалӣ хоҳад шуд. Ба даври дуюм роҳ ёфтани Земмур ҳамчун рӯйдоди ғайриодӣ маънидод мешавад.
Дар ҳолати Валери Пекресс ва Эммануэл Макрон ба даври дуюм роҳ ёфтан, мубориза хеле ҷиддӣ ва пуршиддат сурат гирифтанаш мумкин.
Марин Ле Пен ва Эрик Земмур сиёсатмадороне маҳсуб меёбанд, ки ба Русия ҳусни таваҷҷуҳ доранд. Аз ин ваҷҳ дар Русия ба маъракаи интихоботӣ, ки бояд соли оянда дар Фаронса сурат гирад, бетафовут нестанд. Ин ҷо хоҳони онанд, ки дар сари қудрат нафаре ояд, ки бо кишвари рус муносибатҳои хуб, дуҷониба ва нафъоварро роҳандозӣ созад. Манфиатҳои эшонро дар масоили гуногун, махсусан дар сатҳи Иттиҳоди Аврупо ҳарҷониба дастгирӣ намояд.
Ба пиндори бархе аз коршиносон бошад, вазъи сиёсӣ пас аз маъракаи интихоботӣ дар Фаронса гумон аст, ҷиддан тағйир ёбад. Тавре дар Олмон пас аз интихоботи Бундестаг (порлумон) чунин ҳолат рух дод.
Т. ДАВЛАТ, “ҶТ”
Ҳамроҳи президенти кунунӣ Эммануил Макрон чанде довталабон, аз қабили Валери Пекресс – намоянда аз ҳизби ҷумҳурихоҳон, пешвои ҳизби иттиҳоди миллӣ – Марин Ле Пен, рӯзгоманигор ва сиёсатшинос – Эрик Земмур, пешвои ҳизби Фаронсаи мағлубнашаванда – Жан Люк Меаншон, бону Анн Идалго – шаҳрдори Париж, аз ҳизби сотсиалистӣ баҳри ба даст овардани курсии президентӣ талош хоҳанд варзид.
Коршиносони аврупоӣ нисбати ин довталабон ҳар гуна баҳо додаанд. Чунончи, Жан Меланшонро чун “исёнгари чапгаро” ва нафари ғайриодӣ шумурдаанд. Ба андешаи эшон гумон аст, ки ӯ ба даври дуюми маъракаи интихоботӣ роҳ ёбад. Агар роҳ ҳам ёбад, дар симояш президенти ояндаро намебинанд. Аз ин хотир, дар даври дуюм ҳатман мағлуб хоҳад гашт.
Шаҳрдори Париж бону Анн Идалго бошад, дар сатҳи миёна гузошта шудааст. Имконоташ низ дар чунин вазъ қарор дорад.
Бисёр коршиносон ду номзад Марин Ле Пен ва Эрик Земмурро дар як сатҳ қарор дода, муборизаро байни ҳар ду пуршиддат маънидод месозанд.
Эрик Земмурро сиётсатмадори пурасрор мешуморанд. Чун нафари зеҳнӣ мекӯшад бо омма бештар сарукор дошта бошад. Аммо ҳоло дақиқ нест, ки вай муборизаи пешазинтихоботиро дошт карда метавонад? Имкон дорад, ки имзои 500 нафар депутатҳои мақомоти худидоракунии маҳаллиро ҷамъ оварад? Илова бар он, бар зиддаш ҳар гуна асноду далелҳоро гирд оварда, тавассути воситаҳои ахбори омма ӯро сиёҳ доранд.
Ин ҳолатро ба нафъи Валери Пекресс мешуморанд. Дар ин маврид Пекресс метавонад интихобкунандагони ростгароро ҷониби худ кашида, ба даври дуюм роҳ ёбад.
Ба ақидаи коршиносони аврупоӣ, агар ба даври дуюми маъракаи интихоботӣ, президенти кунунӣ Эммануэл Макрон ва Марин Ле Пен роҳ ёбанд, пас ғалаба насиби аввалӣ хоҳад шуд. Ба даври дуюм роҳ ёфтани Земмур ҳамчун рӯйдоди ғайриодӣ маънидод мешавад.
Дар ҳолати Валери Пекресс ва Эммануэл Макрон ба даври дуюм роҳ ёфтан, мубориза хеле ҷиддӣ ва пуршиддат сурат гирифтанаш мумкин.
Марин Ле Пен ва Эрик Земмур сиёсатмадороне маҳсуб меёбанд, ки ба Русия ҳусни таваҷҷуҳ доранд. Аз ин ваҷҳ дар Русия ба маъракаи интихоботӣ, ки бояд соли оянда дар Фаронса сурат гирад, бетафовут нестанд. Ин ҷо хоҳони онанд, ки дар сари қудрат нафаре ояд, ки бо кишвари рус муносибатҳои хуб, дуҷониба ва нафъоварро роҳандозӣ созад. Манфиатҳои эшонро дар масоили гуногун, махсусан дар сатҳи Иттиҳоди Аврупо ҳарҷониба дастгирӣ намояд.
Ба пиндори бархе аз коршиносон бошад, вазъи сиёсӣ пас аз маъракаи интихоботӣ дар Фаронса гумон аст, ҷиддан тағйир ёбад. Тавре дар Олмон пас аз интихоботи Бундестаг (порлумон) чунин ҳолат рух дод.
Т. ДАВЛАТ, “ҶТ”
Рӯзнома
